آیت الله العظمــی تبریزی (قدس سره)

سؤال 1: آیا پولی که بانک ها بابت سود حساب های کوتاه مدت و یا دراز مدت به دفترچه های بانکی اضافه می کنند اگر انسان خودش مطالبه ننماید صحیح است یا خیر؟

پاسخ: چنانچه سپرده گذار بانک را وکیل کند که با پول او معامله ی شرعی انجام دهد و اطمینان داشته باشد که به قرارداد عمل می شود، گرفتن زیادی مانعی ندارد، و در غیر این صورت پولی را که به بانک می گذارد نباید در آن شرط زیادی و سود کند به طوری که اگر بانک زیادی را نداد سپرده گذار حق مطالبه آن زیادی را برای خود قائل نباشد، و در هر وقت هم زیادی را گرفت ابتدا باید آن زیادی را تخمیس کند و بعد در بقیه تصرف کند و از چهارپنجم زیادی هم اگر چیزی باقی ماند آن را هم تخمیس کند، و چنانچه شخص فقیر است و مؤمنه سالش را ندارد، اگر آنچه را در آخرسال باثی ماند تخمیس کند کافی است.

استفتائات جدید ج2، س1723

سؤال2: چگونه اطمینان نماییم که بانک با پول ما معامله شرعی می نماید؟

پاسخ: چنانچه متصدی امور مربوط شخص متدینی است که بر طبق موازین شرعیه عمل می کند ودرمورد سوال هم با شما معامله شرعی انجام می دهد ممکن است برای شما اطمینان حاصل شود.

استفتائات جدید ج2 س1725

سؤال3: وام های دریافتی از بانک ها اغلب در غالب عقود اسلامی معمولا همراه با نرخ سود با بهره قطعی و مشخص است، به عنوان مثال بانک ها از وام های پرداختی در غالب مضاربه 25درصد علاوه بر اصل پول دریافت می می کند. این مبالغ آیا ربا محسوب می شود یا خیر؟

پاسخ: چنانچه گرفتن پول از بانک به عقد مضاربه باشد با رعایت شرایط شرعی آن و از قبل معلوم باشد که سود حاصل از تجارت با آن پول بیش از مقدار مزبور است به طوری که چیزی هم برای عامل :گیرنده پول: باقی می ماند، معامله مزبور مانعی ندارد و در غیر این صورت مضاربه صحیح نیست، و باید سهم دو طرف از سودحاصل معین شود.مثل اینکه نصف سود برای عامل باشد و نصف سود برای صاحب سرمایه یا سه ربع برای عامل و یک ربع برای صاحب سرمایه، نه به نسبت سرمایه.

استفتائات جدید، ج2س 1729

سؤال4:جوائز بانک ها ی قرض الحسنه که به افراد تعلق میگیرد چه حکمی دارد؟

پاسخ: چنانچه شخصی که پول به بانک می گذارد شرط قرعه کشی و دادن جایزه نکند به طوری که اگر بانک قرعه کشی نکرد و با اینکه به اسم شخص درآمد جایزه را به او نداد شخص مزبور، حق المطالبه آن را برای خود قائل نباشد، در این صورت گرفتن جایزه مانعی ندارد و جایزه ای که به او تعلق می گیرد حکم مجهول المالک دارد.

استفتائات جدید ج2 س1739

سؤال5: استفاده از وام بانکی با سودهای متعارف از قبیل وام خرید مسکن، وام تعمبرات، وام ازدواج و... با توجه به نیاز جامعه در شرایط اقتصادی فعلی چیست؟

پاسخ: اگر قصد این باشد که پولی را بگیرید و چیزی را که اضافه می دهید به بانک ببخشید مانعی ندارد.

استفتائات جدید ج2، س1728