فروش قسطي اجناس با قيمت بالاتر
سؤال:آیا این روشهای قسطی که رایج است و فروشنده در قبال مدت پرداخت اقساط، مبلغی بر قیمت جنس می افزاید و به اصطلاح بازاری ها جنس را مدت دار می فروشد، صحیح است؟
پاسخ: صحيح است
فروش نسيه با قيمت بيشتر
سؤال:اگر جنسی که دارای قیمت مشخصی است، به صورت نسیه به بیشتر از آن قیمت فروخته شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر نخواهد از اين راه ربا بخورد جائز است.
خريد و فروش بن کارمندي
سؤال:بعضاً اقدام به خريد و فروش بن كارمندي مينمايند بدين صورت كه خريدار بن را دريافت نموده و مبلغ كمتري از بهاي بن به فروشنده پرداخت مينمايد. خواهشمند است نظر مبارك را در اين زمينه مرقوم فرماييد.
پاسخ: اشكال ندارد.
فروش لباس زير زنانه توسط مرد
سؤال:فروش لباس زير زنانه توسّط مردان چه حكمي دارد؟
پاسخ: اگر مفسده داشته باشد بلكه اگر احتمال مفسده هم نداشته باشد جايز نيست.
فروش نقره به قيمت روز و ...
سؤال:اينجانب مقدار 2424 مثقال نقره به شخصي دادهام تا در شهر ديگر بفروشد و در هنگام دادن جنس، عوض آن را (جنس، پول، نقره) از او نگرفتهام و قرار گذاشتهام كه قيمت نقره را بر اساس قيمت روز، يك ماه ديگر حساب شود كه نقرهها را بفروشد و پول آن را بياورد، لذا از حضرت عالي خواهشمندم بفرمائيد:
1) آيا اين معامله صحيح است يا خير؟
2) اگر مشتري جاهلاً اين نقرهها را (بعد از تحويل گرفتن و قبل از آن كه عوض آن را به من بدهد) اتلاف نمايد، اين اتلاف نقرهها به عهده فروشنده است يا خريدار؟
3) خسارت اتلاف به عهده فروشنده است يا مشتري؟ يا بايد تراضي به وجود آيد؟
پاسخ: بنا بر آنچه نوشتهايد او وكيل شما بوده است و اگر افراط تفريط نكرده باشد و مواظبت نموده باشد ضامن نيست.
کپي رايت
سؤال:استفاده كردن، رايت كردن و يا خريدن سيديهائي كه توسّط مراكز فرهنگي توليد ميشود و بر روي آنها جمله «هر گونه تكثير از اين CDشرعاً حرام است» به چشم ميخورد، چه حكمي دارد؟ با توجّه به اين كه سيديهاي مذكور قيمتهاي گزافي دارند در صورتي كه رايت آنها فقط براي استفاده شخصي باشد و جنبه سود بردن از راه تكثير انبوه نباشد، حكم چيست؟
پاسخ: حرام است.
سود سهام در شرکت تعاوني
سؤال:در سال 1357 يك شركت تعاوني تأسيس شده و از سال تأسيس تا سال 1376 سودهاي به دست آمده را سال به سال حساب نموده ولي به حساب صاحبان حساب واريز ننموده ولي مشخّص است كه اعظاء تعاوني تا سال 76 چقدر سود بردهاند، از سال 77 تا آخر 80 سود تعاوني حساب نشده و اكنون كه حساب نمودهاند از اوّل تأسيس تا پايان سال 80، چهار ميليون سود داشته است:
1) بعضي از اعضاء تعاوني كه اوائل عضو شدهاند فوت نموده و صغير دارند، سود سهام آنها را به چه نحو بپردازيم؟
2) بعضي افراد، سالهاي اوّل با مبلغ يكهزار ريال عضو شدهاند و بعضي در سالهاي اخير با مبلغ ده هزار و بيست هزار ريال عضو شدهاند، سود چگونه تقسيم شود كه حقّ كسي ضايع نگردد؟
3) آيا ميشود سود تمام اعضاء را به طور مساوي تقسيم نمود؟
پاسخ: 1) سود او را به ورثه بايد داد.
2) به نسبت سرمايه سود را بايد تقسيم كرد.
3) اگر كليه شركاء راضي باشند اشكال ندارد.
فروش تسهيلات اعطايي به کارمندان دولت
سؤال:بعضي از ارگانها به كارمندانشان كه امتيازات مورد نظر آن ارگان را داشته باشند، زمين به قيمت ارزان ميفروشند، آيا صاحبان اين امتيازات ميتوانند امتياز خود را به شخص ثالثي بفروشند يا بايد زمين را تحويل گرفته و سپس بفروشند؟
پاسخ: اگر مخالف با قوانين مربوطه نباشد اشكال ندارد.
منازل و زمين
سؤال:1) خريد و فروش منازل و زمينهايي كه اوائل انقلاب تصرّف شده مانند شهرك كاوه واقع در خيابان كاوه كه رضايت صاحب ملك مشخّص نيست خريد و فروش چنين املاك و منازلي چه حكمي دارد؟
2) خريد و فروش منازل و زمينهاي موقوفي كه به صورت حقّ الكرد (حقّ العمل ـ كاركرد) انجام ميگيرد چه حكمي دارد؟
3) واسطهگري بين خريدار و فروشنده در موارد ياد شده چه حكمي دارد؟
پاسخ: 1) اگر كار مصادره كننده بجا و شرعاً قانوني بوده است اشكال ندارد و الاّ رضايت صاحب ملك را بايد به دست آورد.
2) اگر طبق وقف و با رضايت متولّي يا حاكم شرع باشد اشكال ندارد.
3) واسطهگري در آنها با آنچه گفته شد اشكال ندارد.
املاک مشاع
سؤال:املاكي كشاورزي بين دو نفر به صورت مشاع موجود ميباشد كه هنوز در بين شركائ تقسيم و تفكيكي شرعي و قانوني صورت نگرفته است.
1) اجاره دادن كليه املاك مشاع توسّط يكي از شركاء بدون رضايت شريك ديگر چه حكمي دارد؟
2) معاملهاي كه در آن يكي از شركاء قبل اين كه تقسيم و تفكيك شرعي و قانوني بين آنها صورت گرفته باشد بدون رضايت شريك ديگر قسمتي از ملك مشاع را فروخته باشد چه حكمي دارد؟
3) اگر يكي از شركاء، افرادي را كه هيچ گونه مالكيّتي در اراضي نداشته و صرفاً با پرداخت بهره مالكانه بر اراضي زراعي تصرّف زارعانه دارند را به عنوان مالك معرّفي نمايد، مشمول چه حكمي است؟
4) تصرّف افراد فوق (زارعين) بر املاك مشاع فروخته شده توسّط يكي از شركاء بدون رضايت شريك ديگر مشمول چه حكمي است؟
پاسخ: 1) جايز نيست ولي اگر بعداً رضايت شريك ديگر را به دست آورد اجاره صحيح ميشود.
2) جايز نيست ولي اگر بعداً رضايت شريك را حاصل نمود آن بيع امضائ ميشود اين در صورتي است كه همه ملك را يا بعض معيژن آن را بفروشد ولي اگر حقّ خود را به طور مشاع بفروشد بيع صحيح است ولي شريك ديگر ميتواند معامله را فسخ مشروط بر اين كه خود او ملك را بخرد.
3) جايز نيست و تصرّف او هم جايز نيست.
4) بدون رضايت شركاء جايز نيست.
كار با شركت رشوه دهنده
سؤال:با سلام بفرمایید دریافت حقوقی که در شرکتی که رشوه به دیگران می دهد چه حکمی دارد. من در شرکتی کار می کنم که برای برنده شدن در مناقصات رشوه می دهد. آیا حقوق من حلال ایت؟
پاسخ: حقوق شما اشكال ندارد.