1- آگاهی از وجود مانع وضو بعد از اتمام حج
سؤال: زنى که در پشت ناخن و انگشتهاى او لاک چسبیده و با این کیفیّت اعمال حج را بجا آورده و نمى دانسته که این رنگ لاک مانع براى وضو و غسل مى باشد آیا اعمال او صحیح است و چنانچه پس از انجام اعمال حج متوجّه شود چه وظیفه اى دارد؟
پاسخ: طواف و نماز او صحیح نیست بنابراین باید این دو عمل را اعاده کند و اگر نمى تواند شخصاً انجام دهد نایب بگیرد.
2- آگاهی از وجوب غسل مس میت بعد از اتمام حج
سؤال: شخصى بعد از اتمام اعمال حجّ تمتّع، متوجه شده که یک غسل مسّ میّت بر او واجب بوده و غسل واجب دیگرى هم انجام نداده است، آیا حجّش صحیح است؟
پاسخ: حج او صحیح است ولى احتیاط واجب آن است که طوافها (و سعى و تقصیر) را اعاده کند و اگر قادر نیست نایب بگیرد.
3- طواف کسی که کیسه بول همراه دارد
سؤال: با توجّه به این که همراه خود کیسه مخصوص بول دارم و چون با حرکت بدن بول خارج مى گردد براى طواف و نماز طواف چه کنم؟
پاسخ: یک وضو براى طواف و یک وضو براى نماز کافى است
4- مختون نبودن انسان در طواف
سؤال: مختون بودن انسان در طواف شرط است بنابراین اگر انسانى را ختنه کرده باشند به طورى که ختنه اش ناقص است به این معنا که حشفه اش کاملا در نیامده و مقدار کمى در آمده است و در حال نعوض کاملا در مى آید،آیا این شخص مختون محسوب و طوافش صحیح خواهد بود؟ اگر مختون محسوب نشود و ختنه نمودن بر آن شخص بار دیگر براى طواف لازم باشد و آن شخص به علّت سن زیاد از ختنه نمودن خجالت بکشد، نسبت به طوافش چه وظیفه اى دارد؟
پاسخ: احتیاط واجب آن است که طواف و نماز آن را بعد از ختنه کردن اعاده کند و همچنین سعى را، و در این گونه مسائل خجالت کشیدن معنا ندارد، مى تواند به طور پنهانى نزد طبیب آگاهى برود و ختنه کند،ولى طلاق دادن در این حال اشکالى ندارد.
5- آگاهی از وجود مانع غسل بعد از اتمام اعمال حج
سؤال: یک ماه پیش به سفر مکّه رفتم، و اعمال عمره مفرده را بجا آوردم. پس از بازگشت متوجّه شدم که روى انگشت پاى چپم به مقدار بسیار ناچیزى لاک (لکّه اى به اندازه 3 ـ 2 میلیمتر) وجود داشته که متوجّه آن نشده و در نتیجه آن را پاک نکرده بودم. یقین دارم که این لاک پیش از سفر مکّه و غسل حیض، بر روى ناخن من بوده است. از این بابت بسیار نگران هستم. اعمالى که انجام داده ام چه حکمى دارد؟
پاسخ: اعمال شما ان شاء الله صحیح بوده، ولى سعى کنید در آینده چنین چیزى پیش نیاید.
6- آگاهی به عدم طهارت در طواف و نماز آن پس از تقصیر
سؤال: شخصى پس از انجام تقصیر متوجّه مى شود که در حال طواف و نماز طواف وضو نداشته، یا وضویش باطل بوده، اکنون چه وظیفه اى دارد؟ آیا لازم است مجدّداً لباس احرام بپوشد، و طواف کند؟
پاسخ: طواف و نماز طواف را اعاده کند، و عمره او صحیح است، و پوشیدن لباس احرام لازم نیست.
7- باطل شدن وضو در دور آخر طواف
سؤال: وضوى یکى از حُجّاج در دور آخر طواف باطل شد. طواف را با همان حالت به پایان رسانده، سپس وضو گرفته و طواف را از اوّل شروع کرده، و پس از آن نماز طواف و سعى و تقصیر را انجام داده است، آیا عمل او صحیح مى باشد؟
پاسخ: طواف دوّم و اعمال پس از آن صحیح است; هر چند مى توانست طواف اوّل را پس از وضو تکمیل و به آن قناعت نماید.
8- آگاهی از بدون طهارت بودن طواف عمره اول در حین انجام عمره بعدی
سؤال: شخصى به نیابت از پدر، عمره مفرده اى انجام داده، و روز بعد به نیابت از مادر احرام مى بندد و در اثناى عمره دوّم متوجّه مى شود که طواف و نماز طواف عمره اوّل را بدون وضو انجام داده است. اکنون وظیفه اش چیست؟
پاسخ: طواف و نماز عمره اوّل را اعاده مى کند، و عمره دوّم را به قصد رجا ادامه مى دهد (توجّه داشته باشید که در یک ماه قمرى بیش از یک عمره نمى توان انجام داد; مگر به قصد رجا، یعنى به امید این که مطلوب باشد، نه به طور قطعى).
9- انجام طواف و نماز آن با تیمم
سؤال: هنگام اذان صبح به مسجد الحرام رسیدیم. سرپرست کاروان گفت: «کمى صبر کنید، پس از نماز صبح طواف مى کنیم». بر اثر خستگى زیاد خوابم برد، و چون آب در دسترس خود نمى دیدم تیمّم کردم، و طواف و نماز طواف را با تیمّم انجام دادم. آیا حجّ من صحیح است؟
پاسخ: در صورتى که براى شما امکان داشته وضو بگیرید، هر چند که به منزل بروید و مثلا براى روز بعد اعمال را انجام دهید، تیمّم صحیح نبوده است. وظیفه شما این است که طواف و نماز طواف را اعاده کنید، و اگر خودتان نمى توانید، باید نایب بگیرید.
10- یقین به نجاست لباس بعد از طواف
سؤال: شخصى در طواف واجب احساس مى کند لباس احرامش نجس شده، ولى اعتنا نمى کند، و با همان حال طواف و اعمال بعد را انجام مى دهد، سپس لباسش را بررسى نموده، یقین پیدا مى کند که در حال طواف چنین شده است، و بدون جبران اعمال به وطن باز مى گردد. اکنون وظیفه اش چیست؟ آیا هنوز در حال احرام است؟
پاسخ: اگر در حال طواف یقین نداشته که وضویش باطل و احرامى اش نجس شده (هر چند بعد از اعمال یقین پیدا کرده باشد)، از احرام خارج شده است، ولى باید طواف و نماز آن را اعاده کند و اگر شخصاً نمى تواند، باید نایب بگیرد.
11- وظیفه مسلوس نسبت به طواف و نماز آن
سؤال: وظیفه مسلوس (کسى که بى اختیار قطرات بول از او خارج مى شود) نسبت به طواف و نماز طواف چیست؟
پاسخ: اگر در زمان خاصّى بیماریش تخفیف پیدا مى کند، به گونه اى که مى تواند در آن زمان طواف و نماز طواف را با وضو و بدنِ پاک به جا آورد، باید این اعمال را در آن زمان انجام دهد و اگر چنین وقتى ندارد، در صورتى که زحمت زیادى نداشته باشد، هر بار که وضویش باطل شد تجدید وضو کند، و اگر زحمت زیاد دارد، براى طواف یک وضو، و براى نماز هم یک وضو مى گیرد، و نایب گرفتن لازم نیست.
12- وظیفه محرمی که مبتلا به خروج ریح است
سؤال: مُحرمى که مبتلا به خروج ریح است (یعنى مرضى دارد که نمى تواند از خارج شدن باد جلوگیرى کند) و در طول سال شاید یکى دو ماه بیماریش تخفیف پیدا کند، ولى نوعاً به فاصله یکى دو دقیقه وضویش باطل مى شود، تکلیفش چیست؟
پاسخ: چنانچه نتواند در اثناء طواف وضو بگیرد، یا این کار زحمت زیاد داشته باشد، مى تواند براى طواف به یک وضو اکتفا کند، و براى نماز طواف وضوى دیگرى بگیرد. هر چند در اثناء طواف و نماز، وضویش باطل شود، و نیازى به نایب گرفتن نیست.
13- نائب گرفتن برای افراد سالخورده ای که سلس بول دارند
سؤال: پیرمردى سلس بول دارد و خود را براى طواف از تنجیس لباس و مسجد حفظ نمى کند و به راهنمایى و ارشاد دیگران توجه ندارد; آیا مى تواند براى طواف نایب بگیرد؟
پاسخ: باید نایب بگیرد.
14- وظیفه مبطون در طواف و نماز آن
سؤال: مدّتى است، که به علّت بیمارى و در اثر عمل جرّاحى، مبطون هستم و خروج مدفوع را احساس نمى کنم. بدین جهت از کیسه مخصوصى استفاده نموده، و براى وضو و نماز طبق رساله عمل مى کنم. با توجّه به این که سال آینده، انشاء الله، به زیارت خانه خدا نائل مى شوم، وظیفه ام در رابطه با مراسم حج چیست؟
پاسخ: چنانچه زمانى باشد که بتوانید طواف و نماز طواف را بدون خروج آن انجام دهید، باید همان زمان را انتخاب نموده، و اعمالتان را انجام دهید و اگر چنین چیزى امکان پذیر نیست، و به هیچ وجه خروج آن را احساس نمى کنید، طواف را با یک وضو، و نماز طواف را با وضوى دیگر انجام دهید.
15- وظیفه یائسه ای که در حال احرام خون می بیند
سؤال: خانمى طبق تاریخ تولّدش، بیش از پنجاه سال شمسى دارد، و یک سال و نیم است که عادت ماهانه نشده; ولى در حال احرام خون مى بیند. آیا مى توان در یائسگى او تردید کرد؟ وظیفه او چیست؟
پاسخ: هرگاه شرایط و صفات عادت ماهیانه را نداشته باشد، حکم مستحاضه را دارد و با انجام وظیفه مستحاضه حج و طواف او صحیح است.
16- اگر یائسه خونی که نشانه های حیض دارد را ببیند
سؤال: هرگاه زنان سیّده پس از شصت سال، و غیر سیّده بعد از پنجاه سال، چند روز متوالى خونى ببینند، که همه نشانه هاى حیض را داشته باشد، براى طواف و نماز طواف چه کنند؟
پاسخ: در صورت داشتن تمام نشانه هاى حیض، حکم حیض را دارد. در ضمن زنان سادات در محیط ما حکم زنان قرشیّه را ندارند، و آنها نیز در پنجاه سالگى قمرى (حدود 5/48 سال شمسى) یائسه مى شوند، یعنى هرگونه خون مشکوکى ببینند حکم استحاضه را دارد.
17- زنی که در حال طواف مستحاضه قلیله شود
سؤال: خانمى در حال طواف مستحاضه قلیله مى شود. وظیفه اش چیست؟
پاسخ: اگر بعد از تمام شدن دور چهارم بوده، پس از تجدید وضو و تطهیر بدن و لباس، طواف را تمام مى کند، و اگر قبل از تمام شدن دور چهارم بوده، پس از تجدید وضو و تطهیر، طواف را از اوّل شروع مى کند.
18- مستحاضه ای که در اثناء طواف لک ببیند
سؤال: زن مستحاضه اى پس از انجام غسل و وضو مشغول طواف مى شود، ولى در اثناء طواف لک مى بیند. وظیفه اش چیست؟
پاسخ: اگر خون او مستمر است و به وظیفه اش عمل کرده، و در حدّ امکان از خروج خون جلوگیرى نموده، وظیفه اى ندارد، ولى اگر خون کاملا قطع شده و غسل کرده، سپس خون جارى شده، حکم حدث جدید را دارد.
19- خواندن نماز واجب بین طواف توسط زن مستحاضه
سؤال: خانم مستحاضه اى طبق وظیفه اش غسل کرد، یا وضو گرفت، و مشغول طواف شد. در بین طواف، نماز ظهر شروع شد. طواف را قطع کرد و نمازش را خواند. پس از نماز، با همان وضو یا غسل طوافش را ادامه داد. آیا طوافش صحیح است؟
پاسخ: هرگاه مستحاضه کثیره غسلهاى نماز خود را به موقع بجا آورد، غسل دیگرى مطلقا براى طواف و نماز طواف بر او واجب نیست.
20- زنی که با خوردن قرص عادت را قطع می کند
سؤال: خانمى پس از وقوف در عرفات و مشعر، عادت ماهانه مى بیند. با مصرف قرص خون قطع مى شود، و اعمال را انجام مى دهد; ولى پس از آن لک مى بیند. وظیفه اش چیست؟
پاسخ: اگر اعمال او در حال پاک بودن انجام شده صحیح است، و اشکالى ندارد.
21- خون دیدن زن محرم در غیر ایام عادت
سؤال: اگر صاحب عادت «وقتیّه و عددیّه» که عدد روزهاى عادتش همواره مثلا هفت روز است، روز هفتم پاک شود و غسل کند، سپس اعمال حج را بجا آورد، ولى بعداً لک ببیند، اعمالش چگونه است؟
پاسخ: هرگاه اعمال او در حال پاکى واقع شده، صحیح است.
22- زنان محرمی که به مدت طولانی خون می بینند
سؤال: نظم عادت ماهانه بعضى از خانمها به خاطر مصرف قرص جلوگیرى بر هم مى خورد; به طورى که گاه به مدّت طولانى مرتّب خون یا لک مى بینند. وظیفه این دسته از زنان در حج چیست؟
پاسخ: اگر خون سه روز استمرار داشته باشد، و در ایّام عادت دیده شود، هر چند به این صورت که پس از شروع تا سه روز باطن آلوده باشد، محکوم به حکم حیض است. در غیر این صورت، احکام استحاضه را دارد.
23- وظیفه زنی که قبل از دوره چهارم طواف عمره تمتع حائض می شود
سؤال: هرگاه زنى در عمره تمتّع بعد از سه شوط و نیم و قبل از چهار دور حائض شود، و تا قبل از رفتن به عرفات پاک نگردد، وظیفه اش چیست؟
پاسخ: باید نیّت حجّ اِفراد کند; و بعد از اتمام حج، عمره مفرده بجا آورد.
24- زنی که بعد از دور چهارم طواف عمره تمتع حائض شود
سؤال: اگر خانمى بعد از دور چهارم در طواف عمره تمتّع حائض شود، و تا وقت وقوف به عرفات پاک نشود، چه تکلیفى دارد؟
پاسخ: باید سعى و تقصیر عمره تمتّع را انجام دهد، سپس براى حجّ تمتّع احرام ببندد، و به هنگام طواف حجّ تمتّع (قبل، یا بعد از آن) بقیّه طواف عمره تمتّع و نماز آن را بجا آورد.
25- آگاهی به بطلان طواف عمره تمتع هنگام عادت ماهیانه
سؤال: خانمى عمره تمتّع را به پایان مى رساند، سپس متوجّه مى شود که طوافش به جهتى باطل بوده، و اکنون نیز عادت ماهانه شده است. وظیفه اش چیست؟
پاسخ: هر وقت پاک شد طواف و نماز طواف را اعاده مى کند و اگر قبل از وقوف به عرفات پاک نشود براى حج محرم مى گردد، و پس از بازگشت به مکّه و رفع عذر، آن اعمال را بجا مى آورد.
26- انجام غسل حیض با نیت جنابت در حج
سؤال: خانمى بر اثر جهل و ناآگاهى از احکام شرع، پس از پاک شدن از عادت ماهانه، خیال مى کرده جنب است، و لهذا نیّت غسل جنابت کرده، و با همین حال حج بجا آورده است. حجّ او چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر منظورش انجام غسل براى عادت ماهانه بوده، و اسم آن را جنابت گذاشته، عملش صحیح است.
27- حج کسی که تا کنون غسل جنابت نکرده
سؤال: دختر مجرّدى در اوائل سن بلوغ جنب شده، و تا کنون غسل جنابت نکرده; ولى غسلهایى مانند غسل حیض یا جمعه را انجام داده، و با این کیفیّت به حج رفته است. لطفاً بفرمائید:
1ـ عبادتهایى که بعد از آن حالت تاکنون انجام داده چه وضعى دارد؟
2ـ آیا هنوز از احرام خارج نشده، و جمیع محرّمات احرام بر او حرام است؟
3ـ حجّش چه حکمى دارد، و اکنون وظیفه اش چیست؟
پاسخ: هرگاه غسل دیگرى انجام داده کفایت مى کند; بنابراین، اعمالى که بعد از غسل حیض یا جمعه انجام داده، از جمله حجّ او، صحیح است، ولى نمازهایى را که بعد از جنابت و قبل از اوّلین غسل خوانده باید به تدریج قضا کند، و اگر بعد از جنابت تا زمان حج هیچ غسلى نکرده، باید طوافهاى عمره و حج و طواف نساء و نمازهاى آن را دوباره بجا آورد، و اگر نمى تواند، نایب بگیرد، و تا زمانى که این اعمال را اعاده نکرده، باید از بوى خوش و ازدواج و محرّماتى که با طواف نساء حلال مى شود، احتیاطاً اجتناب کند.
28- حج کسی که غسل مسح میت را انجام نداده
سؤال: شخصى پس از به جا آوردن اعمال حج متوجّه مى شود که غسل مسّ میّت بر او واجب بوده، و هنوز آن را انجام نداده است. آیا حجّش صحیح است؟
پاسخ: هرگاه غسل واجب یا مستحبّ دیگرى انجام داده کفایت مى کند، و حجّش صحیح است و اکنون وظیفه اى ندارد، ولى اگر هیچ غسلى نکرده، هر چند حجّش اشکالى ندارد، امّا واجب است طوافها و نمازهاى آن را اعاده کند، و اگر خودش قادر نیست نایب بگیرد.
29- تیمم کردن محرمی که آب برایش مضر است
سؤال: هرگاه شخص محرم جنب شود، و آب برایش ضرر داشته باشد، و وقت عمره مى گذرد، آیا طواف و نماز آن با تیمّم کافى است، یا باید نایب هم بگیرد؟
پاسخ: کافى است، و نایب گرفتن لازم نیست.
30- اعاده طواف باطل
سؤال: شخصى در دور ششم طواف نجاستى در بدن خود مشاهده کرده، و یقین دارد که از دورهاى قبل بوده است، ولى بدون توجّه به این مطلب، طواف را تکمیل کرده، و پس از تطهیر بدن طواف را اعاده مى نماید، سپس بقیّه اعمال عمره را به انجام مى رساند. آیا اعمال او صحیح است؟
پاسخ: عمل او اشکالى ندارد.
31- خون آمدن از بینی هنگام طواف
سؤال: شخصى در حین طواف متوجّه اندکى خون بر بینى خود مى شود. با دستمال آن را پاک کرده، و طواف را به انجام مى رساند. آیا طوافش صحیح است؟
پاسخ: اگر بینى او نجس شده باید آن را آب بکشد، و طواف را تکمیل کند، و اگر این کار را نکرده، احتیاط آن است که بعد از تطهیر آن را تکمیل کند و نماز بخواند، سپس طواف و نماز را اعاده کند.
32- همراه داشتن شی نجس هنگام طواف و نماز آن
سؤال: آیا محمول نجس (همراه داشتن دستمال نجس، و امثال آن) در طواف و نماز طواف جایز است؟
پاسخ: پوشیدن لباسهایى که به تنهایى ستر عورت نمى کند، در طواف و نماز طواف اشکالى ندارد; همچنین محمول نجس و متنجّس.
33- آگاهی از بطلان وضو پس از اعمال عمره
سؤال: یکى از حجاج پس از فراغت از مناسک عمره متوجه شد که وضویش باطل بوده، وظیفه او چیست؟
پاسخ: باید طواف و نماز طواف را با وضوى صحیح تکرار کند، در این صورت عمره او صحیح خواهد بود.
34- انجام طواف با وضوی باطل
سؤال: خانمی برای عمره به مکه مشرف شده قبل از طواف مسح وضو را بر روی جوراب کشیده وفعلا در ایران است. در صورتی که وضو باطل باشد آیا می تواند نائب بگیرد؟
پاسخ: آری، باید نائب بگیرد.
35- خروج ادرار به علت سرفه در حال طواف
سؤال: خانمی مسلوس نیست ولی سرفه که می کند مقداری ادرار از او خارج می شود. در ازدحام طواف حالت سرفه پیش می آید، تکلیف طهارتش چه می شود؟
پاسخ: اگر تجدید وضو عسر و حرج داشته باشد مانعی ندارد و تجدید طهارت لازم نیست.
36- تطهیر لباس و بدن کودک در طواف
سؤال: بچه های کوچک تا چند سالگی طهارت لباس و بدنشان به هنگام طواف لازم نیست؟
پاسخ: اگر تطهیر آن ها باعث عسر و حرج باشد، لازم نیست.
37- کسی که بر اثر بی اطلاعی غسل واجب را در زمان حج انجام نداده
سؤال: آن موقعی که من در مکه بودم غسل واجبی بر عهده من بوده و من بر اثر بی اطلاعی انجام ندادم آیا حج من درست بوده؟ و تکلیف نماز و روزه هایم که قبل از انجام غسل انجام داده ام چه میشود؟
پاسخ: در صورتیکه پس از واجب شدن آن غسل ، غسل واجب یا مستحب معتبر دیگری بجا آورده باشید کافی است و نماز ها و روزه های و حجّی که پس از آن بجا آورده اید اشکال ندارد اما آنچه را که قبل از آن انجام داده اید قضا کنید.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
