بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
حکم موهای زاید بدن و غسل موهای بلند
سؤال (۱):
آیا زدن موهای زاید بدن لازم است و حکم غسل آنها چگونه است؟
پاسخ:
از بین بردن موهای زائد، مثل موهای زائد اندام و زیر بغل مسأله ای بهداشتی و از نظر اسلام مستحب است و به آن سفارش شده است هرچند واجب نیست، و از بین بردن یا نبردن آن ها ضرری به صحت نماز و روزه و سایر وظایف و تکالیف شرعیه نمی زند.
الکافی، ج ۶، ص ۵۰۵.
تحریر الاحکام الشرعیه علی مذاهب الامامیه ج ۱ ص ۸ به بعد.
نتیجه اینکه:
بلند گذاشتن موهاى عانه و زیر بغل، حرام نیست، ولى در روایات مورد نکوهش قرار گرفته است و سفارش شده که بیشتر از طول یک دانه جو آنها را بلند نگذارید.
پس بهتر است حد اکثر هر دو هفته اى یک بار آنها را ازاله کرد و استفاده از نوره (داروى حمام) روش خوبى است.
البته موهایى که در بدن مى رویند چند گونه اند:
{۱} موهایى که بلند گذاردن آن مکروه است مانند موى عانه (اطراف عورت) و زیر بغل.
{۲} موهایی که بلند گذاردن آنها مکروه نیست، مانند موى سینه در مردان و پا و دست که البته تراشیدن آن نیز اشکالى ندارد.
از بین بردن موهاى زاید بدن به هر وسیله که باشد (مانند تیغ، نوره، قیچى، کرم و … ) اشکالى ندارد و لازم نیست با ابزارى خاص باشد.
در مورد زمان برطرف کردن موهاى زاید بدن هرگاه موهاى عانه و زیر بغل بیش از اندازه یک دانه جو (حدود پنج میلیمتر) رسید برطرف ساختن آن مستحبّ است.
از برخی روایات می توان این گونه استفاده کرد که استفاده از نوره (داروی حمام) برای زدن موهای زائد بدن غیر از موضع زهار و عانه نیز مستحب است.
در روایتی از آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) آمده است نوره باعث پاکیزگی بدن است و در روایت دیگر نقل شده است آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) بر بدن خود نوره می کشید.
براى تکمیل اطلاعات خود در زمینه بهداشت بدن مىتوانید به کتابهاى زیر مراجعه نمایید:
۱- اولین دانشگاه آخرین پیامبر، ج ۱۶، تألیف دکتر پاکنژاد.
۲- حلیه المتقین، تألیف مرحوم علامه مجلسى.
سؤال (۲):
آیا شستن و غسل موهای سر واجب است؟
دو پاسخ:
{۱} اگر موها سر کوتاه باشد، (یعنی به گونه ای است که جزء بدن حساب میشود) باید هنگام غسل شسته شوند، و اگر آب به آنها نرسد غسل باطل است.
{۲} اگر موهای سر بلند باشد، تفاوت فتوا است:
فتاوای آیات عظام در مورد غسل با موهای بلند:
{۱} امام خمینی، مکارم شیرازی، جوادی آملی، نوری همدانی، سبحانی، مظاهری: شستن موهای بلند لازم است.
امام خامنه ای: بنابراحتیاط واجب شستن موهای بلند لازم است.
{۲} اراکی، گلپایگانی، خوئی، بهجت، تبریزی، سیستانی، صافی گلپایگانی، وحیدخراسانی، شبیری زنجانی: شستن موهای بلند لازم نیست.
و دقّت شود که:
{الف:} اگر آب به پوست سر برسد ولو موهای بلند تر نشوند غسل صحیح است.
{بـــــ:} اگر رساندن آب به پوست سر بدون شستن موها ممکن نباشد باید موها شسته شود تا آب به پوست سر هم برسد.