انهار
انهار
مطالب خواندنی

درس {۱} معنای تقلید

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ
وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
معنای تقلید
سؤال:
تقلید یعنی چه؟
    
پاسخ:
«تقلید» معانی زیادی دارد و در اینجا یک اصطلاح فقهی هست به معنای:
پیروی از مجتهد جامع الشرایط در احکام عملی دین.
    
توجّه:
معانی دیگری هم در متون فقهی برای تقلید گفته‌اند که فعلاً متعرّض آنها نمی‌شویم.
    
چند نکته:
{۱} تقلید؛ فقط در احکام و فروع دین جایز و لازم و واجب است.
{۲} تقلید در اصول دین جایز نیست و مکلّف خودش باید تحقیق و بررسی کند و به اصول دین ایمان آورد.
{۳} تقلید به کسی واجب است که خودش مجتهد نباشد یا نتواند به احتیاط عمل کند.
{۴} تقلید از متخصّص در فقه یعنی تقلید از مجتهد جامع الشرایط ؛ ولی تقلید از غیر متخصّص در فقه و مجتهد جامع الشرایط جایز نیست و حرام است.
{۵} به کسی که از مجتهد تقلید می‌کند، مُقَلِّد می‌گویند.
{۶} بـه مجتهد جامع الشرایطی که از او تقلید می‌شود، مُقَلَّد می‌گویند.
    
سؤال:
اصلاً چرا باید تقلید کرد؟
    
پاسخ:
تقلید فی نفسه واجب نیست ولی چون برای شناخت احکام شرعی باید سالها {در چند رشته از علوم مانند: ادبیات، فقه، اصول فقه، قرآن و حدیث و...} تلاش و تحصیل کرد تا بتوان فهم درستی از احکام شرعی و تکالیف دینی بدست آورد و باید احکام دینی را از منابع اصیل دینی استخراج نمود و این کار از عهده بسیاری از اشخاص به دلیل کمبود وقت بر نمی‌آید لذا اسلام سفارش کرده است که برای آگاهی از احکام به مجتهد خُبره مراجعه کنیم.
به عبارت دیگر شخص برای انجام احکام الهی سه راه دارد:
{۱} بهتر این است که انسان با زحمت و کوشش خود تحصیل علم کند تا مجتهد شود.
{۲} فتاوای مجتهدانِ خُبره را مطالعه کند و طوری عمل کند که طبق فتاوای همه، عمل او صحیح باشد که اصطلاحاً می گویند احتیاط کرده است.
{۳} به فتوای مجتهد جامع الشرایطی که احکام شرعی را آموخته عمل کند یعنی از او تقلید نماید.
غیر از این سه راه، راه دیگری وجود ندارد.
    
دو نکته:
{۱} اگر کسی به اجتهاد برسد، واجب است به نظر خود عمل کند و اگر جامع الشرایط هم باشد دیگران نیز از او تقلید می کنند، و از احتیاط کردن و تقلید بی نیاز است.
{۲} احتیاط کردن نیازمند به اطلاعات فراوان و تسلط کامل به فتاوای فقهاء و مجتهدین دارد و اگر بخواهیم در هر مساله ای احتیاط کنیم زندگی ممکن است مختل شود! مثلاً در سفر خاصّی:
برخی از مجتهدین می‌گویند نماز «شکسته» است،
برخی ازمجتهدین می‌گویند: نماز «کامل» است.
و حال کسی که می‌خواهد به احتیاط عمل کند باید نماز را به دو صورت «شکسته» و «کامل» بخواند که چنین احتیاطی مستلزم تکرار است و ...
بنابراین کسی که به اجتهاد نرسد و قادر به احتیاط هم نباشد  ناگزیر باید تقلید کند.
الّلهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجِّلْ فَرَجَهُمْ وَالْعَنْ أعْدائهُم أجْمَعِین.
    

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -