بسم الله الرحمن الرحیم
«روزه وصال» و حکم آن؟
یکی از انواع روزههای حرام،[۱] «روزه وصال» است[۲] که به دو صورت قابل تفسیر است:
[۱]. «تاریخ وجوب روزه در اسلام»، ۴۰۹۸۲؛
«قرآن و منع خوردن و آشامیدن در حال روزه»، ۴۱۱۱۶؛
«معنای «خیط الابیض» و «خیط الاسود» در مسئله روزه»، ۴۳۳۸۸؛
«روزههای حرام»، ۶۱۴۹۶.
[۲]. علامه حلّی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج ۹، ص ۴۰۰، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ ق.
۱. در وقت نیّت روزه، قصد تأخیر افطار تا سحر روز بعد را داشته باشد؛ یعنی شام و سحر را یکی کند.[۳] امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «الْوِصَالُ فِی الصِّیَامِ أَنْ یَجْعَلَ عَشَاءَهُ سَحُورَه»؛[۴] وصال در روزه یعنی غذایش را تنها در سحر بخورد.
[۳]. علامه حلّی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، ج ۳، ص ۵۰۷، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق.
[۴]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۴، ص ۹۵ – ۹۶، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق.
۲. در وقت نیّت، قصد روزه گرفتن دو روز پشت سر هم راداشته باشد، بدون آنکه در شب روزه خود را افطار کند.[۵] پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «لَا وِصَالَ فِی صِیَامٍ یَعْنِی لَا یَصُومُ الرَّجُلُ یَوْمَیْنِ مُتَوَالِیَیْنِ مِنْ غَیْرِ إِفْطَارٍ»؛[۶] وصال در روزه نباید باشد، یعنی نباید دو روز پشت سر هم و بدون افطار روزه بگیرد.
اما اگر از ابتدا قصد وصل کردن نداشته باشد، حرام نیست.[۷]
[۵]. مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، ج3، ص: ۵۰۷.
[۶]. کافی، ج ۴، ص ۹۲.
[۷]. عاملی(شهید اول)، محمد بن مکی، غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، محقق، مصحح، مختاری، رضا، ج ۱، ص ۳۵۱، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق.
دلایل حرام بودن روزه وصال:
الف) روایات ناظر به حرمت این نوع از روزه؛ مانند «صَوْمُ الْوِصَالِ حَرَامٌ»؛[۸] روزه وصال حرام است. و «لَا وِصَالَ فِی صِیَامٍ ...»؛[۹] وصل در روزه وجود ندارد.
[۸]. کافی، ج ۴، ص ۸۵.
[۹]. همان، ص ۹۲.
ب) بدعت بودن روزه وصال؛ زیرا خدا روزه از اذان صبح تا شب واجب کرده؛ لذا کسی بیشتر از این مقدار روزه بگیرد، بدعت در دین گذاشته که حرام است.[۱۰]
[۱۰]. غایة المراد فی شرح نکت الإرشاد، ج ۱، ص ۳۵۱.
ج) اجماع فقها بر حرمت روزه وصال.[۱۱]
[۱۱]. میرزای قمّی، ابو القاسم بن محمد حسن، غنائم الأیام فی مسائل الحلال و الحرام، ج ۶، ص ۱۱۳، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.