بسم الله الرحمن الرحیم
برخی احادیث و مسائل نماز جماعت
برتری نماز جماعت
إِنَّ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ قَالَ: صَلاَةُ اَلْجَمَاعَةِ أَفْضَلُ مِنْ صَلاَةِ اَلْفَرْدِ بِخَمْسٍ وَ عِشْرِينَ دَرَجَةً .
فضیلت نماز جماعت بیست و پنج برابر نماز فرادا می باشد.
وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۳۷۴.
دو برگ رهایی برای نماز خواندن به جماعت
قـالَ رَسـُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله: مَنْ صَلّى اَرْبَعينَ يَوْما الصَّلَواتَ فى جَماعَةٍ لايَفُوتُهُ تَكْبيرَةُ الاِْحْرامِ كُتِبَ لَهُ بَرآئتانِ، بَرآئَةُ مِنَ النِّفاقِ وَ بَرآئةٌ مِنَ النّارِ.
هر کس چهل روز نمازهای خود را با جماعت بخواند بطوری که یک تکبیرة الاحرام از او فوت نشود، دو برائت آزادی برای او نوشته می شود:
{۱} برای نجات از نفاق.
{۲} برای رهائی از آتش.
محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۴۴.
حضور در جمع و جماعت
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: اِنَّ الشَّيْطانَ ذِئْبُ الاِْنْسانِ كَذِئْبِ الْعنَنَمِ يَأْخُذُ الشّاةَ القاصِيَةَ وَ النّاحِيَةَ فَاِيّاكُمْ وَ الشِّعابَ وَ عَلَيْكُم بِالْجَماعَةِ وَ العامَّةِ وَ الْمَسْجِدِ؛.
شیطان گرگ انسان است، همانند گرگ گوسفندان که همیشه میش های دور افتاده و کناره گیر را می گیرد. پس، از دسته بندیها(گروه گرائی و خط بازی) بپرهیزید و بر شما باد به حضور در جماعت و مجالس عمومی و مسجد.
کنز العمال، ج ۷، ص ۵۸۱، ح ۲۰۳۵۵.
لزوم قطع رابطه با تارکان جماعت و تکروان
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لاَ صَلاَةَ لِمَنْ لَمْ يُصَلِّ فِي اَلْمَسْجِدِ مَعَ اَلْمُسْلِمِينَ إِلاَّ مِنْ عِلَّةٍ وَ لاَ غِيبَةَ إِلاَّ لِمَنْ صَلَّى فِي بَيْتِهِ وَ رَغِبَ عَنْ جَمَاعَتِنَا وَ مَنْ رَغِبَ عَنْ جَمَاعَةِ اَلْمُسْلِمِينَ سَقَطَتْ عَدَالَتُهُ وَ وَجَبَ هِجْرَانُهُ وَ إِنْ رُفِعَ إِلَى إِمَامِ اَلْمُسْلِمِينَ أَنْذَرَهُ وَ حَذَّرَهُ وَ مَنْ لَزِمَ جَمَاعَةَ اَلْمُسْلِمِينَ حَرُمَتْ غِيبَتُهُ وَ ثَبَتَتْ عَدَالَتُهُ.
کسی که-بدون هیچ عذری-نماز خود را همراه دیگر مسلمانان در مسجد نمی خواند نمازش مقبول نیست و غیبت احدی جایز نیست مگر کسی که نمازش را در خانه می خواند- و در جماعت حاضر نمی شود - و به حضور در اجتماع مسلمین بی رغبت است و هر آنکس که چنین باشد از عدالت ساقط و دوری از او واجب می باشد.
بحار الأنوار، ج ۸۵ ، ص ۳۷ - وسائل الشیعه ،ج ۵، ص ۳۹۴.
ثواب کثیر شرکت در نماز جماعت
رَوَى اَلشَّهِيدُ اَلثَّانِي قُدِّسَ سِرُّهُ فِي شَرْحِهِ عَلَى اَلْإِرْشَادِ مِنْ كِتَابِ اَلْإِمَامِ وَ اَلْمَأْمُومِ لِلشَّيْخِ أَبِي مُحَمَّدٍ جَعْفَرِ بْنِ أَحْمَدَ اَلْقُمِّيِّ بِإِسْنَادِهِ اَلْمُتَّصِلِ إِلَى أَبِي سَعِيدٍ اَلْخُدْرِيِّ قَالَ:
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ و سلَّم): أَتَانِي جَبْرَئِيلُ مَعَ سَبْعِينَ أَلْفَ مَلَكٍ بَعْدَ صَلاَةِ اَلظُّهْرِ فَقَالَ يَا مُحَمَّدُ؛
إِنَّ رَبَّكَ يُقْرِئُكَ اَلسَّلاَمَ وَ أَهْدَى إِلَيْكَ هَدِيَّتَيْنِ لَمْ يُهْدِهِمَا إِلَى نَبِيٍّ قَبْلَكَ قُلْتُ وَ مَا تِلْكَ اَلْهَدِيَّتَانِ؟ قَالَ:
(۱) اَلْوَتْرُ ثَلاَثُ رَكَعَاتٍ،
(۲) وَ اَلصَّلاَةُ اَلْخَمْسُ فِي جَمَاعَةٍ.
قُلْتُ يَا جَبْرَئِيلُ وَ مَا لِأُمَّتِي فِي اَلْجَمَاعَةِ؟ قَالَ يَا مُحَمَّدُ
إِذَا كَانَا اِثْنَيْنِ كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ بِكُلِّ رَكْعَةٍ مِائَةً وَ خَمْسِينَ صَلاَةً
وَ إِذَا كَانُوا ثَلاَثَةً كَتَبَ لِكُلِّ وَاحِدٍ بِكُلِّ رَكْعَةٍ سِتَّ مِائَةِ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا أَرْبَعَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ بِكُلِّ رَكْعَةٍ أَلْفاً وَ مِائَتَيْ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا خَمْسَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ بِكُلِّ رَكْعَةٍ أَلْفَيْنِ وَ أَرْبَعَ مِائَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا سِتَّةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِكُلِّ رَكْعَةٍ أَرْبَعَةَ آلاَفٍ وَ ثَمَانَ مِائَةِ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا سَبْعَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِكُلِّ رَكْعَةٍ تِسْعَةَ آلاَفٍ وَ سِتَّ مِائَةِ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا ثَمَانِيَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِكُلِّ رَكْعَةٍ تِسْعَةَ عَشَرَ أَلْفاً وَ مِائَتَيْ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا تِسْعَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِكُلِّ رَكْعَةٍ سِتَّةً وَ ثَلاَثِينَ أَلْفاً وَ أَرْبَعَ مِائَةِ صَلاَةٍ
وَ إِذَا كَانُوا عَشَرَةً كَتَبَ اَللَّهُ لِكُلِّ وَاحِدٍ بِكُلِّ رَكْعَةٍ سَبْعِينَ أَلْفاً وَ أَلْفَيْنِ وَ ثَمَانَ مِائَةِ صَلاَةٍ
فَإِنْ زَادُوا عَلَى اَلْعَشَرَةِ فَلَوْ صَارَتِ اَلسَّمَاوَاتُ كُلُّهَا مِدَاداً وَ اَلْأَشْجَارُ أَقْلاَماً وَ اَلثَّقَلاَنِ مَعَ اَلْمَلاَئِكَةِ كُتَّاباً لَمْ يَقْدِرُوا أَنْ يَكْتُبُوا ثَوَابَ رَكْعَةٍ وَاحِدَةٍ
يَا مُحَمَّدُ تَكْبِيرَةٌ يُدْرِكُهَا اَلْمُؤْمِنُ مَعَ اَلْإِمَامِ خَيْرٌ مِنْ سِتِّينَ أَلْفَ حَجَّةٍ وَ عُمْرَةٍ وَ خَيْرٌ مِنَ اَلدُّنْيَا وَ مَا فِيهَا سَبْعِينَ أَلْفَ مَرَّةٍ
وَ رَكْعَةٌ يُصَلِّيهَا اَلْمُؤْمِنُ مَعَ اَلْإِمَامِ خَيْرٌ مِنْ مِائَةِ أَلْفِ دِينَارٍ يَتَصَدَّقُ بِهَا عَلَى اَلْمَسَاكِينِ
وَ سَجْدَةٌ يَسْجُدُهُمَا اَلْمُؤْمِنُ مَعَ اَلْإِمَامِ فِي جَمَاعَةٍ خَيْرٌ مِنْ عِتْقِ مِائَةِ رَقَبَةٍ.
جبرئیل همراه ۷۰ هزار ملك بعد از نماز عصر مشرف شد و گفت: یا محمد !خدایت سلام می رساند و دو هدیه به تو عنایت كرده كه تا به حال به پیامبری قبل تو این هدایا را نداده است.
(۱) سه ركعت نماز (شفع و ) وتر
(۲) و نماز های پنجگانه به جماعت.
گفتم: یا جبرئیل! در جماعت چه ثوابی برای امتم هست؟ گفت:
اگر دو نفر باشند، برای هر نفر در قبال هر ركعت ثواب ۱۵۰ نماز است،
و اگر سه نفر باشند، برای برای هر كدام ثواب ۶۰۰ نماز،
و اگر چهار نفر باشند، ثواب ۱۲۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر پنج نفر باشند، ثواب ۲۴۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر شش نفر باشند، ثواب ۴۸۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر هفت نفر باشند، ثواب ۹۶۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر هشت نفر باشند، ثواب ۱۹۲۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر نه نفر باشند، ثواب ۳۶۴۰۰ نماز برای هر ركعت،
و اگر تعدادشان به ده نفر رسید، ثواب ۷۲۸۰۰ نماز برای هر ركعت می نویسند.
و اگر تعداد از ده بیش تر شد، در صورتی كه همه دریاها و زمین جوهر و درختان قلم شوند و جن و انس نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یك ركعت، آن را بنویسند.
این حدیث وعده ثواب بر انجام نماز جماعت است. روایات معتبری داریم كه فرموده اند: اگر روایاتی به شما رسید كه در آن از جانب ما بر انجام عملی ثوابی وعده داده شده بود و به امید آن ثواب و در اجابت آن حدیث، به مضمون آن عمل كردید، آن ثواب به شما داده خواهد شد حتی اگر آن حدیث سخن ما نباشد.
با توجه به این روایات معتبر عالمان و حدیث شناسان در سند روایات مربوط به مستحبات كنكاش و موشكافی نكرده و مسامحه ورزیده اند.
جامع الأخبار، ج۱ ، ص ۷۶.
جامع احادیث شیعه، ج ۶، ص ۳۸۴-۳۸۵.
مسأله شرعی در باره تارکین نماز جماعت
همه مراجع:
حاضر نشدن به نماز جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست و سزاوار نیست که انسان بدون عذر نماز جماعت را ترک کند.
اعمالی که در نماز جماعت از باب اضطرار جایز هست:
{۱} ترک سوره برای درک رکوع.
{۲} زیاد کردن رکن برای متابعت از امام جماعت.
{۳} اقتدا کردن در تشهد آخر.
{۴} اقتدا کردن به امام جماعت از فاصله دور برای درک جماعت.
{۵} آهسته خواندن حمد و سوره در نمازهای جهریه «یعنی نمازهای صبح، مغرب و عشا».
سؤال:
وظیفه مأمومی که سهواً پیش از امام جماعت به رکوع رود، چیست؟
پاسخ:
باید سر از رکوع بردارد و دوباره همراه با امام به رکوع رود و نماز را با امام جماعت تمام کند و نمازش صحیح است و اگر برنگشت نمازش صحیح است، ولی فرادی است.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
