ز
وجوب خواندن سوره بعد از حمد در نماز
فضیلت و خواص حمد
آیا خواندن سوره بعد از حمد واجب است؟
در رکعت اول و دوم نمازها واجب است «حمد» خوانده شود و خواندن هیچ سوره ای به جای «حمد» جایز نیست و نماز با غیر سوره «حمد» باطل هست.
ولی بعد از «حمد» خواندن هر سوره ای - بجز سوره های سجده دار - اشکال ندارد.
تفاوت فتاوای مراجع عظام در باره خواندن سوره بعد از حمد:
{۱} برخی واجب دانسته اند.
مانند آیات عظام: امام خمینی، گلپایگانی، اراکی، فاضل لنکرانی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی، سبحانی و مظاهری.
{۲} برخی احتیاطاً واجب دانسته اند.
مانند آیات عظام: خوئی، تبریزی، بهجت، امام خامنه ای، سیستانی، مکارم شیرازی.
{۳} برخی مستحبّ مؤکّد دانسته اند.
مانند آیةالله العظمی شبیری زنجانی.
توضیح المسائل مراجع: م ۹۷۸.
رساله آموزشی آیةالله العظمی امام خامنه ای (مدّظلّه) درس۴۰، ص۱۵۲.
سؤال: چرا خواندن فقط سوره «حمد» در نماز واجب است؟
پاسخ: چون سوره «حمد» با سورههاي ديگر قرآن فرقی روشن دارد. زیرا سورههايديگر همه از زبان خداست ولي سوره «حمد» از زبان بندگان است.
نکته ای مهم
آقا امام صادق(علیه السلام) ميفرمايد: « دو جا ابليس به شدت ناراحت شد:
{۱} هنگام بعثت پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم)؛
{۲} هنگام نزول سوره حمد.
سوره «حمد» از دو بخش تركيب يافته:
{۱} جامع حمد و ستايش خداوند است.
{۲} دارای خواستههاي بندگان از خداوند است.
پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم): خداوند ميفرمايد: «سوره حمد را در نماز قرار دادم تا بين خود و بندهام تقسيم كرده باشم؛ نيميمربوط به خودم و نيمي مربوط به بندهام باشد».
چون بنده بي نهايت نيازمند در برابر خداوند بينهايت بي نياز قرار میگیرد قطعاً باید خود را فراموش كند و فقط خدا را ببيند، از او شروع كند، سپس به نيازمنديهاي خود بپردازد و در برابر خداوند خضوع كند و بگوید: «غير از تو ديگران هيچ هستند و ستايش و خضوع مخصوص تو است.
در اهميت سوره حمد همين بس كه در قرآن سوره حِجْر آيه ۸۷ اين سوره را با تمام قرآن همپايه قرار داده شده است آنجا که میفرماید: «وَلَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ» ما سوره حمد و قرآن عظيم را به تو عطا كرديم.
خواص و برکات سوره «حمد»:
آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: «اگر به مردهای ۷۰ بار سوره «حمد» خواندید و زنده شد تعجب نکنید. ».
و در جای دیگر آقا امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: کسی که سوره «حمد» او را شفا نبخشد، چیزی او را شفا نمی بخشد.
چند فرمایش از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در باره ی خواص سوره «حمد»:
{۱} سوره «حمد» بر هیچ دردی خوانده نشد مگر اینکه دردش آرام می گیرد.
{۲} فضیلت سوره «حمد» مانند فضیلت حاملان عرش است، هر کس آن را قرائت کند، ثوابی مانند ثواب حاملان عرش به او داده می شود.
{۳} اگر سوره «حمد» را در یک کفه میزان و باقی سوره های قرآن را در کفه دیگر قرار دهند، سوره «حمد» هفت برابر سنگین تر است.
{۴} هرکس سوره «حمد» را قرائت کند خداوند به عدد خواندن تمام کتاب هایی که از آسمان نازل شده به او ثواب و پاداش عنایت می فرماید.
برخی دیگر از خواص سوره «حمد»:
جهت رفع تب
امام صادق (علیه السلام): هر کس، سوره مبارکه «فاتحه» را با ایمان ۴۰ بار بر قدح آب با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند و آن آب را بر روی کسی که تب دارد بپاشد، تب از او زایل می شود.
زیادی نور چشم
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم): کسی که چشمش درد گرفت یا بینایی او ضعیف شد در اول ماه؛ چون هلال ماه را دید دست بر چشم خود بگذارد و سوره «فاتحه» را ۱۰ بار با نیت خالص و توجه به معنی آن بخواند و در آخر سوره مبارکه «توحید» را ۳ مرتبه بخواند بعد از آن ۷ بار بگوید: «یا ربِّ قَوِّ بَصَری».
سپس بگوید: «اللهم اکف انت الکافی، اللهم عاف انت المعافی» تا درد چشم و ضعف بینایی اش صحّت یابد.
ایجاد برکت
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله و سلم): هرکس وقتی وارد خانه خود شد سوره حمد و توحید را قرائت نماید؛ خداوند فقر را از خانه او دور می کند و برکت زندگی اش به حدّی زیاد می شود که به همسایگانش نیز می رسد.
آقا امام صادق (علیه السلام): «هرکس سوره حمد را قرائت کند به لطف و عنایت الهی، درهای خیر دنیا و آخرت به رویش گشوده خواهد شد».
برخی ازختومات مجرب
{۱} نماز عجیب و مشکل گشا
اگر کسی به نیت قضای حاجت دو رکعت نماز بخواند و در هر رکعت ۱۹ مرتبه بسم الله الرحمن الرحیم بگوید و بعد از آن سوره حمد را تلاوت نماید و بعد از تمام شدن نماز ۷۸۶ مرتبه آیه بسم الله الرحمن الرحیم را بگوید هر حاجتی داشته باشد برآورده خواهد شد. ان شاء الله.
{۲} برکت و گشایش روزی
آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): اگر رزق و روزی و ثروت زیادی می خواهی و دوست داری از هر بنده و آزادی بی نیاز باشی و به زودی به آرزوهایت برسی و از غل و غش و حیله در امان باشی؛ پس «فاتحة الکتاب» را بخوان که اسرار عجیبی در ان نهفته است.
برای رسیدن به آرزوها و حاجت هایت، این سوره را در پنج نوبت (صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشا) ۱۰۰ مرتبه تلاوت کن.
{۳} برای حفظ عزت و شخصیّت و آبرو
در روز جمعه شروع کند تا ۴۱ روز، و هر روز ۴۱ مرتبه سوره مبارکه حمد را بخواند و بعد از اتمام بلافاصله ۱۳ بار این دعا را بخواند: « یامُفَتِّحُ فَتِّح یامُفَرِّجُ فَرِّج یامُسَبِّبُ سَبِّب یامُیَسِّرُ یَسِّر یا مُسَهِّلُ سَهِّل یا مُتَمِّمُ تَمِّم برحمتک یا ارحم الراحمین».