بسم الله الرحمن الرحیم
چهل حدیث از آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم)
(1) هدیه برای خانواده: «من دخل السوق فاشتری تحفة فحملها الی عیاله کان کحامل صدقة الی قوم محاویج ولیبدا بالاناث قبل الذکور فان من فرح ابنته فکانما اعتق رقبة من ولد اسماعیل ومن اقر بعین ابن فکانما بکی من خشیة الله ومن بکی من خشیة الله ادخله الله جنات النعیم»
وسائل الشیعة، ج 15، ص 227.
هر کس به بازار رود و هدیه ای برای خانواده اش بخرد و ببرد، [پاداش او ] مانند کسی است که برای نیازمندان صدقه می برد [و هنگامی که هدیه را به خانه می برد]، باید قبل از پسران، به دختران بدهد، زیرا کسی که دخترش را شادمان کند، مانند کسی است که یک بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کرده است. و هر کس [با دادن هدیه ای ] چشم پسری را روشن کند، گویا از ترس خدا گریسته است و هر کس از ترس خدا بگرید، خداوند او را داخل نعمت های بهشت کند.
(2) جزای کوچک شمردن نماز: «لاینال شفاعتی من استخف بصلاته و لایرد علی الحوض لا والله».
کافی، ج 6، ص 400، ح 19.
کسی که نمازش را کوچک بشمارد به خدا سوگند از شفاعت من برخوردار نمی شود و در حوض (کوثر) بر من وارد نمی گردد .
(3) مردی که به زنش بگوید دوستت دارم: «قول الرجل للمراة انی احبک لا یذهب من قلبها ابدا»
وسائل الشیعة، ج 14، ص 10.
این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم»، هرگز از قلب زن بیرون نمی رود.
(4) عرب بر عجم برتری ندارد: «ایها الناس ان ربکم واحد و ان اباکم واحد کلکم لآدم و آدم من تراب. ان اکرمکم عندالله اتقاکم و لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی»
تحف العقول، ص 34.
ای مردم همانا خدای شما یکی و پدر شما یکی است، همه شما از آدم، و آدم از خاک است، همانا گرامیترین شما نزد خداوند باتقواترین شماست، و عرب را بر عجم فضیلتی نیست جز به تقوا.
(5) لقمه گذاشتن مرد در دهان همسرش: «ان الرجل لیؤجر فی رفع اللقمة الی فی امراته»
المحجة البیضاء، ج 3، ص 70.
مرد در برابر لقمه ای که در دهان زنش می گذارد پاداش می برد.
(6) اجر و پاداش زُهد: «یا اباذر ما زهد عبد فی الدنیا الا انبت الله الحکمة فی قلبه، و انطق بها لسانه، و بصره بعیوب الدنیا و دائها و دوائها، و اخرجه منها سالما الی دار السلام»
مکارم الاخلاق، ص 463.
ای ابوذر! هیچ بنده ای در دنیا زهد نورزد جز آن که خداوند جوانه های حکمت را در دلش رویاند و زبانش را بدان گویا ساخت و او را به زشتیهای دنیا و درد و درمان آن آگاه کرد و او را به سلامت به دارالسلام درآورد.
(7) تامین سعادت دینی و دنیایی همسر: «للمراة علی زوجها ان یشبع بطنها، و یکسو ظهرها، ویعلمها الصلاة والصوم والزکاة ان کان فی مالها حق، ولاتخالفه فی ذلک»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 243.
حق زن بر شوهرش این است که او را سیر کند، لباس بپوشاند، نماز و روزه و زکات را -اگر در مال زن حق زکاتی است- به او یاد دهد، و زن نیز در این کارها با او مخالفت نورزد.
(8) ترک خانه و خانواده دور از جوانمردی: «هلک بذی المروة ان یبیت الرجل عن منزله بالمصر الذی فیه اهله»
وسائل الشیعة، ج 14، ص 122.
از جوانمردی دور است که [مردی] در شهری که خانواده اش هستند، باشد ولی در غیر خانه خود بخوابد.
(9) وفای به عهد: «من کان یؤمن بالله والیوم الآخر فلیف اذا وعد»
تحف العقول، ص 45.
هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد پس به وعده اش وفا کند.
(10) بهترین عمل: «احب الاعمال الی اللّه الصّلاة لوقتها»
کنزالعمال، ج 7، حدیث18897.
محبوب ترین کارها نزد خداوند، نماز در وقت آن (اول وقت) است.
(11) نزدیکترین افراد به من: «اقربکم غدا منی فی الموقف اصدقکم للحدیث . . . و اوفاکم بالعهد و احسنکم خلقا»
امالی طوسی، ص 229، ح 53.
در روز رستاخیز نزدیک ترین شما به من راستگوترین شماست در قول . . . و وفادارترین شماست در پیمان و نیکوترین شماست در خلق و خو.
(12) نتیجه عهدشکنی: «اذا نقضوا العهد سلط الله علیهم عدوهم»
علل الشرایع، ص 584، ح 26.
هر گاه مردم عهدهای خود را بشکنند و به آن وفا نکنند خداوند دشمنانشان را بر آنها مسلط خواهد ساخت.
(13) نماز نور دل: «صلاة الرّجل نورٌ فی قلبه فمن شاء فلینوّر قلبه»
کنزالعمّال، ج 7، ص 18973.
نماز هر شخصی، نوری در دل اوست، پس هر کس می خواهد، دلش را نورانی کند.
(14) خوش قولی: «حسن العهد من الایمان»
کنزالعمال، ج 4، ص 365، ح 10937.
خوش قولی از ایمان است.
(15) ضایع کردن نماز: «لاتضیّعوا صلاتکم، فانّ من ضیّع صلاته حشره اللّه مع قارون و فرعون و هامان لعنهم اللّه و اخزاهم و کان حقّاً علی اللّه ان یدخله النّار مع المنافقین، فالویل لمن لم یحافظ صلاته»
بحارالانوار، ج 82، ص 202>
نماز خودتان را ضایع نکنید، هر کس نماز خویش را ضایع کند خداوند عزّ و جلّ او را با قارون و فرعون و هامان محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، و بر خدا لازم است آنها را با منافقین در آتش داخل کند، پس وای بر کسی که مواظب نمازش نباشد.
(16) دست نوازش و محبت بر سر یتیم: «من مسح راس یتیم کانت له بکل شعرة مرت علیها یده حسنات».
مستدرک الوسائل، ج 2، ص 616.
کسی که دست نوازش و محبت به سر یتیمی بکشد به عدد هر موئی که از زیر دستش گذشته خداوند پاداش به او عنایت می فرماید.
(17) مهمان، با اجازه شوهر: «ایها الناس ان لنسآءکم علیکم حقا و لکم علیهن حقا حقکم علیهن [ . . . ان ] لا یدخلن احدا تکرهونه بیوتکم الا باذنکم»
بحارالانوار، ج 76، ص 348.
مردم! زن های شما بر شما حقی دارند و شما هم بر آنان حقی دارید . حق شما بر آنان این است که کسی را که شما رضایت ندارید، بدون اجازه به منزلتان وارد نکنند.
(18) ارزش اعمال مجاهدان: «ما اعمال العباد کلهم عند المجاهدین فی سبیل الله الا کمثل خطاف اخذ بمنقاره من ماء البحر»
کنز العمال، ج 4، ص 316، ح 10680.
اعمال همه بندگان در مقایسه با اعمال مجاهدان در راه خدا همچون پرستویی است که با منقار خود قطره ای از آب دریا می گیرد.
(19) نماز اول وقت: «ما من عبدٍ اهمّ بمواقیت الصّلاة و مواضع الشّمس الّا ضمنت له الرّوح عند الموت و انقطاع الهموم و الاحزان، و النّجاة من النّار»
امالی مفید، ص 88.
بنده ای نیست که اهتمام به وقتهای نماز و جایگاه خورشید (به همین منظور) داشته باشد جز آن که من (سه چیز را) برای او ضمانت می کنم: راحتی در هنگام مرگ، برطرف شدن غمها و اندوهها و نجات یافتن از آتش دورخ.
(20) انتقام از ظالم: «یقول الله عز و جل: و عزتی و جلالی لانتقمن من الظالم فی عاجله و آجله، و لانتقمن ممن رای مظلوما فقدر ان ینصره و لم ینصره»
کنز العمال، ج 3، ص 505.
خدای متعالی می فرماید: سوگند به عزت و جلالم که من از ظالم در دنیا و آخرتش انتقام می گیرم و نیز کسی که مظلومی را ببیند و قدرت یاری او را داشته باشد و یاریش نکند کیفر خواهم کرد.
(21) راه کامل شدن جوانمردی: «من عامل الناس فلم یظلمهم و حدثهم فلم یکذبهم و وعدهم فلم یخلفهم فهو ممن کملت مروته و ظهرت عدالته»
بحارالانوار، ج 75، ص 252.
هر کس در رفتارش با مردم ستم نکند و در گفتارش، دروغ نگوید و در وعده اش، تخلف نورزد، مروتش کامل و عدالتش آشکار است.
(22) نظم در نماز جماعت: «سوّوا بین صفوفکم و حاذوا بین مناکبکم لایستحوذ علیکم الشّیطان»
وسایل الشیعه، ج 5، ص 472.
در نماز جماعت صف های خود را منظّم کنید و کتف ها را موازی هم قرار دهید، مبادا شیطان بر شما چیره شود.
(23) خشم خدا برای مظلوم بی یاور: «یقول الله اشتد غضبی علی من ظلم من لا یجد ناصرا غیری»
بحارالانوار، ج 75، ص 311.
خداوند می فرماید: خشم من شدت می یابد بر کسی که به فردی ستم کند که جز من یاوری ندارد.
(24) استعمال خوشبوترین عطرها، زیباترین لباس ها و نیکوترین زینت ها: «علیها ان تطیب باطیب طیبها وتلبس احسن ثیابها وتزین باحسن زینتها»
الکافی، ج 5، ص 508.
بر زن است که [برای شوهرش] خوشبوترین عطرهایش را بزند و قشنگترین لباس هایش را بپوشد، و از زیباترین زینت هایش استفاده کند.
(25) یاری برادر مومن: «من مشی فی عون اخیه و منفعته فله ثواب المجاهد فی سبیل الله»
وسائل الشیعه، ج 8، ص 602.
کسی که در راه کمک و یاری برادر( مؤمن) خود گام بردارد، اجر و مزد مجاهدین در راه خدا برای اوست.
(26) محبت بیشتر به همسر: «کلما ازداد العبد ایمانا ازداد حبا للنسآء»
بحار الانوار، ج 103، ص 228.
هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود.
(27) نماز با حضور قلب: «من صلی رکعتین و لم یحدث فیهما نفسه بشی ء من امور الدنیا غفرالله ذنوبه»
عوالی اللآلی، ج 1 ص 322، ح 59.
هرکس دو رکعت نماز به جا آورد و در اندیشه امور دنیایی نباشد خداوند گناهانش را می بخشاید.
(28) بهترین مردان: «خیر الرجال من امتی الذین لایتطاولون علی اهلیهم و یحنون علیهم ولا یظلمونهم»
مکارم الاخلاق، ص 216.
بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند.
(29) آرزوی شهید: ما من نفس تموت لها عندالله خیر یسرها انها ترجع الی الدنیا و لا ان لها الدنیا و ما فیها الا الشهید فانه یتمنی ان یرجع فیقتل فی الدنیا، لما یری من فضل الشهادة»
صحیح مسلم، ج 3، ص 1498.
هر کس بمیرد و نزد خدا خیری داشته باشد نمی خواهد به دنیا بازگردد و دنیا و آنچه را در آن است بر نمی تابد مگر شهید که آرزو دارد به سبب آنچه از فضیلت شهادت دیده، دوباره به دنیا بازگردد تا در راه خدا کشته شود.
(30) سیلی به همسر: «فای رجل لطم امراته لطمة، امرالله عزوجل مالک خازن النیران فیلطمه علی حر وجهه سبعین لطمة فی نار جهنم»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 250.
هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند.
(31) سرپرستی از یتیمان: «من کفل یتیما من المسلمین فادخله الی طعامه و شرابه، ادخله الله الجنة البتة الا ان یعمل ذنبا لایغفر».
مستدرک الوسائل، ج 1، ص 148.
کسی که متکفل یتیمی شود، او را به خانه خود ببرد و در خوردنی ها و نوشیدنی ها شریک خویش نماید البته پاداش او بهشت است مگر آن که گناه غیر قابل بخششی مرتکب شده باشد.
(32) حق زن بر مرد: «حقک علیه ان یطعمک مما یاکل ویکسوک مما یلبس ولا یلطم ولا یصیح فی وجهک»
مکارم الاخلاق، ص 218.
آقا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) به زنی در باره حقّ او بر شوهرش فرمود: حق تو بر شوهرت این است که از آنچه خود می خورد به تو غذا دهد، و از آنچه خود می پوشد تو را نیز بپوشاند، و به روی تو سیلی نزند و فریاد نکشد.
(33) حق مرد بر زن: «ان للرجل حقا علی امراته اذا دعاها ترضیه واذا امرها لا تعصیه ولا تجاوبه بالخلاف ولا تخالفه»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 243.
مرد حقی بر زنش دارد [و آن حق این است که] چنانچه او را صدا زند پاسخ دهد، و هنگامی که او را دستوری دهد سرپیچی نکند و پاسخ مخالف ندهد و با او مخالفت نورزد [البته دستورهای شوهر باید مخالف با موازین اسلامی نباشد].
(34) یاری مظلوم: «من مشی مع مظلوم حتی یثبت له حقه ثبت الله قدمیه یوم تزل الاقدام»
کنز العمال، ح 4، 56.
کسی که در راه احقاق حق ستمدیده ای گام بردارد، خداوند قدمهای او را در آن روز که همه قدمها بلغزد، استوار خواهد نمود.
(35) عطر مهر و محبت: «للرجل علی المراة ان تلزم بیته وتودده وتحبه وتشفقه وتجتنب سخطه وتتبع مرضاته وتوفی بعهده و وعده»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 244.
حق مرد بر زن این است که [زن] ملازم خانه او باشد، و به شوهرش دوستی و محبت و دلسوزی کند، و از خشم وی دوری گزیند، و آنچه را مورد رضایت اوست انجام دهد، و به پیمان و وعده وی وفادار باشد.
(36) بهترین زنان: «خیر نسائکم الودود الولود المؤاتیة وشرها اللجوج»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 162.
بهترین زنانتان زنی است که با محبت، فرزندآور و سازگار باشد، و بدترین آنان زنی است که لجباز باشد.
(37) رضایت شوهر: «طوبی لامراة رضی عنها زوجها»
وسائل الشیعة، ج 14، ص 155.
خوشا به حال زنی که شوهرش از او راضی باشد.
(38) تکلّف زن به شوهرش جایز نیست: «لا یحل للمراة ان تتکلف زوجها فوق طاقته»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 242.
برای زن جایز نیست که شوهرش را به بیش از توانایی اش مجبور کند.
(39) استقبال و بدرقه همسر: مردی خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) آمد و عرض کرد: همسری دارم که هرگاه وارد خانه می شوم به استقبالم می آید، و چون از خانه بیرون می روم بدرقه ام می کند و زمانی که مرا اندوهگین می بیند می گوید: اگر برای رزق و روزی [و مخارج زندگی ] غصه می خوری، بدان که خداوند آن را به عهده گرفته است و اگر برای آخرت خود غصه می خوری، خدا اندوهت را زیاد کند [و بیشتر به فکر آخرت باشی] رسول خدا (ص) فرمودند:
«ان لله عمالا و هذه من عماله لها نصف اجر الشهید»
وسائل الشیعه، ج 14، ص 17.
برای خدا کارگزارانی [در روی زمین] است و این زن یکی از کارگزاران خداست که پاداش او برابر با نیمی از پاداش شهید است.
(40) ثواب نماز اول وقت: «صلوا صلاتکم فی اول وقتکم فان الله عزوجل یضاعف لکم»
معجم الکبیر، ج 17، ص 370 ، ح 1013.
نماز را در اول وقت بخوانید تا خداوند پاداش شما را دو برابر کند.