قال الصادق (علیه السلام): مَنْ مَشی اِلَی الْمَسْجِدِ، لَمْ یَضَعْ رِجْلَهُ عَلی رَطْبٍ وَ لا یابِسٍ اِلاّ سَبَّحَتْ لَهُ الْاَرْضُ.[1]
هر كس به طرف مسجد برود، پایش را بر هیچ تر و خشكی نمی گذارد، مگر اینكه زمین برای او تسبیح می گوید.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): یا اَباذَرَ اِنَّ اللهَ تَعالی یُعْطیكَ ما دُمْتَ جالِساً فِی الْمَسْجِدِ بِكُلِّ نَفَسٍ تَنَفَّسَ فیه دَرَجَةً فِی الْجَنَّةِ.[2]
ای ابوذر! تا زمانی كه در مسجد نشسته ای، خداوند برای هر نفسی كه می كشی، درجه ای از بهشت برایت پاداش می دهد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): شَرُّ بِقاعِ الْاَرضِ اَلْاَسْواقُ وَ خَیْرُ الْبِقاعِ اَلْمَساجِدُ وَ اَحْبَّهُمْ اِلَی اللهِ اَوَّلُهُمْ دُخُولاً و آخِرُهُمْ خُروجاً مِنْها.[3]
بدترین جاهای زمین، بازار و بهترین مكان های آن، مساجد است و محبوب ترین افراد نزد خداوند كسی است كه زودتر از همه به مسجد وارد شود و دیرتر از همه از آن خارج شود.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلمَساجِدُ سُوقٌ مِنْ اَسْواقِ الآخِرَةِ، قِراها اَلْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُها الْجَنَّةُ.[4]
مساجد بازاری از بازارهای آخرت هستند كه در آن بر سفره آمرزش می نشینند و با هدیه بهشتی بدرقه می شوند.
قال الحسن (علیه السلام): اَهْلُ الْمَسْجِدِ زُوّارُ اللهِ وَ حقٌ عَلَی الْمَزُورِ اَلتُّحفَةُ لِزائِرِهِ.[5]
اهل مسجد زائران خدا هستند و بر زیارت شونده است كه به زائرانش هدیه ای بدهد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ كانَ الْقُرآنُ حَدیثَهُ وَ الْمَسْجِدُ بَیْتَهُ بَنَی اللهُ لَهُ بَیتاً فی الْجَنَّةِ.[6]
هر كس كه كلامش قرآن و خانه اش مسجد باشد، خداوند منزلی در بهشت برای او بنا می كند.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): كُونُوا فِی الدُّنْیا اَضْیافاً وَ اتَّخِذُوا الْمَساجِدُ بُیُوتاً و عَوِّدُوا قُلُوبَكُمُ الرِّقَّةَ.[7]
در دنیا میهمان باشید و مساجد را خانه خود قرار دهید و دل هایتان را به نرمی و ملایمت عادت دهید.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلْمَساجِدُ مِجالِسُ الْاَنْبِیاء.[8]
مساجد، مجالس پیامبران است.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ الْمُتَّقیِن وَ مَنْ كانَتِ الْمَساجِدُ بَیتَهُ فَقَدْ ضمنَ اللهُ لَهُ بِالرَّوحِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْجَوازِ عَلَی الصّراطِ.[9]
مساجد، خانه پارسایان است و هر كس خانه اش مسجد باشد، خداوند ضمانت کرده برای او رحمت و شادی را و اجازه عبور از صراط (به سوی بهشت) را به او خواهد داد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): بَشِّرِ الْمَشَائینَ اِلَی الْمَساجِدِ فی ظُلَمِ اللَّیْلِ بِنُورٍ ساطِعٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ.[10]
آنان كه در ظلمت شب به سوی مساجد می روند، مژده باد به نوری كه (از چهره شان) در روز قیامت می درخشد.
قال علی (علیه السلام): مَنْ اَرَادَ دُخُولَ الْمَسْجِدِ فَلْیَدَخُلْ عَلی سُكُونٍ وَ وَقارٍ فَاِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ اللهِ وَ اَحَبُّ الْبقاع اِلَیْه.[11]
هر كس می خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و طمأنینه وارد شود، چون مساجد خانه های خدا و محبوب ترین محل ها در نظر اوست.
قال الباقر (علیه السلام): اَلْفَضْلُ فی دُخُولِ المَسْجِدِ، اَنْ تَبْدَأ بِرِجْلِكَ الْیُمْنی اِذا دَخَلْتَ وَ بِالْیُسْری اِذا خَرجْتَ.[12]
بهتر آن است كه هنگام ورود به مسجد، ابتدا پای راست را بگذاری، و هنگام خروج ابتدا پای چپ را بگذاری.
قال الصادق (علیه السلام): اِذا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَاحْمَدِ اللهَ وَ اثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله و سلّم)[13]
هر گاه داخل مسجد شدی، حمد و سپاس خدای را بگو و بر پیامبر - صلی الله علیه و آله - درود بفرست.
قالت فاطمة الزهراء (سلام الله علیها): اِنَّ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله و سلّم) كانَ اِذا دَخَلَ الْمَسْجِدَ یَقولُ: بِسْمِ اللهِ اللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَاغْفِرْ ذُنُوبی وَ افْتَحْ اَبْوابَ رَحْمَتِكَ.[14]
هنگامی كه پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) وارد مسجد می شد، می گفت: به نام خدا، درود خدا بر محمد و آل محمد، خدایا مرا بیامرز و گناهانم را ببخشا و درهای رحمتت را به رویم بگشا.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): لا تَدْخُلِ الْمَساجِدَ اِلّا بِالطَّهارَةِ.[15]
داخل مساجد مشو مگر با طهارت.
قال الصادق (علیه السلام): مَنْ اَقامَ فی مَسْجِدٍ بَعْدَ صَلاتِهِ انْتِظاراً لِلصَّلاةِ، فَهُوَ ضَیْفُ اللهِ و حَقٌّ عَلَی اللهِ اَنْ یُكْرِمَ ضَیْفَهُ.[16]
هر كس در مسجد پس از نمازش، در انتظار نماز دیگر بماند، میهمان خداست و برخداست كه میهمانش را گرامی دارد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): لا تَجْعَلُوا الْمَساجِدَ طُرُقاً حتَّی تُصَلُّوا فِیها رَكْعَتَینِ.[17]
مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر آن كه هنگام عبور، دو ركعت نماز بخوانید.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ سَمِعَ النِّداءَ فِی الْمَسْجِدِ فَخَرَجَ مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ فَهُوَ مَنافِقٌ اِلّا اَنْ یُریدَ الرُّجُوعَ إلَیْهِ.[18]
هر كس در مسجد ندای نماز را بشنود و بدون علت خارج شود، منافق است مگر این كه قصد برگشت (و خواندن نماز را) داشته باشد.
قال علی (علیه السلام):... لَیَحْضُرَنَّ مَعَنَا صَلاتَنا جَماعَةً أوْ لَتَحَوَّلِنَّ عَنّا وَ لا یُجاورُنا وَ لا نُجاورُهُم.[19]
(در جواب عده ای كه به حضرت گفتند: عده ای از همسایگان مسجد در نماز جماعت حاضر نمی شوند)، فرمود: باید در نماز جماعت ما حضور یابند، یا این كه از ما دوری گزینند و همسایه ما نشوند و ما هم همسایه آن ها نباشیم.
قال علی (علیه السلام): حَریمُ الْمَسْجِدِ اَرْبَعُونَ ذِراعاً وَ الْجَوارُ اَرْبَعُونَ داراً مِنْ اَرْبَعَةِ جَوانِبِها.[20]
حریم مسجد، چهل ذرع و همسایه آن، چهل خانه از چهار طرف است.
قال علی (علیه السلام): مِنَ السُّنَّةِ اِذا جَلَسْتَ فِی الْمَسْجِدِ اَنْ تَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ.[21]
در مسجد نشستن رو به قبله از سنّت (و مستحب) است.
قال الحسن (علیه السلام): اَهْلُ الْمَسْجِدِ زُوّارُ اللهِ وَ حقٌ عَلَی الْمَزُورِ اَلتُّحفَةُ لِزائِرِهِ.[22]
اهل مسجد زائران خدا هستند و بر زیارت شونده است كه به زائرانش هدیه ای بدهد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): و تَعاهَدُوا نِعالَكُم عِنْدَ اَبْوابِ الْمَسْجِدِ.[23]
در پیش درب مسجد، كفشهایتان را (نسبت به آلودگی) بررسی كنید.
قال الرضا (علیه السلام): اِنَّ الجنَّةَ وَ الْحُورَ لَتَشْتاقُ اِلی مَنْ یكْسِحُ الْمَسْجِدَ أو یَأخُذُ مِنْهُ الْقَذی.[24]
بهشت و حوریان بهشتی مشتاق كسی هستند كه مسجد را تمیز كند یا آلودگی های آن را بگیرد.
قال الصادق (علیه السلام): ثَلاثَةٌ یَشْكُونَ اِلَی اللهِ عزَّ و جَلَّ: مَسْجِدٌ خَرابٌ لا یُصلّی فیهِ اَهْلُهُ وَ عالِمٌ بَیْنَ جُهّالٍ، وَ مُصْحَفٌ مُعَلَّقٌ قَدْ وَقَعَ عَلَیْهِ الْغُبارُ لا یُقْرَأُ فیه.[25]
سه چیز به خدا شكایت می كنند: مسجد خرابی كه اهلش در آن نماز نخوانند، دانشمندی كه بین نادانان است، قرآن رها شده كه غبار بر آن نشسته و خوانده نمی شود.
قال علی (علیه السلام): مَنْ وَقَرَ مَسْجِداً، لَقَی اللهُ یَوْمَ یَلْقاهُ ضاحِكاً مُسْتَبْشِراً وَ اَعْطاهُ اللهُ كِتابَهُ بِیَمینِهِ.[26]
هر كس حرمت مسجد را حفظ كند، خدا را در روز قیامت با چهره ای خندان و شادمان ملاقات می كند و نامه اش را به دست راستش می دهد.
قال الصادق (علیه السلام): اِنَّما اُمِرَ لِتَعْظیمِ الْمَساجِدِ لِأنَّها بُیُوتُ اللهِ فِی الْارْضِ.[27]
امر به تعظیم مساجد به خاطر این است كه مساجد خانه های خدا در روی زمین است.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ اَسْرَجَ فی مَسْجِدٍ مِنْ مَساجِدِ اللهِ سِراجاً، لمْ تَزَلِ الْمَلائِكَةُ وَ حَمَلَةُ الْعَرْشِ یَسْتَغْفِرونَ لَهُ مادامَ فی ذلكَ الْمَسْجِدِ ضوْءٌ مِنَ السِّراجِ.[28]
هر كس در مسجدی از مساجد خدا چراغی روشن بیافروزد، تا زمانی كه روشنایی از چراغ در آن مسجد است، فرشتگان و حاملان عرش برایش استغفار می كنند.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ اَحَبَّ اَنْ لا یٌظْلَمَ لَحَدُهُ فَلْیُنَوِّرِ الْمَساجِدَ.[29]
هر كس دوست دارد قبرش تاریك نباشد، مساجد را نورانی كند.
قال علی (علیه السلام): مَنْ اَكَلَ شَیْئاً مِنَ الْمُؤْذِیاتِ ریحُها فَلا یَقْرُبَنَّ الْمَسْجِدَ.[30]
هر كسی چیزی خورده است كه بوی آن مردم را می آزارد، به مسجد نزدیك نشود.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): لَحَدیثُ الْبَغْیِ فِی الْمَسْجِدِ، یَأكُلُ الْحَسَناتِ كَما تَأكُلُ الْبَهیمَةُ الْحَشیشَ.[31]
سخن ناروا در مسجد، حسنات و خوبی های انسان را می خورد آن گونه كه چارپایان، علف ها را می خورند.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اِذا نَزَلَتِ الْعاهاتُ وَ الْآفاتُ عُوفی اَهْلُ الْمَساجِدِ.[32]
وقتی مشكلات و بلاها نازل می شود، اهل مسجد نجات می یابند.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): یا اَباذَرِّ كُلُّ جُلُوسٍ فِی الْمَسْجِدِ لغوٌ اِلّا ثلاثةً: قَراءةٌ مُصَلٍ أوْ ذاكِرُ الله تَعالی اَوْ سائلٌ عنْ عِلْمٍ.[33]
ای ابوذر! در مسجد هر نشستنی به جز برای سه چیز، بیهوده است: نماز خواندن، ذكر خدا گفتن، سوال (و بحث) علمی.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلْجُلُوسُ فِی الْمَسْجِدِ لِإنْتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ ما لَمْ یُحْدِثْ. قیلَ یا رسولَ الله وَ مَا الْحَدَثُ؟ قالَ: اَلْاِغْتِیابُ.[34]
نشستن در مسجد، در انتظار نماز تا زمانی كه حدثی از او صادر نشود، عبادت است. بعضی از اصحاب گفتند: ای رسول خدا حَدَث چیست؟ پیامبر فرمود: غیبت كردن.
قال الصادق (علیه السلام): مَنْ بَنی مَسْجِداً بَنَی اللهُ لَهُ بَیْتاً فیِ الْجَنَّةِ.[35]
هر كس مسجدی بسازد، خداوند خانه ای در بهشت بهشت برای او می سازد.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): جَنِّبُوا لاصَلاةَ لِجارِ الْمَسْجِدِ اِلّا فِی الْمَسْجِدِ.[36]
برای همسایه مسجد نماز نیست، مگر این كه در مسجد نماز بخواند.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): جَنِّبُوا مَساجِدَكُمْ مَجانِینَكُم وَ رَفْعَ اَصْواتِكُم وَ شِراءِكَمْ و بَیْعَكُمْ و الضّالَّةَ وَ الْحُدودَ و الْاَحكام.[37]
مساجد خود را از دیوانگان، صدای بلند، خرید و فروش، اعلام پیدا كردن اشیای گم شده و اجرای حدود و احكام قضایی دور نگه دارید.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلضِّحْكُ فِی الْمَسْجِدِ ظُلْمَةٌ فِی الْقَبْرِ.[38]
خندیدن در مسجد، سبب تاریكی قبر می شود.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اِنَّ الْمَسْجِدَ لایَحِلُّ لِجُنُبٍ وِ لا حائِضٍ.[39]
ورود به مسجد برای افراد جُنُب و حائض، جایز نیست.
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اِذا اسْتَأذَنَتْ اِمْرَءَة‍ُ اَحَدِكُمْ اِلَی الْمَسْجِدِ فَلا یَمْنَعْها.[40]
اگر همسرتان اجازه رفتن به مسجد خواست، مانع نشوید.
[1] بحار الانوار، ج 84، ص 13
[2] بحار الانوار، ج 83، ص 370
[3] وسائل الشیعه، ج 3، ص 553
[4] بحار الانوار، ج 84، ص 4
[5] كلمة الامام الحسن، ص 41
[6] وسائل الشیعه، ج 3، ص 481
[7] بحار الانوار، ج 83، ص 351
[8] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 363
[9] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 362
[10] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 363
[11] من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 170
[12] وسائل الشیعه، ج 3، ص 517
[13] وسائل الشیعه، ج 3، ص 516
[14] بحار الانوار، ج 84، ص 23
[15] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 388
[16] بحار الانوار، ج 84، ص 3
[17] وسائل الشیعه، ج 3، ص 553
[18] وسائل الشیعه، ج 3، ص 513
[19] وسائل الشیعه، ج 3، ص 479
[20] وسائل الشیعه، ج 3، ص 484
[21] بحار الانوار، ج 83، ص 380
[22] كلمة الامام الحسن، ص 41
[23] وسائل الشیعه، ج 3، ص 504
[24] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 385
[25] وسائل الشیعه، ج 3، ص 484
[26] بحار الانوار، ج 84، ص 16
[27] وسائل الشیعه، ج 3، ص 556
[28] من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 169
[29] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 386
[30] وسائل الشیعه، ج 3، ص 502
[31] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 371
[32] مستدرك الوسائل، ج 3، ص 356
[33] بحار الانوار، ج 83، ص 370
[34] بحار الانوار، ج 83، ص 384
[35] وسائل الشیعه، ج 3، ص 485
[36] وسائل الشیعه، ج 3، ص 478
[37] من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 169
[38] كنزالعمال، ج 7، ص 668
[39] كنزالعمال، ج 7، ص 668
[40] سنن نسائی، ج 2، ص 42
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
