. حضرت معصومه سلام الله علیها
نام: فاطمه
کنیه: معصومه
پدر: امام کاظم علیه السلام
مادر: نجمه سلام الله علیها
ولادت: اول ذو القعده سال 173 هجری قمری
محل ولادت: مدینه
عمر مبارک: 28 سال
وفات: دهم ربیع الثانی سال 201 هجری قمری
قبر مطهر: شهر قم
شمه ای از فضایل و مناقب حضرت فاطمه معصومه علیها السلام
ده شباهت حضرت معصومه به حضرت زینب علیهما السلام
1- هر دو دختران امام معصوم اند:
الف: حضرت زینب دختر امیرالمؤمنین علیه السلام؛
ب: حضرت معصومه دختر امام کاظم علیه السلام.
2- هر دو خواهر امام معصوم اند:
الف: حضرت زینب خواهر حسنین علیهما السلام؛
ب: حضرت معصومه خواهر امام رضا علیه السلام.
3- هر دو عمه امام معصوم اند:
الف: حضرت زینب عمه امام سجاد علیه السلام؛
ب: حضرت معصومه عمه امام جواد علیه السلام.
4- هر دو مورد تقدیس و تکریم امام معصوم قرار گرفته و حجج بالغه الهی، زبان به مدح و ثناء و ستایش آن دو گوهر گرانبها گشوده اند.
5- هر دو مورد تعظیم و احترام سه امام مفترض الطاعة قرار گرفته اند:
الف: حضرت زینب علیها السلام؛ از ناحیهٔ پدرش امیرالمؤمنین علیه السلام، برادرش سیدالشهداء علیه السلام و برادر زاده اش امام سجاد علیه السلام مورد ستایش قرار گرفته اند؛
ب: حضرت معصومه علیها السلام؛ از ناحیهٔ جدّش امام صادق علیه السلام، برادرش امام رضا علیه السلام و برادر زاده اش امام جواد علیه السلام مورد ستایش قرار گرفته اند.
6- هر دو علاقهٔ شدیدی نسبت به برادر والامقام خود داشته اند:
الف: حضرت زینب علیها السلام نسبت به برادرش امام حسین علیه السلام؛
ب: حضرت معصومه علیها السلام نسبت به برادرش امام رضا علیه السلام.
7- هر دو به خاطر علاقهٔ شدید به برادر خانه و زندگی خویش را رها کرده و رنج سفر را به جان خریدند:
الف: حضرت زینب علیها السلام به خاطر برادر از مدینه به عراق و بالاخره به شام رفت؛
ب: حضرت معصومه علیها السلام به خاطر برادر از مدینه به ایران و بالاخره در سرزمین قم اقامت گزید.
8- زادگاه هر دو در مدینه ولی مدفنشان دور از زادگاهشان قرار دارد:
الف: حضرت زینب علیها السلام در شام؛
ب: حضرت معصومه علیها السلام در قم.
9- مدفن هر دو زیارتگاه عشّاق و علاقه مندان خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم قرار گرفته است و مرقد مطهّر و منوّر هر یک دلدادگان بیشماری دارد.
10- هر یک از این دو بزرگوار دو محل زیارت دارند:
الف: حضرت زینب علیها السلام در سوریه و مصر؛
ب: حضرت معصومه علیها السلام در بیت النور و قم.
تقویم شیعه ص 327 از عیون اخبارالرضا 1/299و...
فضیلت و ثواب زیارت حضرت معصومه علیها السلام
1- عده ای از مردم ری خدمت حضرت صادق علیه السلام رسیدند و عرض کردند ما از مردم ری هستیم!
حضرت علیه السلام فرمود: مرحبا به برادران ما از اهل قم!
عرض کردند: ما از مردم ری هستیم!
حضرت علیه السلام باز هم همان جواب را فرمود.
آن عده چند مرتبه این سخن را گفتند و همین جواب را شنیدند!
آن گاه حضرت صادق علیه السلام فرمود:
همانا از برای حقتعالی حرمی است و آن مکه است!
از برای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم حرمی است و آن مدینه است!
از برای امیرالمؤمنین علیه السلام حرمی است و آن کوفه است!
و از برای ما اهل بیت حرمی است و آن قم است، و بعد از این زنی از اولاد من به نام «فاطمه» در آنجا دفن شود.
راوی گفت: وقتی آن حضرت علیه السلام این فرمایش را فرمود هنوز حضرت موسی (بن جعفر) متولد نشده بود!
منتهی الآمال 3/1583
2- روایت شده حضرت رضا علیه السلام به سعد أشعری قمی فرمود: ای سعد نزد شما قبری از ما هست!
سعد گفت: فدایت شوم قبر فاطمه دختر امام موسی علیه السلام را می فرمایی؟
فرمود: بلی. هر که او را زیارت کند و حق او را بشناسد بهشت برای اوست.
منتهی الآمال 3/1583
3- در روایت دیگر حضرت رضا علیه السلام فرمود: «هرکس معصومه را در قم زیارت کند مانند آن است که مرا زیارت کرده است.»
تقویم شیعه ص 327 از ریاحین الشریعه 5/35 و...
4- در روایت دیگر حضرت رضا علیه السلام فرمود: «هرکس او را در حالی که شناخت به حقّش دارد زیارت کند بهشت بر او واجب می شود.»
تقویم شیعه ص 327 از صحیفة الرضا ص236 و...
5- در روایتی امام جواد علیه السلام می فرماید: «هرکس عمه ام را در قم زیارت کند بهشت برای اوست.»
تقویم شیعه ص 327 از کامل الزیارات ص 536 و...
6- قاضی نورالله شوشتری در مجالس المؤمنین فرمود: از امام جعفر صادق علیه السلام روایت است که گفت: «آگاه باش به درستی که از برای خدا حرمی است و آن مکه است، و از برای حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم حرمی است و آن مدینه است، و از برای حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام حرمی است و آن کوفه است، آگاه باش به درستی که حرم من و حرم اولاد من بعد از من در قم است. آگاه باش به درستی که قم کوفه صغیره است، و همانا از برای بهشت هشت در است سه در آن به سوی قم است، و وفات کند در قم زنی که از اولاد من باشد، و نام او فاطمه دختر موسی علیه السلام است که داخل می شود به سبب شفاعت او جمیع شیعیانم در بهشت.
منتهی الآمال 3/1584
فواطم آل هاشم و فاطمهٔ معصومه علیها السلام
در خاندان اهل بیت علیهم السلام بانوانی به نام فاطمه وجود دارند که همگی دارای شخصیت ممتاز و مقامات عالیه اند، و ممتازترین این بانوان پنج نفرند که عبارتند از:
1) فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین علی علیه السلام؛
2) فاطمهٔ زهرا سلام الله علیها دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم؛
3) فاطمه دختر امیر المؤمنین علیه السلام که از یکی از همسرانش بعد از حضرت زهرا سلام الله علیها متولد شده است؛
4) فاطمه دختر امام حسین علیه السلام که محبت شدیدی به پدر داشت؛
5) فاطمه فرزند موسی بن جعفر علیها السلام.
بانوی ملکوت ص53
چرا حضرت فاطمهٔ معصومه علیها السلام ازدواج نکرد؟
1) دختران امام کاظم علیه السلام در سطحی از کمالات بودند که برای آنها کفوی نبوده است!؛
2) ترس و وحشت از حکومت هارون لعنة الله علیه به حدی بود که کسی جرأت نمیکرد با دختران امام کاظم علیه السلام ازدواج کند.
احادیثی از حضرت فاطمهٔ معصومه علیها السلام
حدثتني فَاطِمَةُ وَ زَيْنَبُ وَ أمَّ كُلْثُوم بَنَاتُ مُوسَى بْن ِ جَعْفَر قُلْنَ:... عَنْ فَاطِمَةَ بِنْت ِرَسُول ِاللّه ِصَلَّى اللّه عَلَيْه ِوَ آله و سَلَّمَ وَ رَضِىَ عَنْهَا قَالَتْ : «أنَسِيتُمْ قَوْلَ رَسُول ِاللّه ِصِلَّى اللّهُ عَلَيْه ِوَ سَلَّم يَوْمَ غَد ِ ير ِخُمٍّ، مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَعَلِىٌّ مَوُلاهُ وَ قَوْلُهُ صَلَّى اللّهُ عَلَيْه ِوَ آله و سَلَّمَ ،أنْتَ مِنِّى بِمَنْز ِلَة ِهَارُونَ مِنْ مُوسى؟!»
فاطمه معصومه (سلام الله علیها) اين روايت را از دختر امام صادق(علیه السلام) نقل مى كند كه سلسله سندش در نهايت به فاطمه زهرا(سلام الله علیها) مى رسد.
فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، دختر بزرگوار رسول اكرم (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود: « آيا فرمايش رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) را در روز غدير خم فراموش كرده ايد كه فرمود: هر كس من مولاى اويم، على مولاى اوست، و (آيافراموش كرده ايد) ديگر فرمايش آن حضرت را كه فرمود: تو براى من همانند هارون براى موسى هستى؟!»
عوالم العلوم٢١/٣٥٣
… عَنْ فَاطِمَةُ بِنْتَ موسَى بْن جَعْفَر (علیه السلام)... عَنْ فَاطِمَةَ بِنْت ِرَسُول ِاللّهِ (صَلَّى اللّه عَلَيْه ِوَ آلِهِ وِ سَلَّمَ) ، قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللّه ِ(صَلَّى اللّه ِعَلَيْه ِوَ آلِه ِوَ سَلَّمَ) : «ألا مَنْ ماتَ عَلى حُبِّ آل ِمُحَمَّد ماتَ شَهِيداً.
فاطمه معصومه(سلام الله علیها)، از دختر امام صادق (علیه السلام) روايتى نقل مى كند كه سلسله سندش به حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیه و آله و سلم)مى رسد كه آن حضرت مى فرمايد: حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «آگاه باشيد! هركس با محبّت آل محمّد بميرد شهيد از دنيا رفته است.»
مرحوم علامه مجلسى از شيخ صدوق روايتى بس ارزشمند درباره ارزش زيارت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) نقل مى كند:
قَالَ سَألْتُ اَبَا الْحَسَن ِالر ِّضَا(علیه السلام)عَنْ فَاطِمَةَ بِنْت ِمُوسَى بْن ِجَعْفَر(علیه السلام)، فَقَالَ مَنْ زَارَهَا فَلَهُ الْجَنَّةَ.
راوى گويد از امام رضا(علیه السلام) درباره حضرت فاطمه معصومه پرسيدم. آن حضرت فرمود:« هركس قبرش را زيارت كند، بهشت بر او واجب مى شود .
تاریخ تهیه مطلب: 1388/7/27