نماز مسافر

احکام مسافر- آیت الله العظمی خامنه ای مدظله

نماز مسافر

سؤال 639. آیا وجوب قصر بر مسافر شامل همه نمازهاى فریضه مى‏شود یا اختصاص به بعضى از آن‌ها دارد؟

پاسخ: وجوب قصر فقط در خصوصِ نمازهاى روزانه چهار رکعتى است که عبارت از نمازهاى ظهر و عصر و عشا است و نماز صبح و مغرب قصر نمى‏شود.

سؤال 640. شرایط وجوب قصر بر مسافر در نمازهاى چهار رکعتى کدام است؟

پاسخ: امور هشتگانه ذیل است:

1. سفر او به مقدار مسافت شرعى باشد یعنى رفتن یا برگشتن و یا رفت و برگشت او روى ‏هم هشت فرسخ شرعى‏ باشد، مشروط به این‌که رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد.

2. از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد، بنا بر این اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به جایى برود که فاصله آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعى است، ولى از منزل تا آن‌جا به اندازه مسافت شرعى است، باید نمازش را تمام بخواند.

3. در بین راه از قصد خود مبنى بر پیمودن مسافت شرعى برنگردد، بنا بر این اگر در بین راه، پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود، حکم سفر بعد از آن بر او جارى نمى‏شود، هرچند نمازهایى که قبل از عدول از قصد خود به‌صورت شکسته خوانده، صحیح است.

4. قصد قطع سفر در اثناى پیمودن مسافت شرعى با عبور از وطن خود یا جایى که مى‏خواهد ده روز یا بیشتر در آن جا بماند، نداشته باشد.

5. سفر از نظر شرعى براى او جایز باشد، بنا بر این اگر سفر معصیت و حرام باشد، اعم از این‌که خودِ سفر حرام باشد مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامى باشد مثل سفر براى راهزنى، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.

6. مسافر از کسانى که خانه بدوش هستند، نباشد مانند بعضى از صحرانشینان که محل زندگى ثابتى ندارند، بلکه در بیابان‌ها گردش مى‏کنند و هر جا آب و علف و چراگاه پیدا کنند، مى‏مانند.

7. مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد مانند باربر، راننده و ملوان و غیره و کسى که شغل او در سفر است، ملحق به اینهاست.

8. به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص مکانى است که در آن‌جا اذان شهر شنیده نمى‏شود و دیوارهاى شهر هم دیده نمى‏شود.