سؤال 961- قبرستانی است در محل قدیمی که 35 یا 40 سال یا بیشتر از آن گذشته و کسی دیگر در آن دفن نمیشود و محل زباله و کثافات حیوانات شده آیا میشود این قبرستان را حسینیّه برای عزاداری أبا عبد اللّه علیه السلام نمایند؟
جواب:اگر قبرستان وقف است جایز نیست حسینیّه شود. و اگر وقف نیست و نبش قبر نمیشود مانع ندارد. و اللّه العالم
سؤال 962- آیا قبرستان مسلمین را میتوان تخریب نمود و به فضای سبز تبدیل کرد؟
جواب:بطور کلی نبش قبور و تبدیل قبرستان مسلمین به فضای سبز و غیره جائزنیست.
سؤال 963- شخص خیّری زمین بایری را که در اطراف قبرستان کهنه بوده در حدود بیست سال پیش خریداری نموده و وقف قبرستان کرده و با قبرستان کهنه یکجا هموار کرده دور قبرستان کهنه و زمین خریداری شده را حصار نمود و آن واقف فوت کرده است الآن چند نفر از اهالی محل آن زمین نامبرده را گرفته و تبدیل به زمین زراعتی نمودهاند مقداری از سود حاصله را صرف مسجد مینمایند آیا از نظر شرعی میتوانند یا خیر؟
جواب:در فرض سؤال که زمین مذکور وقف قبرستان شده تبدیل آن بزمین زراعتی جائز نیست.
سؤال 964- تلّی بنام قبرستان در میان این روستا واقع گردیده که باعث ناراحتی مردم در این تلّ آخرین میت 42 سال قبل دفن شده است که وراث آن مرحوم هم در حال حیات هستند لذا چون در وسط روستا است زمین هم جهت درمانگاه لازم داریم و این قبرستان وقف نیست همین طور در زمان قدیم مرده دفن میکردند و قبرستان جدیدی نیز داریم که 40 سال است در آن مرده دفن میشود.
اگر اجازه بفرمائید چون زمین نیاز داریم تلّ جهت درمانگاه این روستا به عنوان خیرات برای متوفی ساخته شود؟
جواب:در فرض سؤال، چنانچه تلّ مذکور وقف نباشد و موات بوده و اهالی یقین داشته باشند که اموات مدفون در آنجا پوسیده و خاک شدهاند ساختن درمانگاه در آن مانع ندارد و الا جائز نیست.