ولىّ امر خمس‏

سؤال 1003: با توجه به نظر مبارک حضرت امام راحل(قدّس‏سرّه) و نظر مبارک حضرتعالى و بعضى فقهاى ديگر که امر و جوهات راجع به ولى امر مسلمين است، پرداخت وجوهات به غير ولى امر چه حکمى دارد؟
پاسخ: مقلدين هر يک از مراجع محترمِ تقليد(دامت برکاتهم)، اگر در پرداخت سهمين مبارکين به استناد فتواى مرجع تقليد خود عمل کنند، موجب برائت ذمّه مى‏شود.

سؤال 1004: آيا مصرف سهم مبارک سادات در امور خيريه ماننه ازدواج سادات، جايز است؟
پاسخ: سهم سادات مانند سهم مبارک امام(عليه‌السلام) در اختيار ولىّ امر مسلمين است و در صورتى که اذن خاص باشد، مصرف سهم سادات در آنچه ذکر شده، اشکال ندارد.

سؤال 1005: آيا اجازه گرفتن از مجتهدى که مقلد از او تقليد مى‏کند، براى مصرف سهم امام(عليه‌السلام) در عمل خير مثلاً در حوزه علميه يا دارالايتام، ضرورت دارد و يا اجازه هر مجتهدى کافى است؟ و اصولاً آيا اجازه مجتهد ضرورى است؟
پاسخ: اختيار سهمين مبارکين به‌طور کلى مربوط به ولى امر مسلمين است و کسى که بر عهده او و يا در مال وى مقدارى حق امام(عليه‌السلام) يا سهم سادات باشد، بايد آن را به ولىّ امر خمس يا وکيلى که از طرف او اجازه دارد، تسليم کند، و اگر مى‏خواهد آن را در يکى از موارد مقرر مصرف کند، بايد ابتدا راجع به آن اجازه بگيرد، و در عين حال مکلّف بايد فتواى مرجع تقليد خود را در آن رعايت نمايد.

سؤال 1006: آيا وکلاى حضرتعالى يا اشخاصى که وکيل در اخذ حقوق شرعى نيستند، مکلّف به دادن قبض رسيد سهمين به پرداخت کنندگان آن هستند يا خير؟
پاسخ: کسانى که حقوق شرعى خود را به وکلاى محترم ما يا به اشخاص ديگر به قصد وصول به دفتر ما مى‏دهند، از آنها قبضى را که داراى مهر ما مى‏باشد، مطالبه کنند.

سؤال 1007: هنگامى که خمس را به وکلاى حضرتعالى در منطقه تحويل مى‏دهيم، گاهى سهم امام(عليه‌السلام) را به ما بر مى‏گردانند و مى‏گويند که از طرف حضرتعالى در اين کار مجاز هستند، آيا مصرف مبلغى که به ما برگردانده شده، در امور خانواده جايز است؟
پاسخ: اگر در اجازه کسى که مدعى اجازه است، شک داريد، مى‏توانيد به‌صورت محترمانه از او بخواهيد که اجازه خطى خود را به شما نشان بدهد و يا از او قبض رسيد را که مهر ما بر آن خورده، درخواست کنيد، اگر آنان طبق اجازه‏اى که از ما دارند عمل کرده‏اند، عملشان مورد تأييد است.

سؤال 1008: شخصى ملکى را با مال غير مخمّس به قيمت بالايى خريده و مبلغ زيادى هم خرج اصلاح و تعمير آن کرده است و بعد آن را به فرزند غير بالغ خود هبه کرده و به‌طور رسمى به اسم او نموده است، با توجه به اينکه آن فرد در قيد حيات است، مسأله خمس مکلّف مذکور چگونه است؟
پاسخ: اگر آنچه را براى خريد ملک و اصلاح و تعمير آن صرف کرده، از درآمدهاى سال باشد و بخشش آن ملک به فرزندش در همان سال و متناسب با شأن عرفى او باشد، خمس ندارد. در غير اين صورت واجب است که خمس آن را بدهد.