سؤال 86 : فردي كه با پول غصبي عطر يا ادوكلن خريده و استفاده مي كند اگر در هنگام نماز از آن استفاده نمايد چه حكمي دارد ؟
جواب: اين عمل حرام است و بايد از آن اجتناب شود ولي نماز را باطل نمي كند .
سؤال87: آيا با خون هموروئيد(بواسير) داخلى يا خارجى مىتوان نماز خواند؟
جواب: اگر خون فقط در داخل است و به خارج سرايت نكرده است حكمى ندارد ولى اگر خارجى است لازم است اگر تطهير ضرر و مشقّت ندارد براى نماز تطهير شود و اگر تطهير هر چند با آب گرم ضرر دارد لازم نيست.
سؤال88: عينكى كه دسته آن مخلوط به طلا و يا طلاى آن ظاهر است استفاده از آن براى مرد و نماز خواندن با آن چه صورت دارد؟
جواب: در صورتى كه طلاى دسته عينك ظاهر است استفاده از آن براى مرد حرام و نماز با آن باطل است. و در صورتى كه مخلوط است اگر مستهلك است اشكال ندارد.
سؤال89: اگر در دو جاى بدن يا لباس لكّه خون، هر كدام به اندازه حدوداً يك درهم باشد آيا نماز خواندن اشكال دارد؟
جواب: اشكال دارد و لازم است اقلاً يكى از آنها را آب بكشد.
سؤال90: نماز خواندن با كفش و دستكش گرچه پاك باشند چه حكمى دارد؟
جواب: با دستكش كه اشكال ندارد ولى كفش چون مانع رسيدن انگشت بزرگ پا به زمين است اشكال دارد.
سؤال91: اگر كسى مالى را پيدا كند و انجام وظيفه نكند و قصد هم نداشته باشد در آينده به وظيفه شرعى خود عمل نمايد و آن مال پيدا شده همراهش باشد و نماز بخواند آيا نمازش صحيح است يا خير؟
جواب: اگر مال را بردارد و قصد ايصال به صاحب آن و عمل به وظيفه شرعيه خود نداشته باشد نماز با آن در حكم نماز با مغصوب است.
سؤال92: آيا چادر در نماز شرط است يا مىتوان نماز را با مانتو و روسرى يا مقنعه خواند و بفرماييد در فرادى و جماعت فرقى دارد يا خير؟
جواب: ميزان در نماز پوشش است به هر وسيلهاى باشد.
سؤال93: نماز خواندن با انگشتر و لباسى كه داراى صورت و عكس جاندار و غير جاندار است چه حكمى دارد؟ همچنين نماز خواندن در مكانى كه مجسمه يا عكس بر در و ديوار آن نصب شده چگونه است؟
جواب: مكروه است با اين معنا كه تأثير در تقليل ثواب و فضيلت دارد.
سؤال94: بدن برخى از بيماران بسترى در بيمارستان به واسطه خونگيرى و... نجس است و بعضى نيز داراى لباس نجس مىباشند. در صورتى كه امكان غسل و دسترسى به لباس پاك نباشد براى اداى نماز چگونه بايد عمل كنند؟
جواب: در فرض مذكور بايد با بدن نجس و با همان لباس نماز بخواند.
سؤال95: نماز خواندن در بانكها و ادارات و امثال آن مدارس كه اغلب وضعيت ملكى آنها معلوم نيست چه صورتى دارد؟
جواب: اگر علم به غصب بودن محل ندارد و در تحت تصرف مسؤولين حكومت اسلامى است اشكال ندارد.
سؤال96: نماز خواندن در شركتها و يا خانههايى كه مردم در آنها سكنى گزيدهاند اما آن خانهها و يا زمينهاى آنها براى مالكينى است كه به خارج كشور سفر كردهاند، چه حكمى دارد؟ اگر دولت آنها را در اختيار مردم قرار داده است چطور؟
جواب: نماز خواندن و ساير تصرّفات در آنها فقط پس از در نظر گرفتن ضوابط حكومت اسلامى جائز است.
سؤال97: تزئين و زينت كارى مساجد با نقّاشى و كاغذ ديوارى عكس دار، همچنين نصب قاب عكس و منظره در اين مكانها چه حكمى داد؟ نقاشى كردن مناظر و حيوانات، همچنين نگهدارى، به كارگيرى و فروش آنان چه حكمى دارد؟
جواب: در مسجد مكروه است و در غير مسجد اشكالى ندارد.
سؤال98: طبخ غذا و خوردن آن در مساجد در صورتى كه با نظافت و حرمت مسجد و اقامه جماعت منافاتى پيدا كند چه حكمى دارد؟
جواب: انجام افعالى كه موجب تنجيس مسجد مىشود يا با احترام مسجد منافات دارد، يا مخلّ عبادت در مسجد مىشود جائز نيست.
سؤال99: نشستن در مسجد بعد از اتمام نماز و صحبت كردن در مورد مسائل شخصى كه مسلماً استفاده از امكانات مسجد مانند آب، برق، گاز و... را نيز در پى دارد، حكمش چيست؟
جواب: در صورتى كه مزاحم عبادات و اجتماعات معمول در مسجد نباشد و صحبتها نيز مشتمل بر محرّمات مثل غيبت و دروغ نباشد اشكال ندارد.
سؤال100: چنانچه حضرتعالى اطلاع داريد چندى قبل از طرف مسئول امور مساجد اعلام گرديد كه مىشود در مساجد برنامههاى عقد و جشن ازدواج برپا نمود و اين موضوع در صدا و سيماى جمهورى اسلامى قرائت گرديد و همچنين در بعضى از روزنامههاى كشور به چاپ رسيد. با توجه به اهميّتِ احترام به مساجد و حفظ شؤون آن در قرآن و احاديث معصومين عليهمالسلام و آنكه چنين برنامه هايى با شؤون مساجد منافات دارند و همچنين مقدمه بر بعضى از منكرات از قبيل لهو و لعب و موسيقى و غيره و عواقب و اثرات سوء را به دنبال دارد. مىخواهيم نظرتان را در اين گونه برنامهها در مساجد بفرماييد.
جواب: چون مسجد جايگاه عبادت خداوند است و رعايت احترام آن لازم است بنابراين اگر به اجراء صيغه عقد در مسجد و اجتماع تنها براى اين منظور باشد، مانعى نيست بلكه رجحان دارد و امّا انجام مراسم جشن و عروسى مخصوصاً با همراه بودن با جريانهايى كه در سؤال ذكر شده است و متعارف است جائز نيست و لازم است مسؤولين محترم برى سهولت امر ازدواج و فراهم كردن وسائل زندگى جوانان اهتمام بيشترى بخرج بدهند.
سؤال101: آيا خواندن نمازهاى يوميّه در پنج وقت رجحان دارد؟
جواب: رجحان پنج وقت، جدا از هم ثابت نيست.
سؤال102: در ايام ماه مبارك رمضان در تمامى مساجد نماز جماعت برگزار مىشود، در اول وقت بعد از اذان صبح، از شبهاى دوازدهم لغايت بيست و سوم ماه مبارك رمضان اگر نمازگزار، نماز را بلافاصله بعد از اذان صبح بخواند، نماز او اشكال دارد يا بايد حدود ده دقيقه صبر نمايد؟
جواب: با رعايت اوقاتى كه در تقويمها نوشته شده است اشكال ندارد و فرقى ميان اين شبها و شبهاى ديگر نيست.
سؤال103: آيا در شبهاى مهتابى لازم است بعد از اذان صبح مقدارى خواندن نماز صبح را تأخير انداخت تا روشنى صبح بر نور ماه غلبه محسوس پيدا كند؟
جواب: فرقى ميان شبهاى مهتابى و غير مهتابى نيست.
سؤال104: آيا در وقت اختصاصى نماز ظهر يا مغرب يا غيره مىشود نماز مستحبى بخوانيم يا خير؟
جواب: در وقت اختصاصى آخر وقت لازم است نماز صاحب وقت را بخوانيم كه قضا نشود، ولى در غير اين صورت خواندن نماز مستحبى جائز است.
سؤال105: آيا شهادت بر «على ولى اللّه» در اذان لازم است؟
جواب: چون اكنون شهادت به ولايت حضرت امير مؤمنانعليهالسلام شعارى براى تشيّع شده است گفتن آن حتّى الامكان لازم است.
سؤال106: آيا اذان راديو و تلويزيون جمهورى اسلامى ايران حجّت است و مىشود با آن نماز خواند و روزه را افطار كرد؟
جواب: بلى براى اهالى شهر محل پخش و اهالى اطراف كه به آن شهر نزديك و هم افقند حجت است و نماز و افطار مطابق آن مانعى ندارد.
سؤال107: بيمارى كه ايستاده نماز مىخواند ناگاه در بين نماز احساس سرگيجه و عجز مىكند آيا مىتواند بقيه نماز را به حالت نشسته يا خوابيده بخواند؟
جواب: بلى با رعايت ترتيب مذكور در سؤال مىتواند.
سؤال108: آيا كسى كه مقلّد جنابعالى مىباشد مىتواند يك ركعت نافله نماز عشاء را ايستاده بخواند يا خير؟
جواب: نماز وُتيره را بايد نشسته بخواند.
سؤال109: آيا اداء كردن كلمات در نماز از مخرج واقعيشان واجب است؟
جواب: بايد كلمات طورى ادا شود كه عرف عرب آن را صحيح بداند.
سؤال110: كسى كه دندانش افتاده يا كشيده و نمىتواند كلمات را درست قرائت نمايد، آيا لازم است دندان مصنوعى بگذارد؟
جواب: بلى، در صورت قدرت واجب است.
سؤال111: شخصى حمد و سوره و اذكار نماز را بلد بوده ولى مدتى نمازش را بدون رعايت مخارج حروف مىخوانده و هرچه ديگران تذكر مىدادند در او تأثيرى نداشته چون فكر مىكرده و يقين داشته كه قرائتش صحيح است و حتى شك در غلط بودن قرائتش نداشته اما حالا متوجه گرديده، حكم نمازهايى كه تا كنون خوانده چه مىشود؟
جواب: در صورتى كه از جهت غفلت و عدم التفات بدون تقصير، اشتباهى در قرائت و يا ذكر شده، قضا واجب نيست.
سؤال112: آيا اگر انسان ببيند كسى نماز خود را غلط مىخواند واجب است به او تذكر دهد؟
جواب: واجب نيست مگر در مواردى كه مسئوليتى نسبت به اشخاص دارد كه مسئول تصحيح اعمال عبادى آنها نيز مىباشد.
سؤال113: اگر شخصى پس از حمد يا سوره عمداً يا سهواً صدق اللّه العلىّ العظيم بگويد آيا بر صحّت نماز او خللى وارد مىشود؟
جواب: سهواً اشكال ندارد ولى عمداً نگويد.
سؤال114: شخصى در اثناى نماز جهت پاك كردن سينه و باز كردن صدا عمداً چند مرتبه سرفه مىكند و يا صدايى شبيه سرفه از خود ظاهر مىكند كه موجب پيدايش دو حرف به بالا مىشود نماز او چه حكمى دارد؟
جواب: اشكال ندارد.
سؤال115: گفتن «ربّنا فلك الحمد» به جاى «سمع اللّه لمن حمده» آيا صورت شرعى دارد؟
جواب: از طريق ما وارد نيست و ما نمىگوييم.
سؤال116: برخى از زائران ايرانى از تلفظ كلماتى مانند«لبّيك، غير، يوم و...» فتحه را به گونهاى ادا مىكنند كه گاهى حتى احساس مىشود به كسره و يا ضمّه متمايل شده است و در مقابل، بعضى از اهل دقّت و يا وسواس اظهار مىدارند كه: بايد فتحه كاملاً ظاهر شود و در تلفّظ گاهى چنان اشباع مىكنند كه شبيه به «الف» مىشود، در حالى كه تلفظ برخى از اساتيد قرائت عرب زبان و ائمه جماعت مكّه و مدينه نيز به دقتى كه گروه دوم لازم مىدانند نمىباشد لطفاً نظر مبارك خود را در خصوص اداى صحيح اين كلمات مرقوم بفرماييد.
جواب: لازم است طورى تلفظ شود كه آشنايان به لغت عرب آن را فتحه محسوب بدارند، دقّتهاى زائد و وسوسه اعتبار ندارد.
سؤال117: نمازگزار اگر وقت برخاستن عوض بحول اللّه، «يا حىّ و يا قيّوم» بگويد نه بعنوان ذكر مطلق بلكه به قصد ورود، نمازش چه صورت دارد؟
جواب: اگر به قصد ورود گفته است نمازش خالى از اشكال نيست و اگر به قصد ورود نباشد جائز است.
سؤال118: اگر نون «و لم يكن له» و «اشهد ان لا الا اللّه» به طور ادغام تلفظ نشود(حروف يرملون مراعات نگردد) قرائت صحيح است يا خير؟
جواب: بهتر اين است كه در موارد ذكر شده ادغام كنند، ولى بدون ادغام هم صحيح است.
سؤال119: ذكر تسبيحات اربعه را در نماز چند بار بايد گفت؟
جواب: يك مرتبه كافى است و سه مرتبه گفتن مستحب است.
سؤال120: اگر شك كنيم كه تسبيحات اربعه را يك بار خواندهايم يا دو بار و يا سه بار تكليف چيست؟
جواب: بنا را بر اقلّ بايد گذاشت و خواندن يك دفعه هم در نماز كافى است.
سؤال121: اگر در ركوع و سجود افزون بر ذكر واجب، دعا و ذكر غلط خوانده شود به نماز صدمه مىزند؟
جواب: به نماز صدمه نمىزند.
سؤال122: آيا در ركوع و سجود پس از ذكر واجب، مىتوان به فارسى دعا كرد؟ در قنوت چطور؟
جواب: در قنوت جائز است.
سؤال123: فردى مىداند غير از تكبيرة الاحرام تكبيرات ديگر در نماز مستحب است، اين را هم مىداند كه اگر نگويد به نماز اشكال نمىرسد و بعد از حال حركت به طرف سجده و ركوع مىگفته، نمىدانسته اگر به قصد ورود بگويد بايد در حال سكون بدن بگويد يعنى نمىدانسته چنين مسألهاى (قصد ورود و قصد ذكر) هست تا بپرسد، آيا نمازهايى كه در اين مدّت چهل و يا پنجاه ساله خوانده قضا كند يا خير؟
جواب: در فرض مسأله نمازش صحيح است.
سؤال124: اگر انسان شك كند كه دو سجده به جا آورده يا يك سجده تكليف چيست؟
جواب: اگر هنوز در حال نشستن است و نايستاده بايد يك سجده ديگر بجا آورد.
سؤال125: اگر نمازگزار سهواً ذكر ركوع را در سجده بخواند آيا نمازش باطل مىشود؟
جواب: باطل نيست ولى اگر در حاليكه در سجده است متذكر شد ذكر سجود را نيز بخواند.
سؤال126: در سجده واجب قرآن مهر يا چيز ديگرى كه سجده بر آن صحيح باشد لازم است يا بهر چيزى مىتوان سجده كرد؟
جواب: بايد چيزى باشد كه سجده بر آن صحيح است مثل مهر نماز يا خاك و سنگ.
سؤال127: گاهى در پيشانى انسان جوشهايى پيدا مىشود كه هنگام سجده درد مىگيرد آيا مىتوان صورت را كج روى مهر گذاشت؟
جواب: اگر از گذاشتن پيشانى معذور است يكى از دو طرف پيشانى را بگذارد اگر از آن هم معذور است چانه خود را روى مهر بگذارد.
سؤال128: اگر هنگام سجود، كودكى مهر را از جلومان برداشت يا بر اثر رفت و آمد مردم به كنارى رفت، مىگويند سجده بر لباس جايز است، حال اگر جنس لباس همايمان از نفت (پلاستيك) باشد، سجده بر لباس بهتر است يا پشت دست؟
جواب: سجده بر خوردنى و پوشيدنى صحيح نيست و لو اين كه پوشيدنى از جنس نفت باشد در اين فرض اگر وقت تنگ است بر پشت دست خود سجده كند.
سؤال129: مهرهايى كه بر اثر كثرت سجده رنگ آنها سياه شده است سجده بر آن چه حكمى دارد؟
جواب: اگر مانع از رسيدن بشره پيشانى به مهر است اشكال دارد.
جواب: اگر نتواند سر را نگهدارد و بى اختيار دوباره به جاى سجده برسد روى هم يك سجده حساب مىشود و اگر ذكر نگفته باشد بايد بگويد و اگر اين سجده اوّل است سجده دوم را نيز بجا بياورد.
سؤال131: يكى از دو طرف مهرهاى نماز مقدارى برجستگى دارد آيا سجده بر سطح ناصاف آن صحيح است؟
جواب: صحيح است.
سؤال132: مقدار زمان جلسه استراحت را بيان فرمائيد؟
جواب: به حدّى كه بدن آرامش پيدا كند و عرفاً به آن جلوس صدق كند.
سؤال133: منظور از سر انگشت كه در سجده بايد بر زمين باشد آيا نوك پاست يا كلّ سطح ناخن؟
جواب: منظور نوك پا است.
سؤال134: كسى كه بيمارى و درد شديدى در گردن و يا ستون فقرات دارد و نمىتواند سر بر مهر گذارد و در حالت سجده بعلت درد زياد يك ميز يا چهارپايه كوچك گذاشته و مهر را روى آن قرار داده آيا مىتواند مهر ر بردارد و بر پيشانى نهد؟
جواب: اگر قدرت ندارد پيشانى خود را بر زمين بگذارد چانه خود را روى مهر بگذارد و اگر از آن هم عاجز است جاى ديگر از صورت خود را بر زمين بگذارد، اگر از خم شدن عاجز است ميزى با متكائى زير مهر بگذارد و روى آن سجده كند، اگر از همه اينها عاجز است همانطور كه نشسته است مهر را با دست روى پيشانى بگذارد و ذكر سجده بگويد.
سؤال135: شخصى در ركعت اوّل يك سجده را فراموش كرده بلند شد، و در ركعت دوم متذكّر شد حال آيا ميتواند سجده را بجاآورد يا نمازش اشكال دارد؟
جواب: اگر پيش از ركوع ركعت دوّم بيادش آمد برگردد و سجده را بجا بياورد و دو سجده سهو براى قيام بجا بياورد و اگر بعد از ركوع متذكر شد نمازش را تمام كند و بعد از نماز سجده فراموش شده را قضا كند و دو سجده نيز بجا بياورد.
سؤال136: اگر شخصى در ركعت سوم نماز هنگامى كه در ركوع است و يا بعد از آن متوجّه شود كه در ركعت دوم تشهّد را نخوانده است چه كار بايد بكند؟
جواب: بعد از نماز قضاى تشهد را با و سجده سهو بجاى بياورد.
سؤال137: در تشهّد نماز اگر شهادت ثالثه (اشهد ان علياً ولى اللّه) به قصد قربت خوانده شود جايز است يا خير؟
جواب: به قصد ورود نباشد اشكال ندارد.
سؤال138: نسبت به نمازهايى كه مىخوانم زياد شك مىكنم البته نه شك در ركعات و يا ركنهاى نماز بلكه شك در اين كه آيا تمام قسمتهاى نماز را صحيح اداء كردهام يا خير؟ آيا بايد به اين شكها اعتنا كنم؟
جواب: شك اگر ناشى از وسوسه باشد، نبايد اعتنا كنيد.
سؤال139: شخصى در نماز عصر يادش مىافتد كه نماز احتياط ظهر را نخوانده است وظيفه او چيست؟
جواب: احتياط آن است كه نماز عصر را بهم بزند و نماز احتياط ظهر را بجا بياورد سپس نماز ظهر را مجدداً اعاده نمايد و بعد نماز عصر را بخواند.
سؤال140: شخصى از طرف ميّت نماز آيات خوانده و بعد از تقسيم سوره توحيد از جهت ندانستن مسئله بعد از هر ركوع سمع اللّه لمن حمده گفته و بعد بقيه سوره را خوانده و بعد از خواندن نمازها متلفت شده كه اشتباه كرده حالا نمىداند كه چه مقدار نماز بوده و اسم شخصهائى كه اجير شده هم از يادش رفته آيا نياز به نماز قضا دارد يا احتياج نيست؟
جواب: اشكال ندارد.
سؤال141: شخصى اجير مىشود براى چند نفر كه مدتى صوم و صلاة بجا آورد ولى مدت صوم و صلاة را فراموش نموده و نمىداند چند مدت است تكليف چيست؟
جواب: اگر مراد مقدار صوم و صلاة است مىتواند به قدر متيقن اكتفاء كند لكن احتياط آن است كه به قدرى بجا آورد كه يقين حاصل شود براى الذمّه شده است.
سؤال142: كسى بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر مىداند چهار ركعت نماز خوانده ولى نمىداند به كدام نيّت خوانده وظيفهاش چيست؟
جواب: بايد چهار ركعت نماز قضا به نيّت نمازى كه بر او واجب است بخواند.
سؤال143: اگر نمازگزار سهواً مدّتى يك ذكر مستحبّى در نماز را اشتباه تلفظ كرده باشد، آيا نمازهايى را كه خوانده است بايد قضا كند؟
جواب: احتياج به قضا ندارد.
سؤال144: كسى كه يادش رفته چند ركعت يا چند روز نماز يا روزه قضا دارد تا به جا بياورد چه بايد بكند تا واجباتش را تكميل گرداند؟
جواب: آن مقدار از نمازها يا روزهها را كه يقين دارد قضا شده است بايد قضا كند و احتياط مستحبّ آن است كه اكثر را مراعات كند.
سؤال145: بيمارانى كه به مدّت مثلاً يك روز يا هر چند روز به حالت بىهوش هستند، و در اثر بيمارى به حالت اغماء روند يا طى عمل جراحى توسط پزشك بيهوش شوند و نتوانند نماز بخوانند آيا نمازهاى اين مدّت را بايد قضا كنند؟
جواب: در فرض مسأله اگر تمام وقت نماز بىهوش بوده است، قضا بر او واجب نيست.
سؤال146: مريضى كه سكته كرده و مدتى بسترى بوده و فاقد حسّ حركت و شعور است آيا نماز از او ساقط است يا خير؟ و بعد از او ورثه بايد نمازهاى او را قضا كنند يا ضرورتى ندارد؟
جواب: در فرض مذكور مانند بيهوشى است كه حكم آن مذكور گرديد و قضا ندارد و نماز از او ساقط است و بر ورثه هم قضا واجب نيست.
سؤال147: هنگامى كه شروع به انجام واجبات كردم گاه گاهى جنب مىشدم ولى چون از خانواده شرم داشتم براى غسل به حمام نمىرفتم و با همان حالت جنب، البته با تيمّم نمازم را مىخواندم حال چه دستورى مىفرماييد؟
جواب: خجالت كشيدن عذر نيست بايد نمازهاى مذكور را قضاء كنيد.
سؤال148: كسى كه نماز عشاء را ترك كرده، آيا بايد روز بعد روزه بگيرد، در صورتى كه روزه بگيرد اين روزه واجب است يا خير؟
جواب: قضاى آن واجب است ولى روزه آن واجب نيست.
سؤال149: كسى كه قضاء چندين سال نماز بر عهده دارد چگونه بايد بخواند كه بتواند به امورات زندگى هم برسد؟
جواب: به تدريج بايد بخواند، فوريّت لازم نيست ولى مسامحه نكند.
سؤال150: آيا شخصى كه قضاى نمازهاى مادرش را به جا مىآورد بايد ايّامى كه نماز بر او واجب نبوده است (مثل ايّام عادت و...) از قضاى روزهاى سال كم كند يا اينكه بايد تمام سال را براى او قضا نمايد، با توجه به اينكه اين شخص نمىداند مادرش در سال چند روز داراى عذر شرعى بوده است؟
جواب: نماز قضاى مادر در صورتيكه از روى تمرّد و طغيان ترك نشده باشد در حدّيكه يقين دارد، باحتياط واجب بايد قضا نمايد ولى در جائيكه محرز نيست يا واجب نبوده (مثل ايّام عادت) قضاء و لازم نيست
جلد 2:
سؤال 116 ـ عده اي از اهالي روستايي بابت پاك كردن قنات روستا پول پرداخت نموده اند و عدّه كمي هنوز پرداخت ننموده اند اين مطلب از نظر شرعي چه حكمي دارد و آيا نماز و روزه آنهايي را كه پرداخت ننموده اند درست است يا نه ؟
جواب: : سزاوار است كه تمام اهالي محترم براي اصلاح و مرمت قناتها همكاري نموده و مخارج لازم را فراهم نمايند ولي نماز و روزه آنها كه تا حال پول پرداخت نكرده اند باطل نيست .
سؤال 117 - كسى كه يك مدتى منى را نمىشناخت و خيال مىكرد كه از كليه هاى او رطوبت خارج مىشود و مدت زيادى گذشت و غسل نمىكرد، دراين صورت تكليف نماز و روزههاى او چه خواهد بود؟
جواب: واجب است آن اندازه از نمازها كه يقين دارد در حال جنابت انجام داده قضا نمايد، و روزههاى وى صحيح است.
سؤال 118 ـ كسي كه خواب است و اگر براي نماز بيدارش نكنيم نمازش قضا مي شود ، آيا واجب است بيدارش كنيم يا نه ؟ و آيا بين اعضاء خانواده و ديگران در اين صورت فرق است يا نه ؟
جواب: : بيدار كردن واجب نيست و در اين جهت فرقي بين اعضاء خانواده و غير آنها نيست .
سؤال 119 ـ چرا بايد نماز بخوانيم ؟
جواب: : امر پروردگار متعال است و براي رسيدن انسان به تكامل مي باشد .
سؤال 120 ـ رابطه نماز با اينكه جلوگيري كننده از فحشا و منكرات است چگونه است ؟
جواب: : به هر مقدار كه نماز ما مورد قبول باشد جلوگيري از فحشاء و منكر مي نمايد .
سؤال 121 ـ بستن چشمها جهت كسب تمركز حواس چه حكمي دارد ؟
جواب: : كراهت دارد .