نماز در خانهاى كه بدون مجوز شهردارى ساخته شده است.
سؤال172. خانهاى كه بدون جواز شهردارى ساخته شده، آيا نماز خواندن در آن صحيح است؟
جواب: صحيح است.
حكم نماز، روزه و اصل اقامت افرادى كه در قطب شمال يا جنوب زندگى مى كنند
سؤال173. وظيفه شرعى افرادى كه در قطب شمال يا جنوب زندگى مى كنند چيست؟ حكم نماز، روزه و اصل اقامت در آن جا را بيان نماييد.
جواب: بر فرض امكان زندگى در آن جا، بنابر قاعده، تكليف به نماز شبانه روزى و روزه ندارند. لذا چون تفويت مصالح لزوميه مىشود، در حال اختيار نمى توان در آن جا اقامت كرد. ولى اگر ناچار به اقامه باشد، بنابر احتياط يا بايد بر طبق نزديكترين مكان به آن جا كه شب و روز عادى دارند، عمل كند يا اوقات نماز و ماه ها را با وسايلى مثل ساعت حساب كند، ولى اين دومى عسر و حرج دارد.
نماز در مدرسه اى كه ملك آن موقوفه است
سؤال174. بنده مسؤول مدرسه اى هستم كه ملك آن موقوفه مى باشد، و آموزش و پرورش از سازمان اوقاف اجاره نموده است، لطفا بفرماييد وضو گرفتن و نماز خواندن من در مدرسه چه صورتى دارد؟
جواب: اگر نماز خواندن با جهت وقف منافات نداشته باشد، اشكال ندارد.
نماز خواندن در ملك، قبل از تقسيم وارثين
سؤال175. در منزل موروثى كه متعلق به چند وارث است، نماز خواندن بعضى از ورثه در آن بدون رضايت ساير ورثه چه حكمى دارد؟
جواب: تا وقتى كه بين ورثه تقسيم نشده باشد، بايد به نحوى رضايت آنها احراز شود؛ اگرچه بنابر اظهر عدم علم به كراهت مالك يا امارهى موجب ظنّ به آن در جواز كافى است.
نماز روى موكت مغصوب
سؤال176. اگر روى موكت غصبى قالى انداخته باشند نماز روى آن چگونه است؟
جواب: حكم نماز روى شىء غصب شده را دارد كه حكم آن در مسأله ى 729 رساله آمده است.
گذاشتن رحل و نيامدن تا زمان نماز
سؤال177. شخصى در مسجد جهت نماز جماعت رحل گذاشته و تا برپايى نماز جماعت مراجعت نكرده است. آيا حقّ او از آن مكان ساقط است و ديگرى مىتواند جاى او را بگيرد؟
جواب: بعد از برپايى نماز جماعت حقّ او ساقط مىشود.
نماز بر روزنامههاى مشتمل بر اسامى مقدّسه
سؤال178. با توجّه به اين كه امروزه در بيشتر روزنامه هاى كشور اسامى خدا و پيامبر ـ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم ـ و ائمّه ـ عليهم السّلام ـ و آياتى از قرآن وجود دارد؛ آيا مى توان از روزنامه به عنوان زيرانداز جهت نماز خواندن استفاده كرد؟
جواب: مادامى كه اطمينان ندارد اسامى متبرّكه در آن وجود دارد، اشكال ندارد؛ اگرچه در صورت عدم اطمينان هم احراز عدم وجود اسامى متبرّكه در آن خوب است.
نماز در جايى كه صداى موسيقى مىآيد
سؤال179. نماز خواندن در جايى كه صداى موسيقى مى آيد، چه حكمى دارد؟
جواب: گوش دادن به موسيقى مطرب، اگرچه حرام است و بايد از آن اجتناب شود، ولى به صحّت نماز ضرر نمىرساند.
تصوير در مقابل نمازگزار
سؤال180. تصويرهايى كه رؤيت آنها انسان را متذكّر حقّ و ياد و نام خداوند متعال مى نمايد ـ مثل تصويرهاى منسوب به سيّدالشّهداء ـ عليه السّلام ـ و رسول خدا ـ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم ـ و حضرت امير ـ عليه السّلام ـ و... ـ اگر مقابل قبله باشد و در نماز موجب تقويت تذكّر باشد، حكمش براى نماز و غير نماز چيست؟
جواب: تصوير را به صورتى قرار دهند كه مقابل نمازگزار نباشد و در غير اين صورت كراهت دارد، مگر در وقت نماز چيزى روى آن بيندازند كه آن را بپوشاند.
نماز خواندن جلوى قبر معصوم ـ عليه السّلام ـ
سؤال181. آيا خواندن نماز جلوى قبر معصوم ـ عليه السّلام ـ جايز است؟
جواب: اگر بى احترامى باشد، جايز نيست و در صورتى كه بىادبى نسبت به آنها نباشد بنابر اظهر مكروه است، ولى احتياط مستحب آن است كه به طور كلى از اين كار مخصوصا از جلوتر ايستادن اجتناب شود. (جهت اطلاع بيشتر به مسأله 738 و 739 رساله رجوع شود.)
زمين مصادره شده از زرتشتيان
سؤال182. زمينهايى كه مال زرتشتيان بوده و مصادره شده است و صاحبان آنها راضى نيستند، حكم تصرّف، سكونت و نمازهايى كه در آن جا خوانده شده است، چيست؟
جواب: چنان چه قابل حمل به صحت نباشد، تصرّف و سكونت در آنها جايز نيست، ولى نمازهايى كه با جهل در آن جا خوانده شده، محكوم به صحّت است.
نماز خواندن در مكان غصبى به سبب تنگى وقت
سؤال183. اگر شخصى به واسطه ى تنگى وقت نتواند مكان مباحى را پيدا كند، در محل غصبى مى تواند نماز بخواند يا خير؟
جواب: اگر اميد تمكن و برطرف شدن عذر را تا آخر وقت ندارد، نماز در آن صحيح است. (به مسأله 732 رساله رجوع شود.)
حكم زمينى كه در سالهاى بسيار گذشته غصب شده است
سؤال184. در سالهاى بسيار گذشته، زمينى از شخصى غصب شده است و اكنون هيچ نشانى از بازماندگان آن فرد در دست نمى باشد، حكم سكونت و نماز خواندن در اين مكان چيست؟ و آيا گذشت زمان حكم زمين غصبى راعوض مى كند؟
جواب: گذشت زمان حكم را عوض نمى كند و بايد به قيمت آن با اجازه حاكم شرع، ردّ مظالم بدهد.
نماز در جايى كه پنكه يا چراغ آن غصبى است
سؤال185. اگر نمازگزار در جايى ايستاده باشد كه باد پنكه ى غصبى به او مى رسد يا زير نور چراغى است كه روغن يا برق آن غصبى است، نماز او چه صورتى دارد؟
جواب: نمازش صحيح است.
نماز خواندن در خانه هاى سازمانى كه در جاى غصبى بنا شده اند
سؤال186. سابقا دولت در جاهايى خانه سازمانى براى كارمندان حود احداث كرده كه صاحبان آن زمينها راضى نبوده اند. نماز كسانى كه در اين خانه ها ساكن شدهاند چه حكمى دارد؟ اگر از موضوع آگاه نبوده اند چه طور؟
جواب: حكم نماز در مغصوب را دارد و جاهل به موضوع، نمازش صحيح است.
نماز در خانهاى كه بعضى از قسمتهاى آن غصبى است
سؤال187. نماز خواندن در خانه اى كه بعضى از قسمتهاى آن مانند تيرآهن ها يا پنجره هايش غصبى است، چه صورتى دارد؟
جواب: نماز صحيح است.
خانه اى كه با پول حرام يا مخلوط به حرام خريدارى شده است
سؤال188. شخصى خانه اى به مبلغ دوازده ميليون تومان خريدارى كرده كه ده ميليون آن حلال و دو ميليون آن حرام يا مخلوط به حرام بوده است، نماز خواندن در آن خانه چه صورتى دارد؟
جواب: چون معاملات به ذّمه واقع مىشود، لذا ملكيت خانه و تصرّفات در آن حلال است.
نماز خواندن در مكانى كه با پول مجهول المالك ساخته شده است
سؤال189. اگر بدانيم مكانى توسط شخصى با پول مجهول المالك ساخته شده، مى توانيم در آنجا نماز بخوانيم؟
جواب: چون معاملات مربوط به آن به ذمه واقع شده است، لذا ملكيت و تصرفات در آن منزل حلال است.
نماز در خانه و مسجدى كه از گنج خمس نداده ساخته شده است
سؤال190. شخصى، گنجى پيدا مى كند. اما بدون اين كه خمس آن را بدهد از آن، براى ساختن خانه و مسجد استفاده مى كند، حكم سكونت در آن خانه و نماز خواندن در مسجد و خانه اى كه احداث نموده چيست؟
جواب: چون مصالح خانه و مسجد را به ذمه خريده و ساخته است، نماز خواندن و تصرّفات در آنها حلال و جايز است.
نماز خواندن در منزل كسى كه از راه حرام، كسب مال كرده است
سؤال191. نماز خواندن در منزل شخصى كه از راه حرام و نامشروع پول به دست آورده و با همان پول منزل و فرش تهيه كرده است، چه حكمى دارد؟
جواب: چون خريدهاى او به ذمه بوده است، تصرف و نماز خواندن در آن خانه حلال و جايز است.
حكم نماز در منزلى كه در بين نماز، مالكيت آن به ديگران مىرسد
سؤال192. شخصى در منزل فردى با اجازه او مشغول نماز خواندن مىشود. در همين هنگام صاحب خانه فوت مىكند يا اين كه خانه را مى فروشد، تكليف شخصى نمازگزار چيست؟
جواب: نمازش را تمام مى كند، مگر اطمينان به كراهت مالك داشته باشد كه در اين صورت در وسعت وقت نماز را قطع مى كند و در ضيق وقت در حال خروج مىخواند.
حكم نماز در مكان مجهول المالك
سؤال193. در دانشگاهها، مكانهايى به عنوان نمازخانه در نظر گرفته شده است، اگر مالك واقعى اين مكانها مشخص نباشد، يعنى مجهول المالك باشند، حكم نماز خواندن آنها چيست؟
جواب: بايد از مالك آن فحص كنند و با عدم دسترسى، از باب ردّ مظالم با اجازهى حاكم شرع، تصرّفات را حلال كنند.
حداقل فاصله بين زن و مرد
سؤال194. حداقل فاصله بين زن و مرد هنگام نماز چه مقدار بايد باشد؟
جواب: اگر بين آن حدود 5 متر فاصله باشد، كراهت كم يا برداشته مى شود.
اگر زنى جلوى مرد نمازگزار شروع به خواندن نماز كند
سؤال195. اگر مردى مشغول نماز خواندن باشد و زنى بيايد و جلوتر از مرد شروع به نماز خواندن بكند، حكم نماز مرد و نماز زن چيست؟
جواب: نماز زن مكروه است.
اگر مرد پشت سر زن نمازگزار، شروع به خواندن نماز كند
سؤال196. اگر زنى مشغول نماز خواندن باشدو مردى بيايد عقبتر از آن زن شروع به نماز خواندن بكند حكم نماز مرد و نماز زن چيست؟
جواب: نماز مرد مكروه است.
عقبتر بودن مرد از زن در صورت تنگى جا و تنگى وقت
سؤال197.اگر زن در جلوترين قسمت اطاق مشغول نماز خواندن باشد، به طورى كه جلوتر از او نتوان رفت، آيا مرد مىتواند پشت سر او نماز بخواند؟ اگر وقت تنگ باشد چه طور؟
جواب: بله، مىتواند چون اصل مسأله از باب كراهت است و در تنگى وقت بايد نماز بخواند.
لزوم وجود پرده و ديوار بين زنان و مردان
سؤال198. آيا وجود پرده و ديوار بين زنان و مردان در حال نماز خواندن و موعظه كردن لزومى دارد؟
جواب: اگر نامحرم باشند، رجحان شرعى دارد.
حايل بودن يك شيشه ى نازك بين مرد و زن نامحرم
سؤال199. اگر در يك اطاق بين مرد و زن نامحرم، فقط شيشه ى نازكى حايل باشد، نماز صحيح است؟
جواب: بله، صحيح است.
مكان منقوش به تصاوير انسان يا حيوان
سؤال200. آيا نماز خواندن در مكانى كه در آن تصوير انسان يا حيوانى وجود دارد، صحيح است؟
جواب: صحيح است، ولى مكروه است.
مكانى كه مجسمهى حيوانات و يا انسان در آن قرار داده شده است
سؤال201. نماز خواندن در مكانى كه مجسمه ى حيوانات و يا انسان وجود دارد، چه حكمى دارد؟
جواب: مكروه است.
خانهاى كه با پول برنده شده از قرعه كشى خريدارى شده است
سؤال202. شخصى با مبلغ دويست تومان، كارت قرعه كشى ارمغان بهزيستى مى خرد و مبلغ كلانى برنده مى شود. سپس با اين پول خانه اى مى خرد، آيا نماز خواندن در اين خانه صحيح است؟
جواب: با فرض اين كه معامله بر حسب متعارف به ذمّه صورت گرفته است، صحيح است، قطع نظر از حكم شرعى مبلغ مذكور.
خانهاى كه بانك در مقابل وام معوّقه فروخته است
سؤال203.يك نفر از بانك وام گرفته و در مقابل، خانه ى خود را، گرو گذاشته است. پس از چند سال به دليل عدم پرداخت وام، بانك خانهى آن فرد را در مقابل طلبى كه دارد مى فروشد؛ حال، نماز خواندن و غسل كردن در آن مكان براى صاحب جديد چه حكمى دارد؟
جواب: در صورتى كه بر طبق مسأله ى 1832 و 1833 رساله بوده، تصرفات در آن خانه جايز و صحيح است.
اقامهى نماز جماعت در سالن ورزشى مشترك كه تعدادى از شركاء راضى نيستند
سؤال204. يك مجتمع مسكونى مشتمل بر چند واحد آپارتمان است كه داراى يك سالن ورزشى مشترك مى باشد. اقامه نماز جماعت در آن سالن در صورتى كه تعدادى از صاحبين واحدها راضى نباشند، صحيح است يا خير؟
جواب: خير، صحيح نيست.
نماز در محل گناه
سؤال205. آيا نماز خواندن در مكانى كه محل گناه و فسق است جايز است؟
جواب: نماز اشكال ندارد، اگرچه نمازگزار هم مشغول آن حرام باشد مثل شنيدن صداى موسيقى.
نماز خواندن بر روى فرش ابريشم و زربافت
سؤال206. نماز خواندن مرد بر روى فرشى كه از ابريشم بافته شده و يا رشته هاى طلا در آن به كار رفته است، چه حكمى دارد؟
جواب: اشكال ندارد.
نماز خواندن روى فرشى كه قسمتى از آن با پول حرام رفو شده است
سؤال207. قسمتى از يك فرش با پول حرام رفو شده است، خواندن نماز در همه جاى فرش اشكال دارد يا منحصر به همان قسمت رفو شده است؟
جواب: نماز خواندن اشكال ندارد.
نماز خواندن بر روى موكتهايى كه نقوش زنان و مردان بر آن حك شده است
سؤال208. خواندن نماز بر روى موكتها و زيراندازهايى كه نقوش مردان و زنان بر روى آن حك شده است، چه حكمى دارد؟
جواب: كراهت دارد.
سجاده هايى كه عكس مسجدالحرام و مسجدالنبى دارند
سؤال209. آيا نماز خواندن بر روى سجاده هايى كه عكس مسجدالحرام و مسجدالنبى در آنها نقش شده است، صحيح است؟
جواب: بله، صحيح است.
سجاده ها و قاليچه هايى كه حاوى آيات و اسماى مقدسه هستند
سؤال210. نماز خواندن بر سجادهها يا قاليچه هايى كه در آن آيات قرآن و اسماى مقدسه بافته شده است، چه صورتى دارد؟
جواب: صحيح است ولى آيات و اسماء را زير پا قرار ندهند.
نماز خواندن زن در منزل شرابخوار
سؤال211. نماز خواندن در منزل شراب خوار چه حكمى دارد؟
جواب: جايز و صحيح است.
نماز خواندن در ساختمان مصادره شده
سؤال212. محل كار بنده در زمان انقلاب، ساختمان نيمه تمامى بوده كه صاحب اصلى آن به خارج از ايران فرار كرد. بعد از انقلاب بنياد مستضعفان آن را مصادره كرده و به شركت ما فروخته است. نمازهاى گذشته ى ما و نمازهايى كه بخواهيم در محل مزبور، بخوانيم چه حكمى دارد؟
جواب: چنان چه قابل حمل به صحت نباشد، حكم مكان مغصوب را دارد، پس بايد با رضايت مالك باشد و آن چه در حال جهل خوانده شده، اعاده اش لازم نيست.
نماز خواندن در جايى كه بر روى زمين مجهول المالك احداث شده
سؤال213. در روستاى ما زمينى است كه مجهول المالك بوده و دولت جمهورى اسلامى در آن يك باب مدرسه و يك مخابرات احداث كرده است. نماز خواندن و ماندن در آن مكانها چه حكمى دارد؟
جواب: با عدم دسترسى به صاحبان آن زمين، بايد به حاكم شرع جامع شرايط رجوع شود.
ساختن مسجد و نماز خواندن در زمينى كه از بهاييان مصادره شده است
سؤال214. زمينى تحت تصرّف افراد بهايى مذهب بوده و بعدا به وسيله ى سازمان زمين شهرى مصادره شده است، آيا مسجد ساختن و نماز خواندن در آن صحيح است يا خير؟
جواب: اگر سابقه ى ملكيّت شرعى آن قبل از تصرف بهايى ها مبهم باشد، اشكال دارد.
نماز در خانهاى كه از خانها گرفته شده است
سؤال215. خانهاى در يك زمين زراعى قرار دارد و اين زمين، مربوط به اصلاحات ارضى رژيم سابق است كه از خانها گرفته شده است، حكم ساكن شدن در اين خانه و نماز خواندن در آن چيست؟
جواب: حكم مغصوب را دارد.
نماز در ساختمانى كه در قبرستان عمومى واقع است
سؤال216. در يك قبرستان كه وقف بودن زمين آن معلوم نيست، مدرسه اى ساخته شده است. اينك آموزگاران مى خواهند در آنجا نماز ظهر و عصر بخوانند. در اين صورت نماز آنها چه حكمى دارد؟
جواب: نماز خواندن در آن جا منعى ندارد.
ساختن مسجد در زمينى كه وقف قبرستان شده است
سؤال217. آيا در قبرستانى كه زمين آن وقف قبرستان شده، مى توان مسجد ساخت؟ و اگر مسجدى ساخته شود، آيا نماز خواندن در آن صحيح است؟
جواب: نمىتوان در آنجا مسجد ساخت، ولى مجرّد نماز خواندن تا زمانى كه مزاحمت با جهت وقف نداشته باشد، اشكال ندارد.
خريدن يا اجاره كردن كليسا و تبديل كردن آن به مسجد
سؤال218. آيا مسلمانها مى توانند كليسايى را از مسيحيان بخرند يا اجاره كنند و آن را به مسجد تبديل كنند؟
جواب: در صورت اجاره صحيحه تنها مى توانند مصلّى كنند و مسجد كردن در صورت خريد به نحو صحيح شرعى مانعى ندارد.
نماز خواندن در زمينهاى مصادره شده از پيروان ساير اديان
سؤال219. زمينهايى از مسيحيان و زرتشتيان بوده كه مصادره شده است، در حالى كه صاحبان آنها راضى نبوده اند. حكم تصرف، سكونت و نماز خواندن در آنها چيست؟
جواب: چنان چه قابل حمل بر صحت نباشد، حكم غصب را دارد.
نماز خواندن در ملك اجارهاى پس از اتمام وقت اجاره
سؤال220. ساختمانى قبل از انقلاب با مبالغ آن زمان به آموزش و پرورش اجاره داده شده است. اكنون صاحب ملك، راضى به تمديد قرارداد نيست و اصرار دارد كه ساختمان خود را پس بگيرد از طرف ديگر آموزش و پرورش توانايى منتقل شدن به جاى ديگر و يا افزايش مبلغ اجاره بها به طورى كه مالك راضى شود را ندارد؛ لذا حاضر به تحويل محل و افزايش اجاره نمى باشد. اخيرا صاحب ملك آمده و گفته من راضى نيستم در ملك من نماز بخوانيد. با توجه به اين كه طرف قرارداد آموزش و پرورش است، ما كارمندان، آيا جهت كار ادارى مجاز به استفاده از آن مكان مى باشيم يا خير؟ نماز خواندن ما در آنجا چه صورتى دارد؟
جواب: اگر مدت اجاره تمام شده است، تصّرفات در آن، تصرّف عدوانى و غصب است.
نماز خواندن در خانه ى اجارهاى كه موجر آدم رباخوار است
سؤال221. بنده خانهاى را اجاره كردم به شرطى كه مبلغى به عنوان قرض الحسنه به صاحبخانه بپردازم. پس از سكونت، متوجه شدم كه صاحبخانه، آدم نزولخوار و ربا دهنده اى است و به احتمال زياد پولى كه از من گرفته جهت ربا به كار مىگيرد، حال تكليف من نسبت به سكونت در آن منزل و نماز خواندن در آن چيست؟
جواب: براى شما اشكالى ندارد.
نماز خواندن در خانه اجاره اى كه صاحبخانه مبلغى به عنوان قرض الحسنه گرفته
سؤال222. براى اجارهىخانه، موجر مبلغى وجه نقد به عنوان قرض الحسنه و مبلغى هم ماهيانه به عنوان اجاره بها از مستأجر دريافت مى كند، آيا سكونت در آن خانه و نماز خواندن در آن صحيح است؟
جواب: اشكالى ندارد.
نماز خواندن صاحبخانه در خانه اى كه اجاره داده
سؤال223. آيا صاحبخانه مى تواند بدون اجازه ى مستأجر در خانهاى كه اجاره داده، نماز بخواند؟
جواب: خير، نمىتواند؛ يعنى در احراز رضايت يا همان عدم احراز كراهت مستأجر، مثل ديگران است.
نماز خواندن در مدرسهى موقوفه اى كه آموزش و پرورش آن را اجاره كرده است
سؤال224. مدرسه اى است كه ملك آن موقوفه است و وزارتخانه آموزش و پرورش آن را از سازمان اوقاف اجاره كرده است. وضو گرفتن و نماز خواندن معلمان و مديران آن مدرسه چه حكمى دارد؟
جواب: اگر تمام شرايط وقف و موقوفه رعايت شده باشد، اشكال ندارد.
مصداق مكان نمازگزار كه بايد پاك باشد
سؤال225. منظور از اين كه «مكان نمازگزار بايد پاك باشد»، فقط محل ايستادن و سجده گاه را شامل مى شود يا آن قسمتى كه بين محل ايستادن و سجده گاه او مى باشد؛ يعنى آن قسمتى كه در هنگام سجده زير او قرار مى گيرد را نيز شامل مى شود؟
جواب: جايى كه انسان پيشانى را بر آن مى گذارد اگر نجس باشد، در صورتى كه خشك هم باشد، نماز باطل است و بقيه مكان نماز گزار، اعم از محل ايستادن يا غير آن اگر نجس بود نبايد به طورى تر باشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس او برسد، مگر اين كه طورى تر باشد كه اگر نجاست به بدن يا لباس سرايت كرد نماز را باطل نكند.
نماز خواندن در جايى كه فراموش كردهايم نجس بوده
سؤال226. كسى مى دانسته كه جايى نجس بوده ولى فراموش كرده و در آنجا نماز خوانده است. بعد از نماز نجاست آن مكان را به ياد مىآورد، حكم نمازى كه خوانده چيست؟
جواب: صحيح است.
نجس بودن صندلى يا عصاى جانبازان
سؤال227. آيا نجس بودن صندلى چرخدار يا عصايى كه به دست برادران جانباز است، براى نماز مانعى دارد؟
جواب: تا وقتى كه بدن يا لباس را نجس نكند، مانع نيست.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
