قضاى نماز شخص بيهوش
سؤال872. شخص مريضى كه سكته كرده و مدّتى بسترى بوده و هيچ گونه قدرتى بر حركت نداشته و به علاوه حواسّش هم به جا نبوده، آيا نماز از او ساقط است يا نه؟
جواب: اگر در تمام وقت نماز بيهوش بوده، آن نمازها قضا ندارد.
اشتباه در وضو
سؤال873. به جهت ندانستن مسأله، وضو را اشتباه مى گرفتم. آيا نمازهايى كه با آن وضوها خوانده ام بايد قضا نمايم؟
جواب: بايد قضا كنيد.
اشتباه در وضوى نيابتى
سؤال874. كسى كه وظيفه اش وضو به كمك نايب بوده امّا چگونگى وضوى نيابتى را نمى دانسته و وضوى نيابتى را اشتباه انجام داده، آيا نمازهايى را كه خوانده است صحيح است يا بايد قضا نمايد؟
جواب: اگر وضو باطل بوده است، بايد قضا كند.
نماز با تيمّم و با شرم از غسل
سؤال875. هنگامى كه تازه مكلّف شده بودم گاهى جنب مى شدم. ولى چون از خانواده شرم داشتم براى غسل به حمّام نمى رفتم و با تيمّم نماز مى خواندم. اكنون نمازهايى كه با آن حالت خوانده شده است، بايد قضا شود يا خير؟
جواب: اگر آن قدر غسل را به تأخير انداخته تا اين كه وقت تنگ شده و ديگر براى غسل وقت نداشته و در اين وقت تيمّم كرده است، نمازهايش قضا ندارد، اگرچه معصيت كرده است؛ و در غير اين صورت بايد قضا شود.
نماز در لباسى كه خمس آن داده نشده
سؤال876. حكم نماز و عبادات انجام شده در لباس هايى كه از پول خمس نداده تهيه شده اند چيست؟ آيا بايد قضا شود؟
جواب: اگر خمس به خود لباس تعلّق گرفته، حكم نماز در لباس غصبى را دارد، كه در رساله مذكور است، و هم چنين اگر آن را به نحو متعارف كه معامله ى به ذمّه است نخريده باشد بلكه با خود پولى كه خمسش را نداده خريده باشد نيز لباس غصبى محسوب مى شود.
عدم قضاى نمازهاى افرادى كه شيعه شده اند
سؤال877. شخصى از طايفه اهل حق، كه اهل نماز و ساير دستورات شرعى نيستند، شيعه شده است، آيا بايد نمازهايش را قضا كند؟
جواب: اگر از اوّل جزو اين فرقه بوده، قضا ندارد.
شك در داشتن نماز قضا
سؤال878. اينجانب نمى دانم نماز قضا دارم يا نه، و اصلاً به ياد نمى آورم. تكليف چيست؟
جواب: تكليفى نداريد.
كسى كه در نماز نياز به كمك دارد
سؤال879. اگر شخصى در خواندن نماز احتياج به كمك داشته باشد و شخص كمك دهنده به موقع نتواند كمك كند، آيا مى تواند نماز را بعدا به صورت قضا بخواند؟
جواب: بايد به هر طورى كه مى تواند به وظيفه ى خود عمل نمايد و نماز را بخواند، و با عمل به وظيفه بعدا قضا ندارد.
نماز به نيّت ادا با فرض قضا بودن آن
سؤال880. كسى كه نمازى را به نيّت ادا خوانده و بعد متوجّه شده كه نمازش خارج از وقت بوده است، يعنى بايد به نيّت قضا مى خوانده، آيا بايد دوباره بخواند؟
جواب: تكرار ندارد.
نماز و روزه ى كسى كه سنّش را با سال شمسى حساب كرده
سؤال881. شخصى كه سنّش را با سال شمسى حساب كرده، روزه و نمازهايى را كه انجام نداده، چه حكمى دارد؟ آيا گناهى هم مرتكب شده؟
جواب: بايد آن نمازها و روزه ها را قضا نمايد و اگر در يادگيرى كوتاهى كرده، روزه ها كفّاره هم دارد.
مريض مسافرى كه يك ماه نماز نخوانده
سؤال882. شخصى در بيمارستانى كه تا محلّ خودش بيش از ده فرسخ فاصله دارد، بيش از يك ماه بسترى بوده و نمازهاى يوميّه ى خود را نخوانده است، اكنون نمازها را چگونه قضا كند؟
جواب: اگر قصد ده روز در آن جا نداشته، تا سى روز نمازهايش را شكسته و بعد از سى روز، تمام، قضا نمايد.
حكم قضاى مسافرِ بيهوش
سؤال883. شخصى كه بيهوش بوده، او را براى مداوا به بيمارستانى واقع در 200 كيلومترى محل بيهوشى بردند و او بعد از به هوش آمدن، نمازهاى يوميّه را نخواند، وظيفه ى او در قضا چگونه است؟
جواب: اگر در حالت بيهوشى او را برده اند ـ كه قصد سفر نداشته ـ بايد نمازهايش را در صورت وجوب قضا، به صورت تمام قضا كند.
نماز خواندن غلط
سؤال884. بعضى از قسمت هاى نماز را غلط تلفّظ كرده ام و نيز اشتباهاتى هم در افعال نماز داشته ام. آيا بايد نمازهايم را قضا كنم؟ و آيا بين كوتاهى كردن يا نكردن فرق هست؟
جواب: اگر ركن نماز كم يا زياد شده، مطلقا قضا دارد و در غير اين صورت، بين تقصير و قصور فرق هست؛ ولى چون نوعا تقصير هست، كم كم قضا نماييد.
عدم رعايت ترتيب در قضا
سؤال885. اگر مطابق مسأله ى 1119 عمل نكرده باشيم، يعنى در نمازهاى قضا مراعات ترتيب را نكرده باشيم، اكنون كه مطّلع شده ايم بايد به ترتيب مى خوانديم، وظيفه ما چيست؟
جواب: در نمازهايى كه در هنگام ادا بر يكديگر مترتّب هستند ـ مثل ظهر و عصر و مغرب و عشا ـ اگر بدون ترتيب خوانده، بايد دوباره بخواند و در نمازهايى كه فقط ترتُّب خارجى دارند نه شرطى، هر مقدار از آن كه با نمازهاى بعدى ترتيبش حفظ مى شود، اعاده ندارد، و آن چه كه محفوظ نمى شود، آن ها را دوباره بخواند.
كسى كه نماز قضاى زيادى دارد
سؤال886. كسى كه نماز قضا زياد دارد و مقدارى از آن ها ظهر و عصر و مغرب و عشا و اكثر آن ها نماز صبح بوده، آن ها را چگونه قضا كند؟ با توجّه به اين كه مقدار آن ها را هم نمى داند.
جواب: هر مقدار از نمازهايى كه يقين دارد قضا شده، بايد قضا كند و اگر تعداد نماز صبح بيشتر بوده، بايد آن ها را بيشتر و به همان مقدار قضا كند و با جهل به نحوه ى قضا شدن آن نمازها، ترتيب واجب نيست. (تفصيل آن در مسأله ى 1119 و 1121 رساله آمده است.)
فراموش كردن قضاى يكى از نمازها
سؤال887. كسى نمازهاى قضايش را به ترتيب خوانده و بعد متوجه شده كه مثلاً يك نماز صبح را فراموش كرده. آيا بايد فقط همان نماز را قضا كند يا پس از آن نماز، همه ى نمازها را نيز قضا نمايد؟
جواب: همان نماز را كه قضا كند كافى است؛ گرچه احتياط مستحب در اين است كه نمازهاى پس از آن صبح را تا صبح بعدى دوباره قضا كند تا ترتيب حفظ شده باشد.
قضاى نماز با وضو و غسل جبيره اى
سؤال888. كسى كه با وضو يا غسل جبيره اى نماز مى خواند، آيا مى تواند قضاى نمازهاى حال سلامتى را به جا آورد؟
جواب: احتياط واجب براى كسانى كه عذر دارند تأخير قضا است تا زمان رفع عذر؛ مگر با علم به باقى ماندن عذر تا آخر عمر يا نااميدى از برطرف شدن عذر يا ترس از آمدن مرگ.
تقدّم نماز شب بر نماز قضا
سؤال889. اذا كان المكلّف متعلّقا بذمّته عدد من الصّلوات القضائيه و استيقظ فى وقت السّحر، فما هو المحبوب شرعا، ان يشتغل بالصلوات القضائية أو ان يصلّى صلوة اللّيل؟
جواب: الأفضل الجمع و لو بأن يصلّى صلوة اللّيل فعلاً و يصلّى القضاء بعدا.
اختصاص وقت به نماز قضا
سؤال890. چه قدر از اوقات روزانه ام را به نماز قضا اختصاص بدهم و به آن مقيّد باشم؟با توجّه به اين كه بيش از چند سال نماز قضا دارم؟
جواب: بايد طورى آن ها را قضا نماييد كه در انجام آن ها كوتاهى نشود.
نماز قضا به جاى نماز مستحبى
سؤال891. كسانى در شب هاى قدر، به جاى نمازهاى مستحبى، نماز قضا مى خوانند، آيا اين نمازها به جاى نماز مستحبى قرار مى گيرد؟
جواب: به جاى آن نمازها قرار نمى گيرد، ولى ثواب نماز خواندن در آن ليالى متبرّكه را دارد.
قضاى نماز و روزه هاى كافرى كه مسلمان شده
سؤال892. آيا كسى كه كافر بوده و اكنون مسلمان شده، آيا بايد نماز و روزه ى دوران كفرش را قضا كند؟
جواب: خير، قضا ندارد.
اذان و اقامه در نماز قضا
سؤال893. آيا نماز قضا اذان و اقامه دارد؟
جواب: بله، استحباب دارد.
قضاى نماز نذرى
سؤال894. كسى كه با نذر نماز شب را بر خود واجب كرده است و شب خواب مانده، آيا بايد نمازش را قضا نمايد؟
جواب: بله.
قضاى كسى كه قرائتش غلط بوده
سؤال895. كسى اكنون فهميده است كه قرائت نمازش غلط بوده است. چه مقدار از نمازهايش را بايد قضا نمايد؟
جواب: با فرض تقصير، به مقدار يقينى اش بايد قضا كند.
قضاى نماز كسى كه نمى تواند ايستاده بخواند
سؤال896. آيا من كه هم اينك نمى توانم ايستاده نماز بخوانم، مى توانم نمازهايم را نشسته قضا نمايم؟
جواب: اگر نااميد از قدرت در آينده هستيد، مى توانيد نشسته بخوانيد.
كسى كه تعداد نمازهاى شكسته و كامل را نمى داند
سؤال897.كسى كه نمى داند چه مقدار از نمازهاى قضاى پدر و مادرش شكسته و چه مقدار كامل بوده، وظيفه اش چيست؟
جواب: به مقدار يقينى شكسته مى خواند و بقيه را كامل مى خواند.
تكرار نماز به دليل عدم حضور قلب
سؤال898. آيا انسان مى تواند به دليل عدم حضور قلب، نمازش را دوباره بخواند؟
جواب: بله، مى تواند رجاءً.
نماز و روزه جاهل به جنابت
سؤال899. كيفيت خواندن نماز قضا و روزه قضا براى جاهل به جنابت چگونه است؟
جواب: هر مقدارى كه مى داند با حالت جنابت به جا آورده بايد قضا كند ولى روزه ها اگر جهل به حكم نبوده است، قضا ندارد.
جهالت به نماز و روزه
سؤال900. اگر كسى از روى جهالت چند سالى نماز نخواند و روزه نگرفته باشد، تكليف چيست؟
جواب: بايد آن ها را قضا كند و كفاره ى روزه ها را هم، اگر جاهل مقصّر بوده، بدهد.
نماز قضاى زياد داشتن
سؤال901. تعداد نمازهايى كه نخوانده ام زياد است و نمى دانم چه قدر است، آيا غير از قضا براى جبران آن ها مى توان كار ديگرى كرد؟
جواب: خير.
فراوان بودن نماز و روزه قضا
سؤال902. اگر نماز و روزه قضا آن قدر باشد كه نتوان جبران كرد، چه بايد بكنيم؟
جواب: تا مقدار مقدور را بايد قضا كند و بقيه را وصيت كند.
اجير كردن براى نمازهاى قضا شده
سؤال903. مقدارى نماز و روزه ى قضا دارم، آيا مى توانم در اين مورد كسى را اجير نمايم؟
جواب: خير.
وقت خواندن نمازهاى قضا شده
سؤال904. وقت خواندن نمازهاى قضا شده چه وقت مى باشد؟
جواب: وقت خاصى ندارد.
نماز و روزه كودكى
سؤال905.آيا نماز و روزه هايى كه قبل از بلوغ خوانده شده به جاى از دست رفته هاى بعد حساب مى شود؟
جواب: خير، نمى شود.
نماز خواندن فرد سنى طبق مذهب شيعه
سؤال906. يكى از برادران اهل سنت، مدتى نمازش را طبق مذهب شيعه مى خوانده است، اكنون كه شيعه شده بايد آن ها را قضا نمايد؟
جواب: اگر با قصد قربت بوده قضا ندارد.
باطل بودن يكى از نمازهاى قضا
سؤال907. كسى نماز قضا را به جا آورد. بعد فهميد يكى از آن ها باطل بوده است، آيا بايد تمام نمازهاى بعد از آن را دوباره قضا نمايد؟
جواب: ظاهرا همان يكى را قضا كند كافى است و احتياط اين است كه به مقدار يك شبانه روز را دوباره بخواند.
رعايت نكردن ترتيب در نماز قضا
سؤال908. كسى كه ترتيب را در نمازهاى قضا رعايت نكرده، وظيفه اش چيست؟
جواب: در مرتب، در اداى با علم به ترتيب بايد دوباره قضا كند و هم چنين احوط است در مرتّب در فوات.
نيّت نماز قضا
سؤال909. نيّت نماز قضا چگونه بايد باشد؟
جواب: نيّت همان نماز را با قصد قربت مى كند.
وصيت به انجام نماز قضا
سؤال910. آيا كسى كه نماز قضا دارد، واجب است وصيت كند تا آن را به جا آورند؟
جواب: هر مقدار را كه به جا نياورد، بايد وصيت كند.
قضاى نماز به جماعت
سؤال911. آيا مى توان نماز قضا را به جماعت خواند؟
جواب: بله، مى توان.
جواز خواندن نماز مستحبى براى كسى كه نماز قضا دارد
سؤال912. آيا كسى كه نماز قضا دارد مى تواند نماز مستحبى بخواند؟
جواب: بله، مى تواند.
عدم وجوب خواندن نماز قضا قبل از نماز ادا
سؤال913. آيا واجب است قبل از نمازهاى ادا، نمازهاى قضايمان را بخوانيم؟
جواب: لازم نيست نماز قضا را جلو بيندازد، گر چه مطابق احتياط است.
وظيفه ى كسى كه نمى داند چه نمازى از او قضا شده
سؤال914. من مى دانم نماز قضا دارم. اما نمى دانم نماز صبح است يا ظهر يا عصر. وظيفه ى من چيست؟
جواب: يك نماز صبح بخوانيد و يك نماز چهار ركعتى به قصد ما فى الذّمة.
قضاى نمازهاى مستحبى
سؤال915. آيا نمازهاى مستحبى قضا دارند؟
جواب: نمازهاى مستحبى كه وقت خاص دارند در صورت ترك، قضاى آن ها مستحب است؛ ولى اگر در اثر بيمارى قضا شده باشد، استحباب قضا تاكيد نشده است و اگر قضاى نمازهاى مستحبى را نخواند، مستحب است براى هر نماز فوت شده يك مدّ طعام صدقه بدهد.
فوريّت در نماز قضا
سؤال916. آيا واجب است، فورا نماز قضايمان را بخوانيم؟
جواب: بايد در خواندن آن كوتاهى نكند، ولى واجب نيست فورا آن را به جا آورد.
نماز قضاى كسى كه اختلال حواس دارد
سؤال917. آيا كسى كه اختلال حواس پيدا كرده، به طورى كه خوب و بد را تشخيص نمى دهد، و نماز نخوانده، بايد نمازهايش را قضا كند؟
جواب: تا زنده است ديگران وظيفه اى ندارند و اگر طورى باشد كه قضاكردن بر خود او واجب است، پس از وفات هم بايد برايش قضا كنند وگرنه واجب نيست، مثل جنون.
پشت سر هم نخواندن نماز قضا
سؤال918. آيا مى توان بر فرض، يك سال فقط نماز قضاى صبح خواند، سال بعد قضاى نماز ظهر و... تا پنج سال؟
جواب: اگر ترتيب خاصى را نمى داند به ترتيب شبانه روزى بايد بخواند؛ مگر طورى جاهل باشد كه اصل ترتيب ساقط شود.
ترتيب نماز قضا
سؤال919. كسى كه نماز را بدون ترتيب خوانده، (مثلاً يك روز صبح خوانده، يك روز نماز عصر خوانده و...) براى قضاى اين نمازها چگونه بايد عمل كند؟
جواب: اگر ترتيب نمازهاى قضا شده معلوم باشد، بايد به ترتيب خوانده شود. (جهت اطلاع بيشتر به مسأله ى 1119 رساله مراجعه شود.)
قضاى نمازى كه با تيمم بايد مى خواند
سؤال920. كسى كه عذر داشته و بايد با تيمم نماز مى خوانده، اما الآن عذرش برطرف شده، آيا بايد قضاى نمازهايش را با تيمم به جا آورد يا با وضو؟
جواب: با وضو بايد قضا كند.
قضاى نماز مسافر
سؤال921. كسى كه نمازش در سفر قضا شده، چگونه بايد نمازش را قضا كند؟
جواب: بايد شكسته قضا كند.
قضاى كسى كه نمازهاى شكسته را كامل خوانده
سؤال922. بنده نمازهايم را، كه در سفر بايد شكسته مى خواندم، به صورت تمام خواندم، آيا بايد آن ها را قضا نمايم؟ در صورت قضا، چگونه قضا نمايم؟
جواب: به مسأله ى 1103 و مسايل بعد آن در رساله مراجعه شود.
قضاى نماز كسى كه اختيار دارد به شكسته يا كامل خواندن نماز
سؤال923. كسى كه نمازش در جاهايى كه هم مى توان شكسته خواند و هم كامل، قضا شده، بايد نمازش را كامل قضا نمايد يا شكسته؟
جواب: احتياطا بايد شكسته قضا كند.
قضاى نماز و روزه ى سنّى
سؤال924. شخصى سنى مذهب شيعه شده است، آيا قضاى نماز و روزه بر او واجب است؟
جواب: اگر نمازش را نخوانده و روزه اش را نگرفته، بايد قضاى آن ها را انجام دهد؛ ولى اگر نمازهايش را قبلاً مطابق مذهب خودش يا مطابق مذهب شيعه باقربت خوانده است، بنابر اظهر قضا بر او واجب نيست.
مقدّم كردن نماز خود يا پدر
سؤال925. كسى كه خودش نماز و روزه ى قضا دارد و نماز و روزه ى پدرش هم به گردن اوست، اوّل نماز خودش را قضا نمايد يا نماز پدر را؟
جواب: فرق نمى كند.
قضاى نماز كسى كه استمنا كرده
سؤال926. فردى كه نمى دانسته با استمنا، غسل جنابت بر او واجب مى شود، حكم او در مورد نماز و روزه چگونه است؟
جواب: نماز و روزه هايى را كه بدون غسل خوانده، بايد قضا كند و اگر جاهل مقصّر بوده، كفاره ى روز را نيز بايد ادا نمايد.
اقتدا به كسى كه نمازش را احتياطا قضا مى كند
سؤال927. آيا مأموم مى تواند به كسى كه احتياطا نمازش را قضا مى كند، اقتدا نمايد؟
جواب: اشكال دارد.
كسى كه خواب مانده
سؤال928. كسى كه براى نماز صبح خواب مانده، آيا گناه انجام داده است؟
جواب: اگر تقصيرى نكرده، گناه نكرده است.