سؤال 68 - آيا حكم وطن بر كسانى كه در يك مكان معين مدت طولانى بمانند ولى قصد اقامت دائم در آنجا نداشته باشند و راجع به آينده خود تصميم روشن ندارند بار مىشود يا خير؟ و تكليف آنان راجع به نماز و روزه چيست؟.
جواب: در صورتى كه قصد ماندن و سكونت بطور موقت نداشته باشند و سالها در شهر يا روستائى زندگى كنند، هر چند قصد اقامت دائم نداشته باشند حكم وطن بر آنها جارى مىشود و بايد در آنجا نماز را تمام بخوانند و روزه را بگيرند.
سؤال 69 - ما حكم صلوة وصيام المؤمنين المهاجرين من أوطانهم من جهة الحرب، في البلاد التي سكنوا فيها وبعضهم أشترى دارا و قصد التوطن فيها ما دامت الحرب قائمة وبعضهم سكن من قبل الدولة فهل يحسب وطنا لهم وإن صلاتهم تمام وعليهم الصيام أم لا؟.
جواب: في فرض المسئلة إن كان قصد هؤلاء، التوطن إلى حين انقضاء الحرب أو زمان معين فليس هذا البلد وطنا لهم فلا يصح منهم التمام إلا مع قصد إقامة عشرة أيام أو البقاء ثلاثين يوما مترددا.
سؤال 70 - حد توطن ثانوى چيست؟.
جواب: توطن ثانوى، گاه به اعراض از وطن سابق و اقامت در محل ديگر بدون قصد ترك آنجا به نحوى كه اهل آن محل شناخته شود، حاصل مىشود و گاه به اين كه شخصى با عدم اعراض از وطن سابق، محل ديگر را نيز وطن، قرار دهد كه سالى مثلا چند ماه، در آن توقف داشته باشد به نحوى كه عرفا او را صاحب دو وطن بشمارند.
سؤال 71 - شخصى كه وطنش، تهران است و در قم هم عيال اختيار كرده كه هفتهاى يك بار مرتب بنا دارد بقم بيايد يك روز يا دو روز بماند و باز برگردد وظيفه او نسبت به نماز و روزهاش چيست؟.
جواب: اگر مىخواهد تا آخر، در دو مكان كه تهران و قم است زندگى داشته باشد بعيد نيست كه واجب باشد در قم هم نماز را تمام بخواند و اگر منزل قم، دائمى نيست و موقت است احتياطا نماز را در قم، جمع بخواند.
سؤال 72 - قصد توطن تنها در صدق وطن كافى است، يا بايد علاوه بر قصد توطن، مدت مديدى بدون تخلل سفر، در آن مكان، اقامت كند؟.
جواب: قصد توطن دائمى و توقف مقدارى كه عرفا صدق كند كه وطن او شده كافى است.
سؤال 73 - ملاك وطن هاى متعدده چيست؟ چه مقدارى بايد در هر يك از آنها سكونت كرد؟ و اگر در يكى از آنها فقط وقتى ضرورت اتفاق مىافتد يك روز و كمتر از ده روز بماند تكليف در خصوص نماز و روزه چيست؟.
جواب: چنانچه انسان تصميم داشته باشد سالى چند ماه در محلى بطور هميشگى بماند و صدق عرفى هم بكند، وطن او محسوب مىشود ولى با ماندن چند روز در سال صدق وطنيت نمىكند والله العالم.