انهار
انهار
امکانات سایت
مطالب خواندنی

شرحی کوتاه

بزرگ نمایی کوچک نمایی
پرونده:بقیع قبل از تخریب.jpg
مزار ائمه بقیع قبل از تخریب
ائمه بقیع چهار تن از امامان شیعه که مرقد آنان در قبرستان بقیع در مدینه است و زائران و حجّ گزاران شیعه، توجهی ویژه به زیارت آنان در این قبرستان دارند. این امامان به ترتیب زمان دفن، عبارتند از:
امام حسن مجتبی (علیه السلام)، امام سجاد (علیه السلام)، امام محمد باقر (علیه السلام)، و امام جعفر صادق (علیه السلام).
امام حسن مجتبی (علیه السلام)
حسن بن علی بن ابی طالب دومین (علیهما السلام) امام شیعه و فرزند امام علی (علیه السلام) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) است که در ۳۷ سالگی به امامت و خلافت رسید و در سال ۴۱ه‍.ق. با معاویه صلح کرد. دوره حکومت وی شش ماه و سه روز بود. پس از صلح، به مدینه رفت و ده سال در مدینه بود تا اینکه به شهادت رسید و در مدینه در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
امام سجاد (علیه السلام)
علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب(علیه السلام)، (۳۸- ۹۴ق) معروف به امام سجاد و زین العابدین، چهارمین امام شیعیان است. مدت امامت وی ۳۴ سال بوده است. وی در واقعه کربلا حاضر بود و به علت بیماری در جنگ شرکت نداشت و همراه اسیران کربلا به کوفه و شام برده شد. بنابر روایات شیعه، امام سجاد(علیه السلام) به دستور ولید بن عبد الملک با سم به شهادت رسید. مدفن وی در قبرستان بقیع کنار قبر عمویش امام حسن مجتبی و دو امام دیگر است.
امام محمد باقر (علیه السلام)
محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی طالب مشهور به امام باقر (علیه السلام) (۵۷-۱۱۴ق. مدینه)، امام پنجم شیعیان که حدود ۱۹ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت.
امام باقر (علیه السلام) در سال ۱۱۴ قمری به دستور هشام بن عبدالملک مسموم و شهید شد[1] و در قبرستان بقیع، کنار مرقد پدرش امام سجاد (علیه السلام) و عموی پدرش حسن بن علی (علیهما السلام) دفن گردید.[2]
امام صادق (علیه السلام)
جعفر بن محمد بن علی بن حسین (علیهم السلام) (مدینه ۸۳ق، مدینه ۱۴۸ق) معروف به امام صادق، امام ششم شیعیان، که ۳۴ سال امامت کرد.[3] کنیه‌اش ابوعبدالله است و جعفریه به او منسوب‌اند. امام صادق (علیه السلام) در ۶۵ سالگی درگذشت و در کنار پدرش، امام باقر (علیه السلام) و دو امام دیگر در قبرستان بقیع دفن شد.
قبور ائمه در قبرستان بقیع
تخریب بارگاه ائمه بقیع
قبر عباس بن عبدالمطلب و قبر منسوب به حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) يا فاطمه بنت اسد نیز در کنار قبور امامان چهارگانه قرار دارد و عباسيان، براى حفظ قبر عباس، بنايى روى آن ساختند. این بارگاه یا بقعه، بر همه آن قبور يكجا بنا شد. پيش يا پس از آن، بقعه‌‏هايى نيز براى همسران پيامبر، عمه‌‏ها و نيز امام مالك و غيره ساخته بودند و از قرن ششم به بعد، كسانى از بزرگان نيز كه علاقمند به برخى از مدفونين در اين مكان بودند، بقعه‌‏هايى براى آنان ساختند.[4]
بنا به گفته ابن جبیر جهانگرد مسلمان اندلسی، گنبد مقبره امام حسن (علیه السلام) و عباس، ، بسیار مرتفع بوده است.
ابن بطوطه[5]  نیز پس از ابن جبیر (و شاید به نقل از کتاب او) در نیمه اول قرن هشتم، بقیع را چنین توصیف کرده است: قبر مالک بن انس با گنبدی کوچک، قبر ابراهیم با گنبدی سپید، مقبره ای متعلق به همسران پیغمبر، مقبره عباس وامام حسن (علیه السلام) با گنبدی بلند و محکم، قبر خلیفه سوم با گنبدی بزرگ و قبر فاطمه بنت اسد در نزدیکی آن. صَفَدی[6] اشاره کرده که مدفن چهار امام شیعه و عباس عموی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) دارای گنبد بوده است .
اطلاعات بسیاری از وضعیت قبور ائمه بقیع در سفرنامه‌های حج ایرانیان تا پیش از تخریب به دست داده شده؛ از جمله فرهاد میرزا قاجار در سال 1293 [7] و محمدحسین خان فراهانی در 1303 شمسی[8] در سفرنامه‌های خود بقیع را چنین وصف کرده اند: بقعه ای پیرامون قبور چهار امام علیهم السلام و عباس و قبر منسوب به حضرت زهرا (سلام الله علیها) با یک پرده گلابتون دوز بر ضریح حضرت زهرا (سلام الله علیها) اهدایی سلطان احمد عثمانی در 1131، بقعه ای بر روی قبور دختران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلّم) و بقعه ای بر روی قبور همسران آن حضرت و بقعه های دیگر.
گنبدها و بناهایی که در 1221 نخستین دسته های وهابی ویران کردند، به دستور عبدالحمید دوم سلطان عثمانی مرمت گردید، اما در هشتم شوال سال 1344ه.ق مصادف با 1304 ه.ش دوباره به دست امیرمحمد حاکم مدینه و به دستور پدرش عبدالعزیز آل سعود ویران شد.
[1] مصباح کفعمی، ۶۹۱.
[2] فرق الشیعة ۶۱، اصول کافی ۲/۳۷۲، ارشاد مفید ۲/۱۵۸، دلائل الامامة ص۲۱۶، اعلام الوری ۲۵۹، کشف الغمة ۲/۳۲۷، تذکرة الخواص ۳۰۶، مصباح کفعمی ۶۹۱،
[3] المفید، ۱۳۸۰ش. صص۵۲۶-۵۲۷.
[4] جعفريان، ص330.
[5] سفرنامه ابن بطوطه، ج 1، ص 128.
[6] الوافی بالوفیات، ج 4، ص 103، ج 11، ص 127.
[7] سفرنامه فرهاد میرزا معتمدالدوله، ص 170ـ173، 190.
[8] سفرنامه میرزا محمدحسین حسینی فراهانی، ص 228ـ234.
  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.

کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -