١ – کسانی که قدرت گرفتن روزه ندارند
سؤال:زنى هستم 63 ساله که شش بچّه به دنیا آورده ام، در دوران حاملگى و شیرخوارگى بچّه هایم (حدود 12 سال) نتوانسته ام روزه بگیرم، پس از آن نیز تا کنون هر وقت خواستم روزه بگیرم دچار خونریزى معده شده ام و با توصیه پزشکان روزه نگرفته ام، حال تکلیف روزه هاى بنده چیست؟
جواب:در حال حاضر شما مکلّف به روزه نیستید و احتیاط آن است که اگر قدرت دارید براى هر روز به اندازه یک مدّ طعام (750 گرم گندم) به شخص مستحق بدهید، همچنین براى ایّام گذشته که روزه نگرفته اید و تا سال بعد هم توانائى بر روزه نداشته اید.
٢ – ساقط شدن روزه از بعضی بیماران قطع نخاعی
سؤال:بعضى از برادران قطع نخاعى، به دستور پزشک باید هر چند ساعت مقدارى مایعات بنوشند، وظیفه آنان براى روزه چیست؟
جواب:روزه از آنها ساقط است و بجاى آن، در صورتى که قدرت مالى داشته باشند، براى هر روز یک مدّ طعام کفّاره مى دهند.
٣ – منع اطباء از روزه گرفتن کسی که سنگ کلیه دارد
سؤال:متأسّفانه کلیه ام سنگ ساز است. بدین جهت پزشک مرا از روزه منع کرده، و دستور داده که روزانه حداقل 10 لیوان آب بنوشم. آیا نظر ایشان، که فردى متدیّن مى باشد، لازم الاتبّاع است؟ اگر روزه بگیرم، و به علّت عدم شرب مایعات در روزه هاى ماه رمضان، کلیه ام طبق پیش بینى پزشک دچار مشکل شود، آیا مرتکب معصیت شده و روزه ام باطل است؟
جواب:هر گاه از گفته طبیب حاذق متعهّد خوف ضرر پیدا کنید که روزه برایتان ضرر دارد، روزه را افطار مى کنید. و چنانچه پس از ماه مبارک توانستید، قضاى آن را به جا آورید. و اگر بیمارى شما تا ماه رمضان سال بعد ادامه پیدا کرد، قضا بر شما واجب نیست; بلکه براى هر روز فقط یک مدّ طعام (هفتصد و پنجاه گرم، یا مانند آن) به فقیرى مى پردازید. و با توجّه به اینکه اشتیاق زیادى براى روزه گرفتن دارید، خداوند ان شاء الله به شما اجر روزه داران را عنایت خواهد کرد.
٤ – نماز و روزه هایی که با غسل باطل انجام شده
سؤال:کسی که باید غسل حیض و جنابت انجام دهد در شب قبل از شروع ماه مبارک غسل را انجام داده و چند روز از ماه را نماز و روزه را ادا مینماید و بعد از چند روز متوجه میشود که غسل او صحیح نبوده است (مانعی برای رسیدن آب وجود داشته) تکلیف این شخص برای نمازها و روزه های انجام شده چیست؟
جواب:در صورتیکه یقین دارید مانع از قبل وجود داشته و احتمال نمی دهد بعدا پیدا شده باید نمازها را قضا کند ولی روزه او قضا ندارد.
٥ – وظیفه کسانی که به مدت طولانی قادر به روزه گرفتن نیستند.
سؤال:1- وضع حمل همسر من مصادف بود با شروع ماه مبارک رمضان و همسر من بدلیل داشتن فرزند دو قلو و تغذیه آنها با شیر مادر به مدّت یک سال ( تا شروع ماه مبارک رمضان سال بعد ) نتوانست روزه بگیرد . حکم شرعی او در این زمینه چگونه است ؟
2- مادر من به دلیل داشتن بیماری وتحت نظرپزشک بودن ومصرف داروچند سال است که نتوانسه است روزه بگیرد و هم اکنون نیز تحت نظر پزشک می باشد . حکم شرعی او در این زمینه چگونه است ؟
جواب:1ـ قضای روزه های مذکور واجب نیست ولی برای هر روز فقیری را سیر می کند.
جواب:2ـ چنانچه عذر او تا ماه رمضان سال بعد ادامه داشته قضا به او واجب نیست ولی برای هر روز فقیری را سیر کند
٦ – باطل کردن روزه با فعل حرام در سال اول تکلیف
سؤال:اگر کسی در اولین ماه رمضان سن تکلیف روزه اش با عمل حرامی باطل شود تکلیف چیست ؟(شخص این مساله را بعد از گذشت چند سال به یاد آورده و دقیقا نمی داند که در آن ماه رمضان ۱۵ سال تمام داشت یا خیر ؟ ).
جواب:اگر شک در مقدار دقیق سن خود دارد فعلا نسبت به آن زمان وظیفه ای ندارد
٧ – روزه برای بیمارانی که مجبور به خوردن مایعات هستند
سؤال:بعضى از برادران قطع نخاعى، به دستور پزشک باید هر چند ساعت مقدارى مایعات بنوشند، وظیفه آنان براى روزه چیست؟
جواب:روزه از آنها ساقط است و بجاى آن، در صورتى که قدرت مالى داشته باشند، براى هر روز یک مدّ طعام کفّاره مى دهند.
٨ – روزه برای بیمارانی که خونریزی معده دارند
سؤال:زنى هستم 63 ساله که شش بچّه به دنیا آورده ام، در دوران حاملگى و شیرخوارگى بچّه هایم (حدود 12 سال) نتوانسته ام روزه بگیرم، پس از آن نیز تا کنون هر وقت خواستم روزه بگیرم دچار خونریزى معده شده ام و با توصیه پزشکان روزه نگرفته ام، حال تکلیف روزه هاى بنده چیست؟
جواب:در حال حاضر شما مکلّف به روزه نیستید و احتیاط آن است که اگر قدرت دارید براى هر روز به اندازه یک مدّ طعام (750 گرم گندم) به شخص مستحق بدهید، همچنین براى ایّام گذشته که روزه نگرفته اید و تا سال بعد هم توانایى بر روزه نداشته اید.
٩ – عدم توانایی تازه مکلفین برای روزه گرفتن
سؤال:دخترى به سنّ بلوغ رسیده است; ولى به واسطه ضعف جسمى توان روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را ندارد و بعد از ماه رمضان هم تا سال بعد نمى تواند قضا کند، حکمش چیست؟
جواب:باید کفّاره مدّ طعام را بدهد; یعنى براى هر روز معادل 750 گرم گندم و مانند آن به فقیر بدهد. و قضاى این روزه ها بر او واجب نیست.
١٠ – کسی که 28 روز از ماه رمضان را درک کرده
سؤال:کسى که فقط 28 روز از ماه رمضان را درک بکند چون که در اوّل ماه مبارک در ایران است و آخر ماه مبارک در یک کشور عربى است که ماه شوّال یک روز زودتر دیده مى شود و لهذا 28 روز را درک کرده است آیا قضاى یک روز بر او واجب است یا هیچ قضا لازم نیست؟
جواب:قضاى یک روز بر او واجب نیست ولى احتیاط مستحب است.