شرایط حیوان قربانی-قربانی

١ – مصداق قربانی

سؤال: آیا در قربانی، کمتر از گوسفند مانند پرندگان هم ممکن است؟

جواب: مصداق قربانی گوسفند یا بزرگتر از آن است.

٢ – ذبح گوسفندی که تخمهایش را تابیده اند

سؤال: آیا حکم گوسفندى که تخمهاى آن را کوبیده اند، با گوسفندى که تخمهایش را تابیده اند یکى است؟

جواب: احتیاط واجب آن است که تابیده نباشد

٣ – ذبح گوسفندی که تخمهایش را کوبیده اند

سؤال: در صورت عدم دسترسى به گوسفند سالم، آیا مى توان گوسفندى را که تخمهایش را کوبیده اند ذبح کرد؟

جواب: در هر صورت کفایت مى کند; چه دسترسى به گوسفند سالم داشته باشد، یا نه.

٤ – تحقیق در مورد وجود شرایط حیوان قربانی

سؤال: آیا تحقیق براى اطمینان از وجود شرایط در قربانى لازم است؟

جواب: در صفات پنهانى حیوان مى توان به قول فروشنده ظاهر الصلاح قناعت کرد، و شیعه بودن او شرط نیست کافى است مسلمان باشد.

٥ – آگاهی از سن کم قربانی پس از ذبح

سؤال: اگر حاجى پس از ذبح و انجام بقیّه اعمال حج، یا قبل از آن، متوجّه شود سنّ قربانى کمتر از مقدار لازم بوده، چه وظیفه اى دارد؟

جواب: احتیاط واجب آن است که قربانى دیگرى کند.

٦ – ذبح قربانی با کاردهای استیل

سؤال: ذبح با کاردهاى استیل، که معلوم نیست از آهن است یا فلزّات دیگر، چه حکمى دارد؟

جواب: ذبح در حج و غیر حج با هر فلز برنده اى صحیح است.

٧ – جدا کردن سر حیوان قبل از مرگ کامل آن

سؤال: هرگاه پس از بریدن رگهاى چهارگانه، و در حالى که حیوان هنوز زنده است، گردن او را قطع کنیم، چه صورتى دارد؟

جواب: این کار حرام نیست; ولى بهتر است بگذارید روح از بدن حیوان برود، بعد سر او را جدا کنید.

٨ – پشت به قبله شدن حیوان پس از قطع رگهای چهارگانه

سؤال: هرگاه پس از قطع رگهاى چهارگانه حیوان را رها کنند، و خود به خود پشت به قبله شود و جان دهد، یا بعد از قطع رگهایى مذکور و قبل از جان دادن، حیوان را روى بقیّه اجساد حیوانات ذبح شده رها کنند، و در اثر این کار حیوان از قبله منحرف شود و در آن حال جان دهد، حکمش چیست؟

جواب: رو به قبله بودن در حال قطع رگهاى چهارگانه کافى است، و پس از آن لازم نیست.

٩ – قربانی نکردن با علم به تلف شدن گوشت قربانی

سؤال: شخصى با این عقیده که: «گوشت قربانى تلف مى گردد، و مورد استفاده قرار نمى گیرد» قربانى را ترک نموده، سپس تقصیر کرده، و به دنبال آن بقیّه اعمال حج را انجام داده است. اکنون وظیفه اش چیست؟

جواب: حجّ او صحیح است; ولى اگر قربانى در منى از بین مى رود و قابل استفاده نیست، باید پول آن را کنار بگذارد و در ماه ذى الحجّه همان سال، و اگر نتوانست در سال بعد در ایّام تشریق (دهم و یازدهم و دوازدهم ذى الحجّه) در شهر خودش قربانى کند.

١٠ – تطهیر لباس احرام کسی که به نیابت از دیگران قربانی می کند

سؤال: گاه لباس احرام به هنگام ذبح قربانى آلوده به خون مى شود، آیا مى توانیم تا هنگامى که به نیابت از دیگران ذبح مى کنیم در این لباس نجس بمانیم؟

جواب: در صورت امکان باید لباس احرامتان را تطهیر کنید، و اگر مشکل است به بعد موکول مى کنید

١١ – تطهیر لباس احرام کسی که به نیابت از دیگران قربانی می کند

جواب: در صورت امکان باید لباس احرامتان را تطهیر کنید، و اگر مشکل است به بعد موکول مى کنید.

١٢ – قربانی برای دیگری بدون اخذ وکالت

سؤال: شخصى بدون آن که صریحاً وکالت بگیرد از سوى همسر یا دوستش قربانى مى کند، ولى مطمئن است که اگر به آنها بگوید راضى هستند، و خوشحال مى شوند. آیا این مقدار اذن فحوى کافى است؟

جواب: کافى نیست; مگر این که او را وکیل کرده باشند.

١٣ – پول قربانی که بدون اخذ رضایت از دیگری ذبح شده

سؤال: بعضى از حجّاج محترم بدون اخذ وکالت از دوستانشان، براى آنها قربانى مى کنند. آیا این قربانى کافى است؟ اگر کافى نیست، پول قربانى بر عهده کیست؟

جواب: کفایت نمى کند، و پول بر عهده کسى است که آن را هزینه کرده است; مگر این که کسى او را فریب داده باشد که از فریب دهنده مى گیرد.

١٤ – اگر نائب قربانی کردن را فراموش کند

سؤال: هرگاه شخصى بر اثر عذرى نتواند خودش قربانى کند، و دیگرى را مامور این کار نماید و نایب فراموش کند و در مدینه یا ایران یادش بیاید که قربانى نکرده، وظیفه اش چیست؟

جواب: حجّ او اشکالى ندارد، ولى قربانى بر ذمّه اش مى ماند. اگر ماه ذى الحجّه تمام نشده، در وطنش قربانى مى کند. در غیر این صورت، در سال آینده در ماه ذى الحجّه قربانى مى نماید.

١٥ – قربانی کردن گوسفندی که پول آن پرداخت نشده

سؤال: شخصى ده رأس گوسفند براى خود و نُه نفر دیگر خریده و قربانى کرده است. پس از انجام کار، یقین مى کند که فقط پول نُه گوسفند را پرداخته، وظیفه اش نسبت به پول گوسفند دیگر چیست؟ اگر صاحب گوسفند را نیابد چه کند؟ و معیار در پرداخت قیمت آن گوسفند در ایران، ارز کدام کشور است؟

جواب: هرگاه امیدى به یافتن صاحبش نداشته باشد، پول آن را از طرف صاحب اصلى به فقیرى صدقه مى دهد، و معیار ریال عربستان، و قیمت ارز آزاد است.

١٦ – نیابت دادن به دو نفر برای قربانی

سؤال: شخصى آقاى زید را وکیل کرد که از طرف او قربانى کند، سپس به دیگرى نیابت داد که این کار را انجام دهد; ولى وکیل اوّل قربانى را ذبح کرد. چه حکمى دارد؟

جواب: اگر اوّلى را از وکالت عزل نکرده، قربانى مذکور کفایت مى کند، و مجرّد نیابت دادن به شخص دوّم، عزل اوّلى از نیابت نیست.

١٧ – تهیه قربانی برای چند نفر با پول مشترک

سؤال: جمعى از حجّاج پول روى هم مى گذارند، و شخصى با پول مشترک براى همه آنها گوسفند مى خرد،و به نیّت هر کدام گوسفندى مى کشد. آیا چنین قربانى صحیح است؟در صورتى که گوسفندان از جهت قیمت متفاوت باشند،با توجّه به این که سهم پول همه آنها مساوى بوده، چه حکمى دارد؟

جواب: اگر همه صاحبان پول راضى باشند اشکال ندارد.

١٨ – نیت وکیل در قربانی در حج نیابی

سؤال: کسى که حج نیابى انجام مى دهد اگر در قربانى، شخص دیگرى را وکیل کند، قربانى کننده، که نایبِ نایب است، چگونه نیّت نماید؟ آیا باید نیّت کند که به وکالت از سوى میّت قربانى مى کنم، یا به وکالت از سوى نایب میّت؟ و در هر صورت، آیا ذکر نام میّت هم لازم است؟

جواب: بردن نام میّت لازم نیست، بلکه کافى است نیّت کند که آنچه را بر عهده نایب است انجام مى دهد.

١٩ – خرید قربانی با پول مسروقه ای که پیدا شده

سؤال: کیف پول یکى از حجّاج در مکّه به سرقت رفت. پس از شکایت و پى گیرى سارق را یافتند، و پول او را از سارق گرفتند. آیا این شخص مى تواند با آن پول گوسفندى بخرد و قربانى کند؟

جواب: اگر مى داند که پول خود اوست اشکالى ندارد; در غیر این صورت اشکال دارد.

٢٠ – قربانی کردن بدون نوافق با صاحبان گوسفند

سؤال: عدّه اى از حجّاج پس از توافق با صاحب گوسفند بر سر قیمت، تعداد گوسفندان مورد نظر را جدا نموده تا ذبح کنند. در این بین عدّه اى از دوستانشان از راه مى رسند، و بدون توافق با صاحب گوسفند به تعداد آنها هم گوسفند جدا کرده، و تمام آنها را ذبح مى نمایند. با این نیّت که پس از قربانى طبق توافق قبلى، آنها هم همان قیمت را بپردازند، آیا قربانى آنها درست است؟

جواب: هرگاه صاحب گوسفندان آنها را در اختیارشان قرار داده، که هر مقدار بخواهند بردارند سپس پول آن را بدهند، مانعى ندارد.

٢١ – قربانی باپول مشمول خمس

سؤال: اگر قربانى از پولى باشد که خمس به آن تعلّق گرفته، چه صورت دارد؟

جواب: احتیاط واجب آن است که به آن قناعت نکند.