١ – اطمینان به صحت اعمال بدون فراگیری احکام
سؤال: فردی اطمینان دارد که فلان مسئله شرعی را صحیح انجام می دهد (مثلا قرائت حمد و سوره) ولی این اطمینان او ناشی از ترک تعلم و فراگیری مسائل شرعی است، آیا چنین فردی که مطمئن است جاهل قاصر است یا مقصر؟
جواب: جاهل قاصر است.
٢ – انجام عبادات بدون تقلید
سؤال: شخصى ده سال بدون تقلید عبادت مى کند، عبادتش چگونه است؟
جواب: باید هم اکنون تقلید کند و آنچه مطابق دستور مرجع فعلى او واقع شده صحیح است و غیر آن را باید اعاده کند.
٣ – انجام تکالیف شرعی بر طبق قرآن
سؤال: آیا درست است که شخص مسلمان فقط از روى قرآن کارى را انجام دهد، مثل نماز خواندن و وضو گرفتن و کارهاى دیگر؟
جواب: در احکام دینى یا باید درس خواند و مجتهد شد و احکام را از ادلّه چهارگانه (قرآن و سنّت و اجماع و دلیل عقل) استنباط کرد و یا باید تقلید کرد.
٤ – قضای اعمال انجام شده بر طبق مذهب اهل سنت
سؤال: من در یک خانواده آذری به دنیا آمده ام ولی به علت اینکه خانواده من ملتزم به مشائل دینی نبودند لذا مسائل دینی خود را از اهل سنت یاد گرفتم و مدتی بر همان اساس عمل نمودم بعدا مذهب خودرا شناختم و بر اساس مذهب شیعه عمل می کنم حال اعمالی را که مدتی بر اساس فقه اهل سنت انجام داده ام چگونه است آیا باید قضا بکنم؟
جواب: لازم نیست گذشته را قضا کنید.
٥ – تطبیق عمل با فتوای مجتهد بعد از انجام آن
سؤال: آیا انسان در مورد کاری که مسئله را نمی داند ولی آن را ندانسته انجام داده است و سپس متوجه شده کاری که او انجام داده بنابراحتیاط واجب بوده و او درست خلاف آن را انجام داده است. آیا می تواند پس از آن که کار انجام شده به مرجع دیگری که در مورد همان کار احتیاط مستحب داده رجوع کند یا خیر؟ (پس از انجام کار)
جواب: اشکالی ندارد.
٦ – عمل بدون تقلید و جهل نسبت به کیفیت این اعمال
سؤال: اگر مکلف بفهمد مدتی را بدون تقید عمل کرده مقدار را بداند اما کیفیت را نداند حکم اعمال گذشته اش چیست؟
جواب: در صورتی که اعمال گذشته او با فتاوای کسی که امروز از او تقلید می کند مطابق باشد مانعی ندارد.
٧ – فرق بین کسی که بدون تحقیق تقلید کرده و فردی که نمی داند صحیح تقلید کرده
سؤال: در مسأله 14 رساله می فرمایید که اگر بدون تحقیق کافی تقلید کرده است چنانچه اعمال او مطابق با فتوای مرجع اعلم باشد صحیح است وگرنه باید اعاده کند در حالی که در مسأله 18 می فرمایید هرگاه مدتی تقلید کرده اما نمی داند تقلید او صحیح بوده یا نه، نسبت به اعمال گذشته اشکالی ندارد اما برای اعمال فعلی و آینده باید تقلید صحیح کند. منظورتان از تقلید صحیح در مسأله 18 چیست؟
جواب: منظور این است اعمالی که گذشته محکوم به صحت است هرچند نسبت به صحت تقلید شک داشته باشد زیرا شک بعد از عمل صحیح نیست و قاعده فراغ جاری می شود؛ ولی در مسأله 14 اصلا تقلید نکرده است.
٨ – حکم اعمالی که بدون تقلید از مرجعی انجام شده
سؤال: شخصى ده سال بدون تقلید عبادت میکند، عبادتش چگونه است؟
جواب: باید هم اکنون تقلید کند و آنچه مطابق دستور مرجع فعلى او واقع شده صحیح است وغیر آن را باید اعاده کند.
٩ – عدم جواز تقلید انسان از خودش در صورتی که شخص مجتهد نباشد
سؤال: سوال من اینست آیا کسی میتواند مرجع تقلید نداشته باشد و آنقدر به خودش ایمان داشته باشد و خودش مرجع خودش باشد
جواب: البته در صورتی که دروس حوزوی را خوانده باشد و به درجه رفیع اجتهاد رسیده باشد به فتوای خودش عمل می کند در غیر این صورت باید از مرجع تقلیدی پیروی کند.
١٠ – عمل کردن به بعضی از احکام بدون تقلید
سؤال: آیا امکان دارد کسی از مرجع تقلید خود تقلید نماید ولی در بعض احکام به تشخیص خود و با مسوولیت خود اقدام نماید؟
جواب: در احکام حتماً باید از مرجعی تقلید کند. ولی در تشخیص موضوعات مثل رؤیت هلال می تواند به یقین خود عمل کند