انهار
انهار
مطالب خواندنی

فتاوای آیت الله العظمی سبحانی (مدظله)

بزرگ نمایی کوچک نمایی

دلار و چك در سرمايه مضاربه

سؤال:با توجه به اين كه گفته اند سرمايه در مضاربه بايد پول نقد باشد آيا دلار و چك و اوراق بهادار مى تواند به عنوان سرمايه در مضاربه محسوب شود؟

جواب: بسمه تعالى: اگر چك و اوراق بهادار نقد بشود اشكال ندارد. والله العالم

 

حبس سرمايه توسط عامل

سؤال:هرگاه عامل، سرمايه را حبس كند و با آن تجارت نكند، آيا مالك حقى بر گردن عامل دارد يا نه؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه به كار نبستن پول به مدت طولانى بوده و سبب پايين آمدن ارزش پول شده است اصل سرمايه و ما به التفاوت را ضامن است و در غير اين صورت فقط اصل سرمايه را ضامن است. والله العالم

 

فسخ مضاربه توسط عامل

سؤال:هرگاه حصول ربح نزديك باشد آيا مالك مى تواند به قصد اضرار به عامل، مضاربه را فسخ كند؟

جواب: بسمه تعالى: اولاً عقد مضاربه عقد لازمى است مادامى كه مدّت تمام نشده است حق فسخ از طرفين ساقط است و بر فرض جواز مضاربه در اين فرض، اجرت المثل به عامل پرداخت مى شود خصوصاً آنجا كه قصد اضرار دارد. والله العالم

 

آيا تجديد مضاربه احتياج به عقد جديد دارد؟

سؤال:اگر مدت زمان مضاربه تمام شود و مالك ثمن، بقاء مضاربه را اذن دهد آيا اذن مالك، عقد مضاربه جديد است و در نتيجه بايد شرايط عقد مضاربه موجود باشد مثلاً بايد سرمايه از نقدين باشد و اگر كالا و جنس است مضاربه صحيح نمى باشد يا اذن مالك، مضاربه جديد نيست و در حقيقت استمرار مضاربه سابق خواهد بود بنابراين شرايط لازم نمى باشد؟

جواب: بسمه تعالى: از آنجا كه مضاربه جديد بايد با پول نقد صورت بگيرد و آنچه در دست عامل هست جنس است مضاربه مجدد امكان پذير نيست، پس بايد عامل را وكيل در فروش قرار دهد، هر موقع به صورت نقد درآمد عقد مضاربه جديد بخوانند. والله العالم

 

عامل مضاربه و كار نكردن با پول

سؤال:براى انجام مضاربه مقدارى پول به شخصى داده ايم پس از چند ماه ادعا مى كند كه با پول شما كار نكرده ام و همان پول را به ما پس مى دهد اگر در اين چند ماه سودى به ما داده باشد اشكال دارد و آيا قول او پذيرفته مى شود؟

جواب: بسمه تعالى: قول عامل مضاربه پذيرفته است و اگر سودى را كه داده ببخشد اشكال ندارد. والله العالم

 

تضمين سرمايه در مضاربه

سؤال:مبلغى پول جهت خريد و فروش زمين به شخصى داده ام تا هر ماه مبلغى به عنوان سود على الحساب به من بدهد و براى تضمين برگشت اصل پول و سود آن، وكالت بلاعزلِ ملكى را از ايشان گرفته ام تا چنانچه طى مدت توافق طرفين، اصل و سود را نپردازد املاك را به تمليك خود درآورم، آيا اين شكل معامله صحيح است؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه در مضاربه سرمايه تضمين شود از عقد مضاربه خارج شده عنوان قرض پيدا مى كند كه در اين صورت شما مى توانيد به مقدار بدهى كه بر ذمه او داريد از آن ملك استفاده كنيد و سودهايى كه گرفته ايد بايد پس بدهيد. والله العالم

مضاربه در كار توليدى

سؤال:آيا مضاربه براى انجام كار توليدى صحيح است به عنوان مثال سرمايه به عامل بدهد تا كارخانه اى را راه اندازى كند و در منافع آن شريك باشند؟

جواب: بسمه تعالى: مضاربه براى كار توليدى اشكال ندارد. والله العالم

 

اگر عامل، سرمايه را در غير تجارت بكار برد

سؤال:هرگاه براى تجارت مضاربه صورت گيرد ولى عامل با آن سرمايه، كار توليدى انجام دهد آيا سود بر اساس قرارداد تقسيم مى شود؟

جواب: بسمه تعالى: درآمد در فرض سؤال مطابق قرارداد تقسيم مى شود. والله العالم

 

مضاربه در تجارت نامشروع

سؤال:هرگاه سرمايه را به عامل بدهد تا با آن، تجارت نامشروع مثل خريد و فروش مواد مخدر انجام دهد آيا مضاربه صحيح است؟

جواب: بسمه تعالى: چنين مضاربه اى باطل است. والله العالم

 

عدم امكان ادامه مضاربه

سؤال:پس از وقوع زلزله در سال 83 و بروز خسارات سنگين قادر به ادامه فعاليت اقتصادى به شكل مضاربه نشده ايم وظيفه ما نسبت به اموالى كه به عنوان مضاربه گرفتيم چيست؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه وقت مضاربه به پايان رسيده است و يا ديگر امكان عمل به مضاربه نيست بايد سرمايه موجود را بفروشيد و پول مردم را پس بدهيد. والله العالم

 

مضاربه يا قرض ربوى

سؤال:در شركتى سرمايه گذارى كردم، با توجّه به فعاليت شركت و اطمينان به سودآورى، مبلغى را به عنوان على الحساب به شكل ماهيانه به بنده پيشنهاد نمودند اكنون پس از چند سال ادعاى ربوى بودن را دارند قول چه كسى پذيرفته مى شود؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه اختلاف شمابا شركت در اين است كه شما مدعى هستيد شراكت بر اساس مضاربه بوده و آنها مدعى هستند بر اساس قرض ربوى بوده است شرعاً قول شما مقدم است و بايد سود حاصله به نسبتى كه در قرارداد معيّن شده است بپردازيد و اگر بيشتر پرداخته اند بايد مازاد را پس بدهيد. والله العالم

 

پرداخت سود بدون قرارداد

سؤال:شخصى مبلغى را به عنوان منبع درآمد به شخصى ديگر تسليم مى كند شخص مزبور آن مبلغ را در كارگاه شخصى صنعتى خود مورد استفاده قرار مى دهد و بدون اينكه اسمى از شراكت و مضاربه و... برده شود، ماهانه مبلغى با درصد معينى را به مالك پول مى پردازد چنين انتفاعى شرعاً چه صورتى دارد و با چه عنوان فقهى منطبق است؟

جواب: بسمه تعالى: بايد تحت يكى از عقود شرعيه قرار بگيرد تا آن مبلغ به آن طرف حلال باشد.والله العالم

 

مضاربه و سودآورى غير مشخص و صلح

سؤال:يك نفر تاجر كه از چند نفر ديگر مبالغى را در امر تجارت دريافت مى كند ممكن است آن وجوه را به كالايى بدهد سپس آن كالا را با كالايى ديگر معامله كند و نتيجتا اين نوع معاملات در مدت كوتاه سودآور نمى شود و ثانيا در اين گونه موارد سود و ضرر به طور كامل مشخص نمى شود آيا اجازه مى فرماييد در نظير اين مسأله عامل و ربح المال، ماهانه يا در چند ماه سود را بر مبلغى معين مصالحه نمايند و نسبت به يكديگر تراضى حاصل شود.

جواب: بسمه تعالى: در صورتى كه يقين دارد كه معامله ها سودآور هست مصالحه اشكال ندارد. والله العالم

 

وكيل در توليد يا تجارت و پرداخت سود

سؤال:اينجانب مبلغى را به شخصى مى دهم و او را در انجام هر كارى كه خود او مى خواهد (توليدى، خدماتى، تجارى) وكيل مى كنم و در آغاز كار قيد مى كنم كه درصد معينى را بطور ماهانه از او دريافت نمايم به نظر حضرت عالى چگونه است؟

جواب: بسمه تعالى: اگر به صورت مضاربه باشد اشكال ندارد و مضاربه در هر سه صورت جايز است .والله العالم

 

تعيين سود در عقد مضاربه

سؤال:اگر عقد مضاربه به اين شكل باشد كه بگويد هر ماه سه درصد سود مى دهم و قرار داد يك ساله مى باشد و اگر بخواهيد معامله را به هم بزنيد دو ماه زودتر اطلاع دهيد و در اين دو ماه سود به شما تعلق مى گيرد آيا معامله صحيح است؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه طرف، با شما عقد مضاربه مى بندد دراين صورت شما طبق قرارداد بايد خواهان سود باشيد و نبايد پايه سود از اول مشخص كند مگر اينكه بداند حتماً تجارت اين سود را به دنبال دارد و اما اينكه دو ماه آخر را سود مى دهد در صورتى صحيح است كه فسخ مضاربه پس از دو ماه باشد در غير اين صورت اين شرط فاسد است . والله العالم

 

عدم تعيين مدت در عقد مضاربه

سؤال:در توضيح المسائل فرموده ايد «عقد مضاربه بدون تعيين مدت صحيح نيست» اگر كسى مسأله را نمى دانست و سودى بدون تعيين مدت عقد دريافت كرد اكنون وظيفه اش چيست؟

جواب: بسمه تعالى: در صورت عدم تعيين وقت با هم مصالحه كنند . والله العالم

 

پرداخت بدهكارى از پول ربوى

سؤال:اينجانب مبلغى را از شخصى طلبكارم موعد پرداخت رسيد بدهكار از وجهى كه به عنوان رباى محض از شخصى دريافت كرده بود طلب اينجانب را ادا نمود آيا تصرف در آن پول براى بنده شرعاً جايز است؟

جواب: بسمه تعالى:هرگاه عين وجه ربوى باشد تصرف در آن جايز نيست.والله العالم


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -