سؤال: من دانشجوی کارشناسی ارشد هستم وطرح تحقیقی ام در مورد بانکداری بدون ربا می باشد...
۱ـ با توجه به این که مضاربه از عقود جایز است آیا می توان به وسیله شرط ضمن عقد برای مضاربه ، مدت زمان تعیین نمود؟
۲ـ آیا می توان به طریقی کلیه هزینه های مضاربه یا بخشی از آن را به عهده عامل قرار داد؟
۳ـ آیا می توان عامل را عهده دار تامین خسارت نمود؟
۴ـ آیا بانک مجاز است عامل را مکلف به پرداخت سود مشخص نماید ویا اینکه به اوبگوید حداقل ازاین مقدار نباید کمتر باشد؟
۵ـ آیا بانک مجاز است در صورتی که مضاربه سود نداشته به اندازه ای که برای سود قبلا مشخص شده بود از وثایقی که قبلا عامل در اختیار بانک در قرار داده بود برداشت کند؟
جواب: ۱ـ ممکن است زمانی تعیین شود وشرط شود که تا آن زمان هیچکدام فسخ نکنند ولی این امر فقط حکم تکلیفی به حرمت فسخ را در پی دارد واگر فسخ کنند فسخ می شود ولی می توانند شرط کنند که هر کدام اگر فسخ کردند فلان مقدار پول به دیگری بپردازد.
۲ـ اشکال ندارد.
۳ـ مالک می تواند شرط کند که اگر خسارت شد یا سرمایه تلف شد عامل به مقدار آن از مال خود جبران کند واین صیغه با صیغه ضمان خسارت فرق می کند.
۴ـ مالک که در این فرض بانک است می تواند شرط کند که اگر سود به این مقدار نرسید عامل باید تا سقف این مقدار از مال خود بپردازد.
۵ـ مالک می تواند شرط کند که اگر سود نداشت حق داشته باشد به مقدار مال یاد شده از اموال اوبردارد.
سؤال: بانک ها مبلغی را بعنوان مضاربه در اختیار افراد قرار میدهند و پس از مدت معینی مبلغ پرداختی را بعلاوه مبلغی ( معین شده از قبل) پس میگیرند ایا استفاده از این مبلغ برای ما صحیح است؟
جواب: مضاربه این است که کسی پول در اختیار دیگری قرار میدهد که با ان خرید و فروش کند و سود را طبق قرار داد و تعیین سهم هر کدام مثلا نصف یا ثلث تقسیم کنند اگر بانک چنین معامله ای انجام دهد اشکال ندارد.
سؤال: بانک ها مبلغی را بعنوان مضاربه در اختیار افراد قرار میدهند و پس از مدت معینی مبلغ پرداختی را بعلاوه مبلغی ( معین شده از قبل) پس میگیرند آیا استفاده از این مبلغ برای ما صحیح است؟
جواب: مضاربه این است که کسی پول در اختیار دیگری قرار میدهد که با ان خرید و فروش کند و سود را طبق قرار داد و تعیین سهم هر کدام مثلا نصف یا ثلث تقسیم کنند اگر بانک چنین معامله ای انجام دهد اشکال ندارد.
سؤال: آیا مضاربه به این نحو که مبلغی را به عامل بدهد که کار کند و ۵ درصد سود ماهانه از او بگیرد صحیح است یا خیر ؟
جواب: اگر شرط کند ربا است و حرام است .
سؤال: آیا می توان عقد مضاربه را منعقد کرد در صورتیکه سود معین و ضرر بر عامل باشد یا خیر ؟
جواب: می توانید عقد مضاربه را با شروط زیر انجام دهید تا بوجه شرعی نتیجه مقصود را بدهد و این شروط چون در ضمن معامله است واجب الوفاء است :
۱ – عامل وکیل باشد از طرف صاحب مال که بر فرض داشتن سود هر ماه سهم او را از سود حاصله با آن مقدار معین از مال مصالحه کند .
۲ – عامل در صورتیکه سود نباشد همان مقدار از مال را از مال خود به صاحب سرمایه هبه کند .
۳ – سهم المالک از سود ، جبران کننده خساراتی که بعد از آن حاصل می شود نباشد .
۴- عامل پس از پایان مدت مضاربه یا فسخ آن در صورتیکه سرمایه ناقص شده باشد آن را از مال خود تکمیل نماید .
سؤال: آیا میشود مضاربه با بانکها نمود که سود آنرا تعیین می کند و هرماه سودی علی الحساب می دهند و در آخر سال تصفیه می شود ؟
جواب: اشکال ندارد .
سؤال: کسی مقداری پول به فردی می دهد که تجارت کند و بعد از مدت معینی سود معینی به او بدهد گرفتن آن سود اشکال دارد ؟
جواب: اگر مضاربه با رعایت شرائط باشد اشکال ندارد .
سؤال: در مضاربه که عامل در سود سهیم است نه در زبان ، پس چگونه خسارت از سود کل جبران می شود نه تنها از سود مالک ؟
جواب: عامل درصدی از سود بعد از پایان معاملات بعنوان اجرت عمل دریافت می کند .
سؤال: آیا سود حاصل از حساب سپرده کوتاه مدت یا بلند مدت از بانک حلال است ؟
جواب: اگر بر اساس معامله شرعی مانند مضاربه یا جعاله باشد حلال است .
سؤال: آیا می توانیم به طریقی کلیه هزینه های مضاربه یا بخشی از آن را به عهده عامل قرار داد؟
جواب: با شرط تدارک صحیح است .
سؤال: آیا می توانیم به وسیله شرط ضمن عقد برای مضاربه مدت زمان تعین نمود ؟
جواب: می توانید.