سؤال ١٧۴٩ : -هماكنون در كشتارگاهها از ماشينهاى كشتار جمعى براى كشتن گاو، گوسفند و مرغ استفاده مىشود، و هر بار حدود ۵٠٠ تا ۶٠٠ مرغ ذبح مىشود، شرايط سر بريدن چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ براى بريدن سر هر مرغ يا چند مرغ در يك آن يك بسم الله لازم است با رعايت ساير شرايط از جمله قبله، و در غير اين صورت نجس و حرام است، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٠ : بعد از ذبح كامل حيوان كه هنوز جان دارد، اگر در آب بيفتد، آيا اين ذبيحه پاك است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بعد از ذبح كامل با ساير شرايط ذبيحه، پاك و حلال است، و الله العالم.
سؤال ١٧۵١ : در كشتارگاهها وقتى كه مىخواهند حيوان را ذبح نمايند، دستگاه برقى از پس گردن حيوان با ضربه، سر حيوان را بريده و جدا مىكند، البته بعد از بريده شدن سر حيوان، دست و پا مىزند و جان مىدهد، حكم شرعى را بيان فرماييد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در غير مرغ و پرندگان، اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٢ : اگر حيوان حلال گوشت را پيش از كشتن، با آمپول و يا چيزى ديگر مست نمايند تا كمتر احساس درد كند، آيا جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اشكالى ندارد، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٣ : آيا صحيح است كه مىگويند: چاقو را اگر بردارند و دوباره شروع به بريدن كنند، اين دو ضرب محسوب مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر شرايط تذكيه را داشته باشد، حلال است؛ و فرقى بين يك ضرب و دو ضرت نيست، و الله العالم.
سؤال ١٧۵۴ : اگر كسى عمداً سر حيوان را قبل از اينكه روح از بدن خارج شود، جدا كند، جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در غير پرندگان، احوط اجتناب از آن ذبيحه است، و الله العالم.
سؤال ١٧۵۵ : حلقوم حيوان را مىبرد، سپس معلوم مىشود به اشتباه گردن آن را بريده و به بدنش رفته، هنوز حيوان نمرده و بعضى از چهار رگ بريده نشده، آيا مىتواند بار ديگر پايينتر را ببرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه بعد از بريدن مرتبۀ دوم-كه چهار رگ را بريده-به مقدار متعارفِ مثل آن حيوان خون خارج شود و حياتش احراز شده باشد به اينكه بعد از قطع حلقوم حركتى داشته باشد، آن حيوان مذكّى است؛ و اگر سر آن را در مرتبۀ اول-كه چهار رگ بريده نشده-جدا نموده باشند، آن سر جزء مبان از حى است و حكم ميته را دارد، و الله العالم.
سؤال ١٧۵۶ : ذبح با كارد استيل چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ جايز است، ولى اگر در محل ذبح دسترسى به آهن باشد، احتياطاً با آهن ذبح كند، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٧ : آيا خريدوفروش و خوردن حيوانى كه با ماشين سر بريده شده، جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر شرايط مقرّره را رعايت نموده و براى هر دفعه سر بريدن « بسم الله» بگويند، ذبيحه حلال است، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٨ : حيواناتى مانند گاو، قبل از كشتار به آنها شوك برقى مىدهند تا هنگام كشتار و پس از آن حركت نكند يا كم حركت كند و خون كمى مىريزد، چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه زنده باشد و به طور متعارف خونى كه معمولاً از اين نوع حيوان-يعنى حيوان شوك داده شده-بيرون مىآيد، خارج بشود، حلال است، و الله العالم.
سؤال ١٧۵٩ : حيوانى كه با موازين شرعى كشته مىشود و پس از آن در آب داغ يا جوش مىاندازند تا رگهايش بسته شود و خون به طور كامل نيايد، حكم شرعى آن چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ گوشتش حلال است و از خونش اجتناب شود، و الله العالم.
سؤال ١٧۶٠ : آيا نام خدا را حتماً بايد كسى بگويد كه دستگاه را روشن مىكند، گرچه نزديك حيوان نباشد؟ نيز در گفتن اسم خدا، اگر « يا الله» يا « الله اكبر» بگويد كافى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ شخصى كه دستگاه را روشن مىكند و با امر او ذبح صورت مىگيرد، تسميۀ او شرط است، و تسميۀ ديگرى كفايت نمىكند؛ و در تسميه، ذكر « يا الله» و يا « الله اكبر» كافى است، و الله العالم.
سؤال ١٧۶٢ : درندهاى دو رگ از چهار رگ گوسفندى را قطع كرده، ولى گوسفند زنده هست، چه بايد كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض مزبور، چنانچه بقيۀ رگها و دو رگ قطع شده را از بالاى محل قطع يا پايين آن با شرايط تذكيه، در حالى كه حيوان هنوز زنده است قطع كنند، تذكيه محقق مىشود و حيوان حلال مىگردد، و الله العالم.
سؤال ١٧۶٣ : اين روزها در كشتارگاهها به دستور دولت، حيواناتى چون گوسفند، گاو و مرغ را با دستگاههاى برقى مىكشند، براى هر مرغ گفتن يك بسم الله، و رعايت قبله هم مشكل است، نظرتان چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه حيوان به تدريج ذبح شود، هر حيوانى بسم الله جداگانه
لازم دارد؛ و چنانچه منحرف از قبله باشد در حال ذبح، حرام و نجس است؛ و در ذبيحۀ مسلمان مادامىكه علم يا اطمينان بر خلاف نداشته باشيد، حلال و پاك است، و الله العالم.
سؤال ١٧۶۴ : حيوانى كه آبستن است و وقت زاييدن به آن رسيده، دو نفر همزمان، يكى كارد به گلو مىگذارد، و ديگرى شكم آن را باز مىكند، آيا ذبح با اين شرايط حلال است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در مفروض سؤال، ذبيحه حلال است، و احتياط مستحب ترك كيفيّت مذكور است، و الله العالم.
سؤال ١٧۶۵ : حيوانى كه زاييدن آن مشكل شده، بچه را با جراحى از شكم مادرش بيرون مىآورند سپس مادر را سر مىبرند، آيا حلال است؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه بعد از پاره كردن شكم مادر زنده باشد و با شرايط، پس از آن سرش را ببرند، حلال مىشود، و الله العالم.
سؤال ١٧۶٧ : چيزى كه به حضرتعالى نسبت داده شده اين است: در ذبح در كشتارگاه، هر بار كه كشتارى صورت مىگيرد، بايد يك بار « بسم الله» گفته شود، آيا لازم است كسى به كار گمارده شود تا براى هر كشتارى بسم الله بگويد يا همزمان با زدن دكمۀ برق، يك بار بگويد، كافى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد كسى كه كليد ماشين ذبح را مىزند، براى هر بار كه كليد را مىزند و بوسيلۀ آن حيوانات بصورت يكدفعه ذبح مىشوند بسم الله بگويد، و چنانچه بعد از زدن كليد، حيوانات بتدريج ذبح مىشوند، تذكيۀ آنها اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ١٧۶٨ : گوشتهايى در بازار ايران است كه از خارج آمده، ولى روى آن كلمۀ « ذبح اسلامى» نوشته شده، اگر بدانيم دولت جمهورى اسلامى ايران اين گوشتها را وارد مىكند، حلال است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر محرز شود آنچه بر آن نوشته شده صحيح است، و يا فروشنده بگويد و احتمال صدق او باشد، خوردن آن جايز است، و الله العالم
ج2:
سؤال ١۵٩٩ -آيا ملاك و معيارى براى شناخت حيوان حلال گوشت از غير هست يا خير؟ مثلا گوزن و زرافه و كانگورو از حيوانات حلال گوشتاند يا خير؟
جواب: پبسمه تعالى -خصوصيات حيوان حلال گوشت در رسالۀ عمليه ذكر شده است به آنجا مراجعه شود، و درندگان و مسوخ و حشرات از حيوانات حرامگوشت هستند، و گوزن حلال گوشت است و زرافه و كانگورو حرام گوشت مىباشند، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٠ -خوردن گوشت مار و خرگوش چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -مار و خرگوش از حيوانات حرامگوشت هستند، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠١ -بعضى مواقع از كشورهاى غير اسلامى گوشتهايى وارد مىكنند كه روى برچسبهاى آنها نوشته شده «با قوانين اسلامى ذبح شده» يا «حلال است» آيا مىشود از اين گوشتها استفاده كرد؟
جواب: بسمه تعالى -كافى نيست مگر موجب اطمينان بشود، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٢ -آيا در ذبح مرغ اگر حلقوم ( زبانك) روى جسد مرغ بماند، گوشت آن حلال است يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -اگر ذبح شرعى انجام شده مرغ حلال است و فرقى نمىكند كه زبانش بيرون بيفتد يا داخل بماند، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٣ -حيوان را قصاب ذبح كرده، بعد از ذبح كه هنوز جان نداده است محكم او را با سر به زمين مىزند، آيا اين حيوان حلال مىشود يا حرام؟
جواب: بسمه تعالى -هرچند كار خوبى نكرده است ولى گوشت آن حيوان حلال است و خوردن آن مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠۴ -مرغ را سر بريدم، هنوز جان نداده از بالا به پايين مىافتد، آيا حلال مىشود يا حرام؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور كه حيوان ذبح شرعى شده افتادن آن از بالا به پايين ضررى ندارد و گوشت آن حيوان حلال است، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠۵ -سر حيوانى را از پشت سر ببرند، حلال است يا نه؟ و در صورت حلال بودن آيا پس از بيرون آمدن روحش سرش را قطع كند اشكال دارد يا ندارد؟
جواب: بسمه تعالى -اگر موقع سر بريدن حيوان از پشت سر، نخاع قطع شود اين حيوان قابل ذبح نيست و خوردن گوشتش اشكال دارد، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠۶ -نظر شما در مورد يك ضرب بودن ذبح تا وقتى كه جان در بدن حيوان هست چيست؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه تا وقتى كه حيوان هنوز زنده است چهار رگ آن بريده شود بطورى كه بعد از بريده شدن خون متعارف آن حيوان خارج شود و حيوان حركت داشته باشد ذبح شرعى محقق شده و حيوان حلال مىشود، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٧ -آيا اوداج اربعه بايد كاملا بريده شده باشد يا اينكه مقدارى از حلق و مرى بريده شود و بقيه نشود كفايت مىكند؟
جواب: بسمه تعالى -اوداج اربعه بايد كاملا قطع شوند و بريده شدن قسمتى از آنها كفايت نمىكند، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٨ -چهار رگ حيوانى را بريديم و حيوان هنوز جان نداده متوجه شديم كه حلقوم روى بدن رفته و سر هنوز جدا نشده آيا امكان دارد دوباره آن را سر ببريم تا حلقوم روى سر باشد؟ اگر بريديم آيا حلال مىشود يا حرام؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه در حالى كه حيوان هنوز جان نداده رگهاى چهارگانه را از محلّ ذبح قطع كنند و بعد از قطع خون متعارف از حيوان خارج شود و حركت كند، حيوان مزبور حلال مىشود، و اللّه العالم.
سؤال ١۶٠٩ -آيا با گيوتين، حيوان ذبح شرعى مىشود؟ در صورت منفى بودن جواب، بفرماييد وظيفۀ ما در مورد خريد مرغ و امثال آن چيست؟ آيا تحقيق لازم است كه بدانيم به چه صورت كشته شده است؟
جواب: بسمه تعالى -اگر تمام شرايط ذبحى كه در رساله بيان كرديم، در ذبح با دستگاه ( گيوتين) رعايت شود ذبح اشكال ندارد، و اگر رعايت نشود مثل اينكه در موقع ذبح سر حيوان را جدا كند و نخاعش را قطع كند اشكال دارد. و اگر از بازار مسلمانها مرغ بخرد تحقيق لازم نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١۶١٠ -استفاده از گوشت مرغ ذبح شده در كشتارگاههاى صنعتى به طريق رايج در شهرهاى ايران چه صورتى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -اگر محرز شود كه با وسيلهاى ذبح شده كه مىچرخد و براى هر مرغ بسم اللّه نمىتوان گفت، در اين صورت پاك و حلال نيست، و اللّه العالم.
سؤال ١۶١١ -در ذبح مرغ با ماشين برقى به جهت كشتار زياد پاهاى حيوان را از بالا بسته و آويزان مىنمايند و براى حفظ شرايط ذبح اسلامى از جمله رو به قبله بودن، سر حيوان را به طرف قبله بالا آورده تا گلوى حيوان رو به قبله قرار گيرد و سپس دستگاه آن را ذبح مىكند، آيا سر و گلوى حيوان به نحوى كه در مسأله تصوير شد اگر رو به قبله باشد كافى است يا سينه هم مىبايست با بدن رو به قبله باشد؟
جواب: بسمه تعالى -سر و گلو رو به قبله باشد كفايت نمىكند، بايد بدن و سر و سينه طورى قرار بگيرد كه حيوان عرفا رو به قبله باشد، و اللّه العالم.
سؤال ١۶١٢ -در هر مرحله از ذبح با ماشين برقى به دليل كشتار زياد مثلا ده هزار عدد مرغ ذبح مىشود، آيا گفتن نام خدا و زدن كليد كافى است يا اينكه زمان سر بريدن هر حيوان با دستگاه نام خدا را بايد به زبان آورد؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه سر بريدن هر حيوان تدريجى صورت مىگيرد بايد براى هر يك نام خدا گفته شود-و لو يك بار يا اللّه-و اگر چند حيوان دفعة سر بريده مىشود يك بار كافى است، و اللّه العالم.
سؤال ١۶١٣ -رئيس شركت يا مؤسسۀ توليدى ذبح و كشتار حيوانات حلال گوشت جهت توزيع گوشت آن، شخص مسلمان سنّى است آيا سهيم شدن شيعه يا چند نفر شيعه در سود حاصله از آن شركت چه صورتى دارد؟ و اگر رئيس غير مسلمان باشد و مسلمان با او سهيم شود چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -در صورتى كه ذابح شيعه باشد و شرايط را رعايت كند يا ذابح سنّى باشد و بگويد بر طريقۀ اسلامى كه نزد ما صحيح است ذبح كردم، يا احتمال برود ذبح اسلامى كه نزد ما صحيح است مىكند مانعى ندارد، و اللّه العالم.