١ – طریقه وضو گرفتن کسی که یک دست ندارد
سؤال:دست چپ من نرسیده به آرنج قطع مى باشد. این موضوع هنگام وضو مرا آزار مى دهد، و همواره در صحّت وضویم شک و تردید دارم. لطفاً نحوه وضو گرفتن را با نداشتن دست چپ براى بنده توضیح دهید.
جواب: وضو گرفتن براى شما کار مشکلى نیست; صورت را با دست راست مى شویید، سپس دست راست را زیر شیر آب مى گیرید، به طورى که آب همه آن را فرا گیرد، و با دست راست باقیمانده دست چپ را مى شویید، سپس سر و هر دو پا را با آن مسح مى کنید. و اگر شیر آب وجود نداشته باشد، و بخواهید با آب قلیل وضو بگیرد، کافى است یک نفر کف دست شما آب بریزد، و شما صورت خود را بشویید، و بعد یک لیوان آب بر روى دست شما از بالا به پایین بریزد، و شما نیّت وضو مى کنید، و سپس سر و پاها را مسح مى کنید.
٢ – خیس شدن مجدد دست نابینایان
سؤال:فردى نابینا هستم، گاهى از اوقات براى وضو در هنگام شستن دست یا صورت ناخود آگاه دوباره دستانم به زیر شیر آب مى رود، و خیس مى شود. آیا این کار هم یک بار شستن به حساب مى آید؟
جواب: این، شستن جداگانه اى محسوب نمى شود. قصد کنید همه به نیّت یک بار شستن باشد.
٣ – افراد معلولی که قادر به شستن قسمتی از دست نیستند
سؤال:اگر قسمتی از دست افراد معلول موقع وضو گرفتن خشک بماند و آنها قادر به مسح آن نباشند وضعیت وضوی آنان چگونه است؟
جواب: در صورت عدم قدرت همان مقدار که می تواند کافی است.
٤ – اکراه در نیابت برای وضو
سؤال:اگر شخصی با کراهت انسان را وضو یا غسل یا تیمم دهد یا برای رو به قبله کردن او را کمک کند، آیا این نیابت صحیح است؟ آیا می توان با این طهارت نیابتی نماز خواند؟
جواب: اگر راضی نباشد اشکال دارد و شخص بیمار می تواند خودش به مقدار توان انجام دهد.
٥ – مبتلایان به سینوزیت
سؤال:این جانب مبتلا به سینوزیت هستم و استعمال آب برایم ضرر دارد، البتّه یک بار هم عمل جرّاحى کردم ولى موثّر واقع نشد که هیچ، بلکه مضرّ هم واقع شده است. هر وقت که براى وضو آب استعمال مى کنم سر دردم بیشتر مى شود و گاه خون از مجراى بینى ام ترشح مى کند و فعلا هم با تیمم نمازهایم را ادا مى کنم، با توجّه به مطالب بالا آیا باید تیمّم کنم و یا وضو بگیرم (ضمناً بعضى معتقدند وضو با آب گرم ضررى ندارد)؟
جواب: اگر وضو با آب گرم ضررى ندارد تهیّه آن ممکن است باید وضو بگیرید، در غیر این صورت تیمّم کنید هر چند مدّت طول بکشد جاى نگرانى نیست.
٦ – وظیفه کسی که دارای دست و پای اضافی است
سؤال:شخصى داراى دست و پاى اضافى است، چگونه وضو بگیرد؟
جواب: در صورتى که دست اضافى بالاى مرفق باشد و یکى اصلى و دیگرى فرعى باشد، اصلى را بشوید کافى است و اگر هر دو مانند یکدیگر هستند، هر دو را بشوید ولى مسح با یکى کافى است و اگر پائین مرفق باشد احتیاطاً هر دو را بشوید و با هر دو مسح کند.
٧ – وظیفه کسی که از یک یا دو پا محروم است
سؤال:کسى که از یک پا و یا از هر دو پا محروم است، چگونه وضو بگیرد؟
جواب: افعال وضو را بجا مى آورد و مسح پا از او ساقط است.
٨ – وظیفه کسی که دست او از مرفق قطع شده
سؤال:کسى که یک دست یا هر دو دست او از مرفق قطع شده و وضو و تیمّم برایش ممکن نیست، تکلیفش چیست؟
جواب: احتیاط آن است که اگر ممکن است صورت خود را زیر شیر یا مانند آن بشوید و پیشانى خود را آهسته بر چیزى که تیمّم بر آن جایز است بمالد و نماز بخواند، این در صورتى است که فاقد هر دو دست باشد; امّا اگر یک دست دارد از آن براى شسن صورت و سپس شستن دست و مسح سر و پا استفاده مى کند و تیمّم لازم نیست، و در همه این صورتها نماز و عبادات او صحیح و مقبول درگاه خداوند است.
٩ – مقدار شستن صورت جانبازی که دستش از مچ قطع شده
سؤال:دو دستم در جنگ تحمیلى از مچ قطع شده است. هنگام شستن پهناى صورت، که باید مقدار بین انگشت وسط و شصت شسته شود، وظیفه من چیست؟ چه مقدارى از صورت را باید بشویم؟
جواب: به همان مقدار که دیگران مى شویند، یا قبلا خودتان مى شسته اید، بشویید.
١٠ – مقدار شستن صورت توسط نائب
سؤال:نایب هنگام وضو دادن فرد قطع نخاع، که دستهایش بى حس است و حرکتى ندارد، از دستهاى خود کمک مى گیرد. آیا براى شستن صورت فرد قطع نخاع کافى است که نایب به اندازه فاصله انگشت شصت و انگشت وسط دست خود، صورت آن فرد را وضو دهد؟ یا باید مقدار بیشترى از صورت او را بشوید؟
جواب: احتیاط آن است که مقدار فاصله دست او را در نظر بگیرد.
١١ – مقدار شستن صورت توسط نائب
سؤال:نایب هنگام وضو دادن فرد قطع نخاع، که دستهایش بى حس است و حرکتى ندارد، از دستهاى خود کمک مى گیرد. آیا براى شستن صورت فرد قطع نخاع کافى است که نایب به اندازه فاصله انگشت شصت و انگشت وسط دست خود، صورت آن فرد را وضو دهد؟ یا باید مقدار بیشترى از صورت او را بشوید؟
جواب: احتیاط آن است که مقدار فاصله دست او را در نظر بگیرد.
١٢ – شستن صورت با بازوی هر دو دست
سؤال:برادر جانبازى است که در جنگ تحمیلى دستانش از آرنج قطع شده، و نمى تواند با باقیمانده دستها هر دو طرف صورت را بشوید. آیا مجاز است طرف چپ صورت را با بازوى دست چپ، و طرف راست صورت را با بازوى دست راست بشوید؟
جواب: شستن صورت به هر طریق جایز است.
١٣ – مسح با دست مصنوعی
سؤال:آیا فردى که دستش از مچ قطع شده، مى تواند با دست مصنوعى مسح کند؟
جواب: احتیاط آن است که با ذراع خود مسح بکشد.
١٤ – مضر بودن آب برای اعضای مسح
سؤال:وظیفه شخصى که زخم یا دمل یا شکستگى، در سر یا پاهایش دارد، و روى آن باز است، و آب ریختن روى آن ضرر دارد، چیست؟
جواب: هرگاه چیزى از پشتِ پا، یا پیشِ سر، براى مسح کردن ـ ولو به اندازه یک انگشت ـ سالم باشد، بر آن مسح مى کند. و اگر نباشد، جبیره اى بر آن مى گذارد، و وضوى جبیره اى مى گیرد.
١٥ – وضو گرفتن کسی که دارای لرزه شدید دست است
سؤال:فردى که دستهایش دچار لرزه و رعشه مداوم است، و بى اختیار تکان مى خورد، تکلیف او براى وضو چیست؟
جواب: در صورتى که مى تواند دستش را حرکت بدهد، وضو گرفتن اشکال ندارد. منتها نیّتش این باشد که حرکاتى که از بالا به پایین است جزء وضو باشد، و عکس آن جزء وضو نباشد.
١٦ – وضوی کسی که هر دو دستش فاقد حس و حرکت است
سؤال:شخصى که هر دو دست او فاقد حسّ و حرکت است، به طورى که نمى تواند هنگام وضو دستها و صورت را آب بکشد، و قادر بر مسح سر و پاها نیز نمى باشد، براى وضو چگونه باید عمل کند؟
جواب: از کسى کمک مى گیرد که او را وضو دهد. و اگر وضو گرفتن براى او شاقّ است، با کمک کسى تیمّم مى کند. و اگر دسترسى به کسى نبود، با همان حال نماز مى خواند.
١٧ – وضوی معلولین قطع نخاعی
سؤال:فردى که از کمر قطع نخاع شده، فقط بعضى از اعمال را شخصاً مى تواند انجام دهد. آیا براى قسمتى از اعمال که انجام دادنش مشقّت دارد، مى تواند از کسى کمک بگیرد؟
جواب: آرى، مانعى ندارد.
١٨ – وضو گرفتن جانبازی که دستهایش حرکت نمی کند
سؤال:جانبازى هستم که بر اثر جراحت وارده، دستانم هیچ گونه حسّ و حرکتى ندارد، تکلیف این جانب براى وضو چه مى باشد؟
جواب: صورت را زیر شیر آب مى گیرید، و همچنین اگر مى توانید دست ها را زیر شیر آب مى گیرید، و اگر این کار هم مشکل است، نائب بگیرید. و اگر نائب گرفتن هم میسّر نیست یا مشکل است، همان مقدار که مى توانید کافى است.
١٩ – وضوی کسی که هر دو دستش مصنوعی است
سؤال:فردى هستم که دو دستم قطع شده، و بجاى آن دست مصنوعى مى بندم، و به هنگام وضو در آوردن دستهاى مصنوعى برایم مشکل است. چه کنم؟
جواب: در صورتى که واقعاً در آوردن دست مصنوعى براى شما موجب عسر و حرج مى شود، شستن صورت زیر شیر آب و در صورت امکان مسح سر و پاها با دست مصنوعى از باقیمانده آب صورت کافى است.
٢٠ – شستن صورت برای جانبازی که هر دو دستش قطع شده
سؤال:آیا براى جانبازى که دو دستش از آرنج قطع شده، شستن صورت لازم است؟
جواب: آرى لازم است. و چنانچه بتواند، با باقیمانده دست (و اگر میسّر نشد با دست مصنوعى) سر و پاها را با آب صورت مسح مى کشد.
٢١ – شستن باقیمانده دست کسی که دو دستش از آرنج قطع شده
سؤال:آیا شستن باقیمانده دستها براى جانبازى که دو دستش از آرنج قطع شده در وقت وضو لازم است؟
جواب: لازم نیست.
٢٢ – وضوی جانبازی که دو دستش از کتف قطع شده
سؤال:جانبازى هستم که بر اثر انفجار مین دو دستم از کتف قطع شده است. تکلیف من براى وضو چیست؟
جواب: اگر مى توانید باید صورتتان را به قصد وضو زیر شیر آب بگیرید، و از کسى کمک بگیرید تا با آب صورت، سر و پاى شما را مسح کند. و اگر گرفتن کمک مشکل باشد، به همان شستن صورت قناعت کنید.
٢٣ – کافی نبودن رطوبت دست برای مسح پا
سؤال:جانبازى هستم که دو دستم قطع شده، و با باقیمانده دستهایم سر و پایم را مسح مى کنم، ولى به دلیل کوتاهى دست، آب وضویى که بر روى دستها مانده به قدرى نیست که بتوان مسح سر و پا را کاملا انجام داد، تکلیف چیست؟
جواب: مى توانید از بقیّه اعضاى وضو آب بگیرید.
٢٤ – مسح کسی که دو دستش قطع شده
سؤال:آیا براى کسى که دو دستش قطع شده، و به هیچ وجه نمى تواند مسح بکشد، مسح سر لازم است؟ مسح پا چطور؟
جواب: اگر بتواند بدون مشقّت نائب بگیرد، سر را مسح مى کند. و الاّ از او ساقط است.
٢٥ – مسح برای بیمارانی که لرزش شدید دست دارند
سؤال:فردى هستم قطع نخاع، که دستهایم بى اراده تکان مى خورد. هنگام مسح سر، یا پا، قبل از آن که بخواهم مسح کنم دستم بى اختیار به سر، یا پایم کشیده مى شود; آیا مى توانم روى همان خیسى سر یا پا مسح نمایم، یا باید محلّ مسح را خشک کنم؟
جواب: اگر خشک کردن محلّ مسح مشکل زیادى ندارد خشک کنید. والاّ، مى توانید به همان صورت مسح کنید.
٢٦ – خشک شدن اعضای شسته شده افراد در قطع نخاعی
سؤال:فردى هستم قطع نخاع از گردن که بناچار نایب مرا وضو مى دهد. بعضى از اوقات وضو دادن من طول مى کشد، و به همین خاطر بعضى از اعضاى وضو مانند دست یا صورت خشک مى شود. آیا در وضو خللى وارد مى شود؟
جواب: اشکالى ندارد.
٢٧ – طول کشیدن زمان وضو
سؤال:با توجّه به این که دو دستم قطع مى باشد، زمان زیادى طول مى کشد تا تک تک اعضا را وضو بدهم. آیا وضویم باطل است؟
جواب: براى شما اشکالى ندارد.
٢٨ – حرکات غیر ارادی اعضای وضو
سؤال:آیا حرکات غیر ارادى اعضاى وضو در افرادى که معلولیّت جسمى دارند، به هنگام وضو یا مسح کشیدن، وضو را دچار اشکال مى کند؟
جواب: اشکالى ندارد.
٢٩ – راه رفتن جانبازان بین اجزای وضو
سؤال:از جانبازان جنگ تحمیلى هستم. آیا جایز است که در هنگام وضو بعضى از اعضا را وضو دهم، و براى بعضى دیگر (مثلا مسح پا یا سر) مسافتى را طى نموده، آن گاه وضو را ادامه دهم؟
جواب: اشکالى ندارد.
٣٠ – رجحان بلوغ در نائب وضو
سؤال:بعضى از افراد قطع نخاع باید براى وضو گرفتن کمک بگیرند. آیا نایب مى تواند غیر بالغ باشد؟ بچّه غیر ممیّز چطور؟ در هر دو صورت نیّت وضو بر عهده کیست؟
جواب: بهتر این است از افراد بالغ، در صورتى که میّسر باشد، استفاده کنند. و در هر حال باید شخص وضو گیرنده نیّت کند.
٣١ – مقدم بودن گرفتن نائب برای وضو
سؤال:فردى هستم قطع نخاع که اگر براى وضو نایب بگیرم، وضو به شکل صحیح انجام مى شود; امّا اگر خودم وضو بگیرم، در بعضى از اعضا به جاى آن که آب از بالا به پایین ریخته شود، عضو از پایین به بالا شسته مى شود. نایب بگیرم بهتر است، یا خودم انجام دهم؟
جواب: در صورتى که گرفتن نایب بدون مشقّت ممکن باشد مقدّم است، والاّ خودتان وضو بگیرید.
٣٢ – نیابت زن نامحرم در وضوی معلولین
سؤال:فردى هستم قطع نخاع از گردن، که براى وضو نایب مى گیرم. نایبِ مرد در دسترس نیست، ولى زن نامحرم حاضر است. تکلیف من چیست؟
جواب: در صورتى که زن نامحرم آب به روى صورت و دست هاى شما بریزد مانعى ندارد، ولى واضح است دست کشیدن جایز نیست. و اگر بدون دست کشیدن میسّر نباشد، به مقدارى که میسّر است عمل کنید.
٣٣ – رضایت نائب برای وضو دادن معلول
سؤال:آیا لازم است مکلّف براى وضو، نایب را راضى کند؟ این در حالى است که او حقوق خود را جهت پرستارى از جانباز دریافت مى کند، ولى براى وضو دادن اکراه دارد، و دستمزد بیشترى مى طلبد.
جواب: در صورتى که وضو دادن جزء وظایف او در برابر حقوقش باشد، رضایت او شرط نیست.
٣٤ – پرداخت دستمزد به نائب وضو
سؤال:جانباز قطع نخاع از گردن، خودش نمى تواند وضو بگیرد، و باید نایب داشته باشد. آیا مى تواند براى راضى کردن نایب به او دستمزد بدهد؟
جواب: اشکالى ندارد.
٣٥ – خواندن نماز بدون وضو برای کسی که می تواند نائب بگیرد
سؤال:آیا فردى که از گردن قطع نخاع است، و خود قادر بر انجام وضو نیست، ولى مى تواند نایب بگیرد، جایز است بدون وضو نماز بخواند؟
جواب: در صورتى که خودش قادر به وضو نیست، و گرفتن نایب براى او عسر و حرج ندارد، باید نایب بگیرد. در غیر این صورت، بدون وضو نماز مى خواند.
٣٦ – عدم دسترسی به نائب برای وضو
سؤال:فردى هستم قطع نخاع از گردن که همیشه نایب مرا وضو مى دهد. اگر نایب از منزل بیرون رود، و تا پایان وقت برنگردد، تکلیفم چیست؟ آیا وضو از من ساقط مى شود؟
جواب: آرى در این صورت بدون وضو نماز بخوانید.
٣٧ – مسح با پشت انگشتان دست
سؤال:فردى هستم قطع نخاع که براى مسح پا تنها مى توانم با پشت انگشتان دستم مسح بکشم. آیا این کار صحیح است؟
جواب: همین مقدار براى شما کافى است.
٣٨ – مسح پا از بالا به پائین
سؤال:فردى هستم قطع نخاع که اگر بخواهم خودم مسح کنم، از بالا به پایین و به طرف نوک انگشتان مسح کشیده مى شود. آیا کافى است، یا باید نایب بگیرم؟
جواب: خودتان مسح بکشید مقدّم است.
٣٩ – مسح بر روی پای مصنوعی
سؤال:فردى هستم که پایم قطع شده، و لذا از پاى مصنوعى استفاده مى کنم. آیا به هنگام مسح پا لازم است روى پاى مصنوعى را مسح بکنم، یا نیازى نیست؟
جواب: لازم نیست.
٤٠ – مسح برای کسی که پا ندارد
سؤال:در دوران دفاع مقدّس پایم قطع شده است، چگونه مسح بکشم؟
جواب: اگر از مچ پا قطع شده مسح ساقط است، ولى احتیاط آن است که روى ساق پا را مسح کنید. و اگر از بالاتر است، مسح از شما ساقط است.
٤١ – مسح پا با دست قطع شده
سؤال:آیا براى فردى که دو دستش قطع شده، جایز است که با باقیمانده دست، روى قسمت باریکى از پا مسح بکشد؟
جواب: اشکالى ندارد.
٤٢ – مسح پا از روی جوراب
سؤال:از آن جا که دستهایم قطع شده، در آوردن و سپس پوشیدن جوراب برایم سخت است. آیا مى توانم بر روى جوراب مسح بکشم؟
جواب: در صورتى که گرفتار زحمت مى شوید، مسح بر جوراب مانعى ندارد.
٤٣ – مسح پای کسی که یک دست دارد
سؤال:اگر دست راست کسى از کتف قطع شده باشد، آیا مسح پاى راست، از او ساقط مى گردد؟
جواب: با دست چپ مسح مى کند.
٤٤ – مسح برای کسی که هر دو دستش قطع شده
سؤال:کسى که قادر بر وضو نیست، نایب گرفته، و خودش نیّت وضو نموده، و با دست خود مسح مى کند، و اگر قادر بر مسح نباشد نایب دست وى را گرفته و با آن مسح مى کند، و اگر از آن هم ناتوان باشد نایب با گرفتن رطوبت از دست او عمل مسح را انجام مى دهد. اگر این شخص دست نداشته باشد، چه حکمى دارد؟
جواب: نائب با دست خود از آب وضوى او گرفته و مسح مى کند. و اگر پیدا کردن نائب مشکل باشد، مسح از او ساقط است.
٤٥ – معلولینی که متوجه خروج بول یا باد معده نمی شوند
سؤال:آیا افراد قطع نخاع که قادر بر کنترل و حفظ وضوى خود نیستند، و متوجّه باطل شدن وضو نمى شوند، براى هر نماز باید وضوى جداگانه اى بگیرند، یا مثلا براى نماز ظهر و عصر یک وضو کفایت مى کند؟
جواب: براى نماز ظهر و عصر یک وضو کفایت مى کند.
٤٦ – وضو گرفتن بدون پاک کردن ترشحات چشم
سؤال:چشم هایم مدام ترشح می کند، اگر بخواهم به هنگام وضو ترشح چشمانم را پاک کنم با تکرار این کار ترشح آن به مرور بیشتر می شود، اما اگر بدون پاک کردن آن ترشحات وضو بگیرم مشکلی پیش نمی آید. آیا می توانم به همین شکل وضو بگیرم؟
جواب: مانعى ندارد.
٤٧ – وضو گرفتن با دستهای چرب توسط بیماران
سؤال:دو دست یکى از برادران جانباز بر اثر انفجار از مچ قطع شده، و باقیمانده دستها دائماً دچار حسّاسیّت پوستى مى شود، تا آن جا که مجبور است بسیارى از اوقات دستها را به وسیله پماد یا کرم چرب نماید، و مصلحت نیست که براى وضو چربى را پاک کند. تکلیف ایشان براى اداى فریضه وضو چیست؟
جواب: مى تواند صورت خود را زیر شیر آب بشوید، و دست ها را بدون برطرف کردن چربى نیز بشوید. و اگر مى تواند با آن مسح کند.
٤٨ – وضوی افرادی که مرض پوستی دارند
سؤال:به مرض پوستى ـ بى خطرى ـ مبتلا گردیده ام، به گونه اى که هر وقت غسل مى کنم خشکى روى پوستم ظاهر مى شود، چه بسا این خشکى حتّى با شستن دست و صورت هم پیدا شود. به این جهت مجبورم به پوست بدنم پماد بمالم، از این رو در وقت وضو با مشکلاتى مواجه مى شوم; خصوصاً در وضو براى نماز صبح. آیا مى توانم بجاى وضو در نمازهاى صبح تیمّم کنم؟
جواب: در صورتى که چربى زیاد نباشد مانع از وضو نیست. و اگر چربى زیاد است، مى توانید با همان حال وضو بگیرید و بعد تیمّم کنید.
٤٩ – خونریزی مداوم در اعضای وضو
سؤال:شخصى در یکى از اعضاى وضو، زخمى دارد که خونریزى آن حتّى با گذاشتن جبیره قطع نمى گردد. چگونه باید وضو بگیرد؟
جواب: بقیّه اعضا را مى شوید، و مسح سر و پا را انجام مى دهد، و احتیاطاً تیمّم هم مى کند.
٥٠ – رها کردن تحصیل به علت عدم توانایی بر وضو در خارج منزل
سؤال:فردى هستم قطع نخاع که اگر در منزل بمانم با وسائلى که دارم یا با کمک نائب مى توانم به راحتى وضو بگیرم، امّا مجبورم براى کار یا تحصیل از خانه خارج شده، و به هنگام نماز نمى توانم در خارج از منزل وضو بگیرم، یا وضویى که مى گیرم ناقص است. آیا لازم است دائم در خانه بمانم، و کار و تحصیل را رها سازم؟
جواب: شما می توانید کار و تحصیل را ادامه دهید و به مقداری که در خارج از منزل میسر است و ضو بگیرید و نماز را بخوانید.
٥١ – وضوی جبیره برای کسی که نمی تواند مانع را رفع کند
سؤال:فردى هستم که به خاطر جراحت دائماً آمپول مى زنم، و نمى توانم چسبى که روى محل تزریق زده مى شود را جدا نموده، سپس وضو بگیرم. تکلیف من چیست؟
جواب: اگر مى توانید، چیزى روى آنها بگذارید، و وضوى جبیره بگیرید
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
