حکم دانشجویان و روحانیون

سؤال 652: دانشجويانى که هر هفته حداقل دو روز براى تحصيل مسافرت مى‏کنند و يا کارمندانى که هر هفته براى کارشان سفر مى‏کنند، چه حکمى دارند؟

با توجه به اينکه آنها هر هفته مسافرت مى‏نمايند، ولى امکان دارد به خاطر تعطيلى دانشگاه يا کارشان به مدت يک ماه در وطن اصلى خود بمانند و در خلال آن مدت مسافرتى نمى‏کنند، آيا بعد از گذشت يک ماه که سفر خود را دوباره آغاز مى‏کنند، نمازشان در سفر اول طبق قاعده شکسته و بعد از آن تمام است؟

جواب: حکم نماز و روزه در سفر براى تحصيل علم، مبنى بر احتياط است،[1]اعم از اينکه سفرشان هفتگى باشد يا روزانه. ولى کسى که براى کار آزاد يا ادارى، مسافرت مى‏کند، اگر بين وطن يا محل سکونت و محل کارش هر ده روز حداقل يک مرتبه رفت و آمد نمايد، بايد از سفر سوم به بعد نماز خود را تمام بخواند و روزه او هم صحيح است، و اگر بين دو سفرى که براى کار کردن مى‏‌رود، ده روز در وطن يا جاى ديگرى بماند، در سفر اولى که بعد از اقامت ده روزه براى کار کردن مى‏رود، نمازش شکسته است و نمى‏‌تواند روزه بگيرد.

سؤال 653: دبير شاغل در شهرستان رفسنجان مى‏باشم با توجه به پذيرفته شدن در مرکز عالى ضمن خدمت و مأموريت به تحصيلى آموزش و پرورش، سه روز ابتداى هفته را در شهرستان کرمان اشتغال به تحصيل دارم و بقيه ايّام هفته را در شهرستان خود به خدمت مشغولم، نظر حضرتعالى در مورد احکام نماز و روزه اينجانب چه مى‏باشد، آيا حکم دانشجو بودن بر ما جارى است يا خير؟

جواب: اگر مأمور به تحصيل هستيد نماز شما تمام و روزه صحيح است.

سؤال 654: اگر يکى از طلاب علوم دينى قصد داشته باشد تبليغ را شغل خود قرار دهد، آيا با اين فرض مى‏تواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگيرد؟ اگر شخصى براى کارى غير از تبليغ و ارشاد يا امر به معروف و نهى از منکر مسافرت نمايد، نماز و روزه‏اش چه حکمى دارد؟

جواب: اگر عرفاً تبليغ و ارشاد يا امر به معروف و نهى از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر براى انجام آن کارها حکم مسافرى را دارد که به خاطر شغل و کارش سفر مى‏کند، و اگر زمانى براى کارى غير از ارشاد و تبليغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند ساير مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحيح نيست.

سؤال 655: کسانى که مدت غير معيّنى مسافرت مى‏کنند مانند طلاب علوم دينى که براى درس خواندن به حوزه علميه مى‏روند و يا کارمندان دولت که براى کار به مدت غير معيّنى به شهرى اعزام مى‏شوند، نماز و روزه اين افراد چه حکمى دارد؟

جواب: بر محل تحصيل يا کار حکم وطن مترتب نيست، مگر آنکه آنقدر آنجا بمانند که عرفاً وطن آنها محسوب شود.

سؤال 656: طلبه علوم دينى در شهرى که وطن او نيست زندگى مى‏کند، اگر قبل از قصد اقامه ده روز مى‏دانسته و يا قصد داشته که به‌طور هفتگى به مسجدى که بيرون شهر واقع است برود، آيا مى‏تواند قصد اقامت ده روز کند يا خير؟

جواب: هنگام قصد اقامت، قصد رفتن به کمتر از مسافت شرعى به مدت شش، هفت ساعت در مجموع ايام اقامت ضرر به صحّت‏ قصد اقامت نمى‏زند و تشخيص اينکه مقصدى که قصد رفتن به آنجا را دارد، آيا داخل در محل اقامت هست يا خير، موکول به نظر عرف است.