سوال 370: آیا نشستن و نماز خواندن یا عبور کردن از مکانهائى که دولت ظالم آنها را غصب مىکند، جایز است؟
پاسخ: در صورت علم به غصب، احکام و آثار مغصوب مترتب است.
سوال 371: نماز خواندن در زمینى که قبلا وقف بوده و دولت آن را تصرف نموده و در آن مدرسه ساخته است، چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر احتمال قابل توجهى داده شود که تصرف مذکور مجوز شرعى داشته است، نماز خواندن در آن مکان اشکال ندارد.
سوال 372: من نماز جماعت را در تعدادى از مدارس اقامه مىکنم. زمین بعضى از این مدارس از صاحبان آن بدون رضایت آنها گرفته شده است. نماز من و دانشآموزان در این مدارس چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر احتمال قابل توجهى داده شود که مسئول ذیربط به استناد مجوز قانونى و شرعى اقدام به احداث مدارس در آن اراضى نموده، نماز خواندن در آن اشکال ندارد
سوال 373: اگر شخصى مدتى بر سجاده یا با لباسى که خمس به آن تعلق گرفته است، نماز بخواند، نمازهاى او چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر جهل به تعلق خمس به آن مال و یا به حکم تصرف در آن داشته، نمازهایى که تا به حال در آن خوانده، صحیح است.
سوال 374: آیا این گفته که باید مردان هنگام نماز جلوتر از زنان بایستند، صحیح است؟
پاسخ: بنابر احتیاطِ واجب، لازم است بین زن و مرد در حال نماز، حداقل یک وجب فاصله باشد و در این صورت اگر زن و مرد محاذى یکدیگر بایستند یا زن جلوتر از مرد بایستد نماز هر دو صحیح است.
سوال 375: نصب تصویر امام خمینى «قدّس سرّه» و شهداى انقلاب اسلامى در مساجد، با توجه به این که خود حضرت امام «قدس سره» عدم تمایل خود را نسبت به نصب عکسشان در مساجد ابراز کرده و راجع به کراهت آن هم مطالبى وجود دارد، چه حکمى دارد؟
پاسخ: اشکال ندارد لکن اگر در شبستان باشد بهتر است هنگام نماز، به طریقى روى آن پوشانده شود.
سوال 376: شخصى در یک خانه دولتى زندگى مىکند که مدت سکونت وى در آن به پایان رسیده و حکم تخلیه نیز به او ابلاغ شده است. نماز و روزههاى وى بعد از انقضاى موعد مقرر تخلیه، چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر از طرف مسئولین مربوطه مجاز به استفاده از آن خانه بعداز مهلت مقرر نباشد، تصرفات او در آن، حکم غصب را دارد.
سوال 377: آیا نماز خواندن بر سجادهاى که شکلهائى روى آن رسم شده و یا بر مهرى که داراى نقش است، کراهت دارد؟
پاسخ: فى نفسه اشکال ندارد، ولى اگر به گونهاى باشد که بهانه به دست کسانى دهد که تهمت به شیعه مىزنند، تولید آن و نماز خواندن بر آن جایز نیست. و همچنین اگر موجب تفرق حواس و از بین رفتن حضور قلب در نماز شود، کراهت دارد.
سوال 378: اگر مکان نمازگزار پاک نباشد ولى محل سجده پاک باشد، آیا نماز صحیح است؟
پاسخ: اگر نجاست مکان نمازگزار به لباس یا بدن وى سرایت نکند و محل سجده هم پاک باشد، نماز در آن مکان اشکال ندارد.
پاسخ: نماز خواندن و تصرفات دیگر در این اداره اشکال ندارد، مگر این که از طریق شرعى ثابت شود زمینى که ساختمان مذکور در آن ایجاد شده، وقف براى دفن اموات بوده و به طریق غیر شرعى، تصرف گردیده و در آن ساختمان سازى شده است.
سوال 380: جوانان مؤمن تصمیم گرفتهاند که به منظور امر به معروف ،هفتهاى یک یا دو روز نماز را در پارکها اقامه کنند، ولى بعضى اشکال مىکنند که مالکیت زمینهاى پارکها مشخص نیست. نماز خواندن در آنها چه حکمى دارد؟
پاسخ: نماز خواندن در پارکهاى فعلى و غیر آن اشکال ندارد و به صرف احتمال غصب توجهى نمىشود.
سوال 381: زمین یکى از دبیرستانهاى این شهر ملک یکى از افراد است. این زمین طبق نقشه شهر باید به پارک تبدیل مىشد، ولى به علت نیاز شدید و با موافقت مسئولین مربوطه، مقرر شد که تبدیل به مدرسه شود. از آنجائى که صاحب آن زمین راضى به تملک آن توسط دولت نیست و عدم رضایت خود را نسبت به اقامه نماز و مانند آن در زمین مذکور اعلام نموده است. امیدواریم نظر شریف خود را راجع به نماز خواندن در این مکان اعلام فرمائید.
پاسخ: اگر گرفتن زمین از مالک شرعى آن طبق قانونى که توسط مجلس شوراى اسلامى وضع و به تأیید شوراى نگهبان رسیده است، انجام گرفته باشد، نماز خواندن و تصرفات دیگر در آن مکان اشکال ندارد.
سوال 382: در شهر ما دو مسجد مجاور هم وجوددارد که دیوار بین آن دو آنها را از هم جدا مىکند. مدتى پیش تعدادى از مؤمنین براى این که دو مسجد به هم وصل شوند، اقدام به خراب کردن قسمت زیادى از دیوار فاصل بین آن دو نمودند، و همین امر باعث شبهه براى بعضى در مورد اقامه نماز در آن دو مسجد شد و هنوز هم این شک براى آنان وجود دارد. امیدواریم راه حل این مشکل را بیان فرمائید.
پاسخ: از میان برداشتن دیوارى که بین دو مسجد فاصله انداخته، باعث اشکال در اقامه نماز در دو مسجد نیست.
سوال 383: در جادهها رستورانهائى وجود دارد که در کنار آنها مکانهائى براى خواندن نماز قرار دارد، اگر کسى در آن رستوران غذا نخورد، آیا جایز است در آن مکانها نماز بخواند یا این که ابتدا باید اجازه بگیرد؟
پاسخ: اگر احتمال دهد نماز خانه ملک صاحب رستوران است و استفاده از آن مخصوص کسانى است که در آن رستوران غذا مىخورند، باید اجازه بگیرد.
سوال 384: آیا نماز کسى که در زمین غصبى روى سجاده یا چوب و مانند آن نماز خوانده، صحیح است یا باطل؟
پاسخ: نماز در زمین غصبى باطل است، هر چند روى جا نماز و تخت باشد.
سوال 385: در بعضى از شرکتها و مؤسسههائى که امروزه در اختیار دولت قرار دارد بعضى اعضاى شرکت و کارمندان از شرکت در نماز جماعتى که در آنجا اقامه مىشود خوددارى مىکنند، به این دلیل که آن مکانها توسط دادگاه شرع از صاحبان آنها مصادره شده است. خواهشمندیم نظر مبارک را در این باره بیان فرمائید.
پاسخ: اگر احتمال مىدهند که قاضى صادر کننده حکم مصادره، با صلاحیت قانونى و بر اساس موازین شرعى و قانونى اقدام به صدور حکم کرده است، عمل او شرعا محکوم به صحت است، وبنا بر این تصرف در آن مکان جایز است و حکم غصب بر آن منطبق نیست.
سوال 386: اگر مسجدى مجاور حسینیهاى باشد، آیا اقامه نماز جماعت در حسینیه صحیحاست و آیا ثواب آن در هر دو برابر است؟
پاسخ: شکى نیست که فضیلت نماز در مسجد بیشتر از فضیلت نماز درغیر مسجد است، ولى خواندن نماز جماعت در حسینیه یا در هر مکان دیگرى اشکال شرعى ندارد.
سوال 387: آیا نماز خواندن در مکانى که موسیقى حرام پخش مىشود، صحیح است یا خیر؟
پاسخ: اگر نماز خواندن در آن محل مستلزم گوش دادن به موسیقى حرام باشد، توقف در آنجا جایز نیست، ولى نماز محکوم به صحت است، و با فرض این که موسیقى باعث عدم توجه و تمرکز حواس مىشود، نماز خواندن در آن مکان مکروه است.
سوال 388: نماز کسانى که با قایق به مأموریت فرستاده مىشوند و وقت نماز آنها مىرسد، به طورى که اگر در همان زمان نماز نخوانند، بعد از آن نمىتوانند نماز خود را داخل وقت بخوانند، چه حکمى دارد؟
پاسخ: در فرض مزبور واجب است که نماز را در وقت آن به هر صورتى که ممکن است، ولو در داخل همان قایق، بخوانند.
سوال 379: ساختمان کنونى ادارهاى که در آن کار مىکنم، در گذشته قبرستان بود که چهل سال قبل متروکه شده و سى سال است که این ساختمان در آن ایجاد شده است. در حال حاضر ساختمان همه زمینهاى اطراف اداره تمام گردیده و اثرى از قبرستان باقى نمانده است. با توجه به مطالب مذکور امیدواریم پاسخ فرمائید که آیا اقامه نماز در این اداره توسط کارمندان آن از نظر شرعى صحیح است یا خیر؟