ماهى هاى صيد شده در كشورهاى غير مسلمان
سؤال: افراد در كشورهاى غير مسلمان، معمولاً ماهى را با وسايلى كه دارند صيد مى كنند، خوردن ماهى در اين كشورها كه افراد مسلمان مى فروشند و ما از صيد آن ها همان اطّلاعات عمومى و كلّى را داريم، چه صورت دارد؟
پاسخ: كسى كه ماهى را صيد مى كند، لازم نيست مسلمان باشد و در موقع صيد، نام خدا را ببرد، ولى مسلمان بايد بداند يا اطمينان داشته باشد كه آن را زنده گرفته اند و در خارج آب مرده است و ماهى مرده اى كه معلوم نيست آن را زنده از آب گرفته اند يا مرده، چنان چه در دست مسلمان باشد، حلال است؛ و اگر در دست كافر باشد، اگرچه بگويد آن را زنده گرفته ام حرام مى باشد، مگر آن كه از حرف او يا از راه ديگر علم يا اطمينان حاصل شود.
صيد ماهى با ديناميت و برق
سؤال: در برخى از مناطق با اتصال برق به آب يا انداختن ديناميت در آب، ماهى صيد مى كنند آيا اين روش صيد جايز است؟
پاسخ: چنان چه ماهى در آب بميرد، حرام است.
مردن ماهى در تور صيّادى
سؤال: اگر ماهى در تور صيّادى در زير آب بميرد، حلال است يا حرام؟
پاسخ: حرام است.
ماهى اوزون برون
سؤال: ماهى موسوم به (اوزون برون) ـ كه داراى دانه هاى ريز در پوست خود مى باشد و بنا به گفته ى عدّه اى اين دانه ها فلس هاى ريز مى باشد. امّا در هر حال فلس بودن آن ها كاملاً مشخّص نيست ـ حكم خوردن چنين ماهى چيست؟
پاسخ: اگر اهل خبره بررسى كنند كه ماهى مزبور داراى فلس است، به گونه اى كه موجب اطمينان شود، محكوم به حليّت است.
رؤيت فلس با دستگاه
سؤال: با توجّه به تحقيقاتى كه (با استفاده از چشم مسلّح) وجود فلس در كوسه ماهى را تأييد مى كند، استفاده ى غذايى از اين نوع آبزى چگونه است و آيا كشف فلس حتّى با چشم مسلّح براى حلّيت آبزيان كافى است؟ و صادرات اين نوع آبزيان به كشورهاى ديگر چگونه است؟
پاسخ: در غير آن چه كه مورد نصّ روايات است، حلال بودن داير مدار صدق فلس نزد عرفى است كه به خصوصيات مطلّع هستند و صادرات آن ها چنان چه منفعت حلال داشته باشد، مانعى ندارد.
پوست و روغن ماهيان حرام
سؤال: استفاده از پوست و روغن اين آبزيان (ماهيان حرام) جهت مصارف دارويى چگونه است؟
پاسخ: اگر در غير خوردن باشد، مانعى ندارد و در جهت خوردن براى مداوا هم در حدّ ضرورت، اشكال ندارد.
قوانين دولتى صيد
سؤال: دولت جمهورى اسلامى در مورد ماهى گيرى مقرّرات گرفتن پروانه ى صيد وضع نموده است و اجازه صيد به كسانى داده مى شود كه در ازاى پرداخت مبلغى پول، پروانه صيد داشته باشند، اگر كسى اين قانون را عمل نكند، گناه كار است؟ و آيا خوردن ماهى هايى كه بدون مجوز صيد مى شوند، حلال است؟
پاسخ: آن چه ذكر شد، منافاتى با حلال بودن گوشت ماهى صيد شده ندارد.
ماهى در شكم ماهى صيد شده
سؤال: اگر در شكم ماهى صيد شده، ماهى ديگرى پيدا شود، حلال است يا خير؟
پاسخ: اگر احتمال دارد حيات آن تا زمان خارج نمودن ماهى حامل از آب و بقا داشته، اظهر حليّت آن است و احوط حرمت است.
ميگو
سؤال: خوردن ميگو حلال است يا نه؟
پاسخ: حلال است.
محرّمات ذبيحه گوسفند و مرغ
سؤال: چيزهايى كه در ذبيحه ى گوسفند حرام است، در مرغ هم اگر يافت شود حرام است يا نه؟
پاسخ: بله، حرام است، به همان نحو مذكور در رساله از موارد جزم و احتياط.
حرمت خرگوش
سؤال: در ميان عوام مشهور است كه دو نوع خرگوش وجود دارد. نوعى از آن حلال گوشت و نوع ديگرش حرام گوشت مى باشد.
پاسخ: خرگوش حرام گوشت است مطلقا.
هم غذا شدن با اهل كتاب
سؤال: معاشرت و هم غذا شدن با اهل كتاب چه حكمى دارد؟
پاسخ: اهل كتاب هم، حكم ساير كفّار را دارند.
خوردن آب اجزاى حرام از حيوان ذبح شده
سؤال: هر گاه اجزاى حرام از ذبيحه ـ مثل مغز حرام، دشول، بيضه و... ـ در غذا پخته شود، با فرض اين كه از عين آن اجتناب كنند، آيا خوردن آب آن هم حرام است؟
پاسخ: خوردن آب آن حرام نيست.
كشمش پخته شده
سؤال: كشمش را داخل آبگوشت يا آش ريخته اند و پخته شده است، آيا خوردن آن حلال است و آيا نجس است؟
پاسخ: كشمش، مويز و آب آن ها، اگر خود به خود يا با پختن جوش بيايند پاك بودن و خوردن آن محل اشكال است.
فرو دادن خون لثه
سؤال: فرو دادن خونى كه از لثه خارج مى شود جايز است؟ آيا در صورت مستهلك شدن در آب دهان، خوردن آن جايز است؟
پاسخ: خونى كه از لاى دندان ها مى آيد را نمى توان فرو برد اما، اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، مانعى ندارد.
حرمت خون دندان
سؤال: خوردن خونى كه به واسطه ى دندان كشيدن وارد دهان مى شود، چه حكمى دارد؟
پاسخ: خوردن خون مطلقا جايز نيست.
گوشت هايى كه از خارج وارد مى شود
سؤال: خوردن گوشت هايى كه از خارج از كشور وارد مى شود، جايز است؟
پاسخ: اگر از كشورهاى غير اسلامى وارد مى شوند، محكوم به عدم تذكيه است.
خوردن غذاى اهل كتاب
سؤال: آيا خوردن غذاى اهل كتاب جايز است؟
پاسخ: با علم به نجس شدن به سبب تماس بايد اجتناب شود.
بيرون ريختن غذا
سؤال: غذايى كه نيم خورده ى بچّه باشد يا به نحو ديگر در سفره ريخته مى شود، اگر براى پرندگان بيرون بريزيم، آيا اشكال دارد؟
پاسخ: اشكال ندارد ولى در بعض موارد اسراف بوده و مورد مذمت است.
خوردن ميوه درخت همسايه
سؤال: آيا مى شود ميوه ى شاخه ى درخت همسايه را كه وارد خانه ى ديگرى شده است، مصرف كرد؟
پاسخ: خير، بدون اجازه يا اطمينان به رضايت نمى شود مصرف نمود.
تربت هاى معمول در بازار
سؤال: خوردن تربت هاى موجود ـ كه معلوم نيست از قبر مطهر امام حسين ـ عليه السّلام ـ باشد ـ آيا جايز است؟
پاسخ: به مقدار كمى با امتزاج به آب، اگر به نيّت رجا بخورد، اشكال ندارد.
جوجه تيغى
سؤال: خوردن گوشت جوجه تيغى در دين اسلام چه حكمى دارد؟ با توجّه به اين كه اين جاندار از لحاظ خصوصيات و ساختمان فيزيكى و جسمانى داراى پنجه و معده ى يك قسمتى بوده و از گياهان و ريشه هاى درختان تغذيه مى نمايد؟
پاسخ: حرام است.
خوردن تربت خريده شده در بازار
سؤال: خوردن مقدارى از خاك كه در بازار به نام تربت مطهّر سيدالشّهداء ـ عليه السّلام ـ به فروش مى رسد، چه حكمى دارد؟
پاسخ: اگر اطمينان دارد كه از قبر مطهّر آن حضرت يا از اطراف آن برداشته شده، به نيّت شفا به اندازه ى يك نخود اشكال ندارد.
خوردن تربت رسول اكرم ـ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم ـ و ائمه ـ عليهم السّلام ـ
سؤال: خوردن تربت رسول اكرم ـ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم ـ و ائمه ـ عليهم السّلام ـ ، همانند تربت امام حسين ـ عليه السّلام ـ جايز است؟
پاسخ: مظنون اين است كه خوردن تربت حضرت رسول اكرم ـ صلّى اللّه عليه وآله وسلّم ـ و ساير ائمه طاهرين ـ عليهم السّلام ـ براى شفا، در اين حكم مثل تربت امام حسين ـ عليه السّلام ـ باشد؛ اگرچه احوط اين است كه آن را در آب مخلوط كنند به طورى كه مستهلك شود.
ذبح با دستگاه
سؤال: ذبح با وسيله ى برقى و مكينه، با شرايط اسلام و ذكر اللّه و قطع اوداج و رو به قبله چه حكمى دارد؟
پاسخ: ميزان، مراعات شروط ذكر شده در رساله براى هر يك از حيوانات است.
پنيرهاى وارداتى
سؤال: اخيرا پنيرهايى ساخت بعضى از كشورهاى غير اسلامى در بازار برخى از كشورهاى اسلامى به فروش مى رسد كه بنا به اظهار بعضى افراد مطّلع، مايه ى اوّليه ى آن از معده گوساله تازه به دنيا آمده، تهيّه مى گردد و چون ذبح آن گوساله به طريق شرع مقدّس اسلام نمى باشد، استفاده از آن چگونه است؟
پاسخ: پنير مايه، هر چند حيوان ذبح شرعى نشده باشد، پاك و حلال است، مگر با رطوبت سرايت كننده با نجس يا متنجس ـ مثل ظاهر ظرف بنابر احوط ـ ملاقات كرده باشد؛ بنابراين با شك در طهارت و نجاست محكوم به حليّت و طهارت است و استفاده از پنير مزبور مانع ندارد.
حكم شيره ى انگور
سؤال: حكم شيره ى انگور كه از جوشاندن آب انگور به همراه خاك مخصوص به دست مى آيد و رنگ آن تقريبا قهوه اى و غليظ است، چيست؟
پاسخ: اگر به جوشيدن، ذهاب ثلثين شود، حلال است.
دنبلان
سؤال: خوراندن دنبلان (بيضه ى حيوان) به اطفال، چه حكمى دارد؟
پاسخ: بنابر احتياط واجب، بايد از آن خوددارى كنند.
خوردن نوشابه، سوسيس و كالباس
سؤال: خوردن بعضى از خوراكى ها مثل نوشابه، سوسيس، كالباس كه ضررهايى براى آن ها برشمرده شده، جايز است؟
پاسخ: اگر ضرر شخصى نداشته باشد، جايز است.
روايت هاى وارد شده در خواصّ خوراكى ها
سؤال: روايت هايى كه توصيه به خوردن و يا نخوردن بعضى از چيزها كرده اند، آيا در مقام بيان حكم شرعى بوده اند يا صرفا بيان خواص، ضرر و منافع آن خواركى ها از آن استفاده مى شود و مثلاً ثوابى بر عمل به آن ها مترتب نيست؟
پاسخ: هر عملى كه به قصد قربت به جا آورده شود، ثواب دارد.
خوردن پنير
سؤال: آيا خوردن پنير ـ به تنهايى ـ كراهت دارد؟
پاسخ: بهتر اين است كه با گردو خورده شود.
مصرف ميوه از باغ ها و مزارع ديگران
سؤال: مصرف ميوه از باغ ها و مزارع، در چه صورت جايز است؟
پاسخ: با اذن مالكين جايز است.
نوشيدن آب از قنات ها و چاه هاى ديگران
سؤال: نوشيدن آب از قنات ها و چاه ها كه در زمين ديگران است، جايز است؟
پاسخ: با اجازه مالكين آن ها، جايز است.
خوردن سيراب و كلّه پاچه درست شسته نشده
سؤال: خوردن سيراب و كلّه پاچه اى كه درست شسته نشده و طبخ شده است، در صورت وجود مو يا محتويات داخل سيرابى، آيا جايز است؟
پاسخ: اگر طبعِ متعارف مردم از آن متنفر نبوده و يا اجزاى حرام در آن نباشد، جايز است.
ژلاتين تهيه شده از مغز استخوان
سؤال: آيا مصرف ژلاتين ـ كه از مغز استخوان خوك يا گاو تهيه مى شود ـ در خوراكى هايى مانند آب نبات، ماست و تهيه جلد كپسول دارويى جايز است يا نه؟
پاسخ: در مورد خوك نجس و حرام است، ولى در مورد گاو كه ذبح شرعى شده باشد، جايز است.
خوردن مورچه و حشرات
سؤال: خوردن حشرات و مورچه ها ـ كه در غذا افتاده ـ آيا جايز است؟
پاسخ: اگر عرفا از خبائث باشند، جايز نيست.
نان سوخته
سؤال: خوردن نان سوخته چه حكمى دارد؟ و اگر طبيعت فردى از آن متنفر نباشد، در حكم آن تأثير دارد؟
پاسخ: اگر ضرر دارد، جايز نيست.
خوراكى هايى كه موجب تشديد بيمارى مى شوند
سؤال: آيا خوردن غذاهاى حلال كه موجب تشديد يا طولانى شدن بيمارى مى شود، حرام است؟
پاسخ: با علم به آن حرام است.
خوردن چيز مشتبه
سؤال: خوردن چيز مشتبه، چه حكمى دارد؟ و در صورت حلال بودن، آيا اثر وضعى منفى دارد؟
پاسخ: موارد آن مختلف است و فى الجمله اثر وضعى خود را دارد.
غذا خوردن در رستوران، ساندويچى و...
سؤال: خوردن غذا در رستوران هاى عمومى و ساندويچى ها و كبابى ها، چه حكمى دارد؟
پاسخ: اشكال ندارد.
غذا خوردن در منزل افراد لاابالى
سؤال: خوردن غذا در منزل كسانى كه اهل رعايت طهارت و نجاست نيستند، چه حكمى دارد؟
پاسخ: تا يقين به حرام نباشد، جايز است.
چيز خوردن از منزل اقوام و دوستان بدون اجازه
سؤال: آيا چيز خوردن از منزل اقوام و دوستان، جايز است؟
پاسخ: بدون رضايت آن ها، جايز نيست.
غذا خوردن در مسجد
سؤال: غذا خوردن و سفره انداختن در مسجد، چه حكمى دارد؟ اگر براى عزادارى امام حسين ـ عليه السّلام ـ باشد چه طور؟
پاسخ: اگر با نمازگزاران مزاحمت نداشته باشد و با اذن متولّى باشد، به خودى خود مانعى ندارد.
ممنوعيّت شكار حيوانات
سؤال: ممنوعيّت شكار حيوانات از طرف سازمان محيط زيست، آيا موجب حرمت شرعى و عدم جواز خوردن آن شكار مى شود؟
پاسخ: خير.
خوردن خوراكى هاى دور ريخته شده
سؤال: خوردن خوراكى ها و نان هايى كه در كوچه ريخته است، چه حكمى دارد؟
پاسخ: اگر ضررى نداشته باشد، اشكال ندارد.
غذا خوردن با دهان نجس
سؤال: اگر خون لثه با دندان پرشده يا دندان مصنوعى تماس پيدا كند، فرو دادن آب دهان و يا غذاخوردن در اين حال، چه حكمى دارد؟
پاسخ: موضع ملاقات را احتياطا آب بكشد.
فرو دادن خلط بينى و سينه
سؤال: آيا فرو دادن و خوردن خلط بينى و سينه ـ كه در دهان آمده ـ جايز است؟
پاسخ: خير.
گوشت پرستو
سؤال: آيا خوردن گوشت پرستو جايز است؟
پاسخ: مكروه است.
دست پخت همسر غير مقيّد
سؤال: آيا خوردن دست پخت همسر كه تقيّدى به نماز و احكام دينى ندارد، جايز است؟
پاسخ: اگر مسلمان باشد، پاك است.
خوردن غذا كه حرمت يا حليّت آن معلوم نيست
سؤال: غذايى كه انسان نمى داند از حلال است يا حرام، مى تواند تناول كند؟ اگر غذايى واقعا حرام يا نجس بوده و انسان ندانسته آن را بخورد، اثر وضعى در وجود او مى گذارد؟
پاسخ: تكليفا آن غذا حلال است.
ملاك حرمت و ضرر خوراكى ها
سؤال: ملاك حرمت در ضرر رساندن خوراكى ها چيست؟ و اگر مثلاً فرد سردمزاجى، خوراك سردى ميل كند، به همين اندازه ضرر موجب حرمت مى شود؟
پاسخ: ضرر عرفيّت دارد.
خوراكى هاى مؤثر در قواى جنسى
سؤال: مصرف خوراكى هايى كه موجب ازدياد قواى جنسى، يا تقليل آن و يا موجب عقيم شدن مى گردد، جايز است؟
پاسخ: فقط مورد سومى كه موجب عقيم شدن مى گردد، جايز نيست.
تخم مرغ خونى
سؤال: آيا مصرف تخم مرغى كه در آن خون دارد، آيا جايز است؟
پاسخ: از خونى كه در تخم مرغ مى باشد، بنابر احتياط واجب بايد اجتناب كرد، ولى اگر خون در زرده باشد، سفيده پاك است و اگر در سفيده باشد، زرده پاك است.
خوردن استخوان و مغز استخوان پخته شده
سؤال: آيا خوردن استخوان يا مغز استخوان پخته شده، جايز است؟
پاسخ: مانعى ندارد و ممكن است مرتبه اى از كراهت ثابت باشد.
پرخورى
سؤال: پرخورى چه حكمى دارد؟
پاسخ: اگر ضررآور باشد، جايز نيست.
رياضت كشيدن به واسطه كم خورى
سؤال: آيا رياضت كشيدن به واسطه كم خوردن غذا ـ چنان چه در طولانى مدت موجب بيمارى شود ـ جايز است؟
پاسخ: اگر علم به ضرر داشتن دارد، جايز نيست.
غذا خوردن با اهل سنت
سؤال: آيا غذا خوردن با اهل سنت جايز است؟
پاسخ: مانعى ندارد.
خوردن منى
سؤال: خوردن منى انسان چه حكمى دارد؟
پاسخ: حرام است.
فروخته شدن حيوان وطى شده
سؤال: اگر كسى با حيوان فرد ديگرى، عمل نامشروع انجام دهد و صاحب حيوان آن را فروخته باشد، آيا قيمت آن را ضامن است؟ و اگر اظهار كردن آن به صاحب حيوان باعث مفسده و يا شرمندگى باشد، چه بايد بكند؟
پاسخ: اگر آن حيوان معمولاً مأكول اللّحم است مثل شتر و گاو و گوسفند، فاعل اين كار بايد به هر طور كه شده بر آن حيوان مستولى شود و توضيح دادن و آشكارا كردن شرط نيست، سپس آن را ذبح كند و بسوزاند و پولش را به صاحبش بدهد، به خلاف اسب و الاغ كه تنها حكم فروختن در شهر ديگر دارند، نه ذبح و احراق.
بچه هاى حيوان وطى شده
سؤال: اگر حيوان حلال گوشت وطى شود، آيا بچه هاى آن حيوان كه بعد از اين عمل متولد مى شوند يا در اين بين از او تغذيه مى كنند، حرام است؟
پاسخ: آن چه بعد از وطى به وجود آمده است، حرام است نه آن چه سابق بر وطى وجود داشته است، حتى حمل بنابراظهر و اما تغذيه از او موجب حرمت نمى شود.
سؤال: مراد از نسل، در حكم حرمت گوشت نسل حيوان وطى شده توسط انسان چيست؟
پاسخ: منظور، نسل متولد شده پس از وطى است، حتى حمل به وجود آمده پيش از وطى حلال است و اگر حمل مشكوك شد ـ كه پيش از وطى محقق شده يا پس از آن ـ باز هم محكوم به حلّيّت است.
وطى به حيوان ذبح شده
سؤال: آيا وطى حيوان ذبح شده، احكام وطى به حيوان پيش از ذبح را دارد؟
پاسخ: احكام وطى در زمان حيات را ندارد ـ گرچه كار حرام كرده است ـ زيرا مقتضاى اصل، عدم آن احكام است.
مست نشدن از مشروبات
سؤال: اگر كسى از مشروبات الكلى مست نشود، آيا باز هم نوشيدن آن براى وى حرام است؟
پاسخ: حرام است.
نوشيدن اندك مشروب
سؤال: آيا نوشيدن مقدار كمى از مشروب ـ به حدّى كه انسان مست نشود ـ حرام است؟
پاسخ: حرام است.
نماز كسى كه مشروب خورده
سؤال: اگر كسى احيانا مشروبى نوشيد، آيا تا چهل روز نماز او صحيح نيست؟
پاسخ: صحيح است ـ يعنى قضا ندارد ـ ولى مقبول نيست، يعنى ثواب مترقب را ندارد.
نوشيدن مشروبات الكلى براى درمان
سؤال: آيا نوشيدن مشروبات الكلى براى درمان بعضى از بيمارى ها حرام است؟
پاسخ: تا انحصار و ضرورت معالجه در نوشيدن آن نباشد، حرام است.
حكم خريد و فروش مشروبات الكلى در محيط تحصيل
سؤال: حكم خريد و فروش مشروبات الكلى در دانشگاه چيست؟ وظيفه ما در قبال آن كدام است؟
پاسخ: حرام است و بايد از آن جلوگيرى شود.
خوردن چيزهايى كه مقدارى الكل دارند
سؤال: خوردن چيزهايى كه در آن ها الكل وجود دارد، چه حكمى دارد؟
پاسخ: احتياط واجب در اجتناب است.
مخلوط كردن آب با شراب
سؤال: آيا مخلوط كردن آب با شراب، باعث از بين رفتن حرمت مى شود؟
پاسخ: خير.
تزريق خمر
سؤال: آيا تزريق خمر يا مُسكر ديگر حرام است؟
پاسخ: نوشيدن آن حرام است و تناول اعم از نوشيدن است و با الغاى خصوصيّت، ميزان حرمت، استعمال مسكر و مست كردن با اختيار است، حتّى لزوم حدّ شرابخوارى نيز در اين صورت محتمل است، كه احتياط در حدّ است.
ظروف غذاخورى شراب خوار
سؤال: ظروف غذاخورى شخص شراب خوار پاك است يا نجس؟
پاسخ: اگر با شراب تماس پيدا كند يا با لب هاى او كه متنجس به شراب است برسد، نجس است.
درآمد افراد شراب خوار
سؤال: درآمد افراد شراب خوار حلال است يا حرام؟
پاسخ: اگر در رابطه با شراب باشد، حرام است.
حقوق گرفتن از شراب خوار
سؤال: حقوق گرفتن از فرد شراب خوار، چه حكمى دارد؟
پاسخ: اگر در رابطه با شراب باشد، حرام است.
به هم زدن دو ليوان آب به حالت شراب
سؤال: اگر دو ليوان آب را براى شوخى به حالت شراب بخورند (يا دو ليوان را به هم بزنند)، حرام است؟
پاسخ: اين كارها خوب نيست و چه بسا التزام به مالايلزم است.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
