سؤال: كوچ كردن از مشعر به مني قبل از نيمه شب يا بعد از آن، به جهت خوف ازدحام جمعيت براي پيرمردها و بيماران و زنان جايز است يا خير؟
پاسخ: براي مضطر و خائف و صاحب عذر و زنان، افاضه از مشعر به مني در شب جايز است، هر چند قبل از نصف شب باشد.
سؤال: اگر به گفته مدير گروه كه ميگويد درك وقوف اختياري مشعر براي او مشكل است و نميتواند آن را درك نمايد اعتماد كند، و وقوف اختياري را ترك نمايد، آيا اشكالي ندارد؟
پاسخ: اگر براي شخص از گفته او اطمينان به وجود عذر حاصل شده، درك وقوف اضطراري كفايت ميكند.
سؤال: كسي كه نميدانسته وقوف اختياري مشعر بين الطلوعين است، پس از آن وقوف اضطراري را درك كرده، وظيفه او چيست؟
پاسخ: اگر جهل او قصوري و عذري باشد نه تقصيري، و ترك وقوف اختياري از روي عذر باشد، مانع ندارد.
سؤال: شخصي وقوف عرفات و مقداري از وقوف ليلي مشعر را درك كرده، و عمداً قبل از طلوع فجر، براي بردن اثاث و كار ديگري به مني رفته است، و قصد داشته كه مجدداً به مشعر برگردد، ولي در مني خوابش برده، وظيفه او چيست؟
پاسخ: با فرض اينكه ترك اختياري مشعر عمدي نبوده، در فرض مرقوم، اضطراري كافي است، و چون شب نيّت وقوف نداشته بايد اضطراري روز را درك كند.
سؤال: آيا بانوان، مطلقاً ميتوانند وقوف اضطراري ليلي مشعر را انجام دهند و قبل از اذان صبح از مشعر بروند يا اختصاص به معذورين دارد؟
پاسخ: بلي براي بانوان مطلقاً جايز است.
سؤال: در مراسم حج تمتّع سال جاري پس از وقوف در عرفات عدهاي از برادران و خواهران واجد شرايط با علم و نيّت وقوف اضطراري از عرفات به سوي مشعر الحرام حركت نموده و مسئول كاروان آنها را بدون توقف در مشعر الحرام و جمع آوري سنگ مستقيماً شبانه به چادرهاي مني برده و فرداي آن روز همراه با ساير افراد كاروان به طور اختياري رمي جمره نمودهاند توضيح اينكه سنگهاي آنها به وسيله ساير زوار جمع آوري شده بود. خواهشمند است در پاسخ مرقوم فرمائيد حج اين افراد صحيح است يا خير؟
پاسخ: در فرض سوال، چنانچه وقوف اضطراري وظيفه آنها بوده و انجام شده حج آنها صحيح است و مراد از وقوف، بودن حاج در مشعر است ولو در حال حركت باشد و سنگها را لازم نيست خود شخص جمع كرده باشد.
سؤال: پسر 12 سالهاي را محرم كردهاند به احرام حج و براي رعايت حال او از مشعرالحرام به همراه بانوان و معذورين فرستادهاند و در تمام شب در حال خواب بوده و پس از منقضي شدن وقت وقوف اضطراري متوجه شدهاند آيا مجرّد عبور از مشعر الحرام كفايت از وقوف ميكند يا نه و بر فرض ثاني آيا وقوف اختياري عرفه تنها كفايت نميكند و در هر حال حج را با اين به نحو به اتمام رسانده چه تكليفي بر اين صبّي مميّز است و آيا تكليفي بر ولّي هست يا نه؟
پاسخ: اگر قبل از وقت وقوف مشعر قصد وقوف مشعر را نموده و بخواب رفته تا وقت وقوف تمام شده صحت وقوف، بعيد نيست و اگر موقعي كه از مشعر عبور مينموده قصد وقوف نموده همان وقوف در حال عبور كافي است و حجّش صحيح است و از جهت ترك وقوف بين الطلوعين بايد يك گوسفند بعنوان كفّاره ذبح كند و در صورتي كه از روي عذر، وقوف به مشعر ترك شده و فقط وقوف اختياري عرفه انجام شده باشد احتياط ترك نشود به اينكه اعمال را به قصد ما في الذمّه از عمره و حج انجام دهد و پس از آن چون هنوز مكلّف نيست وظيفه ديگري ندارد.
سؤال: آيا زنان ميتوانند مقداري از شب را در مشعر بمانند و ذكر خدا بگويند و سپس به مني بروند؟ قبل از نيمه شب چطور؟
پاسخ: براي مضطر و خائف و صاحب عذر و زنان افاضه از مشعر به مني در شب جائز است، هر چند قبل از نصف شب باشد.