نفاس

مسأله 508- از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون می آید1 هر خونی که زن می بیند، (اگر پیش از ده روز2 یا سرده روز3 قطع شود4) خون نفاس است5. و زن را در حال نفاس، «نفساء» می گویند.

1- مظاهری: چه زایمان طبیعی باشد یا غیر طبیعی (سزارین)...

2- تبریزی: پیش از ده روز  از تمام زاییدن...

3- گلپایگانی، صافی: آخر ده روز..

4- [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت الله مکارم نیست]

5- سیستانی: خونی که زن در فاصله ده روز می بیند، خون نفاس است، به شرط آن که خون زایمان بر آن صدق کند...

*****

وحید: مسأله- خونی که مادر بعد از ولادت بچه – از جهت ولادت- می بیند اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود، خون نفاس است و همچنین است – بنابراحتیاط واجب- خونی که با اولین جزء بچه بیرون بیاید و زن را درحال نفاس ، نفساء می گویند.

مسأله 509- خونی که زن پیش از بیرون آمدن اوّلین جزء بچه می بیند نفاس نیست.

مسأله 510- لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد بلکه اگر خون بسته ای هم از رحم زن خارج شود و خود زن بداند، یا چهار نفر1 قابله بگویند که اگر در رحم می ماند انسان می شد، خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است2.

1- سبحانی: دو نفر...

مظاهری: یک نفر...

2- بهجت: بنابرأحوط.

فاضل: خونی که تا ده روز همراه آن می ببیند، خون نفاس است.

مظاهری: خونی که می بیند نفاس است.

*****

خوئی، تبریزی، زنجانی: مسأله-  لازم نیست خلقت بچه تمام باشد بلکه اگر  ناتمام نیز باشد در صورتی که زاییدن صدق کند خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است.

سیستانی: مسأله- لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد بلکه اگر ناتمام  نیز باشد در صورتی که از حالت عَلَقه – که خون بسته است- و مضغه – که قطعه گوشت است- گذشته باشد و بیفتد، خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است.

مکارم: مسأله- در خون نفاس احتیاط واجب این است که خلقت بچه تمام باشد بنابر این اگر خون بسته ای از رحم خارج شود و بداند که اگر در رحم می ماند انسان می شد باید میان اعمال زنی که از خون پاک است و کارهایی که حائض ترک می کند جمع نماید.

وحید: مسأله- لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد بلکه اگر ناتمام نیز باشد – در صورتی که عرفاً بگویند زاییده است – خونی که تا ده روز می بیند خون نفاس است، و در صورت شکّ در صدق زاییدن به نظر عرف آن خون محکوم به احکام نفاس نیست.

مسأله 511- ممکن است خون نفاس، یک آن، بیشتر نیاید، ولی بیشتر از ده روز نمی شود1.

1- تبریزی: و مبدأ حساب ده روز، از تمام زاییدن است.

سیستانی: بیشتر از ده روز نفاس به حساب نمی آید.

مسأله 512- هر گاه شک کند که چیزی سقط شده یا نه، یا چیزی که سقط شده  اگر می ماند انسان می شد یا نه1 لازم نیست وارسی کند2 و خونی که از او خارج می شود شرعا خون نفاس نیست3.

این مسأله در رساله آیت الله بهجت نیست.

1- خوئی، سیستانی، تبریزی، وحید: هر گاه شک کند که چیزی سقط شده یا نه، یا چیزی که سقط شده بچه است  یا نه...

زنجانی: هر گاه شک کند که چیزی سقط شده یا نه، یا بداند چیزی سقط شده و شک کند که زاییدن صدق می کند...

2- سبحانی: اگر وارسی آسان باشد وارسی کند. [پایان مسأله]

3- تبریزی: بلکه اگر در ایام عادت باشد یا اوصاف حیض را داشته باشد حائض و در غیر این صورت استحاضه است به تفصیلی که در حیض گذشت.

وحید: هرچند احتیاط استحبابی وارسی کردن است.

مسأله 513- توقف در مسجد1 و رساندن جایی از بدن به خط قرآن2 و کارهای دیگری که بر حائض حرام است، بر نفساء هم حرام است و آنچه بر حائض واجب و مستحبّ و مکروه است، بر نفساء هم واجب و مستحبّ و مکروه می باشد.

1- فاضل: و رفتن به مسجد الحرام و مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم...

2- سبحانی: توقف در مسجد و دست زدن و مانند آن به خطّ قرآن...

*****

خوئي، تبریزی: مسأله- بنابر احتیاط توقف در مسجد و کارهای دیگری كه بر حائض حرام است، بر نفساء هم حرام است و آنچه را بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب می باشد.

سیستانی: مسأله- آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب می باشد و بنابر احتیاط واجب توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور و عبور از مسجدین (مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلّي الله عليه و آله و سلّم) و خواندن آیات سجده واجب و تماس با خط قرآن و نام خدا بر نفساء حرام است.

زنجانی: مسأله- کارهایی که بر حائض حرام است بر نفساء هم حرام است بنابراین ورود و توقف در مسجد الحرام و مسجد پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم و نیز در سایرمساجد – مگر در حال عبور- و رساندن جایی از بدن به خطّ قرآن که بر حائض حرام است، بر نفساء هم حرام است. و آنچه بر حائض واجب و مستحب و مکروه است بر نفساء هم واجب و مستحبّ و مکروه می باشد.

وحید: مسأله- رساندن جایی از بدن به خط قرآن و اسم مبارک ذات خداوند متعال و سایر اسماء حسنی بر نفساء حرام است و همچنین است – بنابراحتیاط واجب- سایر کارهایی که بر حائض حرام است و آنچه برحائض واجب است بر نفساء هم واجب می باشد.

مکارم، مظاهری: مسأله- تمام کارهایی که بر حائض حرام است بر«نفساء» نیز حرام است و آنچه بر حائض واجب یا مستحبّ  یا مکروه می باشد، برای او نیز همین حکم را دارد.

مسأله 514- طلاق دادن زنی که در حال نفاس می باشد باطل است و نزدیکی کردن با او حرام می باشد و اگر شوهرش با او نزدیکی  کند احتیاط واجب1 آن است به دستوری که در احکام حیض2 گفته شد کفّاره بدهد.

1- گلپایگانی، اراکی، فاضل، مکارم، زنجانی، صافی، نوری: احتیاط مستحبّ...

2- بهجت، مکارم: مسأله[452]...

مظاهری: رجوع کنید به ذیل مسأله 513.

*****

خوئی، تبریزی، سیستانی، وحید: مسأله- طلاق دادن زنی که در حال نفاس است (تبریزی، وحید: باطل) و نزدیکی کردن با اوحرام می باشد و اگر شوهرش با او نزدیکی کند (خوئی: بدون اشکال) کفّاره ندارد.

مسأله 515- وقتی زن از خون نفاس پاک  شد باید غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد1 واگر2 دوباره خون ببیند چنانچه روزهایی که خون دیده (با روزهایی که در وسط پاک بوده3) روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد4، تمام آن نفاس است5 و اگر روزهایی که پاک بوده روزه گرفته باشد باید قضا نماید6.

1-  فاضل: و این غسل کفایت از وضو نمی کند...

2- مکارم: قبل از گذشتن ده روز از ولادت...

3- [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت الله مکارم نیست]

4- فاضل: چنانچه  در فاصله کمتر از ده روز از هنگام زایمان خون دوم قطع شود...

5- مظاهری: [پایان مسأله]

مکارم: ولی روزهایی که در وسط پاک بوده عباداتش صحیح است.

زنجانی: چنانچه روزهایی که خون دیده بر روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد تمام آن نفاس است و در روزهایی که در وسط پاک بوده، طاهر و عبادتهایی که انجام داده صحیح است.

گلپایگانی، صافی: بنابر احتیاط واجب روزهایی را که خون دیده نفاس قرار دهد و در روزهایی که در بین پاک بوده آنچه را بر نفساء حرام است ترک کند و عبادتهای خود را بجا آورد.

6- خوئی، تبریزی: لازم است قضا نماید.

*****

سیستانی: مسأله- زنی که عادت عددیّه ندارد اگر خون او از ده روز تجاوز نکند همه آن نفاس است؛ پس اگر قبل از ده روز پاک شد، باید غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد. و اگر بعد، یک بار یا بیشتر خون ببیند، چنانچه روزهایی را که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده، روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد، تمام خونهایی که دیده نفاس است و در روزهایی که پاک بوده، باید احتیاطاً عبادتهای واجب را انجام دهد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک نماید؛ بنابراین باید چنانچه روزه گرفته باشد، قضا نماید و اگر خونی که آخر دیده، از ده روز تجاوز کرد باید مقداری از آن را که در ده روز دیده، نفاس و آنچه بعد از آن است، استحاضه قرار دهد.

[و]زنی که عادت عددیه دارد، اگر خون از عدد روزهای عادت او بیشتر شود هر چند از ده روز تجاوز نکند بنابراحتیاط واجب در روزهای بعد از عدد عادت محرمات نفساء را ترک و واجبات مستحاضه را انجام دهد  و اگر بیش از یک بار خون ببیند و بین آن پاکی باشد به عدد ایّام عادت خون را نفاس  قرار دهد و احتیاطاً در ایام پاکی وسط و ایام خون زائد بر عادت، محرمات نفساء را ترک و واجبات را انجام دهد.

وحید: مسأله- وقتی که زن از خون نفاس پاک شد بطوری که در باطن فرج هم خون نباشد، باید غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد. واگر دوباره خون ببیند، چنانچه روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده روی هم از ده روز تجاوز نکرده باشد درصورتی که در حیض عادت داشته و روزهایی که در وسط پاک بوده دربین دو خون در ایام عادت باشد تمام آن دو خون و پاکی در وسط نفاس است.مثلاً اگرعادت او شش روزبوده و دو روز در وسط شش روز پاک بوده، تمام آن شش روز نفاس است. و در غیر اینصورت روزهایی را که خون دیده نفاس و درروزهایی که پاک بوده بنابراحتیاط  واجب جمع کند بین تروک نفساء و اعمال طاهره.

مسأله 516- اگر زن از خون نفاس پاک شود و احتمال دهد که در باطن خون هست1 باید2 مقداری  پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند3 که اگر پاک است4، برای عبادتهای خود غسل کند5.

1- زنجانی: مانند زن حائض...

سیستانی: یا باید احتیاطاً غسل کند و عبادتها را انجام دهد، یا باید استبراء کند. و جایز نیست عبادتها را بدون استبراء ترک کند؛ و کیفیّت استبراء در مسأله[506] گذشت.

2- تبریزی: بنابراحتیاط لازم...

وحید: بنابراحتیاط...

3- [عبارت«و کمی صبر کند» در رساله آیت الله بهجت نیست].

4- فاضل: کمی صبر کند، اگر خون در مجرا نبود...

5- مظاهری: باید خود را وارسی کند که اگر پاک است برای عبادتهای خود  غسل نماید.

مسأله 517- اگر خون نفاس زن از ده روز بگذرد، چنانچه در حیض عادت دارد1 به اندازه روزهای عادت او نفاس 2 و بقیه استحاضه است و اگر عادت ندارد، تا ده روز نفاس و بقیه استحاضه می باشد3 و احتیاط مستحبّ آن است کسی که عادت دارد از روز بعد از عادت و کسی که عادت ندارد بعد از روز دهم تا روز هیجدهم زایمان، کارهای استحاضه را بجا آورد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک کند.

1- مکارم، سیستانی: عادت عددیه دارد...

2- فاضل: و احتیاط واجب آن است که از روز بعد از عادت تا روز دهم زایمان عبادتهای خود را طبق احکام استحاضه بجا آورد و کارههایي را که بر نفساء حرام است ترک کند...

3- مکارم:[پایان مسأله].

فاضل: و احتیاط مستحب در هر دو صورت آن است که بعد از روز دهم تا روز هیجدهم زایمان، عبادتهای خود را  طبق احکام استحاضه بجا آورد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک کند.

سیستانی: و اگر عادت خود را فراموش کرده باید عادت را با بالاترین عددی فرض کند که احتمال می دهد...

خوئی، تبریزی: اگر عادت ندارد، به مقدار عادت خویشان خود نفاس قرار داده و تا ده روز احتیاط کند...

بهجت: اگر عادت ندارد، تا ده روز بنابر أظهر نفاس و بقیه استحاضه می باشد...

*****

زنجانی: مسأله- چنانچه زن نفساء در حیض عادت وقتیه و عددیه دارد، باید به اندازه عدد روزهای عادت خود را نفاس  قرار داده و بعد از آن مستحب است تا ده روز استظهار کند (یعنی احتیاطاً خود را نفساء به شمار آورد چنانچه نظیر آن در مسأله [اختصاصی 487، ذیل مسأله اختصاصی 480 متن اصلی] گذشت) و بعد از ایامی که خون را نفاس قرار داده اگر خون ادامه داشت تا ده روز استحاضه  وپس از آن اگر خون نشانه حیض را داشته یا در ایام عادت یا یکی دو روز قبل باشد، حیض وگرنه آن هم استحاضه است.

[و]چنانچه زن نفساء در حیض عادت عددیه داشته باشد، باید به اندازه عدد عادت خود را نفاس قرار داده و بعد از‌آن مستحب است تا ده روز استظهار کند، و پس از ایامی که نفاس قرار داده اگر خون ادامه داشت تا ده روز استحاضه، و پس از آن اگر خون نشانه حیض را داشته، حیض و گرنه آن هم استحاضه است.

[و]چنانچه زن نفساء در حیض عادت وقتیه داشته باشد، خونی را که تا ده روز می بیند خون نفاس و پس از آن در دهه دوم استحاضه، و پس از آن، چنانچه خون نشانه حیض را داشته باشد یا در ایام عادت یا یکی دو روز جلوتر باشد، حیض و گرنه آن هم استحاضه است.

مظاهری: مسأله- خون نفاس زن، چنانچه در حیض عادت دارد به اندازه روزهای عادت او نفاس و بقیه استحاضه است و اگر عادت ندارد تا ده روز نفاس و بقیه استحاضه می باشد و بهتر است کسی که عادت دارد از روز بعد از عادت و کسی که عادت ندارد بعد از روز دهم تا روز هیجدهم زایمان کارهای استحاضه را بجا آورد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک کند.

مسأله 518- زنی که عادت حیضش کمتر از ده روز است، اگر بیشتر از روزهای عادتش خون نفاس ببیند، باید به اندازه روزهای عادت خود نفاس قرار دهد1 و بعد از آن تا روز دهم می تواند عبادت راترک نماید2 (یا کارهای مستحاضه را انجام دهد، ولی ترک عبادت، یک روز یا دو روز خیلی خوب است3) پس اگر از ده روز بگذرد روزهای عادتش حیض است4و بقیه استحاضه است و اگر عبادت را ترک کرده باید قضا کند.

این مسأله در رساله آیات عظام زنجانی و سیستانی نیست.

1- بهجت: در صورتی که از ده روز بیشتر نشود بنابر أظهر تمام آن مدت را نفاس قرار می دهد. [پایان مسأله]

2- مکارم: تا روز دهم بنابر احتیاط واجب ترک عبادت کند...

3- اراکی: ترک عبادت یک روز واجب، و دو روز تا ده روز خوب است...

[قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام مکارم و سبحانی نیست]

4- نوری، سبحانی: اگر از ده روز بگذرد، به اندازه روزهای عادتش نفاس است...

مکارم: فقط به اندازه روزهای عادتش نفاس است...

فاضل: رجوع کنید به ذیل مسأله 517.

*****

خوئی، تبریزی، وحید:  مسأله – زنی که عادت حیضش کمتر از ده روز است اگر بیشتر از روزهای عادتش خون [نفاس] ببیند باید به اندازۀ روزهای عادت خود نفاس قرار دهد و بعد ازآن واجب است یک روز عبادت را ترک نماید و بعد جایز است احکام مستحاضه را جاری یا اینکه عبادت را تا ده روز ترک نماید.  و اگر خون از ده روز بگذرد، باید روزهای بعد از عادت (خوئی، تبریزی: تا روز دهم) را هم استحاضه قرار دهد و عبادتهایی را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید. مثلاً زنی که عادت او شش روز بوده اگر بیشتر از شش روز خون ببیند باید شش روز را نفاس قرار دهد و روز هفتم  نیز* عبادت را ترک کند و در روز هشتم و نهم و دهم مخیر است بین این که عبادت را ترک کند یا کارهای استحاضه را بجا آورد و اگر بیشتر از ده روز خون دید، از روز بعد از عادت او استحاضه می باشد.

. وحید: بنابراحتیاط واجب یک روز عبادت را ترک نماید، و در بقیه تا ده روز مخیّر است احکام مستحاضه را جاری یا اینکه عبادت را ترک نماید...

*وحید: بنابراحتیاط واجب...

گلپایگانی، صافی: مسأله- زنی که عادت حیضش کمتر از ده روز است اگر بعد از زایمان بیشتر از روزهای عادتش خون ببیند باید به اندازه روزهای عادت را نفاس قرار دهد و بعد از آن بنابراحتیاط واجب تا دو روز عبادت را ترک نماید و بعد از دو روز تا روز دهم، کارهای استحاضه را بجا آورد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک نماید و اگر از ده روز بگذرد استحاضه است و باید روزهای بعد از عادت تا روز دهم را هم استحاضه قرار دهد و عبادتهایی را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید مثلاً زنی که عادت او شش روز بوده اگر بیشتر از شش روز خون ببیند، باید شش روز را نفاس قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در روز هفتم و هشتم عبادت را ترک کند و در روز نهم و دهم کارهای استحاضه را بجا آورد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک نماید و اگر بیشتر از ده روز خون دید، از روز بعد از عادت او استحاضه می باشد.

مظاهری: مسأله- نفسایی که عادت حیضش کمتر از ده روز است، اگر بیشتراز روزهای عادتش خون ببیند، باید به اندازه روزهای عادت خود را نفاس قرار دهد، و غسل کند و عبادتهایش را بجا آورد و بهتر است بعد از روزهای عادت تا ده روز کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک، و کارهای استحاضه را انجام دهد؛ پس اگر ده روز گذشت به اندازه روزهای عادتش نفاس و بقیه استحاضه است، و اگر از ده روز کمتر باشد تمام آن نفاس است.

مسأله 519- زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند به اندازه روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس می بیند1 اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد، استحاضه است، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن است، اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند، استحاضه می باشد و بعد از گذشتن ده روز، اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد، حیض است چه نشانه های حیض را داشته باشد یا نداشته باشد2 و اگر در روزهای عادتش نباشد اگر چه نشانه های حیض را داشته باشد، باید آن را استحاضه قرار دهد3.

این مسأله در رساله آیات عظام زنجانی و بهجت نیست.

1- خوئی، تبریزی: به اندازه روزهای عادت او نفاس است و خونی که بعد از نفاس تا ده  روز می بیند...

2- گلپایگانی، صافی: و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه حیض داشته باشد. و اگر بعد از گذشتن ده روز از نفاس، در روزهایی که عادت حیض او نباشد، خونی ببیند که نشانه حیض نداشته باشد، باید احتیاطاً تا وقتی که ممکن است آن خون حیض باشد، آنچه را بر حائض حرام است ترک کند و کارهای مستحاضه را بجا آورد.

خوئی، تبریزی: و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه های حیض را داشته باشد؛ اما اگر خونی که بعد از گذشتن ده روز از نفاس می بیند در روزهای عادت حیض او نباشد و نشانه های حیض را هم نداشته باشد استحاضه است.

وحید: و همچنین است اگر در روزهای عادتش نباشد ولی نشانه های حیض را داشته باشد؛ و اما اگر نه درروزهای عادتش باشد و نه نشانه های حیض را داشته باشد، استحاضه است.

3- اراکی: اگرنشانه های حیض را داشته باشد حیض، و گرنه استحاضه قرار دهد.

فاضل: رجوع کنید به ذیل مسأله 520.

*****

مکارم: مسأله- بسیاری از زنان بعد از وضع حمل یک ماه یا بیشتر خون می بینند، چنین زنانی اگر در حیض عادت دارند باید به تعداد روزهای عادتشان «نفاس» قرار دهند و بعد از آن تا ده روز حکم استحاضه دارد. بعد از گذشتن ده روز اگر همزمان با ایام عادت حیضش باشد، باید مطابق احکام حائض عمل کند (خواه نشانه های خون حیض را داشته باشد یا نه) و اگر همزمان با ایام عادتش نباشد حکم استحاضه دارد، مگر اینکه خون دارای نشانه های حیض باشد.

سبحانی:  مسأله- اگر پس از وضع حمل، یک ماه یا بیشتر خون ببیند، اگر در حیض عادت دارد، به مقدار روزهای عادتش نفاس قرار دهد، پس ازآن تا ده روز حکم استحاضه را دارد و اگر پس از گذشتن ده روز، ایام عادت او فرا رسد، مطابق احکام حائض عمل کندخواه نشانه های حیض داشته باشد یا نه، و اگر همزمان با ایام عادت نباشد حکم استحاضه را دارد، مگر اینکه نشانه های حیض در آن باشد.

سیستانی: مسأله- زنی که در حیض عادت عددیه دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پی در پی خون ببیند، به اندازه روزهای عادت او نفاس است و خونی که بعد از نفاس تا ده روز می بیند اگر چه عادت وقتیه هم داشته باشد و خون در روزهای عادت ماهانه اش باشد، استحاضه است، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن ماه است اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پی در پی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود كه از بیستم تا بیست و هفتم است می بیند، استحاضه می باشد، و بعد از گذشتن ده روز اگر عادت وقتیه داشته باشد و خونی را که می بیند در روزهای عادتش نباشد. باید منتظر روزهای عادتش شود هر چند انتظارش یک ماه یا بیشتر طول بکشد هر چند که خون در این مدت دارای نشانه های حیض باشد و اگر صاحب عادت وقتیه نباشد باید حیض خود را چنانچه ممکن است با نشانه های آن تعیین کند روش آن در مسأله [489] گذشت و اگر ممکن نیست مثل اینکه همه خونی را که ده روز بعد از نفاس می بیند یکسان باشد و یک ماه یا چند ماه به همین صفت ادامه پیدا کند باید در هر ماه، حیض بعضی از خویشان خود را برای خویش حیض قرار دهد به تفصیلی که در مسأله [489] گذشت و اگر ممکن نیست، عددی را که مناسب با خود می داند اختیار نماید و توضیح آن در مسأله [اختصاصی 481،بعد از مسأله 490 متن اصلی] گذشت.

مظاهری: مسأله- زنی که در حیض عادت دارد، اگر بعد از زاییدن تا یک ماه یا بیشتر خون ببیند به اندازه روزهای عادت او نفاس است و ده روز از خونی که بعد از نفاس می بیند اگر چه در روزهای عادت ماهانه اش باشد استحاضه است و بعد از گذشتن ده روز اگر خونی را که می بیند در روزهای عادتش باشد حیض است چه نشانه حیض را داشته باشد یا نداشته باشد و اگر درروزهای عادتش نباشد باید آن را استحاضه قرار دهد.

مسأله 520- زنی که درحیض عادت ندارد1، اگر بعد از زایمان تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه خون ببیند2، ده روز اول آن نفاس3 و ده روز دوم آن استحاضه است4 و خونی که بعد ازآن می بیند، اگر نشانه حیض را داشته باشد5 حیض و گرنه آن هم استحاضه می باشد.

این مسأله در رساله آیت الله بهجت نیست.

1- خوئی، تبریزی، سیستانی: زنی که در حیض عادت عددیه ندارد...

2- وحید: پی در پی خون ببیند...

3- خوئی،تبریزی: حکم ده روز اول آن در مسأله [517] گذشت...

4- سیستانی: و اما خونی که بعد از آن می بیند ممکن است حیض باشد و ممکن است استحاضه باشد و برای تعیین حیض باید به دستوری که در مسأله پیش گفته شد رفتار نماید.

5- خوئی، تبریزی، وحید: یا در وقت عادتش باشد...

*****

فاضل: مسأله - بین نفاس و حیض که زن بعد از آن می بیند باید ده روز فاصله باشد پس خونی که زن قبل از گذشت ده روز از گذشت ایام نفاس می بیند استحاضه است هر چند در ایام عادت باشد و در مورد لزوم فاصله شدن ده روز پاکی بین حیض سابق و نفاس اشکال است و احتیاط ترک نشود.

زنجانی: مسأله- زنی که در حیض عادت ندارد، یا عادت خود را فراموش کرده است، خونی را که تا ده روز بعد از زایمان می بیند خون نفاس، و پس از آن تا ده روز استحاضه، و پس از آن اگر خون نشانه حیض را داشته باشد، حیض و گرنه استحاضه است.

مسأله اختصاصی

مظاهری: مسأله 412- خون حیض یا نفاس اگر ازمجرای غیر طبیعی خارج شود حکم حیض و نفاس را دارد ولی اگر شک داشته باشد خون حیض یا نفاس است حکم آنها را ندارد.