بسم الله الرحمن الرحیم
احادیث فضیلت و ارزشمندی مسجد
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلمَساجِدُ مَجالِسُ الأنبیاء.
مساجد، محفل انبیا است.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 363.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): الْمَساجِدُ بُیوتُ الْمُتَّقین.
مساجد، خانه پرهیزگاران است.
مستدرک الوسائل، ج 3، 363.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلمَساجِدُ سُوقٌ مِنْ اَسْواقِ الـآخِرَةِ، قِراها اَلْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُها الْجَنَّةُ.
مساجد بازاری از بازارهای آخرت هستند، پذیرایی آن مغفرت و تحفهاش بهشت است.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص361.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ کانَتِ الْمَساجِدُ بَیتَهُ ضَمِنَ اللهُ لَهُ الرَّوحَ وَ الرّاحَةَ وَ الْجَوازَ عَلَی الصّراطِ.
کسی که مسجد خانه او باشد (مرتب به مسجد تردد کند) خداوند، آسایش و کامیابی او و عبور از صراط را برایش ضمانت کرده است.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 363.
قال الباقر (علیه السلام): مَن بَنی مَسجِداً ولَو مِثلَ مَفحَصِ قَطاةٍ بَنَیاللّهُ لَهُ بَیتاً فِیالجَنَّةِ.
کسی که یک مسجد بنا کند ـ هرچند کوچک باشد ـ خداوند یک خانه در بهشت برای او بنا میکند.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 486.
قال الصادق (علیه السلام): مَنْ وَقَّرَ مَسْجِداً، لَقِیَ اللهُ یوْمَ یلْقاهُ ضاحِکاً مُسْتَبْشِراً وَ اَعْطاهُ اللهُ کِتابَهُ بِیمینِهِ.
کسی که حرمت مسجد را نگه دارد، خدا را شادان و خندان ملاقات خواهد کرد و پروندة اعمالش را به دست راست او خواهند داد.
جامع احادیث الشیعة، ج 4، ص 559.
قال الباقر (علیه السلام): تَعاهَدُوا نِعالَکُم عِنْدَ اَبْوابِ مَساجِدِکُم.
پیش از ورود به مسجد کفشهای خود را (از جهت آلودگی و نجاست) وارسی نمایید.
وسائلالشیعة، ج3، ص504.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): لاتَجْعَلُوا الْمَساجِدَ طُرُقاً حَتّی تُصَلّوا فِیها رَکْعَتَینِ.
مساجد را معبر و گذرگاه خود قرار ندهید و تا دو رکعت نماز (مانند نماز تحیت) در آن نخوانید از آن خارج نشوید.
من لا یحضره الفقیه، ج 2، ص 194.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): اَلجَلسةُ فیالجامعِ خَیرٌلی مِنَ الجَلسةِ فیالجَنّةِ، لأَنَّ الجنَّةَ فیها رِضی نَفسی وَ الجامِعُ فیهِ رِضی ربّی.
جلوس من در مسجد از سکونت در بهشت برایم بهتر است، زیرا اقامت من در بهشت موجب خوشنودی من است، اما بودن من در مسجد موجب رضا و خوشنودی خداست.
وسائلالشیعة، ج3، ص 482.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): المَسجُد غریبٌ فیما بینَ قومٍ لایُصَلُّونَ فیهِ إنَّ الله تعالی لا یَنظُرُ اِلَیهِم یَومَالقیامَة.
مسجد در میان مردمی که در آن نماز نمیخوانند غریب است و خداوند در روز قیامت نظر رحمت خود را از آنها دریغ خواهد کرد.
بحارالأنوار، ج 78، ص 115.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): کُلُ جُلوسٍ فِی المَسجِدِ لَغوٌ إلّا ثَلاثَةً: قِراءَةُ مُصَلٍّ أو ذِکرُاللهِ أو سائلٌ عَن عِلمٍ.
هر جلوسی در مسجد جز برای این سه چیز لغو و تباه است: نماز خواندن یا ذکر خدا گفتن یا فرا گرفتن علوم و معارف الهی.
بحارالأنوار، ج 77، ص86.
قال الصادق (علیه السلام): قال اللهُ تبارکَ و تعالی اِنَّ بُیُوتِی فِی الْأَرْضِ اَلْمَسَاجِدُ، فَطُوبَی لِعَبْدٍ تَطَهَّرَ فِی بَیْتِهِ ثُمَّ زَارَنِی فِی بَیْتِی أَلا إِنَّ عَلَیالْمَزُورِ کَرَامَةَ الزَّائِرِ.
خدای تبارک و تعالی میفرماید: مساجد خانههای من در زمیناند، خوشا به حال بندهای که در خانهاش خود را طاهر کند (وضو بگیرد) و بعد مرا در خانهام زیارت کند، اینجا دیگر بر میزبان است که مهمان خود را گرامی بدارد.
ثوابالاعمال، ص 69.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ مَشی إلی مَسْجِدٍ مِنْ مَساجِدِ اللّهِ، فَلَهُ بِکُلِ خُطْوَةٍ خَطاها حَتّی یَرْجِعَ إلی مَنْزِلِهِ، عَشْرُ حَسَناتٍ، وَ مُحِیَ عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئاتٍ، وَ رُفِعَ لَهُ عَشْرُ دَرَجاتٍ.
هرکس به سوی مسجد گام بردارد، در برابر هر گامی 10 حسنه برایش ثبت و 10 گناهش پاک و ده درجه و منزلت او (در بهشت) بالا میرود.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 483.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ مَشی مِنْکُمْ فی ظُلَمِ اللَّیْلِ اِلَی الْمَساجِدِ مَشی بِالنُورِ التّامِّ یَوْمَ الْقِیامَةِ یَسْعی بَیْنَ یَدَیْهِ.
کسی که در ظلمت شب (برخیزد و) روانة مسجد شود، در روز قیامت همراه انوار درخشانی که در پیشاپیش او شتابان در حرکتند قدم خواهد برداشت.
شهابالاخبار، ص 178.
قال الصادق (علیه السلام): لاصَلاةَ لِجارِ المَسجِدِ إلاّ فی المَسجدِ ، إلاّ أنْ یَکونَ لَهُ عُذرٌ أو بهِ عِلَّةٌ.
همسایة مسجد باید نماز خود را در مسجد بخواند، مگر در مواردی که معذور یا بیمار باشد.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 356.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): حَریمُ الْمَسْجِدِ اَرْبَعُونَ ذِراعاً وَ الْجِوارُ اَرْبَعُونَ داراً مِنْ اَرْبَعَةِ جَوانِبِها.
حریم مسجد تا چهل ذراع (20 متر) و حد همسایگی مسجد تا فاصله 40 خانه از چهار طرف آن است.
وسائلالشیعه، ج3، ص 484.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): اَلْجُلُوسُ فِیالْمَسْجِدِ لِإنْتِظارِ الصَّلوةِ عِبادَةٌ مالَمْ یُحْدِثْ. قیلَ یا رسولَ الله وَ مَا الْحَدَثُ؟ قالَ ألاِغْتِیابُ.
جلوس در مسجد در انتظار نماز تا زمانی که حدثی از انسان سرنزند برایش عبادت است، عرض شد یا رسولالله! حدث کدام است؟ فرمودند غیبت کردن.
الکافی، ج 3، ص60.
قال الصادق (علیه السلام): صَلُّوا مِنَ الْمَسَاجِدِ فِی بِقَاعٍ مُخْتَلِفَةٍ فَإِنَّ کُلَّ بُقْعَةٍ تَشْهَدُ لِلْمُصَلِّی عَلَیْهَا یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
در مسجد در نقاط مختلف آن نماز بخوانید که هر قطعه در روز قیامت برای کسی که بر آن نماز خوانده گواهی خواهد دارد.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 474.
قال الصادق (علیه السلام): لَا یَرْجِعُ صَاحِبُ الْمَسْجِدِ بِأَقَلَّ مِنْ إِحْدَی ثَلَاثِ خِصَالٍ: إِمَّا دُعَاءٌ یَدْعُو بِهِ یُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ إِمَّا دُعَاءٌ یَدْعُو بِهِ فَیَصْرِفُ اللَّهُ عَنْهُ بَلَاءَ الدُّنْیَا وَ إِمَّا أَخٌ یَسْتَفِیدُهُ فِی اللَّهِ.
کسیکه اهل مسجد باشد حداقل یکی از این سه بهره نصیب او میشود: دعائی که خدا او را سزاوار بهشت کرده، بلائی که از او دفع شده یا یک برادر دینی قسمت او شده که برای رضای خدا از او بهرهمند میشود.
وسائلالشیعة، ج 3، ص477.
قال الرضا (علیه السلام): اَلْفَضْلُ فی دُخُولِ المَسْجِدِ، اَنْ تَبْدَأَ بِرِجْلِکَ الْیُمْنی اِذا دَخَلْتَ وَ بِالْیُسْری اِذا خَرَجْتَ.
فضیلت ورود به مسجد در آن است که با پای راست داخل و با پای چپ از آن خارج شوی.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 517.
قال الصادق (علیه السلام): البُزاقُ فی المَسجدِ خطیئةٌ و کفّارَتُهُ دَفنُه.
در مسجد، آب دهان انداختن خطاست و کفارهاش پاک کردن و از بین بردن آن است.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 499.
قال الباقر (علیه السلام): مَنْ رَدَّ رِیقَهُ تَعْظِیماً لِحَقِّ الْمَسْجِدِ جَعَلَ اللّهُ رِیقَهُ صِحَّةً فی بَدَنِهِ وَعُوفِی مِنْ بَلوی فی جَسَدِهِ.
کسی که به پاس حرمت مسجد آب دهان خود را فرو برد (و در مسجد نیندازد) خداوند همان بزاقش را عامل سلامتی تن او قرار میدهد و عوارض جسمانی وی را برطرف میکند.
وسائلالشیعة، ج 7، ص 499.
قال الباقر (علیه السلام): لَحَدیثُ الْبَغْیِ فِی الْمَسْجِدِ، یأکُلُ الْحَسَناتِ کَما تَأکُلُ الْبَهیمَةُ الْحَطَبَ.
در مسجد، لغویات و حرفهای نامربوط زدن ثوابها را (آنچنان) میخورند و از بین میبرند همانند چهارپایان که علف را (با حرص و وَلَع) میخورند و از بین میبرند.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 371.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): إِنَّ اللهَ یُعْطِیکَ مَا دُمْتَ جَالِساً فِی الْمَسْجِدِ بِکُلِّ نَفَسٍ تَنَفَّسْتَ فیه دَرَجَةً فِی الْجَنَّةِ وَ تُصَلِّی عَلَیْکَ الْمَلَائِکَةُ وَ یُکْتَبُ لَکَ عَشْرُ حَسَنَاتٍ وَ یُمْحی عَنْکَ عَشْرُ سَیِّئَاتٍ.
تا زمانی که در مسجد به سر میبری خداوند به تعداد هر نَفَسی در آن یک درجه منزلت در بهشت برای تو بالا میبرد و فرشتگان بر تو درود میفرستند و 10 حسنه برایت ثبت و 10 گناهت پاک میشود.
بحارالأنوار، ج 83، ص370.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): خیرُ النّاسِ أَوَّلـُهُم دخولاً فیالمسجدِ وآخِرُهُم خُروجاً.
بهترین مردم اولین کسانی هستند که در مسجد وارد و آخرین کسانی که از آن خارج میشوند.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 36.
قال الباقر (علیه السلام): الجُنُبُ و الحائِضُ یَدخُلانِ المَسجِدَ مُجتازَین ولایَقعُدانِ فیهِ و لایَقْربانِ المسجدَینِ الحَرَمَین.
آدم جُنُب و زن حائض، تنها میتوانند در حال عبور از یک درِ مسجد وارد و از درِ دیگر آن خارج شوند و حق توقف در آن را ندارند، اما حرمین شریفین (مسجدالحرام و مسجدالنبی) حتی حق ورود به آنها را هم ندارند.
وسائلالشیعة، ج 1، ص488.
قال مولینا الحسن {المجتبی} (علیه السلام): اَلْغَفْلَةُ تَرکُکَ الْمَسْجِدَ، وَ طَاعَتُکَ الْمُفْسِدَ.
غفلت تو در این است که رابطه خود را با مسجد قطع میکنی و راه مُفسدین و تبهکاران را پیشه میگیری.
بحارالأنوار، ج 78، ص 115.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): یَجیءُ یَومَ القِیامَةِ ثَلاثَةٌ یَشکونَ: المُصحَفُ وَالمَسجِدُ وَ العِترَةُ.
روز قیامت سه نَفر میآیند و (از امت) شکایت میکنند: یکی قرآن، دیگری مسجد و دیگر عترت و اهل بیت من هستند.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 484.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ أَحَبَّ أَنْ لَایُظْلَمَ لَحَدُهُ فَلْیُنَوِّرِ الْمَسَاجِدَ.
هر کس دوست دارد قبرش تاریک و ظُلُمانی نباشد، مساجد را روشنائی دهد.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 385.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ أَحَبَّ أَنْ یَبْقی طَرِیّاً تَحْتَ الْأَرْضِ فَلَایَبْلی جَسَدُهُ فَلْیَشْتَرِ بُسُطَ الْمَساجِد.
هر کس دوست دارد بدن او در قبر تر و تازه بماند و از بین نرود، برای مساجد فرش و زیرانداز تهیه کند.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 385.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ اَحَبَّ أَنْ یَکُونَ قَبْرُهُ وَاسِعاً فَسیحاً فَلْیُبْنِ المَسَاجِدَ.
هر کس دوست دارد قبر او وسیع و فراخ باشد مسجد بسازد.
مستدرک الوسائل، ج 3، ص 385.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): ما مِن یَومٍ إلاّ و مَلَکٌ یُنادی فِیالمَقابِر: مَن تَغبِطونَ؟ فَیقولونَ: «أهلَ المَساجِدِ؛ یُصَلّونَ و لا نَقدِرُ و یصومُونَ و لا نَقدِرُ.
روزی بر اهل قبور نمیگذرد مگر مَلکی آنها را ندا میکند: شما چه کسی را غبطه میخورید و او را آرزو میکنید؟ میگویند: غبطه و آرزوی ما مسجدیان هستند، آنها نماز میخوانند و ما نمیتوانیم بخوانیم، آنها روزه میگیرند و ما نمیتوانیم روزه بگیریم و...
مستدرک الوسائل، ج3، ص 463.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): أَرْبَعَةٌ مِنْ قُصُورِ الْجَنَّةِ فِی الدُّنْیَا: الْمَسْجِدُ الْحَرَامُ وَ مَسْجِدُ الرَّسُولِ صلیالله علیه وآله وَ مَسْجِدُ بَیْتِ الْمَقْدِسِ وَ مَسْجِدُ الْکُوفَةِ.
چهار بقعه در دنیا از قصرهای بهشتی است: مسجدالحرام و مسجدالنبی (صلی الله علیه و آله و سلّم) و مسجدالاقصی و مسجد کوفه.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 545.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): صَلَاةٌ فِی مَسْجِدِی تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَشَرَةَ آلافِ صَلَاةٍ فِی غَیْرِهِ مِنَ الْمَسَاجِدِ إِلَّا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ فَإِنَّ الصَّلَاةَ فِیهِ تَعْدِلُ مِائَةَ أَلْفِ صَلَاةٍ.
خواندن یک نماز در مسجد مَن، برابر 10 هزار نماز در مساجد دیگر است، مگر مسجدالحرام که نماز در آن با 100 هزار نماز برابری میکند.
ثوابالاعمال، ص 73.
قال الصادق (علیه السلام): صَلاةٌ فی مسجِدِ الکوُفَةِ تَعدِلُ اَلفَ صَلاةٍ فی غَیرِهِ مِنَ المَساجِدِ.
خواندن یک نماز در مسجد کوفه برابر هزار نماز در مساجد دیگر است.
ثوابالأعمال، ص 74.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام): اَلنّافِلةُ فی هذا المَسجدِ (الکوفه) تَعدِلُ عُمرةً مَعَ النَّبِیِّ(ص) وَ الفَریضَةُ تَعدِلُ حَجَّةً مَعَ النّبِیِّ(ص) وَ قَد صلّی فیه اَلفُ نَبِیٍّ وَ اَلفُ وَصِیٍّ.
خواندن یک نماز نافله در مسجد کوفه ثواب یک عمره در معیت نبی اکرم (ص) و خواندن یک نماز واجب در آن نیز ثواب یک حج در معیت حضرتش خواهد داشت، در این مسجد هزار پیغمبر و هزار جانشین پیغمبر (ع) نماز به جای آوردهاند.
وسائلالشیعة، ج 3، ص 525.
قال الصادق (علیه السلام): تُستَحَبُّ الصّلاةُ فی مَسجِدِ «اَلغَدیر» لِأَنَّ النَّبِیَّ صَلَّیالله عَلَیه وآلِه اَقامَ فِیهِ أمیرَالمؤمنین(علیهالسلام) وهَوَ مَوضِعٌ اَظهراللهُ عَزَّوجَلّ فیه الحَقَّ.
مستحب است انسان در مسجد «الغدیر» نماز بخواند، آنجا موضع (شریفی) است که پیامبر اکرم (ص)، امیرالمؤمنین (ع) را به جانشینی خود منصوب کرد و خداوند متعال در آنجا، حق را آشکار و بر همگان اعلام فرمود.
وسائلالشیعة، ج 3، ص546.
قال رسولالله (صلی الله علیه و آله و سلّم): مَن اَتی مسجدی هذا مَسجِدَ «قُبا» فَصلّی فیه رَکعَتَین رَجَعَ بِعُمرةٍ.
هر کس به مسجد من در «قُبا» بیاید و در آن دو رکعت نماز بگزارد، ثواب یک عمره خواهد داشت.
المحجَّةالبَیضاء، ج 2، ص 157.
قال الصادق (علیه السلام): مَا مِنْ مَکْرُوبٍ یَأْتِی مَسْجِدَ السَّهْلَةِ، فَیُصَلِّی فِیهِ رَکْعَتَیْنِ بَیْنَ الْعِشَائَینِ وَ یَدْعُواللَّهَ عَزَّ و جلَّ إِلاَّ فَرَّجَ اللَّهُ کُرْبَتَهُ.
هر شخص گرفتاری که به مسجد سهله بیاید و بین نماز مغرب و عشا دو رکعت نماز بخواند و از خداوند متعال حاجت خود را بخواهد، حاجتش را روا میکند.
وسائلالشیعة، ج3، ص523.
قال الصادق (علیه السلام): صّلاةٌ فِی بَیْتِ المَقْدِسِ أَلْفُ صَلاةٍ و صَلاةٌ فی مَسْجِدِ الأَعْظَمِ مِأَةُ صَلاةٍ و صَلاةٌ فِی مَسْجِدِ القَبیلَةِ خَـمْسٌ و عِشرون صَلاةٌ فِی مَسْجِدِ السُّوقِ إِثْنَتا عَشْرَةَ صَلاةً.
خواندن یک نماز در مسجدالاقصی برابر هزار نماز است و در مسجد جامع شهر برابر 100 نماز و در مسجد محله 25 نماز و در مسجد بازار برابر 12 نماز میباشد.
ثوابالاعمال، ص 75.
تهیه و ویرایش؛ پایگاه اینترنتی انهار: anhar.ir