سجده سهو
مسأله 1285- نمازگزار پس از سلام نماز، برای چند چيز بايد دو سجدهٔ سهو به دستوری كه بعداً ذكر میشود بهجا آورد
يکم. در بين نماز، سهواً حرف بزند. دوم. يک سجده را فراموش كند. سوم. در نماز چهار ركعتی، پس از ذكر واجب سجدهٔ دوم شک كند كه چهار ركعت گزارده يا پنج ركعت. چهارم. در جايی كه نبايد نماز را سلام دهد ـ مثلاً در ركعت يكم ـ سهواً سلام بدهد. پنجم. تشهد را فراموش كند. ششم. نمازگزار در جايی كه بايد بنشيند ـ مانند هنگام تشهّد ـ به اشتباه بايستد يا در جايی كه بايد بايستد ـ مانند موقع خواندن حمد و سوره ـ به اشتباه بنشيند. هفتم. اگر در نماز، چيزی كه غير ركن است، اضافه يا كم كند و زمانی يادش بيايد كه نتواند آن را بهجا آورد. هشتم. اگر به اشتباه يا به خيال اينكه نمازش تمام شده حرف بزند، بايد دو سجدهٔ سهو بهجا آورد.
مسأله 1286- برای حرفی يا صدايی كه از آه كشيدن و سرفه پيدا میشود، سجدهٔ سهو واجب نيست؛ ولی اگر مثلاً سهواً «آخ» يا «آه» بگويد، بايد سجدهٔ سهو انجام دهد.
مسأله -1287اگر چيزی را كه سهواً غلط خوانده دوباره صحيح بخواند، برای دوباره خواندن آن، سجدهٔ سهو واجب نيست.
مسأله 1288- اگر در نماز سهواً چند كلمه حرف بزند و تمام آنها يک بار حساب شود، دو سجدهٔ سهو پس از سلام نماز كافی است.
مسأله 1289- اگر سهواً تسبيحات اربعه را نگويد يا بيشتر يا كمتر از سه مرتبه بگويد، بعد از نماز دو سجدهٔ سهو بهجا آورد، كافی است.
مسأله 1290- اگر در جايی كه نبايد سلام نماز را بگويد به اشتباه بگويد: «السلام علينا و علی عباد الله الصالحين» يا بگويد: «السلام عليكم و رحمة الله و بركاته» بايد دو سجدهٔ سهو بهجا آورد؛ ولی چنانچه به اشتباه، مقداری از اين دو سلام را بگويد يا بگويد: «السلام عليك أيها النبي و رحمة الله و بركاته» به احتياط واجب، دو سجدهٔ سهو بهجا آورد.
مسأله 1291- اگر در جايی كه نبايد سلام دهد به اشتباه هر سه سلام را بگويد، يک بار دو سجدهٔ سهو كافی است.
مسأله 1292- اگر يک سجده يا تشهد را فراموش كند و پيش از ركوع ركعت بعد يادش بيايد، بايد برگردد و بهجا آورد و به احتياط واجب بعد از سلام، دو سجده سهو بهجا آورد.
مسأله 1293- اگر در ركوع يا پس از آن، يادش بيايد كه يک سجده يا تشهد از ركعت پيش را فراموش كرده، بايد پس از سلام، سجده يا تشهد را قضا كند و پس از آن، دو سجدهٔ سهو بهجا آورد.
مسأله 1294- اگر سجده سهو را پس از سلام نماز به عمد بهجا نياورد، معصيت كرده؛ ولی نماز باطل نمیشود و واجب است هر چه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً به جا نياورد، هر وقت يادش آمد، بايد فوراً انجام دهد و لازم نيست دوباره نماز بگزارد.
مسأله 1295-اگر شک دارد كه سجدهٔ سهو بر او واجب شده يا نه، لازم نيست بهجا آورد.
مسأله 1296- كسی كه شک دارد دو سجده سهو بر او واجب شده يا چهار تا، اگر دو سجده بهجا آورد، كافی است.
مسأله 1297- اگر بداند يكی از دو سجدهٔ سهو را بهجا نياورده، بايد دوباره دو سجدهٔ سهو بهجا آورد و چنانچه سهواً سه سجده انجام داده، بايد دوباره دو سجدهٔ سهو بهجا آورد.
مسأله 1298- اگر واجبی از واجبات سجدهٔ سهو را فراموش كرده، چنانچه از محلّ آن نگذشته است، آن را بهجا میآورد و اگر پس از سلام فهمیده، بنا بر احتياط، سجدهٔ سهو را اعاده كند.
مسأله 1299- اگر در سجدهٔ سهو شک كرده كه دو سجده بهجا آورده يا يک سجده، چنانچه پيش از تشهد باشد، بر يک بنا میگذارد و اگر پس از ورود در تشهد باشد، بر دو بنا میگذارد و اگر شک كرده كه دو سجده بهجا آورده يا سه سجده، بر دو بنا میگذارد؛ امّا اگر شک كرده كه اصل سجده را بهجا آورده يا نه، بايد بهجا آورد.
شيوة سجدة سهو
مسأله 1300- شيوهٔ سجدهٔ سهو اين است كه پس از سلام نماز فوراً نيّت سجدهٔ سهو كند و پيشانی را بر چيزی كه سجده بر آن صحيح است، بگذارد و بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ»؛ يا بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ» و بهتر است بگويد: «بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ السَّلامُ عَلَيكَ أيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكاتُهُ»..
سپس بنشيند و دوباره به سجده رود و يكی از ذكرهای ياد شده را بگويد و بنشيند و پس از تشهد سلام دهد.