استفتائات امر به معروف و نهی از منکر- آیت الله العظمی مکارم مدظله
احکام امر به معروف و نهی از منکر
نهی از منکر برای رانندگانی که موسیقیهای نامشروع استفاده می کنند
سؤال: گاهی که در تاکسی یا اتوبوس سوار میشویم راننده نوار موسیقی زن روشن میکند اگر انسان بداند با تذکر وی ممکن است نوار را خاموش کند اما بعد از پیاده شدن وی دوباره روشن میکند وظیفهاش چیست؟
سؤال: بعضی رانندههای اتوبوس عنوان میکنند که اگر نوار گوش نکنند خوابشان میبرد در این حالت وظیفة انسان چیست؟
پاسخ:باید تذکر دهد و به وظیفه نهی از منکر با زبان خوش توأم با ادب و منطق عمل کند.
2- باید آنها را توجیه کرد که برای این منظور از نوارهای مشروع استفاده کنند.
2- نهی از منکر از طریق ضرب و شتم
سؤال: در دوران نوجوانی که مصادف با دهه شصت بود من در بسیج محلات مشغول به خدمت بودم که در حین این انجام وظائف گاه با کسانی که از منظر ما مرتکب بزه یا منکری بودند برخورد فیزیکی می کردیم و آنها را با جلب مورد ضرب وشتم قرار می دادیم. اکنون به ایشان دسترسی ندارم آیا اموری که در آن شرایط انجام می دادیم درست بوده و اگر نه چگونه رضایت آنها را حاصل کنم؟
پاسخ:بدون اجازه حاکم شرع اینگونه نهی از منکر کردن برای افراد عادی جائز نیست و اگر چنین کاری کرده اید و دسترسی دارید حلیّت بطلبید والّا برای آن اشخاص استغفار کنید و کار خیر انجام دهید.
کتک زدن بخاطر عدم رعایت حجاب
سؤال: اگر یکى از محارم مردى ملتزم به حجاب شرعى نباشد، آیا مرد حق دارد به خاطر این کار او را بزند، البتّه بعد از این که راههاى مختلف زیادى را براى قانع ساختن او پیموده و نتیجه اى نگرفته است؟
پاسخ:زدن به منظور امر به معروف و نهى از منکر بدون اجازه حاکم شرع جایز نیست.
عدم التزام مرد به حجاب شرعی همسر
سؤال: اگر مردى همسرش را به حجاب شرعى ملتزم نکند، آیا فاسق محسوب مى شود؟
پاسخ:اگر نهى از منکر را ترک کند فاسق است.
نهی از منکر اساتید توسط دانشجو
سؤال: گاهى بعضى از اساتید زن در کلاس درس دانشجویان با لباسهاى تحریک کننده حضور پیدا مى کنند و دانشجویان بناچار براى دریافت درس و مطلب به او نگاه مى کنند، تکلیفشان چیست؟
پاسخ:در این گونه موارد باید با هماهنگى مسؤولین دانشگاه جلو این گونه مسائل را گرفت تا دانشجویان به مشکل برخورد نکنند و اساتید به وظیفه شرعیّه خودشان عمل نمایند.
قطع رابطه برای اصلاح رفتار ناشایست
سؤال: آیا با اشخاصى که افعال و کردار غیر معقولانه و ناشایست دارند و با تذکّر، از افعال خود دست بردار نیستند، مى شود قطع رابطه نمود؟
پاسخ:در صورتى که قطع رابطه موجب خوددارى از منکر شود لازم است.
ترک کردن مجلس غیبت
سؤال: اگر کسى در بین جمع، غیبت بکند و مطمئن باشیم امر به معروف و نهى از منکر در او تأثیر نمى کند، وظیفه ما چیست؟
پاسخ:در چنین جلسه اى شرکت نکنید.
قطع رابطه خانوادگی جهت نهی از منکر
سؤال: آیا قطع رابطه با اقوامى که نسبت به امور شرعى بى تفاوتند مثلا (خمس و زکات نمى دهند) و یا امور خلاف شرع انجام مى دهند و امر به معروف و نهى از منکر در آنها تأثیرى ندارد جایز است؟
پاسخ:اگر قطع رابطه موجب بیدار شدن آنها گردد واجب است و اگر اثر منفى دارد، این کار را نکنید.
تذکر به کسی که قرآن را غلط می خواند
سؤال: آیا تذکّر به کسى که قرآن را غلط مى خواند واجب است؟
پاسخ:بهتر است با زبان خوب تذکّر دهید.
نهی از منکر در دانشگاهها
سؤال: یکى از مسؤولین دانشگاهها به غلط امر به معروف و نهى از منکر و تذکّر به دانشجویان خاطى را محدود به مسؤولین انضباطى دانشگاه مى داند و به دانشجویان مؤمن میدان نمى دهد، با توجّه به این مطلب وظیفه یک دانشجوى متعهّد و انقلابى در این زمینه چیست؟
پاسخ:امر به معروف و نهى از منکر وظیفه همه مسلمانهاست و کسى نمى تواند جلوى آن را بگیرد ولى باید طورى انجام گیرد که نظم دانشگاهها و مؤسّسات به هم نخورد.
نهی از منکر در تاکسی
سؤال: اگر سوار تاکسى شدیم و راننده نوار ترانه غیر مذهبى گذاشت تکلیف ما در این حال چیست؟
پاسخ:باید نهى از منکر کنید و اگر نمى پذیرد پیاده شوید، مگر این که عسر و حرج لازم آید.
امر به معروف و نهی از منکر نسبت به نامحرم
سؤال: امر به معروف و نهى از منکر مرد نسبت به زن نامحرم، یا بالعکس چگونه باید صورت پذیرد؟
پاسخ:باید به صورتى باشد که خلاف شرعى در آن پیش نیاید، و به زبان خوش و منطقى انجام گیرد.
نهی از منکر شخصی که موجب اذیت و آزار دیگران می شود
سؤال: اگر کسى با راه رفتن یا صحبت کردن در مکان عمومى، موجب اذیّت و آزار دیگران شود، چه حکمى دارد؟ بر فرض حرام بودن، آیا باید نهى از منکر کرد؟
پاسخ:کار خلافى انجام داده، و لازم است با زبان خوش او را نهى از منکر کرد.
پخش صدای خواننده زن در وسایل نقلیه عمومی
سؤال: گاهی در تاکسی یا در اتوبوسهای بین شهری صدای زن پخش می شود. در این موارد چه باید کرد؟
پاسخ:با زبان خوب، امر به معروف و نهی از منکر نمایید تا نوار را قطع کنند و با توجه به اینکه این کار غیر قانونی است می توانید در صورت عدم توجه، به مراکز مزبور شکایت کنید.
نهی از منکر ناصحین
سؤال: آیا امر به معروف و نهی از منکر توسط ناصحین مرد وابسته به ستاد اجرای امر به معروف و نهی از منکر به زنان بدحجاب مجاز است یا خیر؟ با عنایت به اینکه ناصحین زن در ستاد فعالیت دارند و امر به معروف توسط ناصحین مرد مستلزم صحبت کردن، نگاه کردن به مو یا حتی بدن زن نامحرم باشد.
پاسخ:امر به معروف و نهی از منکر واجب کفائی است، اگر به اندازه کافی ناصح از جنس موافق باشد لزومی ندارد جنس مخالف اقدام کند
|