١ – نماز خواندن در زمین غصبی
سؤال: آیا گذشت زمان حکم زمین غصبى را عوض مى کند؟
جواب: مسلّم است که نماز در زمین غصبى حرام است و مرور زمان هرگز حکم آن را تغییر نمى دهد.
٢ – نمازخانه های مجهول المالک
سؤال: در دانشگاه معمولا مکانى را براى نماز اختصاص مى دهند آیا بر دانشجویان لازم است که به خاطر نماز خواندن در این مکانها مبلغى به فقرا بدهند به اعتبار این که این مکانها مجهول المالک است و آیا این مسأله در مورد تدریس در دانشگاه هم صادق است؟
جواب: اگر مکانى که براى نماز اختصاص داده شده است در دست حکومت است و وضع آن براى شما روشن است نماز خواندن در آن با اجازه مسؤولین مانعى ندارد و لازم نیست چیزى بدهید و اگر واقعا مجهول المالک است و راهى براى شناخت مالک آن نیست در این صورت مى توانید نماز بخوانید و وجهى را در مقابل آن به فقرا بپردازید.
٣ – مکانی که با پول بلیط بخت آزمایی خریداری شده
سؤال: شخصى در زمان طاغوت یک عدد بلیط بخت آزمایى به قیمت 5 تومان خرید و مبلغ 100هزارتومان برنده شد و با آن خانه اى تهیه کرد، آیا نماز خواندن در این خانه جایز است؟
جواب: باید آن را به عنوان مجهول المالک با اجازه حاکم شرع صدقه دهد و اگر خودش مستحق باشد مى تواند با اجازه حاکم شرع تصرف کند.
٤ – تبدیل غیر قانونی حیاط منزل به اتاق مسکونی
سؤال: یکی از بستگان ما مشغول بزرگ کردن خانه خود با استفاده از حیاط خانه است. این کار غیرقانونی است، مگر آن که جریمه آن داده شود. آیا این کار شرعا اشکال دارد؟ همچنین آیا در این صورت این منزل غصبی است و نمیتوان در آن نماز خواند یا نماز خواندن ما در آن مانعی ندارد؟
جواب: نبایدکاری بر خلاف قوانین جمهوری اسلامی انجام دهد ولی خانه مزبور غصبی محسوب نمی شود.
٥ – نماز بر روی فرشی که قسمتی از آن با پول حرام رفو شده است
سؤال: آیا مى توان روى فرشى که قسمت کمى از آن با پول حرام رفو شده است نماز خواند یا همان قسمت خاص اشکال دارد؟
جواب: همان قسمت خاص اشکال دارد.
٦ – نماز خواندن در بیمارستان های مصادره ای
سؤال: نماز خواندن بیماران و پزشکان و پرستاران و کارمندان بیمارستانهایى که طبق حکم دادگاه مصادره شده، یا اجاره اى بوده و مدّت اجاره سپرى شده و مالک حاضر به تجدید اجاره نیست، چه حکمى دارد؟
جواب: در مورد بیمارستان هاى مصادره اى هر گاه توسّط حکومت اسلامى مصادره شده مجاز هستید در آن نماز بخوانید، و در مورد اماکن اجاره اى که مدّت اجاره تمام و صاحبش راضى به ادامه تصرّف نیست، چنانچه مجبور نباشید در بیرون نماز خود را بخوانید، و در صورت اجبار مانعى ندارد.
٧ – نماز خواندن در زمین دولتی غصبی
سؤال: اگر تعداد زیادی از مردم به غصبی بودن یک زمین دولتی (مثل پارک فضای سبز) اذعان کنند آیا میتوان با اعتماد به حکومت اسلامی در آن نماز خواند؟
جواب: در صورتی که از گفته آنها اطمینان حاصل شود نمی توان نماز خواند ولی اگر شک کنید اشکالی ندارد.
٨ – نماز خواندن در ملک موروثی
سؤال: من و سه خواهرم در خانه ای که از پدر به ارث مانده شریک هستیم و اینک من و خانواده ام در این خانه (مشاع) زندگی می کنیم در حالیکه یکی یا دو تن از خواهرانم ناراضی اند و به سادگی رضایت نمی دهند. حال حکم نماز های من و همسر و فرزندانم در این ملک چیست؟
جواب: تصرف در ملک مشترک بدون رضایت تمام افراد جائز نیست.
٩ – حق اولویت در صف نماز جماعت
سؤال: شخصى در مسجد جهت نماز جماعت جانمازى گذاشته و بیرون رفته و جماعت برپا شده و صاحب آن مراجعت نکرده است، در این صورت به محض منعقد شدن نماز جماعت حقّ او از آن مکان ساقط شده و دیگرى مى تواند جاى او را تصرف کند؟
جواب: احتیاط آن است که تا رکوع رکعت اوّل مهلت دهد اگر نیاید حق دارد.
١٠ – نماز در اماکن استیجاری که مالک اصرار بر تخلیه دارد
سؤال: خواندن نماز در اماکن و ادارات دولتى که استیجارى مى باشد و مالکش مصرّ به تخلیه است و اظهار عدم رضایت مى کند در صورتى که به علت ناچارى ساختمان هنوز تحت اختیار ارگانهاى دولتى مى باشد چه حکمى دارد؟
جواب: در صورت ضرورت قطعى اشکالى ندارد.
١١ – نماز خواندن در پارک
سؤال: برگزاری نماز جماعت در پارک با توجه به اینکه عده ای میگویند زمین پارک را شهرداری غصب نموده جایز است؟
جواب: هرگاه از غصب بودن زمین پارک اطلاع نداشته باشید حمل بر صحت کنید و نماز خواندن در آنجا صحیح است.
١٢ – خواندن نماز در اتاقی که بالای محل عبور و مرور ساخته شده
سؤال: هرگاه کسى کوچه محلّ عبور و مرور مردم را به زور تصرّف کند، و روى آن دو اتاق بسازد، و آن را متّصل به ساختمان خود نماید، آیا مى توان در آن ساختمان نماز و سایر احکام الهى را انجام داد؟
جواب: اگر مزاحم عابرین نباشد و در آن منطقه ساختن اتاق روى کوچه ها معمول باشد (آن گونه که در زمانهاى قدیم معمول بود)، اشکالى ندارد، در غیر این صورت، جایز نیست.
١٣ – گرفتن جا در صف اول نماز جماعت
سؤال: اگر کسی در محل نماز مهر یا وسیله دیگری گذاشته باشد و در وقت نماز در آن مکان حاضر نشود اگر شخص دیگری بخواهد در آن مکان نماز بخواند باید تا موقع رکوع صبر کند و سپس اگر شخص مورد نظر رؤیت نشد می توان در آن مکان نماز خواند؟ آیا این حکم در صف اول نماز جماعت نیز ثابت است یا نیازی به صبر کردن نیست؟
جواب: تفاوتی نمی کند مگر اینکه عده ای در کنار هم این کار را کرده باشند که ارتباط را قطع کند.
١٤ – نماز خواندن در بیمارستان های مصادره ای
سؤال: نماز خواندن بیماران و پزشکان و پرستاران و کارمندان بیمارستانهایى که طبق حکم دادگاه مصادره شده، یا اجاره اى بوده و مدّت اجاره سپرى شده و مالک حاضر به تجدید اجاره نیست، چه حکمى دارد؟
جواب: در مورد بیمارستان هاى مصادره اى هر گاه توسّط حکومت اسلامى مصادره شده مجاز هستید در آن نماز بخوانید، و در مورد اماکن اجاره اى که مدّت اجاره تمام و صاحبش راضى به ادامه تصرّف نیست، چنانچه مجبور نباشید در بیرون نماز خود را بخوانید، و در صورت اجبار مانعى ندارد.
١٥ – نماز خواندن در خانه ای که بابت آن بدهی معوقه دارد
سؤال: اگر خانه ای با وام ساخته شده باشد و همچنین با قرض بعد طلبکار پول خود را طلب کند اما فرد نتواند فعلا بپردازد، نماز خواندن در آن خانه چه حکمی دارد؟
جواب: نماز خواندن در آنجا اشکالی ندارد ولی باید هرچه زودتر دین خود را ادا کند.
١٦ – نماز در خانه ای که با پول فرد گران فروش تهیه شده
سؤال: پدرم فرد گران فروشی است و با پول هایی که جمع کرده خانه ای در تهران برایم خریده است تا برای ادامه تحصیل در این شهر مشکلی نداشته باشم. آیا زندگی کردن و نماز خواندن در چنین مکانی اشکال دارد یا خیر؟
جواب: هر چند کاری بر خلاف انصاف انجام داده است نماز خواندن و زندگی کردن در آنجا اشکالی ندارد.
١٧ – نماز خواندن در مکانی که مصادره ای است
سؤال: بنده در شرکت بیدستان یا همان میکده سابق مشغول به کار هستم. می خواهم ببینم در حالیکه این شرکت مصادره ای است و زمان انقلاب در حالیکه صاحب آن ارمنی بوده و فرار کرده، آیا نماز خواندن ما در آنجا مشکلی دارد یا خیر؟
جواب: تحقیق کنید هرگاه طبق موازین شرعی مصادره شده باشد نماز خواندن در آن جایز است. (برای تحقیق می توانید از امام جمعه محل سوال کنید)
١٨ – نماز خواندن در زمین دولتی غصبی
سؤال: اگر تعداد زیادی از مردم به غصبی بودن یک زمین دولتی (مثل پارک فضای سبز) اذعان کنند آیا میتوان با اعتماد به حکومت اسلامی در آن نماز خواند؟
جواب: در صورتی که از گفته آنها اطمینان حاصل شود نمی توان نماز خواند ولی اگر شک کنید اشکالی ندارد.
١٩ – نماز در زمینهایی که حصار ندارد
سؤال: آیا انسان مى تواند در بیابان یا مزرعه اى که حصار ندارد ولى مالک دارد، نماز بخواند، یا از آب تلمبه اى که در آن مزرعه وجود دارد، استفاده نماید؟
جواب: در صورتى که مزاحمت و فسادى ایجاد نکند، مانعى ندارد.
٢٠ – تبدیل غیر قانونی حیاط منزل به اتاق مسکونی
سؤال: یکی از بستگان ما مشغول بزرگ کردن خانه خود با استفاده از حیاط خانه است. این کار غیرقانونی است، مگر آن که جریمه آن داده شود. آیا این کار شرعا اشکال دارد؟ همچنین آیا در این صورت این منزل غصبی است و نمیتوان در آن نماز خواند یا نماز خواندن ما در آن مانعی ندارد؟
جواب: نبایدکاری بر خلاف قوانین جمهوری اسلامی انجام دهد ولی خانه مزبور غصبی محسوب نمی شود.
٢١ – نمازخانه اداره ای که رضایت کامل صاحبان آن گرفته نشده
سؤال: اداره ای که اینجانب در آن اشتغال به کار دارم طبق شواهد و پرونده های قضایی موجود هنوز رضایت کامل مالکان زمین آن توسط دولت گرفته نشده است و ایشان ادعای طلب وجه زمین را دارند . علیهذا نماز خواندن در نمازخانه این اداره از نظر غصبی بودن زمین آن برای کارمندان چه حکمی دارد؟
جواب: اگر زمین معامله شده ولی وجه آن را نپرداخته اند تصرفات شما در آن زمین مانعی ندارد. ولی اگر بیعی صورت نگرفته و زمین در ملک مالک اصلی باقی است و صاحب ملک راضی نیست تصرفات شما جایز نمی باشد.