١ – پخش اذان در خوابگاههای دانشجویی
سؤال: بعضى دوستان میل دارند که اذان صبح، ظهر و مغرب در خوابگاه هاى دانشجویى پخش شود; برخى دیگر به بهانه «ایجاد مزاحمت براى دانشجویان» با این کار مخالفت مى کنند; نظر مبارک جنابعالى چیست؟
جواب: اذان شعار اسلام، و براى بیان وقت نماز است. پخش آن با بلندگو به صورت معتدل و متعارف و خالى از افراط اشکالى ندارد.
٢ – شهادت به ولایت امیرالمؤمنین در اذان
سؤال: شهادت به ولایت امیر مؤمنان مولاى متقیان حضرت على بن ابى طالب (علیه آلاف التحیّة والثّناء) از چه زمانى در جامعه شیعیان در اذان گفته شده است؟
جواب: از بعضى روایات استفاده مى شود که این کار از عصر ائمّه(علیهم السلام) شروع شد ولى در آن عصر جنبه عمومیّت نداشته است، سپس به صورت شعار شیعه درآمد (براى توضیح بیشتر به کتاب نفیس مستمسک، بحث اذان واقامه رجوع شود).
٣ – عدم رعایت ترتیب در اذکار اذان
سؤال: چنانچه ترتیب در اذکار اذان رعایت نشود چه باید کرد؟
جواب: از آنجا که درست نگفته اید جبران نمایید.
٤ – قصد جزئیت در شهادت به ولایت علی علیه السلام
سؤال: آیا گفتن «اَشْهَدُ اَنَّ عَلیّاً وَلِىُّ اللّه» در اذان، اختراع و بدعت است؟
جواب: بدعت آن است که به قصد جزئیّت اذان بگویند، و اگر به این قصد نباشد بدعت نیست و اشکالى ندارد و شیعیان به این قصد نمى گویند.
٥ – اکتفا کردن به اذان زن در نماز
سؤال: آیا جایز است که مرد در نماز به اذان زن اکتفا کند؟
جواب: اشکال دارد.
٦ – شهادت دادن به عصمت حضرت زهرا(س) در اذان و اقامه
سؤال: اخیراً در بعضى مناطق، علاوه بر جمله «اشهد ان علیاً ولى الله»، جمله «اشهد ان فاطمة الزاهراء عصمة الله الکبرى» را نیز به اذان اضافه مى کنند، این کار چه حکمى دارد؟
جواب: این کار جایز نیست، و علاوه بر عدم مشروعیّت زیانهاى فراوانى براى عالم تشیّع دارد. ابراز علاقه به آن بزرگوار راههاى بسیار بهترى دارد.
٧ – اذان گفتن بین دو نمازی که با هم خوانده می شود
سؤال: طبق آنچه در مسئله 844 توضیح المسائل جنابعالى آمده، از جمله موارد سقوط اذان، جایى است که دو نماز مثل «ظهرین» یا «عشائین» با هم خوانده مى شود و فقط به مقدار تعقیب و نافله، فاصله مى شود. اگر در چنین مواردى اذان گفته شود، خلاف شرع صورت گرفته است؟
جواب: گفتن اذان در این حالت خلاف است.
٨ – شهادت به ولایت حضرت علی (ع) در اذان و اقامه
سؤال: با سلام: در رساله جنابعالی آمده است که« اشهد ان علی ولی الله »را نباید جزء اذان گفت. آیا این بستگی به نیت ما دارد یا باید لحن خود را در گفتن این عبارت تغییر دهیم؟ و اگر عمدا آن را جزء اذان ذکر کنیم چه حکمی دارد؟
جواب: بهتر است گاهی لحن طوری باشد که تفاوت معلوم شود. و اگر قصد جزئیت شود کار خلاف شده اما اذان و اقامه باطل نمی شود.
٩ – شعر خواندن در بین اذان
سؤال: آیا گفتن شعرهایی در وصف نماز در بین کلمات اذان اشکال دارد؟
جواب: این کار جایز نیست.
١٠ – شهادت سوم در اذان و اقامه
سؤال: چرا شیعیان شهادت سوم را در اذان مستحب میدانند؟ با توجه به اینکه منبع ما قرآن سنت پیامبر و سیره امامان(علیهم السلام) است و در هیچ جا نمی یابیم که چنین چیزی مستحب است. و به اینکه اهل سنت بجای حی علی خیر العمل میگویند الصلاه افضل من النوم اعتراض میکنیم؟ باتشکر.
جواب: هیچ کس نمی گوید شهادت سوم جزو اذان و اقامه است بلکه به عنوان یقین و تبرک می گوید ولی سنی ها جمله الصلاة خیر من النوم را به قصد جزئیت ذکر می کنند.
١١ – تاریخچه ورود «اشهد ان علیاً ولی الله» در اذان
سؤال: لطفا بفرمایید «اشهد ان علیاً ولی الله» در اذان از کی و توسط چه کسی به عنوان امری مستحب در اذان باب شد؟
جواب: به نظر می رسد از اواخر قرن سوم معمول شده است ولی توجه داشته باشید که شهادت به ولایت امیرالمومنین(ع) جزو واجبات اذان و اقامه نیست و به عنوان اظهار علاقه گفته می شود.
١٢ – شهادت به ولایت حضرت علی (ع) در اذان و اقامه
سؤال: با سلام: در رساله جنابعالی آمده است که« اشهد ان علی ولی الله »را نباید جزء اذان گفت. آیا این بستگی به نیت ما دارد یا باید لحن خود را در گفتن این عبارت تغییر دهیم؟ و اگر عمدا آن را جزء اذان ذکر کنیم چه حکمی دارد؟
جواب: بهتر است گاهی لحن طوری باشد که تفاوت معلوم شود. و اگر قصد جزئیت شود کار خلاف شده اما اذان و اقامه باطل نمی شود.