تیمم بدل از غسل و وضو

تیمم بدل از غسل و وضو(آیت الله العظمی مکارم)

1- تیمم بدل از غسل برای کسی که حمام کردن در صبح برای او ضرر دارد.

سؤال: اگر مردی به دلیل اینکه حمام کردن در صبح برای او ضرر داشته باشد و نمازش را در ظهر قضا نماید و بخاطر اینکه خداوند در قرآن فرموده در حال جنابت به نماز نایستید آیا بهتر این نیست که نمازش را ظهر بخواند تا اینکه بخواهد نمازی بخواند با تیمم که هر زمان که به اینصورت است خودم از خداوند خجالت می کشم چون احساس نجسی می کنم

پاسخ: همان کسی که دستور غسل داده دستور تیمم را هم صادر فرموده است و هر دو را سبب پاکی روح شمرده است.

2- وظیفه کسی که تیمم بدل غسل را اشتباه انجام داده

سؤال: یک بار بر اثر فراموشی تیمم بدل از غسل را اشتباه انجام دادم تکلیف نماز هایی که بعد از ان انجام داده ام چیست؟

پاسخ: نمازهایی را که پس از آن و قبل از انجام غسل واجب یا مستحب ، یا تیمم بدل از غسل بعدی انجام داده اید قضا کنید.

3- عدم جواز تیمم بدل از غسل در هنگام خجالت

سؤال: آیا در مواردی که غسل جنابت لازم است اگر در جایی بودیم که رودر بایستی داشتیم مانند خانه مادر شوهر می توان تیمم کرد؟

پاسخ: رودربایستی مجوز ترک غسل و انجام تیمم بدل از غسل نمی شود مگر این که انجام غسل واقعاً عسر و حرج شدید داشته باشد که در این صورت نماز را به تأخیر می اندازید و در آخر وقت تیمم می کنید و نماز می خوانید.

4- تیمم کردن جنب برای توقف در مسجد

سؤال: جنبى که مى داند اگر غسل کند به درس نمى رسد آیا جایز است در مسجد با تیمّم توقف کند؟

پاسخ: لازم است اوّل غسل کند سپس در کلاس درس حاضر شود.

5- انجام کارهایی که مشروط به طهارت است با تیمم

سؤال: اگر شخصى به جاى غسل جنابت تیمّم بدل از آن را بجا آورد آیا مى تواند وارد مسجد شود یا کلمات قرآن را مس نماید؟

پاسخ: در مواردى که تیمّم جایز است تمام کارهایى را که مشروط به طهارت است مى توان انجام داد.

6- غسل نکردن به خاطر رعایت حال دیگران

سؤال: اگر انسان قبل از اذان صبح جنب بشود و بخاطر ایجاد مزاحمت برای دیگران عمداً غسل نکند تیمم کند روزه او در ماه رمضان یا قضای آن صحیح است ؟ و آیا باید برای نماز ظهر غسل کند؟

پاسخ: این امر مجوز تیمم نمی شود و روزه اشکال دارد مگر این که مزاحمت شدیدی باشدو در هر حال برای نماز ظهر و عصر باید غسل کند

7- خروج منی به همراه بول در بیماران پروستات

سؤال: کسانى که بر اثر عمل جرّاحى پروستات، در بیشتر اوقات، همراه ادرارشان منى خارج مى شود، آیا با خروج یقینى، غسل بر آنها واجب مى گردد، هر چند دفعات آن فراوان باشد؟ یا ادلّه وجوب غسل فقط شامل خروج متعارَف مى شود؟

پاسخ: با توجّه به این که خروج منى در چنین فرضى، داخل ادرار به صورت مستهلک خواهد بود، سبب غسل نمى شود; ولى اگر به صورت مستقلّ و یا شبه مستقل خارج شود، غسل واجب مى شود. ولى چنانچه تکرار غسل موجب عسر و حرج شدید گردد، تیمّم بدل از غسل مى کند.

8- خونریزی در یائسگی که تمام شرایط عادت ماهیانه را دارد

سؤال: با توجّه به درمان جدید یائسگى، و با عنایت به این که یائسگى یک بیمارى تلقّى مى شود، و پزشک با زن یائسه به عنوان بیمار برخورد مى کند، و داروهایى که به این بیماران داده مى شود همان حیض و خونریزى قبل از یائسگى را ایجاد مى کند، و از آن جا که بعد از یائسگى تمام خونهایى که دیده مى شود استحاضه محسوب مى شود، تکلیف فردى که از سن 48 سالگى (سنّ طبیعى یائسگى) و گاهاً در سنّ 20 الگى یا کمتر یا بیشتر یائسه مى شود، و تحت این درمانها قرار مى گیرد چیست؟ از آن جا که یائسگى بیمارى تلقّى مى شود، و این فرد خود با مشکلات بسیارى دست و پنجه نرم مى کند تکلیفش چیست؟ با توجّه به این که اگر استحاضه قرار دهیم، غسل هاى پى در پى گاهاً باعث زحمت زیاد مى شود، آیا در صورت ضرر نداشتن آب مى تواند تیمّم کند؟ از آن جا که 70 درصد زنان به این گونه احکام عمل نمى کنند، تکلیف این افراد چیست؟

پاسخ: راه حلّ اسلام در این زمینه آسان است. یائسگى مانند پیرى نوعى سیر طبیعى عمر است، و نباید آن را بیمارى دانست. هر چند تقویت کردن براى پیشگیرى از عوارض آن خوب است. همان گونه که در سالخوردگان نیز مطلب چنین است. بنابراین، تمام کسانى که به سنّ پنجاه سال قمرى مى رسند، خونهایى که مى بینند استحاضه است، مگر این که داراى تمام شرایط عادت ماهیانه باشد. و در مواردى که غسل کردن براى آنها ضرر یا مشقّت زیاد دارد، مى توانند به جاى آن تیمّم کنند، و نماز خود را بخوانند.

9- تیمم به جای وضوی مستحبی

سؤال: از جانبازان دوران دفاع مقدّس هستم که قطع نخاع شده ام; عادت کرده ام که دائماً با وضو باشم، امّا گاهى از اوقات کسالت جسمى، اجازه وضوى مستحبّى به من نمى دهد، آیا مى توانم تیمّم کنم؟ در این صورت، آیا ثواب وضوى مستحبّى را مى برم؟ آیا با این تیمّم مى توانم نماز مستحبّى بخوانم؟

پاسخ: مانعى ندارد، و ان شاء الله ثواب وضوى مستحبّى را مى برید، و نماز مستحبّى را مى توانید با آن بخوانید.

10- حکم بقاء تیمم بدل از غسل بعد از برطرف شدن عذر

سؤال: اگر به جای غسل جنابت به خاطر تنگی وقت تیمم کنیم آیا بعد از برطرف شدن عذر تیمم بدل از غسل باطل می شود؟

پاسخ: اگر به خاطر تنگی وقت تیمم می کند برای آنچه وقت دارد و نیاز به وضو دارد باید غسل کند.

11- برطرف شدن مانع وضو قبل از شروع به نماز

سؤال: کسى که به خاطر بیمارى ناگزیر از تیمّم شده، اگر قبل از شروع به نماز بتواند وضو بگیرد یا غسل کند، تکلیفش چیست؟

پاسخ: لازم است وضو یا غسل بجا آورد.

12- تیمم کردن کسی که مبتلا به خروج بی اختیار ریح است

سؤال: کسى که مبتلا به مرضى است که نمى تواند از خروج باد جلوگیرى کند، و وضو گرفتن هم برایش ضرر دارد، آیا باید در محلى (مثلا روى سنگ) نماز بخواند تا بتواند بعد از اینکه چیزى از او خارج شد تیمّم کند و نماز را ادامه دهد؟

پاسخ: اگر تجدید تیمّم در وسط نماز براى او میسّر باشد بى آنکه منافى نماز بجا آورد، این کار لازم است. مگر اینکه تکرار آن باعث عسر و حرج گردد، که در این صورت واجب نیست.

13- تاخیر انداختن عمدی وقت نماز به جهت تیمم

سؤال: حکم به تاخیر انداختن نماز صبح تا نزدیکی قضا شدن به خاطر جنب بودن و خواندن نماز با تیمم چیست؟

تاخیر عمدی جایز نیست و گناه کرده ولی نمازی که با چنین تیممی بخواند صحیح است.

14- حکم نماز کسی که قبل از اتمام وقت مانع تیمم اش برطرف شده

سؤال: شخصی جنب است و دسترسی به آب لازم برای غسل ندارد، اگر وقت نماز فرا برسد و او با تیمم نمازش را بخواند و در عین حال تا زمانی که وقت نماز نگذشته است با دسترسی به آب غسل کند و پاک شود، آیا باید نمازش را اعاده نماید؟

پاسخ: باید نماز را اعاده کند.

15- وسعت وقت در نمازی که با تیمم انجام شده

سؤال: در صورت جنب بودن و عدم دسترسی به آب که تیمم می کنیم و نماز به جا می آوریم، پس از دسترسی به آب و غسل کردن در صورتی که وقت نماز نگذشته باشد باید قضای نماز را به جا آوریم ؟

پاسخ: بنابر احتیاط نماز را بعد از غسل اعاده کند.

16- نمازهای یومیه شخصی که امکان انجام غسل را ندارد

سؤال: اگر شخصی به حالت جنب نمازهای یومیه خود را بجا آورد، آیا در صورتی که غسل نکرده باشد در هر بار وضو گرفتن باید تیمم کند یا یکبار هنگام برخواستن از خواب برای آن روز کافی است؟

پاسخ: یک بار تیمم بدل از غسل کفایت می کند ولی باید در اسرع وقت غسل جنابت را انجام دهد و تا زمانی که از غسل کردن معذور است برای نمازهای بعدی فقط وضو می گیرد.

17- اعاده نمازی که با تیمم خوانده شده

سؤال: اگر در حال جنابت با تیمم نماز به جا آوریم و سپس قبل از اینکه وقت نماز بگذرد غسل نماییم، آیا باید نماز را دوباره بجا آوریم؟

پاسخ: بنابر احتیاط بجا بیاورید.

18- تیمم بدل از غسل بانوان

سؤال: آیا خانمها نیز مانند آقایان در صورت عدم دسترسی به حمام میتوانند تیمم بدل از غسل انجام دهند؟

پاسخ: آری، در انجام احکام تفاوتی بین زن و مرد نیست.

19- تیمم بدل از غسل به علت نرسیدن به مدرسه

سؤال: اگر انسان محتلم شود و بخواهد به مدرسه و ... برود، آیا می تواند به علت تنگی وقت تیمم کند؟

پاسخ: اگر وقت کافی برای انجام غسل نیست می تواند تیمم کند.