سؤال٩٨٠: - مسابقات علمى و نظامى با شرط برد و باخت چه حكمى دارد؟
جواب:باسمه تعالى؛ صحيح نيست، و آن مال براى برنده حلال نمىشود؛ ولى براى مسابقات علمى مىشود جايزه تعيين كرد، و جايزه آن است كه شخص يا مؤسسهاى غير از مسابقهدهندگان، آن را مىپردازند، و الله العالم.
سؤال٩٨١: بازى كردن با شطرنج و پاسور اگر چه بدون برد و باخت باشد چه حكمى دارد؟
جواب:باسمه تعالى؛ بازى با آلات معروفۀ قمار، چه با برد و باخت مالى باشد يا بدون آن، جايز نيست؛ و شطرنج تا وقتى كه محرز نشود كه از آلت قمار بودن خارج شده بطورى كه در هيچ مجتمع قمار با آن متعارف نباشد، بازى با آن- چه با برد و باخت مالى باشد يا بدون آن- جايز نيست، و الله العالم.
سؤال٩٨٢: نزد جنابعالى بازى با شطرنج و ورق چگونه است؟
جواب:باسمه تعالى؛ بازى با آلات معروفۀ قمار- و لو بدون برد و باخت- جايز نيست مگر اينكه از آلت قمار بودن خارج شود به گونهاى كه در هيچ جا از آلات قمار شمرده نشود، در اين صورت بازى با آن بدون برد و باخت مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٩٨٣: بازى كردن با شطرنج بدون شرط و برد و باخت، تنها براى تفريح و تقويت نيروى فكرى چگونه است؟
جواب:باسمه تعالى؛ بازى با آلات معروف قمار- و لو قصد برد و باخت نباشد- جايز
نيست، و تا وقتى كه محرز نشود شطرنج از آلت قمار بودن خارج شده، بازى با آن- چه با برد و باخت مالى باشد يا بدون آن- جايز نيست، و الله العالم.
سؤال٩٨۴: يك بازى كه از « تاس» استفاده مىشود، بدون برد و باخت و كاملاً از حالت قمار خارج است، چه حكمى دارد؟
جواب:باسمه تعالى؛ اگر از آلات قمار حساب شود، بازى با آن- و لو بدون برد و باخت مالى- جايز نيست، و الله العالم.
سؤال٩٨۵: آيا طلاب مىتوانند برنامههاى راديو و تلويزيون را ببينند؟
جواب:باسمه تعالى؛ استفادۀ حلال از راديو و تلويزيون مانعى ندارد، و فرقى بين طلبه و غير طلبه نيست، و الله العالم.
سؤال٩٨۶: براى تهيۀ لوازم مسابقه مثل توپ و جايزه، آيا جايز است برگزار كنندگان از بازيكنان پول دريافت كنيد؟
جواب:باسمه تعالى؛ براى جايزه، جايز نيست؛ ولى تهيۀ مخارج وسايل بازى عيبى ندارد، و الله العالم.
سؤال٩٨٧: يكى از ورزشها در يك شهر همواره با برد و باخت همراه است، حكم اين بازى در آن شهر و شهر ديگر بدون برد و باخت، چگونه است؟
جواب:باسمه تعالى؛ اشكالى ندارد؛ و مثل توپ بازى، آلت قمار شمرده نمىشود، و الله العالم.
سؤال٩٨٨: بازىاى در شهرى معمولاً همراه با حرامى است، اين بازى چه حكمى دارد؟
جواب:باسمه تعالى؛ اگر خود بازى، بازى حلال است، مقارن بودن آن با حرام، آن را حرام نمىكند؛ ولى از كار حرام بايد خوددارى شود، و الله العالم.
سؤال٩٨٩: شرطبندى بينندگان بر روى بازى بازيكنان، چه حكمى دارد؟
جواب:باسمه تعالى؛ صحيح نيست، و الله العالم.
سؤال٩٩٠: اگر بازيگران بدانند، تماشاگران بر روى بازى آنان شرط مىبندند، آيا بايد بازى را ترك گويند؟
جواب:باسمه تعالى؛ لزومى ندارد، و الله العالم.
سؤال٩٩١: چه نوع ورزشى براى جوانان مناسب است؟
جواب:باسمه تعالى؛ هر نوع ورزش كه قمار نباشد و موجب تقويت جسم و روح شود، مناسب است، و الله العالم.
سؤال٩٩٢: شرط برد و باخت در مسابقه چيست؟
جواب:باسمه تعالى؛ شرط برد و باخت عبارت است از اينكه طرفين مالى را بگذارند كه هركدام برنده شد بردارد؛ و اين، قمار و حرام است، و الله العالم.
سؤال٩٩٣: بازيهايى كه هيچگونه فايدۀ مشخصى ندارند و صرفاً سرگرمى محسوب مىشوند، چه حكمى دارند؟
جواب:باسمه تعالى؛ حرام نيست، ولى مكروه است، و الله العالم.
سؤال٩٩۴: شرطبندى در مسابقهاى كه جايز است، ولى مبلغ شرط براى بازنده سنگين است، آيا عمل به شرط لازم است؟
جواب:باسمه تعالى؛ اگر پرداخت مبلغ حرجى است، مىتواند تأخير بيندازد و در صورت تمكّن بپردازد؛ و منظور از « حرج» به مضيقه افتادن است، و الله العالم.
سؤال٩٩۵: مسابقۀ موتور سوارى و جز آن در اين روزگار، جنبۀ نظامى دارد، آيا شرط برد و باخت جايز است؟
جواب:باسمه تعالى؛ شرط برد و باخت اشكال دارد، ولى براى اين نوع مسابقات مىشود جايزه تعيين كرد؛ و جايزه آن است كه شخصى يا مؤسسهاى غير از مسابقهدهندگان، آن را بپردازند، و الله العالم.
سؤال٩٩۶: بازيهايى كه مطلقاً حرامند، كدامند؟
جواب:باسمه تعالى؛ بازى با آلات معروفۀ قمار، هرچند به شرط برد و باخت نباشد، و بازى به شرط برد و باخت هرچند با آلات معروفۀ قمار نباشد، حرام است، و گرفتن آن مال جايز نيست؛ و هر نوع بازى كه ترغيب به حرام باشد، حرام است، و الله العالم.
سؤال٩٩٧: - بازى با كسانى كه برد و باخت بر روحيۀ آنان تأثير بدى دارد، چگونه است؟
جواب:باسمه تعالى؛ اگر موجب فساد و دعوا بشود، بازى نكنند، و الله العالم.
سؤال٩٩٨: پولى كه با شرطبندى در تيراندازى به دست مىآيد، چگونه است؟
جواب:باسمه تعالى؛ تيراندازى با سلاحى كه در جنگ به كار مىرود- نه با آنچه كه در شكار و امثال آن كاربرد دارد- اگر با برد و باخت مالى بوده باشد و شرايط « سبق» و « رمايه» در آن
مراعات شده باشد، مانعى ندارد؛ و در صورتى كه مسابقه جايز باشد، جايزۀ آن براى برنده حلال مىشود، و الله العالم.
ج2:
سؤال١٧۴٧ -طريقۀ احراز اين مطلب كه آيا شطرنج از آلات مخصوص قمار است يا خير چگونه است؟ يعنى ملاك، كلّ جوامع دنيا است و يا جوامع مسلمان يا فقط جامعۀ ايران؟
جواب:بسمه تعالى -در فرض سؤال، ملاك كلّ جوامع است، و در صورتى كه در بعضى از جوامع با آن قمار شد از آلات قمار حساب مىشود، و اللّه العالم.
جواب:١٧۴٨ -منظور از قمار چيست؟
جواب:بسمه تعالى -قمار لعب با آلاتى است كه نوعا با آنها برد و باخت مىشود و همچنين لعب با آلاتى كه نوعا با آنها برد و باخت شود جايز نيست اگر چه پولى در بين نباشد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۴٩ -بازى كردن با پاسور (يا ورق) چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -پاسور از آلات قمار است و بازى با آلات قمار چه با برد و باخت مالى باشد يا بدون آن جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٠ -آيا شرطبندى بجز موارد مستثنى در موارد ديگر چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵١ -آيا برد و باخت و يا امتيازگيرى مادى در بازيهاى ورزشى جزء مستثنيات شرطبندى است يا نه؟
جواب:بسمه تعالى -جزء مستثنيات نيست و لكن اگر شخص ديگرى غير از بازيكنان جايزه براى برنده تعيين كند مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٢ -فعلا بازيهايى به نام «بازيهاى كامپيوترى» از قبيل آتارى، ميكرو، سگا و. . . در جامعه رواج دارد، اولا آيا چنين بازيهايى شرعا اشكالى دارد؟ و ثانيا كسب در آمد از طريق دريافت پول در قبال استفاده از وسايل مذكوره در يك مدت معين كه در كلوپهاى تفريحى رايج است اشكالى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -بازى با آنها اگر از آلات قمار حساب شود جايز نيست و الاّ مانعى ندارد، و همچنين در بازى با آنها اگر شرطى در كار باشد كه اگر برد چيزى را از رفيق خود بگيرد نيز جايز نمىباشد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٣ - شرطبندى در فوتبال و امثال آن سر پول چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -اين شرط جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵۴ -اگر در جلسات و ميهمانيهايى كه در منازل دوستان دور هم جمع مىشويم، تنها براى سرگرمى و تفريح و به عنوان يك بازى فكرى و نه به صورت شرط شرطبندى يا قمار با ورق (پاسور) بازى كنيم، از نظر شما اين بازى چه حكمى دارد، حرام است و بايد ترك كنيم يا اينكه اشكالى ندارد؟
جواب:بسمه تعالى -بازى با آلات قمار جايز نيست اگر چه بدون برد و باخت باشد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵۵ -نگاه كردن به ورق (پاسور) و نشستن در مجلسى كه بدون قمار، ورق بازى مىكنند چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -بازى با آلات قمار حرام است و نشستن در آن مجلس چنانچه موجب ترغيب به منكر باشد جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵۶ -اگر مقلّد تشخيص دهد، ورق پاسور و بازى با آن در اجتماع ايران از ابزار قمار خارج شده و صرفا به عنوان سرگرمى فكرى در اجتماع متداول گشته و هيچگونه حرامى اعم از شرطبندى و. . . با آن نيست، بازى با آن با در نظر گرفتن موارد ذكر شده چه صورتى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -تا زمانى كه احراز نشده كه در هيچ بلادى از بلاد با آن قمار بازى نمىكنند، بازى با آن گرچه بدون شرط مالى باشد جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٧ -بازى با پاسور و يا شطرنج چه حكمى دارد؟ اگر عنوان سرگرمى داشته باشد حكم آن چگونه است؟
جواب:بسمه تعالى -بازى با آلات معروفۀ قمار و لو بدون برد و باخت جايز نيست، و شطرنج تا مادامىكه محرز نشود كه به طور كلى از آلت قمار خارج شده، بازى با آن و لو بدون برد و باخت مالى جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٨ -بازى با پاسور (ورق) بدون هيچگونه شرطبندى در محيط منزل چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -پاسور از آلات قمار است و بازى با آلات قمار چه با برد و باخت مالى باشد يا بدون آن جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۵٩ -بازى به غير آلات قمار بدون شرط آيا اشكال دارد؟
جواب:بسمه تعالى -بازى با غير آلات قمار بدون برد و باخت مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶٠ -خريدوفروش آلات قمار و ملحق به آنها مانند شطرنج اشكال شرعى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -خريدوفروش آلات قمار جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶١ -اگر در يك بازى فوتبال قصد اعضاى تيم از بازى كردن، برد و باخت باشد آيا براى ما جايز است كه بدون قصد برد و باخت با آنان در بازى شركت كنيم؟
جواب:بسمه تعالى -در صورتى كه بازى آنها با برد و باخت مالى و قمار باشد، شركت در آن بازى جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶٢ -در صورتى كه عكسهاى موجود در آدامسها در جامعه، آلت برد و باخت ميان بچهها باشد، تكثير چنين عكسهايى چه حكمى دارد؟
جواب:بسمه تعالى -چنانچه ترغيب به قمار و تهيۀ مقدمات حرام حساب شود اشكال دارد بلكه جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶٣ -الف: با پرداخت مبلغى كارتى از صاحب دستگاه به مشترى داده مىشود كه با قرار دادن آن كارت در دستگاه با يك كليد گردونۀ دستگاه را مىچرخاند و با ضربۀ ميله اگر يكى از اشياء تعبيه شده را به خارج مدار دستگاه انداخت شيء خارج شده به صاحب پول تعلق مىگيرد و به اصطلاح ديگر برنده مىشود، و اگر نتوانست پولى كه داده بود از دستش رفته و به اصطلاح ديگر بازنده شده است.
ب: بازى ديگر (با دستگاه ديگر) به اين صورت است كه پولى توسط مشترى به صاحب دستگاه داده مىشود و زمان معينى در اختيار پول دهنده قرار مىگيرد كه با به حركت در آوردن آن دستگاه و چنگك وسط آن، اگر عروسك و يا اشياء ديگرى كه در مسير حركت قرار دارد به محفظۀ مخصوص هدايت شد صاحب پول برنده مىشود و الاّ پولى را كه داده بود مىبازد.
جواب:بسمه تعالى -موارد مذكوره از قبيل لعب با آلات قمار است و جايز نيست و آنچه را برنده مىشود مالك نمىشود و آنچه را مىبازد ملك طرف نمىشود، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶۴ -من در يكى از شهرهاى دور از محل زندگىام تدريس مىكنم، هر روز اين مسير را طى مىكنم و بعد از ظهر ساعت ۵/ تا ٣ در خانه هستم. به زودى صاحب فرزندى مىشويم (ان شاء اللّه) ، چون خودم نمىتوانم صبحها از او مواظبت كنم به ناچار بايد او را به مادرم بسپارم. امّا مشكل اين است كه در خانه، تشخيص مال حرام از حلال دشوار است، پدرم در يك بازى دوستانۀ واليبال شرطبندى مىكند و پولى را كه از اين راه بدست مىآورد تقسيم مىكند. او اين پول را با خرج خانه مخلوط مىكند البته خواه ناخواه اين طورى مىشود. ما چه بايد بكنيم و چه تصميمى بايد بگيريم؟
جواب:بسمه تعالى -ارتزاق شما از خانۀ پدرتان تا علم پيدا نكردهايد به حرمت چيزى به صورت معين اشكالى ندارد و خوف بر خود و اولاد نداشته باشيد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶۵ -اخيرا مشاهده مىشود كه مسابقات مختلفى انجام مىگيرد كه شرط شركت در اين مسابقه پرداخت مبلغى معين به همراه پاسخهاى صحيح مسابقه مىباشد كه البته به ادّعاى برگزار كنندگان اين مسابقات، جوايزى نيز از همين مبالغ جمعآورى شده به تعداد محدودى به قيد قرعه مىدهند و اضافه را به ادّعاى خودشان صرف آن مركز يا امور خيريه مىكنند، سؤال اين است: اوّلا شركت در اين مسابقه جايز است؟ ثانيا پرداخت اين مبلغ مفروض، وجه شرعى دارد يا خير؟ در صورت جواز، مسابقه و اخذ و پرداخت وجه چگونه بايد باشد؟
جواب:بسمه تعالى -در صورتى كه پرداخت كنندۀ وجه براى جوابگويى به اوراق مذكور، شرط جايزه نكند يعنى خود را طلبكار جايزه و قرعه نداند مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶۶ -در عيد نوروز كه با تخم مرغ و گردو بازى مىكنند، آيا اين كار حرام است؟
جواب:بسمه تعالى -اگر شرطبندى كنند قمار و حرام است، و اللّه العالم.
سؤال١٧۶٧ -الف-يك برگ كاغذ كه حاوى سؤالاتى دربارۀ سخنرانى تلويزيونى آقاى. . . مىباشد، مىفروشند بمبلغ ١٠ تومان و سپس بخاطر اينكه بچههاى مدرسه تشويق شوند، جايزهاى به افرادى كه سؤالات را صحيح گفتهاند مىدهند، خريدن كاغذ به مبلغ فوق و گرفتن جايزه در صورت صحيح بودن جواب چه صورت دارد؟ آيا بين اينكه جايزه را از جمعآورى مبلغ فوق يا پول ديگر بدهند فرقى است يا نه؟
ب-يك برگ كاغذ را كه حاوى سؤالاتى است مىدهند و مىگويند «شركت كنندگان در مسابقه بايستى مبلغ 200 تومان به فلان شماره حساب بريزند تا در صورت موفق بودن و جواب صحيح دادن به سؤالات، در قرعهكشى شركت دهيم و اگر قرعه به نام كسى در آيد جايزه به او تعلق مىگيرد» ، در اين صورت پول به حساب ريختن و سپس گرفتن جايزه در صورت صحيح بودن سؤالها چه صورت دارد؟
جواب:بسمه تعالى -چنانچه كاغذ مذكور فى نفسه ماليت داشته باشد-بطورى كه بدون شرط شركت در مسابقه هم آن را مىخرند و براى آن پول مىپردازند-خريد آن و گرفتن جايزه براى جواب دادن به سؤالات (چه با قرعهكشى باشد يا بدون آن، و چه جايزه از همان پولها باشد يا از پول ديگر) مانعى ندارد؛ و چنانچه كاغذ فى نفسه ماليت نداشته باشد، خريد آن براى گرفتن جايزه از مصاديق قمار حساب مىشود و جايز نيست، و نيز واريز كردن پول براى شركت در قرعهكشى كه در صورت صحيح بودن جوابها و به نام در آمدن قرعه، به شخص جايزه بدهند از مصاديق قمار بوده و جايز نيست، و اللّه العالم