پایگاه خبری تحلیلی تراز: در یادداشت گذشته به سه عمل مستحب در معاملات اشاره نمودیم که عبارت بودند از:
۱- میانه روی در معامله.
۲- اگر مشتری خواست فسخ کند معامله را فسخ کند.
۳- به همه با یک قیمت بفروش.
یکی دیگر از مستحبات معاملات این است که وقتی جنس را تحویل می گیرد، کم بگیرد و موقعی که جنس را به کسی می دهد، بیشتر تحویل دهد و یا به تعبیر دیگر، جنس را کامل تر تحویل دهد.
هرچند خود این کار مستحب است اما نباید از یاد ببریم که عکس اینکار در بین کاسبان امروزی گاهی مشاهده می شود یعنی پیمانه فروششان کم و پیمانه خریدشان بزرگتر و این کار که همان کم فروشی است قطعاً حرام است.
سه نکته کوتاه:
* هشدار حضرت شعیب(ع) به قومش
کم فروشی از حرص و طمع انسان سرچشمه می گیرد و مختص امروز و دیروز نیست و در میان امت های گذشته نیز وجود داشته است. در قرآن آمده است که حضرتشعیب علیه السلام، قوم خود را از کم فروشی برحذر داشته و فرموده است:
«حق پیمانه را ادا کنید و دیگران را به خسارت میفکنید. با ترازوی صحیح وزن کنید و حق مردم را کم نگذارید و در زمین فساد نکنید.»

** مرگ بسیار سخت برای همسایه کم فروش مالک!
مالك بن دينار -يكی از وارستگان معروف تاريح اسلام- می گويد: «يكی از همسايه های ما، در بستر مرگ افتاد، به بالينش رفتم، او را در حال احتضار ديدم، احوال پرسيدم و خود را معرفی كردم، پس از لحظه ای گفت: ای مالك! دو كوه از آتش در جلوی من قرار گرفته كه بالا رفتن از آن و عبور از اين مانع، بسيار سخت است.
مالك می ‌گويد: از بستگان او پرسيدم: اين آقا چه گناه آشكاری داشته است؟ جواب دادند: دو پيمانه براي خريد داشت كه با هم تفاوت داشتند و به وسيله آنها در خريد و فروش كالا، كم و زياد می كرد. گفتم: آن دو پيمانه را بياوريد، آوردند و آنها را شكستم. سپس از محتضر پرسيدم: حالت چطور است؟ در پاسخ گفت: مرتباً كار من دشوارتر می گردد.» ( داستان دوستان، ج۲، ص۱۳۵)
*** روزی كه از كم و بيش خبر می دهند!
کم فروش شاید مقدار کمی در این دنیا سود ببرد اما چه فکری برای بعد از مرگ خود می کند، آن روزی که وعده داده شده حتی به اندازه دانه خردلی واگذار نمی شود.
آری به قول شاعر:
تو، كم دهی و بيش ستانی به كيل و وزن
روزی بود كه از كم و بيشت خبر دهند!