سؤال ۵٩٧ -آيا در كفاره يك مدّ طعام مىتوان برنج، نان (با رعايت احتياط بيشتر)، خرما و يا يك غذاى آماده و پخته (مثل آش)به اندازۀ يك مدّ پرداخت كند؟
جواب:بسمه تعالى -يك مد برنج يا خرما مانعى ندارد و نان را چنانچه بيشتر بدهند به طورى كه مشتمل بر ٧۵٠ گرم آرد باشد مانعى ندارد، و يك مد آش كفايت نمىكند، و اللّه العالم.
سؤال598 -با توجه به اينكه يكى از كفارات مقرر در شرع مقدس اسلام بنده آزاد كردن است و در حال حاضر اين امر معمول نيست، و از طرفى عدّهاى ناخواسته نظير تصادف و يا بدهى يا ديه و امثال آن در زندانها به سر مىبرند و خانوادههايشان پريشان و مستأصل مىباشند، آيا اجازه مىفرماييد به جاى بنده آزاد كردن افرادى كه كفاره به ذمه دارند يك يا چند نفر از زندانيان بىگناه را آزاد نمايند؟
جواب: بسمه تعالى -در صورتى كه عبدى نباشد، عتق رقبه موضوع ندارد و بايد شخصى كه كفاره بر او واجب است ساير موارد را انجام دهد، و آزاد كردن زندانى ربطى به عتق رقبه ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩٩ -زن شيرده يا حامل به علت ضرر، روزه نمىگيرد و يك كفاره مىدهد، اگر تا سال بعد باز به علت شيردهى يا حمل روزه نگيرد يك كفارۀ ديگر براى تأخير قضا بايد بدهد يا نه؟
جواب: بسمه تعالى -احتياطا در آخر سال قبل از رمضان سال آينده يك كفارۀ ديگر بدهد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٠ -اگر روزه براى زن حامله و يا براى پسرش ضرر داشته باشد و براى آن هر روز كفاره بدهد، و اگر در بين سال عذرش برطرف شد و قضاء را نگرفت آيا كفارۀ ديگر به خاطر تأخير قضاء بر عهدۀ او واجب است و يا اول كافى است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض سؤال بنا بر احتياط بايد براى تأخير قضا از سال اول كفارۀ ديگر بپردازد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠١ -آيا پرداخت كفارۀ روزه زن و اولاد چه عمدى و چه تأخيرى به شوهر و پدر واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -بر پدر و يا شوهر واجب نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٢ -رانندهاى كه وظيفۀ او روزه گرفتن است و به جهت ندانستن مسأله بعد از ظهر افطار مىكند، آيا علاوه بر قضاء روزه كفاره هم دارد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض سؤال چنانچه شخص خيال مىكرد كه روزه بر او واجب نيست و از اين جهت افطار كرده، كفاره بر او واجب نيست، فقط روزۀ آن روز را قضا مىكند، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٣ -شخصى دو كفارۀ جمع بر گردن دارد ولى توانايى اداى تمام كفاره جمع را ندارد، آيا مىتواند دو ماه در كفارۀ اول را كه توانايى آن را دارد روزه بگيرد و سپس دو ماه از كفارۀ دوم را انجام دهد و بعد از آن اطعام يا بنده آزاد كند؟
جواب: بسمه تعالى -اداء كفاره به نحو مزبور مانعى ندارد، و نسبت به آزاد كردن بنده در اين زمان تكليفى نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠۴ -با توجه به كفارات جمع كه يك مورد آن آزاد كردن بنده در اين زمان كه بنده نيست تا آزاد كند، تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -نسبت به آن تكليف ساقط است، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠۵ -آيا كفارۀ تأخير هر روز ماه رمضان (يك مدّ طعام) را مىتوان به سيد داد؟
جواب: بسمه تعالى -مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠۶ -در سير كردن ۶٠ فقير براى كفارۀ عمدى ماه رمضان، مىشود سيد فقير را سير كرد؟
جواب: بسمه تعالى -مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٧ -آيا آزاد كردن غلام يا بردهاى كه در كشورهاى غير اسلامى به بندگى كار مىكنند در صورت توانايى بر مسلمان لازم است؟
جواب: بسمه تعالى -وجوب ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٨ -آيا طلبه كفارۀ روزۀ واجب را كه مد مىباشد مىتواند بگيرد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه فقير باشد مىتواند از كفارۀ روزه بگيرد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٠٩ -در صورت مستحق بودن در مسألۀ فوق، آيا يك طلبه يك مد مىتواند بگيرد يا بيشتر؟
جواب: بسمه تعالى -كفارۀ افطار عمدى روزه كه شصت مدّ است بايد به شصت فقير داده شود، بلى اگر روزهايى كه براى افطار عمدى در آن كفاره داده مىشود متعدد باشد، شخص مىتواند به تعداد آن روزها از شصت مد بگيرد، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٠ -شخصى كفارۀ ماه رمضان بر گردن دارد و مىخواهد به شصت نفر اطعام بدهد، آيا مىشود مثلا بيست الى سى نفر فقير و بقيه را از همسايگان يا اقوام دعوت نمايد براى خوردن طعام و نظر اين شخص هم اين باشد كه نگذارد فقيران بدانند كه براى چه به آنها غذا مىدهد تا خداى نكرده سرشكسته نگردند؟
جواب: بسمه تعالى -در اطعام شصت مسكين فرق ندارد كه از همسايگان باشد يا غير آنها، و نيز لازم نيست به آنها بگويد كه چرا به آنها اطعام مىدهد ولى بايد به كسانى داده شود كه فقير هستند، و اللّه العالم.
سؤال ۶١١ -مادر بزرگم روزههاى ماه مبارك رمضان را نگرفته و در خانۀ دامادش زندگى مىكند و پسرى ندارد و هيچ چيز براى كفاره ندارد، آيا مىتواند دخترش كفارۀ او را بدهد؟
جواب: بسمه تعالى -بر دختر واجب نيست، و اگر مادر بزرگ عذر شرعى داشته و روزه نگرفته و مال ندارد كه فديۀ روزه را بدهد چيزى بر او لازم نيست، و اگر دخترش به او مالى را بخشيد فديه را از آن تهيه كرده و به فقير اطعام مىكند. و اگر روزه را بدون عذر نگرفته و كفارۀ عمدى را نمىتواند بپردازد هر مقدار مىتواند صدقه بدهد و استغفار كند، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٢ -زنى در ماه رمضان قرص مىخورد تا حيض نشود، روزهاش صحيح است يا نه؟ و اگر زن لكّه ببيند يا خون ببيند برايش غسل واجب مىشود يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -روزهاش صحيح است، و اگر خون سه روز استمرار نداشته باشد حكم استحاضه را دارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٣ -اگر شخصى براى نجات دادن كسى كه در حال غرق شدن است مجبور شود سر خود را كلا در آب فرو برد، آيا روزهاش باطل است يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -روزهاش باطل است، و چنانچه روزۀ ماه رمضان باشد بنا بر احتياط واجب در بقيۀ روز امساك نمايد، و اللّه العالم.
سؤال614 -اگر در ماه رمضان كسى يك ماه كارش بازرسى باشد، به شهرهاى مختلف به خاطر بازرسى سفر كند روزۀ اين شخص چطور است؟
جواب: بسمه تعالى -اين شخص بايد روزه بگيرد و نمازش تمام است، و اللّه العالم.
سؤال ۶١۵ -كسى كه روزه است و از لثههاى او خون مىآيد و در هنگام خواب خون از فضاى دهان به داخل مىرود حكم روزهاش چيست؟
جواب: بسمه تعالى -اگر عمدى نباشد و جلوگيرى از رسيدن خون به حلق ممكن نيست، ضررى به روزه نمىزند، و اللّه العالم.
سؤال ۶١۶ -اگر خانمى در ماه مبارك رمضان به خاطر اينكه روزهاش را بگيرد هر شب از قرص استفاده كند تا در ماه رمضان عادت ماهانه نشود، آيا اين اشكال دارد؟
جواب: بسمه تعالى -اشكال ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٧ -شخصى در ماه مبارك رمضان سه بار غسل جنابت انجام مىدهد امّا بعد از ماه رمضان متوجه مىشود كه يكى از غسلهايش صحيح نيست. حكم روزه و نماز اين شخص چيست؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور روزههايى كه گرفته صحيح است و نسبت به نماز مقدارى را كه يقين دارد بعد از جنابت و بدون غسل صحيح انجام داده بايد قضا كند، و در فرض سؤال آنچه را كه بعد از غسل سوم خوانده قضا كند كافى است، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٨ -در اواخر ماه شعبان يك روز مانده بود به ماه رمضان در حالى كه دو روز روزۀ قضا بر من واجب بود، از اين دو روز يك روز استحاضۀ كثيره شدم كه فكر مىكردم استحاضۀ كثيره روزه را باطل مىكند روزهام را قبل از ظهر باطل كردم. حالا چه تكليفى دارم؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه در ضمن سال مىتوانستيد دو روز مذكور را بگيريد ولى نگرفتيد و تأخير انداختيد براى هر روز يك مد گندم و مانند آن كه تقريبا ده سير است بايد كفارۀ تأخير قضاى ماه رمضان به فقير بدهيد و قضاى روزه را بگيريد، و اللّه العالم.
سؤال ۶١٩ -شخص روزهدار اگر چيزى را به خدا نسبت بدهد يا قسم بخورد و بگويد: بخدا قسم كذا و كذا، حكم روزهاش چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -كذب بر خدا روزه را باطل مىكند و قسم دروغ هر چند كار حرامى است ولى روزه را باطل نمىكند، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢٠ -آيا گفتن اينكه خدا بر اين مطلب شاهد است و دروغ باشد، دروغ بر خداست و مبطل روزه؟
جواب: بسمه تعالى -گفتن چنين دروغى مبطل نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢١ -اگر والدين، بىجهت فرزند خود را از روزه گرفتن منع كنند و فرزند از روى نادانى به سخن آنها گوش كرده و روزه نگيرد، آيا در آن صورت كفاره واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه فرزند به خيال اينكه روزه بر او واجب نيست روزه نگرفته-هر چند از گفتۀ والدين اين خيال پيدا شود-در اين صورت كفاره واجب نيست، فقط بايد روزه را قضا كند، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢2 -اگر شخصى از روى فراموشى، قضاى روزه را تا رمضان سال بعد نگيرد، آيا كفاره واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -بنا بر احتياط در اين صورت بايد كفارۀ تأخير بپردازد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢٣ -كسى كه تكليف او دادن يك مد طعام براى هر روز است، اگر قيمت آن را حساب كرده و به شخصى بدهد و به او سفارش نمايد كه در طعام آن را مصرف نمايد، آيا اين كار صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه شخص مزبور اطمينان دارد كه فقير آن پول را در طعام صرف كرده، ذمّۀ او برى شده است، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢۴ -اگر در صوم واجب مثل ماه رمضان افطار كند، امساك بقيۀ نهار واجب است يا نه؟ در صورت وجوب اگر امساك نكرد حكم چيست؟
جواب: بسمه تعالى -روزۀ ماه رمضان را واجب است امساك كند گرچه قضا هم واجب است، و اگر امساك نكرد از جهت امساك نكردن بعد از افطار كفاره ندارد، و در جماع و استمناء در صورت تكرار، كفاره بنا بر احوط تكرار مىشود، و اللّه العالم.
سؤال625 -زنى كه بچه شير مىدهد و روزه گرفتن براى بچه ضرر دارد و باعث كمبود شير نوزاد مىشود، در صورتى كه زن تا رمضان سال بعد عذرش باقى باشد و نتواند روزه بگيرد آيا بازهم بايد روزه را قضا نمايد؟ و در صورت مثبت بودن جواب، در صورتى كه نتوانست روزه را تا رمضان سال بعد قضا نمايد كفارۀ تأخير نيز بايد بدهد يا يك كفاره كافى است؟ لطفا تصريح فرماييد در فرض سؤال يك كفاره كافى است يا دو كفاره؟
جواب: بسمه تعالى -بر زن مزبور واجب است روزههايش را قضا كند هر چند تا ماه رمضان سال بعد عذرش باقى باشد و بايد براى هر روز روزه كه به جهت شير دادن بچه افطار كرده علاوه بر قضاى آن روز، يك مد طعام به فقير صدقه بدهد و چنانچه تا ماه رمضان سال بعد نتوانست روزههايش را قضا كند بنا بر احتياط بايد براى هر روز دو مد به فقير بدهد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢۶ -كسى كه كفارۀ روزه به گردن اوست امّا درآمدى ندارد و تحت تكفل پدر است چگونه بايد آن را بدهد؟
جواب: بسمه تعالى -وجوب كفاره فورى نيست، صبر كند تا متمكّن شود، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢٧ -آيا مىتوان پول كفاره را به فقير داده و به او گفته شود طعامى كه روزانه مىخورى قصد كفاره كن، يا لازم است فقير از همين پول طعام بگيرد؟
جواب: بسمه تعالى -بايد پول را به فقيرى بدهيد كه اطمينان داشته باشيد كه با آن پول از طرف شما طعام خريدارى مىكند، ولى بعد از خريد طعام و قبض كردن مخيّر است صرف كند يا بفروشد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢٨ -دخترى در سنّ نه سالگى از روى نادانى روزۀ خود را در ماه رمضان افطار مىنمايد، آيا كفاره تعلق مىگيرد؟
جواب: بسمه تعالى -بايد قضاى آن روز را بگيرد و اگر به خيال اينكه روزه بر او واجب نيست افطار كرده، كفاره ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٢٩ -بر پيرمرد و پيرزنى كه روزه واجب نيست و بايد فديه يعنى مدّ طعام بدهند آيا مىتوانند بعد از ماه رمضان فديه را بدهند يا بايد تا ماه رمضان سال آينده صبر كنند؟
جواب: بسمه تعالى -لازم نيست صبر كنند تا ماه رمضان آينده، و اللّه العالم.
سؤال ۶٣٠ -بر زنى كه كفارۀ شصت روز روزه واجب مىشود و بايد ٣١ روز آن را متواليا بگيرد با حادث شدن بيمارى ماهانه تكليف او چيست؟
جواب: بسمه تعالى -بعد از مرتفع شدن مرض روزه را ادامه بدهد، و اللّه العالم.
سؤال ۶٣١ -دختر بچهاى ضعيف به علت ضعف، طاقت روزه گرفتن ندارد، آيا محكوم به حكم مريض است يا لازم است فديه بپردازد؟
جواب: بسمه تعالى -روزه بر او واجب نيست و در صورت تمكّن براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد، و اللّه العالم.