سؤال ۶۴٠ - اگر دندان روزه‌دار خون بيايد و كم باشد آن را فرو برد، چگونه است؟ و اگر زياد باشد چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ فرو بردن آن جايز نيست بلكه حتى اگر در آب دهان مستهلك باشد بنابر احتياط فرو نبرد، با تف كردن آن را بيرون بريزد و شستن دهان لازم نيست، اگر بواسطۀ تف كردن ظاهر لبها نجس شد آن ظاهر را تطهير كند، و الله العالم.
سؤال ۶۴١ - شخصى در سفر بوده و قصد داشته پيش از ظهر به وطن برسد و روزه بگيرد و لو استحبابى، قبل از رسيدن به وطن ناخودآگاه و از روى فراموشى چيزى خورد، آيا مى‌تواند روزه بگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمى‌تواند روزه بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶۴٢ - كسى پيش از ظهر براى سفر، از وطن خارج مى‌شود، و به حدّ مسافت شرعى مى‌رود؛ پيش از ظهر هم به وطن يا محل اقامه برمى‌گردد، آيا مى‌تواند روزه بگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مى‌تواند روزه بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶۴٣ - اگر به دلخواه روزۀ نذر را نگرفت، قضا لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ قضا لازم است، و الله العالم.
سؤال ۶۴۴ - اگر انسان به جايى برسد كه وطن او نيست، ولى بعضى از مجتهدان آن محل را براى او در حكم وطن مى‌دانند و بعض ديگر در حكم وطن نمى‌دانند، مثلاً نجف براى بعضى از طلاب؛ و فرض هم بر اين است كه مكلّف هم عمل به احتياط مى‌كند در بين اين دو ديدگاه، اگر ماه رمضان باشد و اين شخص هم در اين محل قصد ده روز نكرده باشد و ساير اسبابى هم كه موجب وجوب روزه مى‌شوند در بين نباشد مگر اينكه آنجا را در حكم وطن بشمارد بنابر قول يكى از آن دو مجتهد، اين شخص چگونه احتياط كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ از باب احتياط بين آن دو فتوى روزه‌اش را در آن محل مى‌گيرد و بعد قضا مى‌كند، و الله العالم.
سؤال ۶۴۵ - انسان مكلّف در ماه رمضان از سر شب نيّت داشت كه فردا پيش از ظهر مسافرت كند، هنگامى كه روز شد از تصميم خود برگشت و بنا را گذاشت بر اينكه قبل از ظهر مسافرت نكند، و يا اينكه دو دل شد برود يا نه، آيا در اين دو صورت بر فرضى كه دوباره بنا بگذارد به سفر و مسافرت كند، وقتى كه به حدّ ترخص رسيد، مى‌تواند افطار كند با اينكه نيّت سفر از شب تا حدّ ترخص ادامه نداشته يا نمى‌تواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ مى‌تواند افطار كند، و الله العالم.
سؤال ۶۴۶ - به نظر پزشكان افرادى كه داروهاى اعصاب مصرف مى‌كنند نبايد گرسنه بمانند، آيا در اين صورت تكليف چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر روزه براى آنان ضرر دارد، روزه واجب نيست، و الله العالم.
سؤال ۶۴٧ - افرادى كه يك دوره حدود ۵ سال دارو مصرف مى‌كنند و نمى‌توانند روزه بگيرند، آيا روزه‌هاى افطار شده قضا دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض مذكور كه به جهت بيمارى مستمر روزه نگرفته‌اند، قضا ندارد، و براى هر روز يك مد طعام فديه بايد بدهند، و الله العالم.
سؤال ۶۴٨ - اگر كسى بدون قصد انزال منى در ماه رمضان با خود بازى كند و ناخودآگاه منى از او خارج گردد، آيا روزۀ او باطل است؟
جواب: باسمه تعالى اگر احتمال بدهد كه انزال مى‌شود، در صورت انزال، روزه‌اش باطل مى‌شود، و الله العالم.
سؤال ۶۴٩ - اگر شخصى روزه باشد و از او رطوبتى با شهوت و جستن و سست شدن بدن خارج شود، آيا روزۀ او باطل مى‌شود؟ و تكليف او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه با احتمال خروج منى كارى انجام دهد كه به خروج منى بيانجامد، روزه باطل مى‌شود ولى بايد امساك كند، و در هر حال قضا و كفاره دارد و بنابر احتياط كفارۀ جمع واجب است؛ و اگر اطمينان داشت كه خارج نمى‌شود و اتفاقاً از او منى خارج شد، روزه‌اش صحيح است، و الله العالم.
سؤال ۶۵٠ - اگر كسى روزه‌اش را با تربت سيد الشهداء عليه السلام در ماه رمضان عمداً افطار كند، آيا كفارۀ جمع واجب مى‌شود؟ و آيا افطار به حرام كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ استشفاء به تربت حضرت سيد الشهداء عليه السلام جايز است، اگر به اين قصد خورده است افطار به حرام نيست، و الله العالم.
سؤال ۶۵١ - اگر كسى در ماه رمضان ابتدا با يك شىء حلال روزه‌اش را بخورد، و بعد بلافاصله يك فعل حرام انجام داده، آيا كفارۀ جمع تعلق مى‌گيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در غير جماع كفارۀ جمع در فرض مذكور واجب نيست؛ و در صورت جماعِ حرام، احتياط در كفارۀ جمع است، و الله العالم.
سؤال ۶۵٢ - كسى كه بالغ شده لكن جاهل به علائم بلوغ بوده و در ماه مبارك رمضان افطار نموده، آيا كفاره دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ كفاره ندارد ولى قضا واجب است، و الله العالم.
سؤال ۶۵٣ - در ماه رمضان شخصى كه از شب نيّت دارد كه فردا قبل از ظهر مسافرت كند، آيا واجب است كه از طلوع فجر تا وقتى كه به حدّ ترخص برسد روزه باشد و نيّت روزه بكند؟ و يا اينكه وظيفه‌اش فقط مجرد امساك از مفطرات است و قصد روزه نبايد بكند؟
جواب: باسمه تعالى؛ واجب است نيّت روزه كند، و الله العالم.
سؤال ۶۵۴ - شخصى مكلّفى در روز ماه رمضان قبل از ظهر از وطن خود خارج شد و به سفر رفت، سفرى كه موجب قصر نماز است، و در همان روز از سفر برگشت و قبل از زوال به وطن خود رسيد و از طلوع فجر تا آن وقت هيچ مفطرى غير از سفر انجام نداده، آيا واجب است بر اين شخص كه در آن روز روزه بگيرد بدون اينكه قضاء روزۀ آن روز بر او واجب شود يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ واجب است روزه بگيرد و قضا ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶۵۵ - استفاده از اسپرى جهت معالجه در ماه رمضان چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ موجب بطلان روزه نمى‌شود، و الله العالم.
سؤال ۶۵۶ - اگر مستحاضۀ كثيره براى نماز مغرب و عشاء غسل ننمود و لكن براى نماز شب غسل كرد، آيا روزۀ او صحيح است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط آن روز را روزه بگيرد و بعد قضا كند، و الله العالم.
سؤال ۶۵٧ - اگر كسى روزۀ قضا دارد، مى‌تواند براى روزۀ ميت اجير شود؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶۵٨ - شخصى كفارۀ روزۀ رمضان را به روزش محاسبه كرد و تحويل من داد، مسافرتى پيش آمد و رفتم، كار به جايى رسيد كه جز مبلغ كفاره در دسترسم نبود، از اين رو آن را خرج كردم، اينك آيا مى‌توانم به جاى آن مبلغ نان خريده و به اهلش بدهم؟
جواب: باسمه تعالى؛ ضامن هستيد و بايد عوض آن را بدهيد، و الله العالم.
سؤال ۶۵٩ - كسى كه در حضور مردم و آشكارا روزه‌خوارى كند، حدود اسلامى در رابطه با او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه بدون عذر روزه‌اش را بخورد، در بار اول و دوم تعزير مى‌شود، و در صورتى كه بعد از تعزير در بار اول و دوم، بار سوم اين كار را بكند، حكمش قتل است، و الله العالم.
سؤال ۶۶٠ - كسى كه نماز مغربش را بخواند و نماز عشا را فراموش كند، فرداى آن شب روزه بر او واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ احتياط مستحب آن است كه فرداى آن روز را روزه بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶۶١ - آنهايى كه به سيگار يا ترياك معتاد هستند، مى‌توانند در روز به طور متعارف از آنها استفاده نمايند سؤال در صورتى كه جانشان در خطر باشد- ؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط روزه‌دار بايد از استعمال دخانيات اجتناب كند، و سيگار نكشيدن جان انسان را در خطر قرار نمى‌دهد، و ترياك هم حكم سيگار را دارد هرچند اعتياد به ترياك حرام است، و الله العالم.
سؤال ۶۶٢ - اگر دكتر مريضى را از روزه گرفتن جلوگيرى كند، نبايد روزه بگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر دكتر حاذق كه مورد وثوق است بگويد، قولش مسموع است، و الله العالم.
سؤال ۶۶٣ - اگر انسان در ماه رمضان در حال ملاعبه با همسر خود جنب شود، چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه قصد انزال داشته و لو بعد از شروع در ملاعبه، روزه‌اش باطل مى‌شود؛ و همچنين است اگر بداند يا احتمال بدهد كه منى از او خارج مى‌شود، و الله العالم.
سؤال ۶۶۴ - آيا براى فديۀ روزۀ ماه رمضان مى‌شود غير از گندم، جو، خرما و كشمش از بقيۀ طعامها مثل برنج و گوشت و حبوبات داد؟ و آيا مى‌شود نان داد با اينكه وزن نان نسبت به گندم كمتر است؟
جواب: باسمه تعالى؛ هرچه به آن طعام گفته شود كفايت مى‌كند، چه نان و چه غير نان، ولى احتياط در ترك گوشت خام است؛ و اگر مى‌خواهد از نان بدهد بايد به اندازه‌اى بدهد كه مقدار گندم آن يك مُد سؤال هفتصد و پنجاه گرم- باشد، و الله العالم.
سؤال ۶۶۵ - اگر كسى بعد از ماه رمضان بفهمد كه غسلهايى كه انجام مى‌داده مطابق فتواى مجتهدش نبوده و او هم خيال مى‌كرده اينطور صحيح است، آيا بايد روزه‌ها را قضا نمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ قضا ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶۶۶ - اگر در ماه رمضان قبل از طلوع فجر نيّت را فراموش كرد، چه كند؟ و انسان مسافر اگر قبل زوال به وطن برسد و قبلاً نيّت نكرده باشد و روزه بگيرد، آيا فرق اين دو صورت را روايت مشخص مى‌كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه شخص اگر در شب نيّت روزه-و لو اجمالاً-داشته باشد، كافى است؛ و شخص مسافر كه قبل از زوال به وطن يا محل اقامه مى‌رسد بايد هنگام رسيدن نيّت روزه-و لو اجمالاً-داشته باشد، و الله العالم.
سؤال ۶۶٧ - آيا كسى كه كفّارۀ نذر در گردن اوست، مى‌تواند روزۀ استيجارى بگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶۶٨ - كسى كه كفّارۀ دو ماه روزه به گردن اوست و نتوانسته تاكنون بگيرد، آيا به روزۀ سال بعد ضرر مى‌رساند؟
جواب: باسمه تعالى؛ به روزۀ رمضان سال بعدى ضرر ندارد، اگر چه چند سال فاصله شود، و الله العالم.
سؤال ۶۶٩ - اگر روزه موجب كم شدن نور و سوى چشم مى‌شود، تكليف چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ كم شدن سوى چشم اگر به معناى ضعيف شدن چشم باشد، روزه واجب نيست؛ و اگر به معناى ضعيف شدن چشم نباشد، فقط در حال روزه چشم كم‌سو مى‌شود و اين عارضۀ موقتى بعد از مدتى برطرف مى‌گردد، روزه واجب است، و الله العالم.
سؤال ۶٧٠ - شخصى نمى‌داند قضاى روزه بر او واجب است يا خير، لذا هنگام روزه گرفتن نيّت مى‌كند: اگر واجبى به گردن من است ادا مى‌نمايم و الّا روزۀ مستحبى بجا مى‌آورم، اگر چنين نيّتى كرد و بعد از ظهر افطار كند كفاره دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ روزه صحيح بود، ولى افطار آن-در فرض مذكور-كفاره ندارد،
و الله العالم.
سؤال ۶٧١ - مكلّفى چند سال است كه مريض مى‌باشد، حكم روزۀ او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر كسى به خاطر بيمارى روزۀ ماه رمضان را افطار كرد و مرض او تا سال بعد ادامه پيدا كرد، قضا ندارد؛ ولى براى هر روز يك مُد طعام بايد صدقه بدهد، و الله العالم.
سؤال ۶٧٢ - چشم درد در مسوّغات افطار روزه از مصاديق چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ از مصاديق مرض است، و الله العالم.
سؤال ۶٧٣ - در روزۀ استيجارى اگر بعد از ظهر افطار كند، كفاره دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ كفاره ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٧۴ - كسى به قصد تبليغ به شهرى سفر مى‌كند و در همان شهر محل تبليغى فراهم مى‌شود، سپس با قصد اقامه روزه و نمازش را ادا مى‌نمايد، ولى بعد از يكى دو روز محل ديگرى به او پيشنهاد مى‌شود كه تقريباً ١٨ كيلومتر با محل اقامتش فاصله دارد و بايد هر روز اين مسير را برود و برگردد و حدود ٣ ساعت نيز طول مى‌كشد، در اين صورت نماز و روزه‌اش چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض سؤال كه پس از قصد اقامه و تحقق اقامه به خواندن نماز چهار ركعتى خارج شدن به مادون مسافت اتفاق افتاده و از اول قصد خروج نداشته، نماز و روزه‌اش تمام و صحيح است، و در روز آخر كه از محل دوم به قصد مسافرت به محل اول برمى‌گردد در برگشت و محل اقامه احتياطاً در نماز بين قصر و تمام جمع كند و روزه را بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶٧۵ - آيا نيّت روزۀ قضاى ماه رمضان اگر قبل از ظهر هم واقع شود، كافى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٧۶ - شخصى در غير ماه رمضان بعد از طلوع فجر محتلم شده، آيا قبل از ظهر مى‌تواند قصد قضاى روزۀ رمضان كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٧٧ - -آيا قبل از زوال مى‌توان قصد روزۀ واجب غير معيّن كرد، روزۀ استيجارى چطور؟
جواب: باسمه تعالى؛ در روزهاى كه واجب غير معيّن است، نيّت روزه قبل از زوال كافى است؛ ولى در روزۀ استيجارى، استحقاق اجرت محل اشكال است، و الله العالم.
سؤال ۶٧٨ - كسى كه روزۀ قضاى رمضان به گردن اوست آيا مى‌تواند اجير براى غير بشود يا تبرّعاً روزۀ غير را بجا آورد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مى‌تواند براى غير اجير شود و روزۀ غير را بگيرد؛ ولى روزۀ او تبرّعاً براى غير، صحيح نيست، و الله العالم.
سؤال ۶٧٩ -كسى كه هنگام حمل نمى‌تواند روزه بگيرد و حالش بهم مى‌خورد، و پس از حمل هم تا يك سال بچه شير مى‌دهد، آيا قضاى روزه بر او واجب است؟ همچنين كفاره دارد يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ قضا دارد و كفاره ندارد، ولى بايد براى هر روز يك مُد سؤال ٧۵٠ گرم- طعام بدهد، و الله العالم.
سؤال680- شخصى ده دقيقه به اذان صبح بيدار شده و جنب است، نه مى‌تواند سحرى بخورد و نه غسل كند وظيفۀ او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه طورى باشد كه اگر سحرى نخورد مى‌تواند بدون حرج روزه بگيرد، بايد غسل كند، و الّا سحرى بخورد و در ضيق وقت تيمم كند، و الله العالم.
سؤال ۶٨١ - آيا آمپولها و سرمها، چه تقويتى و چه غير آن، در حال روزه اشكال دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ تزريق آمپول روزه را باطل نمى‌كند، ولى بنابر احتياط واجب بايد از به كار بردن سرم-چه غذايى باشد چه تقويتى-در حال روزه اجتناب شود، البته اگر شخص مريض است و احتياج به سرم دارد روزه بر او واجب نيست، و الله العالم.
سؤال ۶٨٢ - - كسى كه در ماه رمضان غسل جنابت كرده و مدتى روزه گرفته و نماز خوانده است، بعد از چند روز فهميده غسل باطل بوده تكليف روزۀ او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ روزه‌هايش صحيح است، ولى نمازهايش را بايد قضا نمايد، و الله العالم.
سؤال ۶٨٣ - كسى كه در روز ماه رمضان بايد مرتب اماله شود، روزه‌اش صحيح است يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ اماله كردن با چيز روان اگر چه از روى ناچارى و براى معالجه باشد روزه‌اش را باطل مى‌كند، و الله العالم.
سؤال ۶٨۴ - شخصى قبل از طلوع فجر بيدار شده و جنب بوده، مشغول غسل مى‌شود، در هنگام غسل كردن اذان مى‌گويند، آيا روزه‌اش صحيح است؟
جواب: باسمه تعالى؛ روزه‌اش صحيح است و كفاره ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٨۵ - آيا با ساعت مى‌توان سحرى خورد يا افطار كرد؟ هرگاه خلاف افق باشد، چه بايد كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد قضاى آن را هم بگيرد، و نظر به ساعت حكم نظر به افق را ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٨۶ - شخصى با علم به اينكه آب موجود نيست، خود را جنب مى‌كند سپس تيمم مى‌كند و روزه مى‌گيرد و فردا قبل از ظهر غسل مى‌كند، آيا روزه‌اش صحيح است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بلى صحيح است، و الله العالم.
سؤال ۶٨٧ - اگر كسى در ماه رمضان عمداً غسل جنابت را تأخير بيندازد تا اينكه وقت تنگ شود سپس با تيمم وارد صبح شود و روزه بگيرد، قضاى آن روزه لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض سؤال احتياطاً قضاى آن را نيز بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶٨٨ - فردى دو ماه رمضان را پى‌درپى مريض بوده و در آن مريضى از دنيا رفته، آيا قضاى روزه بر پسر بزرگش واجب است در حالى كه فديه هم نداد؟ آيا از اصل مال كم شود؟
جواب: باسمه تعالى؛ قضا ندارد؛ و فديه را بدون وصيت لازم نيست از ثلث يا اصل تركه خارج كنند، و الله العالم.
سؤال ۶٨٩ - استعمال عطر براى روزه دار در رمضان، همچنين در غير رمضان چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مستحب است، و الله العالم.
سؤال ۶٩٠ - لوزه‌هاى شخصى سوراخ شده است، بعد از خوردن سحرى گاهى مقدارى از غذا در آن مى‌ماند و در روز بيرون مى‌آيد، فرو دادنش چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر ملتفت باشد، بايد آن را بيرون بريزد، و اگر بدون اختيار فرو رفت روزه را باطل نمى‌كند، و الله العالم.
سؤال ۶٩١ - ماه مبارك رمضان به غسل جنابت نيازمند شدم، دسترسى به آب نداشتم، و متوجه تيمم هم نبودم، روزه‌ام چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ روزۀ آن روز را بايد قضا كنيد، ولى كفاره ندارد، و الله العالم.
سؤال ۶٩٢ - كسى كه مسافر است، آيا مى‌تواند روزۀ مستحبى بگيرد يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ گرفتن سه روز روزه در مدينۀ منوره مستحب است، و احتياط اين است كه در چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد، و در غير اين مورد روزه در سفر مشروع نيست چه مستحب باشد يا واجب مگر اينكه نذر كند روزۀ مستحبى در سفر بگيرد، و الله العالم.
سؤال ۶٩٣ - اگر شخصى مكلّف شد و پدر و مادرش با روزه گرفتن او مخالفت كردند به اين دليل كه سلامتى فرزند به خطر مى‌افتد، آيا علاوه بر قضاى روزه‌ها كفاره هم بر او مى‌باشد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر احتمال مى‌داد بواسطۀ تشخيص پدر و مادر مى‌شود روزه را افطار كرد، كفاره ندارد؛ ولى بايد آن روزه‌ها را قضا كند، و الله العالم.
سؤال ۶٩۴ - اگر با عطسه كردن خلط سينه به فضاى دهان بيايد، فرو بردن آن چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ۶٩۵ - - اگر ديده شود شخصى علناً روزه‌خوارى مى‌كند، آيا امر به معروف واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ امر به معروف و نهى از منكر در صورت تحقق شرايط آن واجب است، و الله العالم.
سؤال ۶٩۶ - زنى به خاطر باردارى يا مرض روزه نگرفته و بيش از يك سال از آن مى‌گذرد كه ذمه‌اش مشغول است، آيا بايد دو فديه يكى براى گذشتن وقت آن و ديگرى براى قضاى روزه بپردازد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه ترك قضا تا ماه رمضانِ بعد، از روى عذر بود، يك فديه كافى است، و الله العالم.
سؤال ۶٩٧ - علت روزه گرفتن در اسلام را بيان فرمائيد؟
جواب: باسمه تعالى؛ روزه مثل ساير واجبات است بايد اتيان شود، و امر خداوند به روزه براى آن است كه ما حالات شخص را در روز قيامت از نظر گرسنگى و تشنگى متذكر شويم، و نيز نسبت به حال فقرا در دنيا تذكر پيدا كنيم، و الله العالم.
سؤال ۶٩٨ - كسى كه در حال نماز اخلاط سينه‌اش به فضاى دهان رسيده و حفظ روزۀ ماه رمضان متوقف بر باطل كردن نماز باشد، و در صورتى كه وقت نماز هم تنگ باشد، آيا نماز را باطل كند يا روزه را؟
جواب: باسمه تعالى؛ بلع خلط كند و نماز را ادامه دهد اگر فرض مذكور محقق شود، و الله العالم.
سؤال ۶٩٩ - حكم غرغره كردن براى روزه دار، با توجه به اينكه آب به حلق مى‌رسد ولى فرو نمى‌رود، چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر به هيچ‌وجه آب از حلق به جوف منتقل نشود، روزه صحيح است؛ ولى اين فرض بعيد است و غير واقع مى‌باشد، و الله العالم.
سؤال ٧٠٠ - آيا به بيمارى زخم معده يا چشم درد يا پا درد يا مرض تشنگى مى‌تواند روزه را بخورد يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ هر مريضى كه روزه گرفتن براى او ضرر داشته باشد، روزه بر او
واجب نيست، بلكه مشروع نمى‌باشد؛ و در تشخيص موارد، قول طبيب حاذق مسموع است، و الله العالم.
سؤال ٧٠١ - آيا بر زن حامله در ماههاى اول و دوم و سوم روزه واجب است و هرچند براى حمل او ضررى ندارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مجرد حمل در ماههاى اول مجوّز افطار نيست، مگر اينكه روزه گرفتن براى او يا حملش ضررى داشته باشد كه در اين صورت افطار مى‌كند، و الله العالم.
سؤال ٧٠٢ - كسى كه محل كار او از محل زندگيش دور است- بيش از هشت فرسخ و مسافت شرعى- و چند روز در هفته آنجا مشغول كار است، حكم او در محل كارش از نظر نماز و روزه چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض مزبور نمازش تمام و روزه‌اش صحيح است، و الله العالم.
سؤال ٧٠٣ - آيا مى‌توان بيش از دو وطن اختيار كرد؟ و اگر نمى‌شود، كسى كه محل زندگى سومى براى خود قرار داده، در آنجا حكم نماز و روزه‌اش چطور است؟
جواب: باسمه تعالى؛ داشتن بيش از دو وطن براى شخص بعيد نيست، و الله العالم.
سؤال ٧٠۴ - اگر در ماه رمضان بعد از اذان صبح جنب شد، وظيفه‌اش چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر به احتلام جنب شده، روزه‌اش درست بوده است، ولى بايد براى نماز غسل كند، و الله العالم.
سؤال ٧٠۵ - شخصى ۵ روز روزۀ قضا دارد، و ۵ روز هم به رمضان سال بعدى مانده، آيا مى‌تواند مسافرت كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر ناچار به سفر نباشد، احتياط آن است كه قضاى روزه را به سال آينده تأخير نيندازد، و الله العالم.
سؤال ٧٠۶ - اين جانب روزۀ نذرى دارم، آن هم روز معيّن، در آن روز روزه بودم به اجبارِ دوستانم روزه را افطار نمودم، آيا قضا و كفاره دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ قضاى آن روز لازم است، و اگر مضطر يا مكرَه نبوده، كفاره هم دارد، و الله العالم.
سؤال ٧٠٧ - شخصى در يك ماه رمضان همه روزه براى اينكه به علتى خود يا فرزندش نمى‌توانستند روزه بگيرند- ظاهراً به علت ضعف بوده- از تهران به قصد سفر خارج مى‌شده و از حدّ ترخص مى‌گذشته ولى افطار نمى‌كرده مجدداً به تهران برمى‌گشته- البته قبل از ظهر- و در منزل افطار مى‌كرده، حال بفرماييد با توجه به جهل به مسأله، آيا نامبرده بايستى كفارۀ عمد بپردازد يعنى براى هر روز ۶٠ مسكين را طعام دهد؟ يا حكم ديگرى دارد؟ نيز چنانچه كفارۀ عمد به عهده‌اش آيد بايستى روزانه ۶٠ نفر مسكين را يك چارك نان بدهد يا هر چند نفر كه مقدور بود؟ و بفرماييد آيا مى‌شود در مدت يك سال براى اداى كفارۀ عمدِ يك ماه ١٨٠٠ نفر را به تناوب اطعام نمود؟
جواب: باسمه تعالى؛ در فرض سؤال، كفاره ندارد؛ و در كفارۀ عمد اگر براى هر روز شصت نفر مسكين را و لو هر چند نفر را در يك روز اطعام كند، كفايت مى‌كند و براى روز ديگر نيز مى‌تواند همان شصت نفر را اطعام نمايد، و الله العالم.
سؤال ٧٠٨ - آيا فرو بردن چرك گلو باعث باطل شدن روزه مى‌گردد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه وارد فضاى دهان شده باشد، بنابر احتياط، فرو بردن آن روزه را باطل مى‌كند، و الله العالم.
سؤال ٧٠٩ - چنانچه دكتر مريضى را از گرفتن روزه منع نمايد- با توجه به اينكه بعضى از دكترها در مسائل شرعى ناآگاهند- آيا نظر دكتر در اين مورد قابل اجرا است و به آن مى‌توان عمل كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه دكترى كه حاذق و ثقه است خبر دهد كه روزه گرفتن براى مريض ضرر دارد، قولش مسموع است، و الله العالم.
سؤال ٧١٠ - آيا فرو بردن وسائل غير خوراكى ( مانند وسائل معاينات پزشكى) در دهان در هنگام روزه باعث ابطال روزه مى‌گردد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر به حلق برسد يا از حلق پائين رود اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ٧١١ - - فردى كه مبتلا به تنگى شديد نفس مى‌باشد و از يك نوع وسيلۀ طبى استفاده مى‌نمايد كه با فشار دادن سوزن آن دارويى مايع به صورت پودر گاز از دهان به ريه‌ها پاشيده مى‌شود و باعث تسكين مى‌گردد- اين عمل چندين بار در روز تكرار مى‌گردد - آيا مى‌تواند با وجود استفاده از اين وسيله روزه‌دار هم باشد، با توجه به اينكه بدون استفاده از اين دستگاه مشقتى غير قابل تحمل دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر قبل از رسيدن به حلق به صورت هوا دربيايد، عمل مزبور روزه را باطل نمى‌كند، و الله العالم.
سؤال ٧١٢ - شخص روزه‌دار اگر يقين كند كه دود به حلقش نمى‌رسد، آيا مى‌تواند سيگار بكشد؟
جواب: باسمه تعالى؛ براى روزه‌دار احتياط واجب آن است كه سيگار نكشد، و الله العالم.
سؤال ٧١٣ - اگر روزه‌دار يقين كند كه خمير مسواك به حلق نمى‌رسد، آيا مى‌تواند همراه مسواك از خمير استفاده نمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال ٧١۴ - آيا روزه دار آدامسى كه مزۀ شيرينى دارد مى‌تواند بجود؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر شيرينى داشته باشد اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال ٧١۵ - اگر زنى بدون اجازۀ شوهرش و در وسعت وقت روزه بگيرد، مرد مى‌تواند از اتمام روزه‌اش جلوگيرى كند يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ شوهر نمى‌تواند از روزۀ واجب بر زن و لو در وسعت وقت ممانعت كند، ولى در وسعت وقت قبل از ظهر مى‌تواند حقّ خود را مطالبه نمايد، و الله العالم.
سؤال ٧١۶ - اگر شخصى روزه‌دار سؤال كه روزۀ واجب ماه رمضان را گرفته است- كارى را از روى شهوت انجام دهد ولى قصدش استمناء يا خارج شدن منى نباشد، در اين صورت آيا روزۀ او باطل است يا خير؟ و اگر باطل است آيا قضاى روزه بر وى واجب است يا كفارۀ روزه؟ و اگر كفاره واجب است چه نوع كفاره‌اى؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه اطمينان ندارد كه منى خارج نمى‌شود و كارى انجام داد و منى خارج شد، روزه باطل است و قضا و كفارۀ عمد واجب است، و الله العالم.
سؤال ٧١٧ - اگر كسى كه روزه‌دار است كارى انجام دهد و فكر كند روزه‌اش باطل شده و نهار بخورد يا كار باطل‌كنندۀ روزه را انجام دهد، در صورتى كه بعداً به اشتباه خود پى ببرد كه روزه باطل نشده آيا بايد قضاى روزه را بگيرد يا بايد كفاره هم بدهد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر كارى را انجام داد كه مى‌داند حرام است و خيال كرد روزه‌اش باطل شده و كارى كه باطل‌كننده است انجام داد، هم قضا و هم كفاره دارد، و اگر عمل اول حرام نبود فقط قضا دارد، و الله العالم.
سؤال ٧١٨ - آيا در سفر معصيت- كه نماز تمام است- مى‌تواند روزه بگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد روزه بگيرد، و الله العالم.
ج2:
سؤال ۵۴٩ -شخصى جنب بود قبل از غسل متوجه شد، مانعى روى بدن او وجود دارد كه مانع از رسيدن آب به پوست است ولى هنگام غسل غفلت كرد و مانع را برطرف نكرد و فراموش كرد و غسل كرد و بعد از پنج روز متوجه شد و ديد هنوز مانع وجود دارد و در اين پنج روز روزه بوده و در ماه رمضان بوده، آيا روزه را بايد قضا كند يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض سؤال، قضاى روزه‌ها لازم نيست و نمازهايى را كه در آن پنج روز خوانده بايد آنها را قضا كند، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵٠ -من از سنّ بيست سالگى روزه نگرفته‌ام و علت آن ضعف بدنى و نادانى و ندانستن مسائل شرعى و حرفهاى خانواده كه «تو ضعيفى نمى‌خواهد روزه بگيرى» بوده است. بفرماييد بر روزه‌هايى كه من نگرفته‌ام آيا كفاره واجب مى‌شود؟ و اگر مى‌شود كفارۀ اين مدتى كه من روزه نگرفته‌ام (پنج ماه و نه روز) چقدر مى‌شود؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه به خيال اينكه ضعيف هستيد و روزه بر شما واجب نيست روزه را نگرفتيد كفاره واجب نيست فقط روزه‌هاى فوت شده را بايد قضا كنيد، و اگر بدون عذر روزه‌ها را افطار كرديد بايد علاوه بر قضاى روزه‌ها كفاره هم بپردازيد و در قضاى روزه‌ها براى هر روز روزه كه فوت شده يك روز بايد قضا نمايد و ترتيب در قضاى روزه لازم نيست، و چنانچه روزه‌هاى فوت‌شدۀ هر سال را تا ماه رمضان سال آينده نگرفته‌ايد بايد براى تأخير فديه بپردازيد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵١ -چند سالى به علت مريضى كه هم خودم خوف ضرر داشتم هم دكتر گفته بود روزه نگرفته‌ام و كفاره داده‌ام ولى امسال نزديك ماه رمضان باز خوف ضرر داشتم به تشخيص خودم و الحمد للّه گرفتم و ضرر مهمى ظاهر نشد، سؤال اين است كه قضاى ماه رمضان گذشته را بايد بگيرم يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در صورتى كه مريضى شما تا رمضان سال بعد ادامه داشته قضا ندارد. و اگر مريض نبوده‌ايد و تنها خوف ضرر داشته‌ايد قضاء دارد و همچنين اگر مى‌توانسته‌ايد به نحو تفريق روزه را بگيريد قضاء دارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵٢ -اين جانب خانمى ٣٠ ساله هستم كه از سنّ ٩ تا ١٨ سالگى از روى سهل انگارى و جهل بطور كامل روزه نگرفته‌ام و تعداد روزه‌هاى گرفته شده در هر سال را نيز به خاطر ندارم، وظيفۀ شرعى من چيست؟
جواب: بسمه تعالى -آن مقدار كه يقين داريد روزه نگرفته‌ايد را بايد قضاء كنيد، و آنچه كه مى‌دانيد عمدا روزه‌تان را خورده‌ايد براى هر روز به شصت فقير به هر كدام ٧۵٠ گرم گندم و مانند آن را بدهيد، و دادن پول آن كافى نيست. و نيز براى تأخير قضاء روزه از سال اول براى هر روز ٧۵٠ گرم گندم به فقير بدهيد و مصرف اين كفاره‌ها فقراء هستند و صرف آن در جاهاى ديگر جايز نيست، و اللّه العالم.
سؤال553 -بين مردم معروف است كه اگر مسلمانى شما را به خوردنى و يا مفطر ديگرى دعوت كرد (يك تعارف روزمرۀ معمولى) و شما روزۀ مستحبى گرفته‌ايد اگر دعوت آن برادر دينى را قبول نماييد و روزۀ خود را افطار نماييد ثواب بيشترى مى‌بريد. آيا اين حرف صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى -در روزۀ مستحبى چنانچه برادر مؤمن انسان را به غدا دعوت كند، اجابت دعوت او و افطار نمودن مستحب است. و اگر حقيقتا دعوت كند كافى است، چه اصرار بكند يا نكند، و چه بداند انسان روزه‌دار است يا نداند، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵۴ -دود ماشين كه در خيابانها وجود دارد آيا روزه را باطل مى‌كند؟
جواب: بسمه تعالى -باطل نمى‌كند، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵۵ -يك روز شب ٢١ رمضان بدون سحرى مانديم و روز ٢١ رمضان ٣ نفر از دوستان فاميلم روزه‌شان را مى‌خوردند من هم از روى نادانى گول خوردم و روزه‌ام را خوردم و يك روز قضا گرفتم، لطفا تكليف مرا بفرماييد
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نمى‌دانستيد در اين حال روزه خوردن بر شما حرام است، كفاره ندارد فقط قضاء دارد، و اگر يك روز را قضا كرده‌ايد كافى است، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵۶ -اگر زنى بتواند با شير گاو يا شير خشك بچه را سير كند، آيا واجب است اين كار را انجام دهد و روزه بگيرد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -اگر شير گاو يا خشك بتواند بچه را سير كند و از نظر رشد كافى باشد و براى بچه ضرر نداشته باشد، احتياطا روزه بگيرد، گرچه بعيد نيست روزه گرفتن واجب نباشد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵٧ -در آستانۀ ماه مبارك رمضان و با توجه به توسعۀ شهرها و عدم امكان تشخيص دقيق لحظۀ طلوع فجر لطفا نظرتان را در مورد زمان امساك براى روزه و اقامۀ نماز صبح بيان فرماييد.
جواب: بسمه تعالى -طلوع فجر وقت معينى ندارد و به حسب فصول مختلف است. در مورد امساك، در آخرين وقت كه يقين داريد طلوع فجر نشده است احتياطا امساك كنيد، و در مورد نماز احتياط كنيد صبر كنيد تا يقين به طلوع فجر پيدا كنيد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵٨ -اگر در ماه رمضان غسل استحاضه را فراموش كند چند روز با آن حال روزه بگيرد روزه‌هايش صحيح است يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور روزه‌هايش صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵۵٩ -فردى كه به مكلف بودن خود جهل داشته و منتظر رسيدن سنّ تكليف خود بوده، و علائم ديگر تكليف را داشته است نماز و ديگر اعمال خود را به طور متعارف بجا مى‌آورده ولى روزۀ ماه رمضان را تماما ادا نكرده است، حال سؤال اين است آيا روزه‌هاى ادا نشده قضا دارد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض سؤال بايد روزه‌هايى را كه از شخص فوت شده قضا نمايد و اگر خيال مى‌كرد روزه بر او واجب نيست و به اين جهت روزه نگرفته كفاره واجب نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٠ -اگر شخص روزه‌دار به قصد بيرون آمدن منى كارى را بكند و منى خارج نشود، آيا روزه‌اش باطل است؟
جواب: بسمه تعالى -اگر عملى ديگر كه مفطر روزه است انجام نداده فقط قضا لازم است و كفاره ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶١ -من ماه رمضان در يك روستا اقامت كردم، از آن روستايى كه اقامه كردم هر روز براى نماز جماعت در يك كيلومترى خارج از محل اقامه مى‌رفتم براى مردم امامت مى‌كردم و در محل اقامۀ خودم برمى‌گشتم، بفرماييد روزۀ ماه رمضانم درست بوده يا قضا دارد؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه رفت و برگشت شما به خارج از محل اقامت يكى دو ساعت بوده ضررى به اقامت نداشته و روزه‌تان صحيح بوده و قضا ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٢ -شخصى قصد اقامه كرده و پيش از ظهر به يك فرسخى از محل اقامه مسافرت كرده سه ساعت در آنجا بوده و بعد به محل اقامه برگشته، حالا كه در محل اقامۀ خودش برگشته، آيا دوباره قصد اقامه كند؟
جواب: بسمه تعالى -قصد اقامۀ اول كافى است، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٣ -شخصى در ماه رمضان در يك روستا قصد اقامت كرده و از آن محل تا روستاى ديگرى رفته كه بدين شرح بوده: ظهر در روستاى محل اقامت و شبها به روستاى ديگر كه چهار ساعت مى‌ماند اين شخص نمى‌داند كه از محل اقامه‌اش تا روستاى ديگر به قدر حدّ ترخص بوده يا كمتر فاصله داشته، در اين صورت نماز و روزۀ آن شخص چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -در مورد گذشته نماز و روزه قضا ندارد و براى آينده چهار ساعت مضرّ به قصد اقامت است و نماز شكسته، و بعد از دانستن اگر نماز را تمام و روزه را گرفته بايد قضا نمايد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶۴ -شخصى در شب ماه رمضان روضه خوانده حديثى را كه نمى‌دانسته راست يا دروغ است از قول خدا و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نقل كرده، بفرماييد كه روزۀ فردايش صحيح است يا اشكال دارد؟
جواب: بسمه تعالى -روزه‌اش صحيح است و اگر منظورش اين بوده كه در كتاب نقل شده دروغ نيست، و نبايد احاديثى را بخواند كه باعث انحراف يا بدبينى به احكام يا معارف اسلام بشود، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶۵ -من در شب ماه رمضان محتلم شدم، آب سرد بود غسل نتوانستم بكنم و تيمم نمودم، بفرماييد روزه صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه خوف ضرر داشته، روزه با تيمم صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶۶ -در بعضى موارد پزشكان در مورد بيماران چنين اظهار نظر مى‌كنند كه مثلا روزه گرفتن براى اين فرد ٨٠ % مضر است و منظورشان اين است كه طبق آمار علمى ٨٠ % افرادى كه با اين بيمارى روزه مى‌گيرند دچار ضرر شده‌اند، در صورتى كه اين اظهار نظر براى انسان يقين‌آور باشد تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه خوف ضرر پيدا شود-هر چند از گفتۀ طبيب حاذق متديّن اين خوف پيدا شود-شخص نمى‌تواند روزه بگيرد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٧ -معظم له چه سنّى را براى دختران از جهت روزه گرفتن واجب مى‌دانيد؟
جواب: بسمه تعالى -دختر با تمام شدن نه سال قمرى بالغ مى‌شود و روزه بر او واجب مى‌شود، و چنانچه تمكّن از روزه گرفتن ندارد و روزه گرفتن براى او مشكل است روزه نمى‌گيرد بلكه براى هر روز از ماه رمضان كه روزه نگرفته يك مد طعام به فقير صدقه دهد و بنا بر احتياط بعد كه متمكّن شد روزه را قضا نمايد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٨ -با توجه به عدم امكان قصد اقامۀ عشره جهت روزه گرفتن در ايام اعتكاف، آيا از طريق نذر شرعى مى‌توانند صوم اين سه روز را بر خود واجب نموده و در اعتكاف شركت نمايند؟
جواب: بسمه تعالى -مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵۶٩ -اگر روزه موجب سر درد شديدى شود، تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -اگر طورى باشد كه مرض حساب شود روزه واجب نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧٠ -هنگام روزه، اخلاط سر و سينه داخل فضاى دهان شده، در صورتى كه فرو نبردن آن باعث حرج است تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -بايد اخلاط را فرو نبرد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧١ -اگر شهوت بر انسان فشار آورد و انسان را به كارى كه روزه را باطل مى‌كند وسوسه كند (مانند استمناء)مسلما انسان در دوراهى قرار مى‌گيرد و مردّد مى‌شود، در صورت عدم انجام آن كار، آيا روزۀ انسان باطل مى‌شود؟
جواب: بسمه تعالى -به مجرد ترديد روزه باطل مى‌شود، ولى بايد امساك كند و اگر امساك نكرد كفّاره واجب مى‌شود، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧٢ -آمپول و سرم غذايى اگر شخص روزه‌دار تزريق نمايد چه حكمى دارد؟ غير غذايى چطور؟
جواب: بسمه تعالى -بر شخص مريض روزه واجب نيست، و اگر مرضى كه روزه براى آن ضرر دارد يا موجب طولانى شدن آن مى‌شود نداشته باشد بنا بر احتياط در حال روزه استفاده از سرم غذايى اشكال دارد و استفاده از غير غذايى مانعى ندارد، و تزريق آمپول در هر دو صورت مانعى ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧٣ -اگر كسى يك روز از ماه رمضان را عمدا بخورد و بعد از چند سال بخواهد قضاء آن را انجام دهد، قضاء آن را چگونه انجام دهد؟
جواب: بسمه تعالى -كسى كه يك روز از ماه رمضان را عمدا افطار كرده بايد روزۀ آن روز را قضا كند و كفاره هم بپردازد، و براى كفارۀ آن يا بايد شصت روز روزه بگيرد يا شصت مد طعام-كه هر مد هفتصد و پنجاه گرم گندم يا جو يا مثل آن است-به شصت فقير صدقه بدهد و اگر تمكّن از دادن كفاره فعلا ندارد، استغفار كند و هر وقت تمكّن پيدا كرد بپردازد، و كسى كه روزۀ قضا بر عهدۀ او است اگر نذر كند فلان روز را روزه بگيرد يا چند روز روزه بگيرد يعنى اصل روزه را نذر كند، نذرش صحيح است و مى‌تواند آن روزهايى كه روزه مى‌گيرد به نيت قضا روزه بگيرد و قضا هم حساب مى‌شود، و اگر نذر كند روزۀ مستحبى بگيرد كه مستحبى قيد روزه باشد نذرش اشكال دارد، و كسى كه چند روز روزه قضا بر عهدۀ او است همين كه چند روز روزه بگيرد-به تعداد آن روزها-به قصد روزۀ قضا كافى است، و اللّه العالم.
سؤال574 -شخصى از محل خود به محل كارش كه مسافت شرعى است هميشه تردد مى‌كند، اگر ايشان براى ديدار فاميل به شهر مجاور محل كار رفت و پيش از ظهر به محل كار رسيد با اينكه نوبت كارش بعد از ظهر است تكليف روزۀ او چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور روزه‌اش صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧۵ -روزه‌دار زبانش را از دهان بيرون مى‌آورد و كمى نگه مى‌دارد و باز به دهان برمى‌گرداند، مضرّ است يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -ضررى به روزه‌اش ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧۶ -غذاهايى كه زير دندانها باقى مى‌ماند، اگر شخص شك كند فرو برده يا خير، تكليف روزۀ او چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه نمى‌داند آن را فرو برده و به حلق رسيده يا نه، روزه‌اش صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧٧ -اگر انسان در يكى از روزهاى ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح عمدا كارى كند كه با افكار شهوانى و حركات همراه با شهوت جنب شود و غسل نكند با تمكّن از غسل، آيا مى‌شود نزديك اذان صبح تيمم بدل از غسل جنابت كند و با آن تيمم نماز صبح را بخواند و روزه بگيرد؟ و اگر در بين روز استمناء كرد تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -اگر قبل از اذان تيمم كرده كه جنب وارد صبح نشود، روزۀ آن روز صحيح است ولى براى نماز بايد غسل كند؛ و جنابت در روز را اگر بداند حرام است، موجب قضا و كفاره مى‌شود؛ و اگر نداند، فقط قضا لازم است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٧٨ -اگر انسان بعد از افطار در ماه رمضان نگاهى به زنى كند ولى چندان قصد شهوت نداشته باشد و به صورت عادى رفتار كرده باشد به صورتى كه شهوت او به حركت در نيامده باشد و بعد از آن در هنگامى كه تخلّى مى‌كند آبى با جستن بيرون بيايد و معلوم نباشد كه با سستى بوده يا نه، آيا حكم منى دارد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور منى حساب نمى‌شود، و اللّه العالم.
سؤال579 -اگر شخصى پيش از اذان صبح در ماه مبارك رمضان عمدا خود را جنب كند و با تيمم وارد اذان صبح شود نماز را با تيمم بخواند و بعد دوباره بخوابد، روزه‌اش اشكال دارد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -خواب بعدى ضرر به روزه نمى‌زند ولى در صورت تمكّن نماز را بايد با غسل اتيان كند، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨٠ -كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب كند، روزه‌اش باطل است؟ آيا علاوه بر قضا و كفاره، روزۀ آن روز را هم بايد بگيرد يا مى‌تواند افطار كند؟ و بر فرض وجوب امساك آن روز، اگر امساك نكرد تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -بايد آن روز را امساك كند و روزۀ آن روز را قضا كند و كفاره هم بپردازد، و چنانچه آن روز را امساك نكرد مرتكب معصيت شده، لكن غير از قضاى روزۀ آن روز و كفارۀ آن تكليف ديگرى از اين بابت ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨١ -در شب ماه رمضان-به جاى غسل جنابت تيمّم مى‌كند-به جهت درك كردن صبح را در حال پاكى ولى پيش از صبح غفلتا خوابش مى‌برد-و بعد از طلوع فجر بيدار مى‌شود-روزه‌اش چطور است؟
جواب: بسمه تعالى -احوط اين است كه آن روز را روزه بگيرد و بعد قضا كند، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨٢ -اگر انسان در ماه رمضان نيت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد و آن را انجام ندهد، آيا روزه صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه در روزۀ ماه رمضان قصد كند كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد و آن را انجام ندهد، روزۀ آن روز را بايد قضا كند؛ و در روزۀ مستحب و روزۀ واجب غير معيّن، اگر اين قصد را كرده چنانچه آن را انجام ندهد و پيش از ظهر دوباره نيت روزه كند، روزۀ او صحيح است؛ و در روزۀ مستحب اگر قبل از غروب هم دوباره نيت روزه كند، كافى است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨٣ -در مسأله ١۶۶٨ رساله آمده است كه: «اگر بواسطۀ ندانستن مسأله كارى انجام دهد كه روزه را باطل مى‌كند، ظاهر اين است كه كفاره بر او واجب نيست و بايد آن روز را امساك نمايد» ، سؤال اين است كه اگر آن روز را امساك نكرد و فقط بعدا قضا نمود، تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه از روى جهل به مسأله آن روز را امساك نكرده كفاره ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨۴ -اگر روزه‌دار عمدا چيزى بخورد يا بياشامد، آيا فقط قضا دارد يا كفاره هم دارد؟ و آيا آن روز را بايد امساك كند؟ و اگر وظيفه امساك است و انسان امساك نكرد تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور بايد آن روز را امساك كند و روزۀ آن روز را قضا كند و كفاره هم دارد، چنانچه به چيز حلال روزه را افطار كرده كفارۀ واحده دارد، و اگر به چيز حرام روزه را افطار كرده بنا بر احتياط بايد كفاره جمع بدهد، و چنانچه آن روز را امساك نكرده مرتكب معصيت شده است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨۵ -اگر روزه‌دار روزه‌اش را با چيز حلالى باطل كند (مثل آب يا جماع با همسر)در اين صورت آيا كفارۀ جمع دارد يا واحده؟ و آيا آن روز را بايد امساك كند؟ و اگر امساك نكرد تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور كه با چيز حلال روزه‌اش را افطار كرده بايد آن روز را امساك كند و روزۀ آن روز را قضا كند، و كفاره در اين فرض كفارۀ واحده است، و اگر آن روز را امساك نكرده مرتكب معصيت شده است و غير از قضاى روزۀ آن روز و كفارۀ واحده چيزى بر او نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨۶ -بواسطۀ منع شوهرم قضاى روزۀ ماه رمضان را نگرفته‌ام تا رسيدن ماه مبارك سال بعدى قضا نكردم، البته خودم علاقه داشتم كه با زحمت و مشقت قضا كنم، آيا كفّاره بر آن آمده يا خير؟ در صورت وجوب كفّاره، بر من است يا بر شوهرم؟
جواب: بسمه تعالى -اگر به جهت بيمارى روزه را نگرفتيد و بيمارى تا ماه رمضان سال بعد باقى باشد، قضا ندارد و براى هر روز هفتصد و پنجاه گرم گندم يا جو يا مثل آن به فقير بدهيد؛ و در غير اين صورت علاوه بر آن، قضاء هم واجب است و بر شوهرتان چيزى نيست، و اللّه العالم.
سؤال 587 -كسى كه براى غسل نمودن عذر دارد و نمى‌تواند غسل كند بايد در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح تيمم كند و با تيمم روزه بگيرد، اگر تيمم او قبل از اذان صبح بواسطۀ حدث اصغر باطل شود آيا بايد دوباره قبل از اذان صبح براى روزه تيمم كند يا مى‌توان بدون تيمم روزه بگيرد؟ در فرض لازم بودن تيمم اگر بواسطۀ جهل به مسأله بعد از باطل شدن تيمم، دوباره تيمم نكند آيا روزۀ او صحيح مى‌باشد يا خير؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور بايد دوباره تيمم كند و با تيمم طلوع فجر را درك كند، لكن چنانچه از روى جهل به مسألۀ تيمم را اعاده نكرد روزه‌اش صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨٨ -در مسأله ١٧٨٣ مرقوم فرموده‌ايد كه «در ماه رمضان اگر مادر بتواند بچۀ خود را شير خشك بدهد، بنا بر احتياط شير خشك بدهد و روزه را بگيرد. با توجه به اينكه مادر ترس از اين دارد كه اگر بچه را شير خشك دهد، احتمال اينكه بچه بعد از تغذيه با شير خشك ديگر شير مادر را نخورد و يا اينكه شير مادر خشك شود، در اين گونه موارد روزه بر او واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور روزه بر او واجب نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۵٨٩ -روز دوشنبه عيد فطر اعلام گرديده بود، مقلّدين جنابعالى روز دوشنبه را افطار نمودند بعدا اطلاع يافتند كه رؤيت هلال براى جنابعالى به اثبات نرسيده و جنابعالى روز دوشنبه مذكور را سى‌ام ماه مبارك رمضان اعلام كرده‌ايد، بنابراين مقلدين جنابعالى كه روز دوشنبه را افطار نموده‌اند آيا قضاى آن روز بر آنها واجب است يا واجب نيست؟
جواب: بسمه تعالى -بنا بر احتياط يك روز روزه قضا بگيرند، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩٠ -در آموزش غواصان مرحله‌اى است كه غوّاصها را به اتاق فشار مى‌برند تا توانايى آنها در زير آب دريا سنجيده شود، در اين حال به غواصها حالتى از خمارى يا شادى غير عادى دست مى‌دهد، حكم روزۀ آنها چيست؟
جواب: بسمه تعالى -امر مزبور ضررى به روزه ندارد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩١ -اگر شخصى براى لذت كارى انجام دهد و هنگام بيرون آمدن منى جلوى بيرون آمدنش را بگيرد به طورى كه حتى يك قطره هم از منى بيرون نريزد و بدن نيز سست نشود، آيا جنب است و غسل واجب است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مذكور مادامى‌كه منى از او خارج نشده است جنب نيست، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩٢ -چنانچه اين كار را در ماه رمضان انجام داده باشد، تكليف نماز و روزۀ شخص چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -اگر قصد بيرون آمدن منى نداشته و اطمينان داشته كه با اين كار منى از او بيرون نمى‌آيد روزه‌اش صحيح است، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩٣ -كارمندى كه مجبور است به مأموريت اتفاقى برود، حكم روزۀ او چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -چنانچه مأموريت مزبور به صورت اتفاقى بوده بايد روزۀ آن چند روز را قضا كند، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩۴ -كسى كه معده‌اش ناراحت و مريض است، آيا روزه‌اش با ترش كردن معده باطل مى‌شود؟
جواب: بسمه تعالى -اگر ترشى معده موجب شود كه غذا وارد دهان شود، بايد بيرون بريزد و عمدا نبايد ببلعد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩۵ -شخصى دندانهاى خود را خلال نمى‌كند و مى‌داند ماندۀ غذا را در روز فرو خواهد برد، حكم روزۀ او چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى -در فرض مزبور كه شخص مى‌داند غذايى كه لاى دندان مانده فرو مى‌رود، چنانچه خلال نكند روزه‌اش اشكال دارد و لكن نمى‌تواند روزه را ترك كند بلكه امساك آن روز هم لازم است و علاوه بر امساك آن روز، بعدا قضا نمايد، و اللّه العالم.
سؤال ۵٩۶ -شخصى به گمان اينكه نيم ساعت به اذان مانده غذا مى‌خورد، بعد متوجه مى‌شود كه بعد از اذان بوده يا اينكه مناجات به افق شهر ديگرى است كه در شهر خودش وقت اذان هم گذشته است، روزۀ او چه حكمى دارد؟
جواب: بسمه تعالى -بايد آن روز را امساك كند و روزۀ آن روز را قضا كند، و اللّه العالم.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
