داراي ملک شخصي و نيابت از پدر
سؤال: اينجانب كارمندي هستم 44 ساله با همسري خانه دار و دو فرزند ذكور كه يكي در سال آخر دبيرستان تحصيل مي‌كند و ديگري يك سال كوچكتر است. به دليل اجاره نشين بودن و اين كه تنها منبع درآمدم حقوق كارمندي بود كه به سختي مخارج روزمرّه تأمين مي‌نمايم، و تا كنون موفّق به انجام فريضه حجّ نگرديده‌ام و در حال حاضر قطعه زميني به ارزش تقريبي شش ميليون تومان دارم و قطعه زميني نيز ب طور مشترك با برادرم به ارزش تقريبي دو ميليون تومان دارم كه براي فرزندانم اختصاص داده‌ام و از ارثي كه از پدر و مادرم به من رسيده، اكنون موفّق به خريد يك باب منزل يك طبقه گرديده‌ام كه مبالغي نيز بابت آن مقروض مي‌باشم و ماشين و مغازه و چيز ديگري ندارم و پدرم در وصيّت نامه خود من را به عنوان نايب حجّ خود تعيين كرده‌اند.
1) آيا بنده مي‌توانم نيابت حجّ ايشان را انجام بدهم يا نه؟
2) در صورتي كه آن دو پلاك زمين براي آتيه دو فرزندم باقي گذارده‌ام كه خودشان انشاءالله ساخت و ساز نمايند و هم اكنون مقروض مي‌باشم و پس اندازي ندارم، آيا خودم واجب الحج‌ّ مي‌باشم يا نه؟ در صورت وجوب يا عدم وجوب آن بفرماييد وظيفه دارم كه ملك را بفروشم و به حجّ بروم يا نه؟
جواب: 1) مي‌توانيد به عنوان نيابت، حجّ برويد.
2) واجب الحج‌ّ نيستيد.
مستطيعي که به دلايلي به حج نرفته
سؤال: شخصي چند سال قبل مستطيع بوده و داراي چند نفر پسر و دختر بوده، بعد از چند سال تا پسران ازدواج كردند و دختران به خانه شوهر رفتند ممكن نشده حجّ تمتّع را بجا آورد و بعداً بيمار شده و اكنون استطاعت مالي ندارد، آيا مي‌تواند به جاي حجّ تمتّع عمره مفرده بجا آورد؟
جواب: اگر نمي‌تواند حجّ برود و مريض است به هر نحو كه بتواند بايد نايب بگيرد.
حج به نيابت مادر فوت شده
سؤال: با توجّه به اين كه شوهر اينجانب حدود پنج سال پيش بر اثر شكستي كه در كار خوردند حدود پنج ميليون ضرر كردند و ما مجبور شديم براي جبران ضرر، خانه مسكوني خود را بفروشيم و در يك اتاق با سه بچّه زندگي كنيم كه براي خود و فرزندانم بسيار مشكل است و درآمد شوهرم از اوّل زندگي تا حال حاضر به گونه‌اي بوده كه فقط گذران زندگي را بتوانيم داشته باشيم و هيچ گونه پس اندازي نداشته و نداريم، بعد از حدود دو سال پدر و مادر اينجانب فوت نمودند و مقداري ارث به بنده رسيد كه كل‌ّ اين مقدار را براي خريد يك خانه داده‌ام و براي قابل نشيمن شدن خانه خريداري شده بايد پنج ميليون وام مسكن بگيريم، لذا خواهشمند است مشخّص نماييد آيا اينجانب از نظر شرعي مستطيع مي‌باشم؟ و مي‌توانم به جاي مادرم به مكّه بروم؟ چون ايشان وصيّت كرده‌اند كه از پول فروش خانه خودشان مكّه‌اي برايشان برويم.
جواب: مستطيع نيستيد و به جاي مادر می توانيد به مكّه برويد.
وضعيت استطاعت با توجه به دارائي
سؤال: اینجانب دو سه سال قبل براي حجّ تمتّع ثبت نام كردم و امسال جهت مشرّف شدن تدارك مي‌بينم، ولي از نظر مالي مشكلاتي دارم كه به طور اجمال به عرض مي‌رسانم كه جهت مشرّف شدن به حجّ و مخارج بازگشت و غيره نيازمند به گرفتن و يا فروختن اتومبيلم مي‌باشم در حالي كه كليه سرمايه و بدهي‌هاي اينجانب از اين قرار است:
1) بدهي 000/500/4 تومان.
2) منزل مسكوني 000/500/6 تومان.
3) مغازه و سرمايه داخلي 000/500/8 هزار تومان.
4) وسيله نقليه 000/700/2 تومان.
با توجّه به مطالب فوق استدعا دارم بنده را راهنمايي فرموده كه ايا مستطيع هستم يا خير؟
جواب: شما مستطيع هستيد و خمس هم بدهكار هستيد (به دفتر اينجانب جهت رسيدگي مراجعه بنماييد).
استطاعت با وجود طفل صغير
سؤال: حدود سي وپنج سال پيش شوهري اختيار كردم كه در آن زمان خودم سيزده سال بيشتر نداشتم، همسرم در آن موقع در تهران به عنوان معمار (بنّا) مشغول به كار بود ولي از لحاظ مادي هنوز وضع خوبي نداشت، با پيشنهاد پدرم كه در يكي از روستاها مشغول كار خريد و فروش گندم، سيب زمينی ، بادام و .... بود و بي‌سواد هم بود، همسرم تهران را رها كرد و آمد به پدرم در كارش به عنوان منشي و راننده و اوّلين داماد مشغول به كار شد تا اينكه در زمان طاغوت به لحاظ تقسيم اراضي مزرعه‌اي كه داشت از ترس تقسيم اراضي دو دانگ آن را به تنها پسرش و همچنين به هر كدام از دامادهايش يك دانگ به ثبت رساند، شوهرم در ادامه زندگي در سال 63 به منظور حجّ تمتّع با پول بيست و هفت هزار تومان خودش ثبت نام نمود و بعد از فوت پدرم در سال 70 مزرعه مذكور را جهت عام المنفعه به چهار نفر فروختند و از سهم يك دانگ ثبتي خودش مبلغي را براي خريد منزلي در اصفهان صرف نمود كه منزل در حال حاضر موجود و مورد استفاده بچّه هايش مي‌باشد و مابقي را در حساب بانكي گذاشته و براي گذران امورات زندگي تدريجاً برداشت مي‌كرده تا اين اواخر زندگي اش، يعنی در 15 خرداد 77 فوت نموده و متأسّفانه از رفتن به سفر واجب حجّ محروم مانده در حال حاضر من با پنج فرزند مانده در خانه او كه دو پسر و يك دختر صغير هستند زندگي مي‌كنم (البته دو دختر و يك پسر از خانه بيرون هستند) جمعاً هشت فرزند. چند سؤال برايم به وجود آمده و تكليف شرعي‌ام را نمي‌دانم:
1) آيا پول سهم يك دانگ مزرعه فروخته شده در سال 70، سهم ارثيه من به حساب مي‌آيد يا از آن شخصي شوهرم حساب مي‌شود؟ (با توجّه به اينكه از نظر قانوني ثبت شوهرم بوده است).
2) فيش حجّ نامبرده را فروخته و سهم بچّه‌هاي صغير را جدا كرده و با بقيه‌اش پسر بزرگم براي خانواده كسب درآمد درست كرده، حالا از نظر استطاعت حجّ، دين بر گردن شوهرم هست يا خير؟ و با توجّه به اينكه من خودم با مهريه چهارده هزار توماني 35 سال پيش حجّ بر گردنم بوده مي‌توانم از پول فيش مرحوم براي حجّ استفاده نمايم و نيابت او را هم داشته باشم؟
3) شوهرم بابت خمس نود هزار تومان بدهكار بوده كه نتوانسته ادا نمايد و حالا هم دست از دنيا كوتاه كرده و هيچ درآمدي هم براي بچّه هايش نيست و حتّي بيمه هم نيستند و در زندگي درمانده هستند بابت اين موضوع چه نظري داريد؟
جواب: 1) اگر آن موقع كه مزرعه را فروخته‌اند مي‌توانسته مكّه برود و نرفته است واجب الحج‌ّ است و بايد حجّ او را بجا (آورد) ــ(آوريد)ــ و بهترين راه ــ(اين است كه)ــ يك حجّ ميقاتي براي او بخريد.
2) شما واجب الج‌ّ نيستيد و نمي‌توانيد از مال ورثه شوهر براي حجّ استفاده كنيد.
3) آن بدهي خمس را به پول روز بايد بدهيد (بنا بر اين بياييد دفتر اينجانب تا مقداري از آن آن را بگيرند و مقداري از آن را ببخشند).
استطاعت مالي يا معنوي؟
سؤال: مستطيع بودن براي حجّ آيا به صرف نقدينگي مالي و استطاعت مالي هموار مي‌شود و يا اين استطاعت در دل خودش فهم و شعور و درك و معنويت را مي‌طلبد؟
جواب: وجوب حجّ متوقّف بر استطاعت است و استطاعت عبارت است از اينكه لوازم زندگي (داشته باشد،) ــ(و)ــ پول رفتن حجّ را داشته باشد و (در برگشت) ــ(پس از بازگشت نيز)ــ هزينه زندگي ــ(را)ــ به طور متعارف داشته باشد.
دارائي گذشته و شک بر استطاعت
سؤال: زماني كه جهت حجّ مدارك دريافت مي‌داشتند چون در خانه مسكوني به زحمت زندگي مي‌كرديم مشغول ساخت قطعه زميني بودم كه در سال 1352 خريداري كرده بودم و به علّت نداشتن نقدينه لازم ثبت نام ننمودم و حتّي چند نفر هم گفتند فلاني اسم نمي‌نويسي، گفتم انشاءالله نوبت بعد که ثبت نام مي‌كنند، اكنون با وضعي كه دارم خود را مستطيع نمي‌دانم ولي چنانچه سال 1364 ــ(1363)ــ زمان ثبت نام خانه نمي‌ساختم پرداخت حق‌ّ الثبت برايم ميسور بود متمنّي است با شرح مراتب معروض، در اين مورد نظر مبارك را اعلام فرمائيد.
جواب: شما آن موقع واجب الحج‌ّ نبوده‌ايد الان هم واجب الحج‌ّ نيستيد
کسي که در زمان ثبت نام توان مالي داشته اما حال توانائي مالي ندارد
سؤال: اگر شخصي قبلاً استطاعت مالي داشته و براي حجّ تمتّع ثبت نام كرده و در حال حاضر استطاعت مالي ندارد و نام او براي امسال در آمده، حجّ بر او واجب است؟
جواب: حجّ براي او واجب نيست و مي‌تواند فيش خود را بفروشد و مكّه نرود.
حکم نيابت براي کسي که خود مستطيع شده است
سؤال: اگر كسي حجّ نيابتي قبول نمايد و سپس مستطيع شود آيا براي خودش حجّ بجا آورد يا براي منوب‌عنه؟
جواب: آن (اجاره) ــ(نيابت)ــ فسخ مي‌شود و بايد براي خودش حجّ بجا آورد ولي اگر حجّ منوب‌عنه را بجا آورد آن حجّ صحيح است و استحقاق اجرت را هم دارد.
خانمي که جواهرآلات زيادي دارد
سؤال: خانمي كه زيورآلات گران قيمت دارد و اگر آنها را به ارزان قيمت تبديل كند مي‌تواند با تفاوت قيمت آنها حجّ بجا آورد، آيا اين خانم مستطيع است؟
جواب: اگر آن زيورآلات مطابق شأن او باشد تبديل لازم نيست.
حج کسي که بعنوان خدمه مي رورد حجة الاسلام است يا نه؟
سؤال: كسي كه بدهي دارد ولي او را به عنوان روحاني يا خدمه كاروان به مكّه مي‌برند، آيا حجّ او كفايت از حجّةالاسلام مي‌كند؟
جواب: اگر در برگشت بتواند بطور متعارف (و لو از راه گرفتن خمس و زكات) خود را اداره كند، كفايت مي‌كند.
کسي که توانائي جسمي براي حج تمتع ندارد
سؤال: در مواردي كه حجّ بر عهده مكلّف آمده و نمي‌تواند مشرّف شود، آيا مي‌تواند در حال زنده بودن نايب بگيرد؟
جواب: اگر استطاعت بدني ندارد مي‌تواند نايب بگيرد.
رضايت شوهر در حج بذلي
سؤال: خانمي مستطيع نبوده ولي فرزندش مي‌خواهد او را به مكّه ببرد يا هزينه سفر حجّ را به او بدهد، امّا شوهر اين خانم اعلام عدم رضايت مي‌كند، آيا اين خانم مستطيع است؟
جواب: چون حجّ بذلي است واجب الحج‌ّ است و رضايت شوهر لازم نيست.
مستطيع بودن کسي که فرزندان دم بخت و ... دارد
سؤال: آيا كسي كه دختر بزرگ يا پسر بزرگ دارد كه در آستانه ازدواج هستند يا منزل مسكوني ندارد، براي حج مستطيع است؟
جواب: مستطيع نميشود.
حج براي زن باردار
سؤال: زنی واجب الحج شده ولی باردار است و انجام اعمال حج برای او خوف ضرر و احیاناً سقط جنین به همراه دارد. در این صورت آیا می تواند صبر کند و در سال های بعد به حج برود؟
جواب: مورد سؤال و هرکسی که عذر موجهی دارد، باید صبر کند و پس از برطرف شدن عذر به حج مشرّف شود.
خوف ضرر جاني ، مالي و ...
سؤال: به طور کلی وقتی کسی استطاعت مالی حج را پیدا می کند ولی خوف ضرر جانی یا بیماری یا ... دارد، وجوب حج به صورت موقت یا دائم از او ساقط می شود؟
جواب: باید اگر احتمال بهبودی می دهد، صبر کند و اِلا نایب بگیرد.
نيابت در صورت مستطيع بودن
سؤال: اگر کسی مستطیع بوده و در نوبت حج باشد، در این صورت می تواند به نیابت دیگری به حج برود؟
جواب: اشکال ندارد.
حج بذلي و استطاعت پس از آن
سؤال: اگرکسی در زمانی که مستطیع نبوده است، يك فيش حج واجب هديه گرفته باشد و بعد از انجام اين حج واجب، از لحاظ مالى مستطيع شود، باید مجدداً با مال خودش حج بجا بیاورد؟
جواب: لازم نیست.
شرايط داشتن مستغلات و ... براي استطاعت
سؤال: اگر کسی نقداً پول ندارد ولی ملک یا وسیله ای دارد که اگر بفروشد مستطیع می شود، در چنین صورتی آیا واجب است که آن مال را بفروشد و حج تمتّع به جا آورد؟
جواب: اگر لوازم زندگی است نظیر خانه و اتومبیل، نباید بفروشد و اگر مستغلّات است، نظیر خانه اضافی یا زمین، اگر فروش آن مشکل نیست، حتماً باید بفروشد.
تبديل خانه گرانقيمت به ارزان قيمت
سؤال: اگر کسی با فروش منزل گران قیمتی که دارد و تبدیل به منزل ارزان تر، برای حج واجب مستطیع شود، آیا واجب است خانه را تبدیل کند؟ در صورتی که این تعویض مشقت داشته باشد و یا در شأن او نباشد چه باید بکند؟
جواب: تعویض لازم نیست
ساقط کردن استطاعت با بخشش و ...
سؤال: اگر کسی مستطیع شد جایزاست با بذل و بخشش، انفاق و سایر مواردی که ممکن است اعمال خیری هم باشد، استطاعت خود را ساقط کند؟
جواب: قبل از موسم حج جایز است ولی کار درستی نیست.
حج براي زن يا شوهر؟
سؤال: زن و شوهری که به اندازه پول یک حج تمتّع می توانند از زندگی خود جدا کنند، کدامشان باید به حج برود؟
جواب: هر کدام که بروند، اشکال ندارد مگرآن پول مال یکی از آنها باشد که در این صورت صاحب مال باید برود.
استطاعت عمره تمتع
سؤال: آیا کسی که فقط استطاعت عمره تمتّع دارد می تواند عمره تمتّع را به جا آورد و در سال های بعد و در صورت تحصیل استطاعت، فقط حج تمتّع بدون عمره تمتّع را به جا آورد؟
جواب: کلیه فروض جایز نیست و مستطیع هم نیست.
مقروض شدن براي وليمه پس از حج و استطاعت
سؤال: آيا شخصى كه مخارج حج را دارد، امّا در برگشت از سفر حج براى دادن وليمه و مخارج جانبی حج مقروض مى شود،مستطيع است؟
جواب: اگر در برگشت می تواند خود را بطور متعارف اداره کند واجب الحج است.
صبر براي استطاعت حج
سؤال: شخصی اکنون استطاعت عمره مفرده را دارد ولی دارائی او به اندازه استطاعت حج نیست، اما اگر چند سال صبر کند ممکن است برای حج مستطیع شود و در صورتی که به عمره برود احتمال دارد استطاعت بعدی او منتفی شود، در این صورت آیا جایز است به عمره مفرده برود یا خیر
جواب: جایز است واصولاً لازم نیست کسی خود را مستطیع کند، گرچه به سهولت بتواند.
نايب گرفتن براي کسي که استطاعت جسمي خود را از دست داده است
سؤال: اگر کسی استطاعت مالی حج را داشته و دارد ولی اکنون به علت پیری استطاعت جسمی حج را ندارد و اهمیت به حج نمی دهد، در این صورت دیگران می توانند بدون اجازه و اطلاع او برای حج او نایب شوند یا نایب بگیرند؟
جواب: بدون اجازه جایز نیست.
مطالبه مهريه براي استطاعت حج
سؤال: در صورتی که مهریه زن، او را برای حج مستطیع کند. آیا واجب است به اندازه حج از شوهر طلب کند و به حج برود یا باید صبر کند تا شوهر خودش مهریه را بپردازد؟
جواب: لازم نیست مطالبه کند.
نرفتن مستطيع به حج براي کسب آمادگي روحي يا کمک به فقرا
سؤال: بعضی از افراد در جامعه استطاعت مالی دارند ولی دلایلی برای نرفتن به حج می آورند. از جمله می گویند تا وقتی آدم خوبی نشویم حج نمی رویم یا تا وقتی در جامعه فقیر وجود دارد نباید به حج رفت یا اینکه احتمالاً در آینده به مشکل مالی بر می خوریم و .... آیا این توجیهات درست است؟ چه توصیه ای به اینگونه افراد دارید؟
جواب: اینگونه توجیهات درست نیست و اصولاً آدمهای توجیه گر، آلت دست شیطان می شوند و بسیار خطرناک است.
استطاعت براي خدمه و ...
سؤال: کسانی که برای کاری مثل خدمه یا مدیر یا روحانی یا پرستار یا پزشک یا سایر موارد به حج برده می شوند و هزینه حج آن ها پرداخت می شود در صورتی که پول احرام و قربانی را داشته باشند و در ایام حج معیشت خانواده آنان نیز دچار معضل نشود، و افزون به خدمتی که در حج دارند، می توانند اعمال حج را نیز به جا آورند، مستطیع محسوب می شوند و حج آن ها کفایت از حج واجب می کند؟ در مورد چنین اشخاصی آیا داشتن مال برای آینده زندگی شرط استطاعت است؟
جواب: اگر در برگشت به طور متعارف می تواند زندگی خود را اداره کند، حج او کفایت می کند.
صرف هزينه حج براي ازدواج فرزند
سؤال: اگر پدری استطاعت برای حج پیدا کند و در عین حال فرزندش بخواهدازدواج کند آیا می تواند هزینه حج را صرف ازدواج فرزندش نماید و به حج نرود؟
جواب: اشکال ندارد.
استطاعت قبلي و نداشتن استطاعت فعلي
سؤال: شخصي چند سال قبل مستطيع بوده و داراي چند نفر پسر و دختر بوده، بعد از چند سال تا پسران ازدواج كردند و دختران به خانه شوهر رفتند ممكن نشده حجّ تمتّع را بجا آورد و بعداً بيمار شده و اكنون استطاعت مالي ندارد، آيا مي‌تواند به جاي حجّ تمتّع عمره مفرده بجا آورد؟
جواب: اگر نمي‌تواند حج برود و مريض است به هر نحو كه بتواند بايد نايب بگيرد.
آيا دارائي غير نقدي براي استطاعت کافي است؟
سؤال: اگر زني 45 سال قبل كه همسرش با مبلغ شش هزار تومان به حجّ رفته، در همان سال مهريه و سهم الارث خود را استفاده مي‌كرد، مي‌توانست همراه همسرش به حجّ مشرّف شود. لكن به علّت نقد نبودن مهريه و متفرّق بودن ارث پدرش، در آن زمان نتوانسته و اكنون هم كه حدود 85 سال سن‌ّ دارد مجموع دارائي‌هايش جواب گوي مخارج و هزينه يك سفر حجّ نمي‌باشد، آيا عمل حجّ بر ذمّه دارد يا خير؟
جواب: حج بر او واجب نيست.
عدم استطاعت مالي به هنگام حج
سؤال: اگر شخصي قبلاً استطاعت مالي داشته و براي حجّ تمتّع ثبت نام كرده و در حال حاضر استطاعت مالي ندارد و نام او براي امسال در آمده، حج بر او واجب است؟
جواب: حجّ براي او واجب نيست و مي‌تواند فیش خود را بفروشد و مكّه نرود.
تبديل جواهرآلات زن به ارزان قيمت براي استطاعت
سؤال: خانمي زيورآلات گران قيمت دارد كه اگر آنها را به ارزان قيمت تبديل كند مي‌تواند با تفاوت قيمت آنها حجّ بجا آورد، آيا اين خانم مستطيع است؟
جواب: اگر آن زيورآلات مطابق شأن او باشد، تبديل لازم نيست.
استطاعت خانمي که شوهرش بدهکاري دارد
سؤال: خانمي كه شرايط استطاعت را دارد ولي شوهرش بدهكار است، آيا بايد حجّ بجا آورد يا بدهي شوهرش را پرداخت كند؟
جواب: مي‌تواند بدهي شوهر را بپردازد ولي اگر حج رفت كفايت از حجّه الاسلام او مي‌كند.
استطاعت کسي که فرزند در آستانه ازدواج دارد
سؤال: آيا كسي که دختر بزرگ يا پسر بزرگ دارد كه در آستانه ازدواج هستند يا منزل مسكوني ندارد، براي حج مستطيع است؟
جواب: مستطيع نميشود.
حج يا پرداخت کفاره روزه هاي بجا نياورده قبلي
سؤال: شخصی پس از سالها که به نماز و روزه و....اهمیت نمی داده است اکنون توبه کرده و با توجه به استطاعت مالی که دارد می خواهد به حج مشرّف شود ولی در مورد روزه هائی که طی سالها عمداً خورده است، اگر بخواهد جبران کند و کفّاره آن را بپردازد، آن تعداد روزه(به ازای هر روز 60 روزه) را نمی تواند بگیرد. پس باید برای هر روزه 60 فقیر را اطعام کند و در این صورت استطاعت او برای انجام حج ساقط می شود حال بفرمائید به فتوای حضرتعالی چه وظیفه ای دارد؟
جواب: واجب الحج نیست.
بي خبري از آينده براي مخارج حج
سؤال: کسانی که اکنون به اندازه پولی که برای حج واجب ثبت نام می کنند دارایی دارند و ثبت نام آنان خللی در زندگی ایجاد نمی کند ولی از آینده و توان یا عدم توان پرداخت مابقی هزینه های حج خبر ندارند، چه وظیفه ای در خصوص ثبت نام دارند؟
جواب: وظیفه ای ندارند.
ثبت نام حج و آگاهي از مخارج حج در آينده
سؤال: کسی که اکنون پول ثبت نام حجّ تمتّع را دارد و با پرداخت آن، خللی در زندگی خود و خانواده اش ایجاد نمی شود و بنابر کسب یا درآمدی که دارد یا حقوق ثابتی که هر ماه می گیرد، بر این گمان است که تا چند سال دیگر که نوبت عزیمت او به حج می شود، توان پرداخت مابقی مخارج حج و همچنین توان اداره زندگی بعد از بازگشت را خواهد داشت، در این صورت چه وظیفه ای در خصوص ثبت نام دارد؟
جواب: باید ثبت نام نماید.
داشتن فرزند بيمار و استطاعت
سؤال: کسی که به اندازه مخارج حج، پول دارد ولی پسرش ازدواج نکرده، یا می خواهد برای دخترش جهیزیه تهیه کند یا فرزندش بیمار است و نیاز به معالجه و درمان دارد، آیا مستطیع است؟
جواب: مستطیع نیست
مطالبه مهريه وناتوان شدن شوهر براي اداره زندگي
سؤال: خانمی اگر مهریه اش را بگیرد مستطیع می شود و اگر مطالبه کند شوهرش به او می دهد ولی شوهرش دیگر قادر به ادامه کار و تحصیل معاش نمی شود زیرا سرمایه اش را به عنوان مهریه به همسرش داده، آیا این خانم مستطیع است؟
جواب: مستطیع نیست و نباید در این صورت مهریه را بگیرد
حج بعنوان مهريه
سؤال: اگر حج تمتّع در مهريه عروس و به عهده داماد باشد و هدایای عروسی به میزانی باشد که بتوان برای هردوی آنها ثبت نام حج کرد، این ثبت نام به عنوان پرداخت آن قسمت از مهریه محسوب می شود؟
جواب: بلی محسوب می شود ولی به این گونه چیزها واجب الحج نمی شوند.
فروش هداياي ازدواج براي استطاعت
سؤال: اگر هداياى ازدواج به ميزانى باشد که بتوان با آن براى حج تمتّع ثبت نام کرد، در صورتى که عروس و داماد اطلاع از آينده و توان يا عدم توان پرداخت بقيه مبلغ و همچنين هزينه‌هاى جانبى سفر را نداشته باشند، آيا واجب الحج مى باشند يا خير؟
جواب: واجب الحج نیستند.
استطاعت، هداياي ازدواج و بدهي وام
سؤال: اگر هداياى ازدواج به ميزانى باشد که بتوان با آن براى حج تمتّع ثبت نام کرد، در صورتى که عروس و داماد مبالغى به صورت وام يا با مهلت بدهکار باشند و نیز اطلاع از آينده و توان يا عدم توان پرداخت بقيه مبلغ و همچنين هزينه‌هاى جانبى سفر را نداشته باشند، آیا واجب الحج هستند؟
جواب: واجب الحج نیستند.
ميزان دارائي براي استطاعت
سؤال: حضرتعالی استطاعت مالی حج تمتّع را در زمان حال به چه میزان دارایی می دانید؟ به عبارت دیگر یک نفر باید چه مقدار پول داشته باشد تا حج تمتّع بر او واجب شود؟
جواب: اگر مخارج حج را داشته باشد و در برگشت مؤونه و مخارج زندگی را به طور متعارف داشته باشد واجب الحج می باشد
تاخير در انجام حج
سؤال: اگر کسی مستطیع شد باید فوراً حج را به جا بیاورد یا تأخیر آن جایز است؟
جواب: بدون عذر، تأخیر جایز نیست.
تلاش براي کسب استطاعت
سؤال: استطاعت مالی باید خود بخود حاصل شود یا هر کسی واجب است تلاش کند که خود را مستطیع نماید؟
جواب: باید خود به خود پیدا شود.
عدم استطاعت جسمي
سؤال: اگر کسی استطاعت مالی حج را داشته و دارد ولی اکنون به علت پیری استطاعت جسمی حج را ندارد، در این صورت می تواند در حیات خود نایب به حج بفرستد؟
جواب: باید نایب بگیرد.
ناتواني مالي پس از حج
سؤال: آیا شخصى كه مخارج حج را دارد، امّا در برگشت از سفر حج براى مخارج زندگى مقروض مى شود، مستطيع است؟
جواب: واجب الحج نیست.
حج بذلي
سؤال: اگرکسی مستطیع باشد و با فیش یا مبلغی که دیگری به او هدیه می کند به حج برود، بعد از انجام اين حج واجب باید مجدداً با مال خودش حج بجا بیاورد؟
جواب: لازم نیست.
داشتن بدهي و توان بازپرداخت پس از حج
سؤال: اگر کسی اکنون پول رفتن به حج را دارد ولی به اندازه این پول به دیگران بدهکار است یا وام بدهکار است و پس از بازگشت نیز می تواند بدهی خود را بدهد، در این صورت مستطیع است؟
جواب: اگر دِین او فوری است واجب الحج نیست و اگر غیرفوری است باید حج برود.
حج با پول مهريه
سؤال: آيا يك زن با مهريه خود مى تواند به حج واجب مشرّف شود؟
جواب: اگر مهریه او به او داده شد و توسط شوهرش یا خودش به خوبی اداره می شود، واجب الحج است.
استطاعت عمره
سؤال: آیا عمره مفرده بر فرض استطاعت واجب است؟
جواب: واجب نیست.
وجوب عمره
سؤال: كسى كه استطاعت انجام حج را ندارد ولى استطاعت انجام عمره مفرده را دارد، آيا عمره مفرده بر او واجب است؟
جواب: واجب نیست
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
