پس از آن كه دمشق در رجب سال چهارده هجري قمري بدست مسلمانان و به فرماندهي ابوعبيده جراج با صلح گشوده شد، روميان دچار رعب و وحشتي عظيم شدند و براي پيشگيري از تهاجمات بعدي مسلمانان، سپاهيان خويش اعم از رومي نژاد و عربهاي مسيحي را گردآورده و تعدادشان را به سي هزار جنگجو رسانيدند و در مكاني به نام "فِحْل" در نزديكيهاي دمشق كه هماكنون در كشور اردن قرار دارد متمركز كرده و قصد يورش به سپاهيان اسلام را نمودند.
ابوعبيده كه از اين خبر آگاهي يافته بود، تعداد هفت هزار رزمنده به فرماندهي عمرو بن عاص هفت هزار رزمنده به فرماندهي يزيد بن ابيسفيان و شش هزار تن ديگر به فرماندهي شُرحبيل كه جمعاً بيست هزار رزمنده ميشدند به سوي فحل اعزام كرد.
روميان كه از آمادگي رزمي مسلمانان باخبر شده بودند، نامهاي به امپراتوري روم شرقي نوشته و از او نيروي زيادتري طلبيدند و امپراتور نيز براي آنان نيروهاي تازه نفس ارسال كرد و تعدادشان را به شصت هزار نفر رسانيد.
ابوعبيده نامهاي به خالد بن وليد كه سرگرم نبرد در فلسطين بود، نوشت و او را به ياري مبارزان مسلمان در فحل فرستاد و پس از مدتي خود وي نيز با سپاهي به اردن رفت. ميان طرفين نمايندگاني رد و بدل شده و به گفتگو پرداختند ولي نتيجهاي حاصل نشد و سرانجام چاره كار آنان به شمشيرشان محول گرديد.
دو سپاه به يكديگر حمله آورده و نبرد سختي به راه انداختند ولي دليري و ايمان مسلمانان باعث غلبه آنان بر روميان گرديد و روميان ناچار به عقبنشيني شدند. خالد بن وليد با سپاهيان تحت فرماندهي خود فراريان را تعقيب و بسياري از آنان را از پاي درآورد.[۱]
سرانجام اين شهر در 28 ذی القعده سال 14 هجري قمري بدست مسلمانان گشوده شد[۲] و از روميان، هفت هزار افسر و چهار هزار تن از خدمتكارانشان كشته شده و هزاران نفر زخمي و اسير گرديدند ولي از مسلمانان، تنها هفده نفر به شهادت رسيدند.[۳]
1- الفتوح، ابن اعثم كوفي، ص 83.
2- فتوح البلدان بلاذري، ج 1، ص 137؛ تاريخ الطبري، ج 2، ص 627.
3- الفتوح، ص 91.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی