فتاوای آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله)

سؤال 1222: ساخت عروسک و مجسمه و نقاشى و ترسيم چهره موجودات زنده اعم از گياهان، حيوانات و انسان چه حکمى دارد؟ خريد و فروش و نگهدارى و ارائه آنها در نمايشگاه چه حکمى دارد؟
جواب:ساخت مجسمه و نقاشى و ترسيم چهره موجودات و لو ذى‌روح اشکال ندارد. همچنين خريد و فروش و نگهدارى نقاشى و مجسمه جايز است و ارائه آنها در نمايشگاه هم اشکال ندارد.

سؤال 1223: در روش تحصيلى جديد، درسى با عنوان اعتماد به نفس وجود دارد که بخشى از آن مخصوص مجسمه سازى است، بعضى از معلمان به دانش آموزان دستور ساخت عروسک يا مجسمه سگ يا خرگوش و امثال آن را از پارچه يا چيز ديگرى به عنوان صنايع دستى مى‏ دهند، حکم ساخت اشياء مذکور چيست؟ امر معلّمان به دانش ‏آموزان راجع به ساخت آنها چه حکمى دارد؟ آيا کامل بودن يا نبودن اجزاى آنها در حکم تأثير دارد؟
جواب:ساخت مجسمه و نيز امر به ساخت آن، مانع ندارد.

سؤال 1224: ترسيم و نقاشى قصه‏ هاى قرآنى توسط کودکان و نوجوانان چه حکمى دارد؟ مثل اينکه از کودکان خواسته شود که به‌طور مثال قصه اصحاب فيل يا شکافته شدن دريا براى حضرت موسى(عليه‌السلام) و غير آنها را رسم کنند؟
جواب:اين کار فى ‏نفسه اشکال ندارد ولى بايد بر اساس متن حقايق و وقايع باشد و از بيان امور مخالف واقع و يا امورى که موجب هتک حرمت هستند، اجتناب شود.

سؤال 1225: آيا ساخت عروسک و يا مجسمه موجودات ذى روح اعم از انسان يا غير آن به وسيله دستگاه مخصوص آن جايز است؟
جواب:اشکال ندارد.

سؤال 1226: ساخت زيور آلات به‌صورت مجسمه چه حکمى دارد و آيا موادّى که مجسمه‏ها از آنها ساخته مى‏شوند، در حکم به حرمت تأثير دارند؟
جواب:ساخت مجسمه اشکال ندارد و فرقى بين موادى که مجسمه از آنها ساخته مى‏شود نيز وجود ندارد.

سؤال 1227: آيا بازگرداندن اعضاى عروسک مانند دست و پا و سر، مشمول حکم حرمت مجسمه‏سازى است؟ و مجسمه سازى بر آن صدق مى‏کند؟
جواب:مجرّد ساخت اعضا يا بازگرداندن آنها، ساخت مجسمه محسوب نمى‏شود و در هر صورت ساخت مجسمه اشکال ندارد.

سؤال 1228: عمل خالکوبى که نزد بعضى از مردم متعارف است و به اين طريق عکسهايى بر روى بدن کشيده مى‏ شود به‌طورى که ثابت باقى مانده و از بين نمى‏روند، چه حکمى دارد؟ آيا مانع از صحّت‏ وضو يا غسل مى‏شود؟
جواب:خالکوبى حرام نيست و اثرى که از آن در زير پوست باقى مى‏ماند مانع از رسيدن آب نيست و وضو و غسل با آن صحيح است.

سؤال 1229: زن و شوهرى از نقاشان معروف هستند و کار آنان ترميم و بازسازى تابلوهاى هنرى است، بسيارى از آن تابلوها جامعه مسيحى را نشان مى‏دهند و در بعضى از آنها شکل صليب و حضرت مريم(عليهاالسلام) و حضرت مسيح(عليه‌السلام) وجود دارد و صاحبان مؤسسات و شرکت‌ها و برخى افراد از طرف کليساها بعد از آنکه بر اثر قدمت يا غير آن مقدارى از آن تابلوها از بين رفته، براى مرمّت و اصلاح تابلوها به آنها رجوع مى‏کنند، با توجه به اينکه بيشتر تابلوها به همين صورت هستند و مرمّت تابلو تنها شغل آنان است که با آن زندگى مى‏کنند و به تعاليم دين حنيف اسلام هم پايبند هستند آيا ترميم آن تابلوها و استفاده از اجرتى که براى اين کار مى‏گيرند، جايز است؟
جواب:مجرّد مرمّت و بازسازى تابلوهاى هنرى اشکال ندارد حتّى اگر جامعه مسيحى را توصيف کند و يا مشتمل بر نقش حضرت مسيح(عليه‌السلام) و يا حضرت مريم(عليهاالسلام) باشد و اجرت گرفتن در برابر آن هم اشکال ندارد و همچنين اتخاذ اين کار به عنوان شغل و زندگى با درآمد آن هم بدون اشکال است مگر آنکه ترويج باطل و گمراهى و يا مستلزم مفاسد ديگرى باشد.