توافق بر نگهدارى طفل توسط مادر تا سن 10 سالگى
سؤال: زوجين به موجب طلاق توافقى از يكديگر جدا مى شوند و نيز توافق مى كنند كه پسر 10 ساله آنان تا سن بلوغ در حضانت زوجه باشد آيا زوج مى تواند پس از مدّتى توافق بر حضانت را رد كند؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه زوجه ضمن عقد لازم يا با صلح نامه اى قرارداد ببندد كه زوج حق حضانت خود را تا سن بلوغ به او واگذارى كند و يا قبل از طلاق بر اين كار با هم مذاكره كند در چنين شرايطى شوهر به شرط خود عمل كند . والله العالم
طلاق زنى كه شير مى دهد
سؤال: زنى كه شير مى دهد و شوهر با او نزديكى كرده، طلاق او چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى: يك بار كه خون ديد و سپس پاك شد شوهر مى تواند وى را طلاق دهد و اگر خون نمى بيند بايد سه ماه صبر كند و سپس طلاق دهد . والله العالم
طلاق در كشورهاى غير اسلامى
سؤال: در كشور روسيه زوجها هنگام جدايى طبق قوانين موجود، طلاق به شكل رسمى و دولتى انجام مى شود آيا اين نوع طلاقهاى مكاتبه اى صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى: در فرض سؤال چون طلاق با مراسمى انجام مى گيرد و در دفتر نوشته مى شود و زوج امضاء مى كند شايد اين طلاق به صورت انشاء كتابتى كافى باشد و احتياط اين است كه اين زن به حاكم شرع مراجعه كند و به عنوان ولايت صيغه طلاق را اجراء كند . والله العالم
طولانى بودن عقد موقت و غيبت زوج
سؤال: آيا زوجه موقت كه مدت عقدش طولانى است و زوج غيبت كرده و دسترسى به وى ندارد و دچار عسر و حرج مى باشد آيا امكان بذل مدت از سوى حاكم وجود دارد؟ و اگر زوج تمام مهر را پرداخته و دخول صورت نگرفته باشد آيا مى تواند نصف آن را براى خود و نصف ديگر رابه وارث بدهد؟
جواب: بسمه تعالى: حاكم شرع يعنى مجتهد جامع الشرايط كه اجتهاد مطلق او ثابت است مى تواند با درنظرگرفتن عسر و حرج غير قابل تحمل اقدام به بذل مدت كند ولى چون دخول صورت نگرفته نصف مهر را مى گيرد و راجع به نصف ديگر بر اساس نظر حاكم شرعى عمل كنند . والله العالم
اظهار علاقه در عده طلاق
سؤال: آيا به زنى كه در عده طلاق است مى توان اظهار علاقه كرد؟
جواب: بسمه تعالى: در عده طلاق بائن به صورت كنايه اشكال ندارد مثل اين كه بگويد من زنان را دوست دارم اما در عده طلاق رجعى بايد صبر كند تا مدت عده تمام شود إظهار علاقه در عده جائز نيست . لطفاً به تفسير آيه «ولا تواعدوهنّ سراً الا أن تقولا قولاً معروفا» بقره/ 235 مراجعه بفرمائيد . والله العالم
منع ديدار مادر از فرزندش
سؤال: آيا پدر مى تواند شرعاً فرزند خود را از ديدار مادر مطلقه اش (كه قبلاً زوجه آن پدر بود) منع كند و بگويد اگر به ديدار مادرت بروى عاق مى كنم؟
جواب: بسمه تعالى: اطاعت پدر در صورتى است كه به غير معروف امر نكند بنابراين فرزند مى تواند با مادر خود ديدار و به او نيكى كند.والله العالم
خطاء در حكم عده وفات به عده طلاق
سؤال: زنى شوهرش مرده و مرد ديگر به گمان اينكه عدّه وفات همانند عدّه طلاق سه ماه است با او ازدواج مى كند و بعداً متوجه مى شوند كه مسأله برخلاف آن بوده است ارتباط را قطع مى كنند يا زن را طلاق مى دهد اكنون بعد از سرآمدن عدّه وفات مى خواهند زندگى مشترك را با عقد جديد از سر بگيرند تكليف چيست؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه دخول كرده باشد ازدواج مجدد جايز نيست.والله العالم
طلاق در حال حيض و ازدواج و فرزندان
سؤال: كسى درحال حيض زن خود را طلاق داده مطلقه بعد از انقضاء عده با شخصى ازدواج نموده و اكنون داراى دو فرزند مى باشد طلاق و ازدواج مجدد او شرعاً چگونه است و فرزندان اخير او چه حكمى دارند؟
جواب: بسمه تعالى: طلاقش باطل است و به تبع آن ازدواج هم باطل است ، در هر تقدير فرزندان ، فرزندان شرعى هر دو هستند.والله العالم
شك در صحت طلاق و ازدواج پس از آن
سؤال: پس از چند سال ازدواج شك شود كه موقع طلاق در عادت ماهيانه بوده است آيا ازدواج باطل است؟
جواب: بسمه تعالى: اگر موقع اجراء طلاق احكام طلاق را بدانند و احتمال توجه به آن را بدهند طلاق محكوم به صحت است ولى بهتر است احتياطاً از شوهر پيشين مجدداً طلاق بگيرد دو مرتبه پس از خروج عده با ديگرى ازدواج كند . والله العالم
ورود شوهر به منزل مشترك پس از طلاق
سؤال: از همسرم طلاق گرفتم و دوران عده سپرى شده است ولى سه دانگ از منزل كه در اختيارم است متعلق به شوهر است اكنون كه وى نامحرم مى باشد آيا مى تواند در هر زمان وارد منزل شود؟
جواب: بسمه تعالى: شوهرى كه از او طلاق گرفته ايد حكم اجنبى دارد و او بايد به همان نحو رفتار كند و بدون اجازه وارد محدوده خانواده شما نشود و پس از ورود با اجازه بايد به گونه اى باشد كه رفت و آمد ثالث ممكن بوده و خلوت با اجنبيه صدق نكند . والله العالم
شرط پرداخت نصف دارايى در صورت طلاق
سؤال: در سند ازدواج شرطى به اين صورت آمده است و زوجه شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخيص دادگاه تقاضاى طلاق ناشى از تخلف زن از وظائف همسرى يا سوء اخلاق و رفتار وى نبوده، زوج موظف است تا نصف دارايى خود را كه در ايام زناشويى با او به دست آورده و يا معادل آن را بلاعوض به زوجه منتقل كند، آيا اين شرط صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى: شرط مزبور به خاطر جهالت اشكال دارد . والله العالم
طلاق بدون حكميّت
سؤال: چنانچه طلاقى بدون اجراء حكميت با تمام شرايط صحت واقع شود آيا طلاق مزبور صحيح است يا باطل؟
جواب: بسمه تعالى: اگر با شرائط شرعى همراه بوده صحيح است . والله العالم
وكيل شدن همسر در طلاق
سؤال: شوهر به جهت جلب اعتماد، همسرش را در امر طلاق وكيل مى كند و همسر نيز مهريه را بذل و درخواست طلاق خلعى مى نمايد سپس شوهر ادعا مى كند كه وكالت حقيقى نبوده بلكه فقط به جهت جلب اعتماد چنين نوشته اى به او داده است آيا طلاق صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه او را در هر نوع از طلاق حتى خلعى وكيل نموده است ادعاى بعدى كه وكالت حقيقى نبوده بلكه به خاطر جلب اعتماد بوده مسموع نيست مگر دو شاهد عادل بر اين كار گواهى دهند . والله العالم
طلاق با ادعاى دروغ
سؤال: زنى به دروغ ادعاى مجهول المكان بودن شوهر كرده و تقاضاى طلاق مى كند و پس از طلاق و اجراى صيغه خلع ازدواج مى كند آيا طلاق او و بذل او صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى: در فرض سؤال ازدواج او باطل است و زن همسر شرعى شوهر سابق مى باشد . والله العالم
طلاق تلفنى
سؤال: اگر كسى صيغه طلاق را جارى كند و دو شاهد عادل از طريق تلفن بشنوند آيا چنين طلاقى صحيح است؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه مطمئن باشند كه صدا مربوط به زوج يا وكيل زوج است حضور در مجلس عادى شرط نيست . والله العالم
رجوع به مهر پس از طلاق بائن
سؤال: اگر زوجه تمام مهريه خود را در ازاى طلاق بذل نمايد و زوج نيز با قبول بذل موافقت نمايد ولى پس از اجراى صيغه طلاق بائن زوجه در ايام عده به قسمتى از مهريه خود رجوع كند آيا رجوع جايز است؟
جواب: بسمه تعالى: مى تواند به برخى از آن چه كه بذل كرده رجوع كند قهراً طلاق خلعى به طلاق رجعى مبدل مى شود و بايد مرد آن مقدار را بپردازد و اما آن مقدارى را كه بذل كرده و رجوع نكرده پرداخت آن لازم است . والله العالم
وكالت در طلاق به شكل مطلق
سؤال: آيا زوج مى تواند در حين عقد بدون قيد و شرط زوجه را وكيل در طلاق كند؟
جواب: بسمه تعالى: در عقدنامه ها وكالت زن محدود و مشروط به موارد خاصى است و هرگز وكالت مطلق مطرح نيست و وكالت مطلقه براى زن ضمن عقد خارج لازم اشكالى ندارد ولى بايد در حدود ضوابط شرع باشد . والله العالم
شوهر معتاد و زندگى با عسر و حرج
سؤال: شوهر زنى معتاد و هيچ شغلى ندارد آيا زن مى تواند به جهت عسر و حرج از شوهر جدا شود؟
جواب: بسمه تعالى: بايد دو فرد عادل و كارشناس از نزديك زندگى آنها را مطالعه كنند هرگاه تشخيص دادند زندگى آنها حرجى و غير قابل تحمل است به حاكم شرع گزارش كنند او در اين مورد تصميم مى گيرد . والله العالم
عزل وكيل از طلاق
سؤال: اينجانب طى اختلاف با همسر ، به مادر همسرم وكالت دادم كه همسرم را مطلقه نمايد ولى پس از دادن وكالت پشيمان شدم و ايشان را از وكالت عزل كردم ولى وى با حضور در دفترخانه حكم طلاق را جارى كرد آيا طلاق جارى مى شود؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه ما در همسر را قبل از اجراء صيغه طلاق عزل و مطلع نموديد طلاق او باطل است و اگر پس از اجراء صيغه طلاق او را عزل كرديد يا قبلا عزل كرديد و پس از اجراء طلاق اطلاع داديد طلاق او صحيح است . اين حكم شرعى است اما در صورت اختلاف نياز به اثبات در دادگاه دارد . والله العالم
عقيم بودن زوج يا زوجه
سؤال: زوجه پس از چند سال از زندگى مشترك و مراجعه به پزشك داراى فرزند نمى شود و علّت آن آسيب در اثر تصادف بوده و يا مادرزادى فاقد رحم و تخمدان است آيا زوج مى تواند عقد را فسخ كند؟
جواب: بسمه تعالى: عقيم بودن همسر سبب فسخ نيست و اگر بخواهند از هم جدا شوند راه شرعى آن طلاق است ولى بهتر اين است كه پيوند مقدس را حفظ كند و زوجه دوم انتخاب كند . والله العال
گرفتن مهريه و درخواست طلاق خلع
سؤال: اگر زوجه قبل از درخواست طلاق به استناد شرط مندرج در عقدنامه با مراجعه به دادگاه و واحد اجراى ثبت، تمامى مهريه را دريافت نمايد طلاق خلع در اين صورت صحيح است يانه؟
جواب: بسمه تعالى: اگر شرط كند مهرى را كه گرفته برگرداند صحيح است . والله العالم
طلاق خلع و آمدن مرد به خانه زن
سؤال: مردى زنش را طلاق خلع مى دهد و با يكديگر توافق مى كنند كه مرد شبها براى استراحت به خانه زن بيايد آيا آمدن مرد به منزل زن در حاليكه چند فرزند دارد جايز است؟
جواب: بسمه تعالى: از آنجا كه مرد نامحرم است و در خانه جز زن كس ديگرى نيست خلوت با اجنبيه حرام است مگر اينكه فرزندان بزرگ شده باشند و خانه از حالت خلوت بيرون بيايد . والله العالم
طلاق و هداياى بستگان دو طرف در زمان عقد
سؤال: پس از چند سال زندگى مشترك زوجين با طلاق از همديگر جدا شده اند هدايايى كه در اين مدّت دريافت كرده اند چگونه تقسيم شود؟
جواب: بسمه تعالى: معمولاً هداياى خانواده زوج، آن را تمليك زوج نموده و هداياى خانواده زوجه، تمليك زوجه مى كنند مگر اينكه تصريح بر خلاف كنند، هرگاه مختصات هريك به رضاى خودش خرج زندگى مشترك شده، عوض نخواهد داشت مگر اينكه زوجه موقع خرج كردن تصريح بر ضمان كند . والله العالم
طلاق زنى كه رحم ندارد
سؤال: زنى كه رحم او را برداشته اند در صورتى كه زوج 3 بار يا 6 بار وى را طلاق دهد محلّل لازم است؟ و اگر وى را نه بار طلاق دهد ايا ازدواج با وى حرام ابدى است؟
جواب: بسمه تعالى: محلّل لازم است، و هرگاه نه بار با شرايط طلاق دهد حرام مؤبّد مى شود . والله العالم
مخارج ضررهاى جسمى پس از طلاق
سؤال: زنى به جهت سوء معاشرت و كتك زدن و بد اخلاقى شوهر دچار ناراحتى هاى جسمى و روحى شده است و طبق نظر پزشك وى بايد تحت مراقبت باشد آيا مى توان هزينه ضررهاى جسمى و روحى از قبيل هزينه بيمارستان و درمان را در صورت وقوع طلاق، از زوج مطالبه نمود؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه طبق نظر پزشكان متخصص ثابت شود كه اين حالات مربوط به سوء رفتار شوهر بوده و بيمارى مربوط و مستند به زمينه هاى شخصى دختر نبوده است در اين صورت با حكم حاكم شرع ضمان ثابت مى شود . والله العالم
اگر در عده يك بار حيض ببيند و سپس يائسه شود
سؤال: هرگاه زن مطلقه يك بار خون حيض ديد و سپس يائسه شد عده وى چگونه است؟
جواب: بسمه تعالى: دو حيض تبديل به دو ماه مى شود و اين مسأله منصوص است و نيز اگر دو بار حيض شدو سپس قطع شد در اين مورد نيز دو بار حيض به ضميمه يك ماه در خروج از عدّه كافى است . والله العالم
رجوع زن از بذل در طلاق و عدم تمكين وى
سؤال: زوج بر حسب توافق طرفين مشروط بر اينكه زوجه مهريه خود را در عوض طلاق به زوجه بذل كند زوجه را طلاق دهد ولى پس از طلاق زوجه به دفتر طلاق مراجعه و از بذل خود رجوع نمايد و زوج نيز پس از اطلاع از اقدام زوجه به دفترخانه طلاق مراجعه و رجوع به زوجيت كرده است اكنون زوجه تمكين نمى كند و رجوع زوج را قبول ندارد و تنها قصدش مطالبه مهر است وظيفه شرعى چيست؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه رجوع زوجه نسبت به بذل و رجوع زوج نسبت به طلاق در عده انجام بگيرد زن بايد تمكين كند و عدم تمكين او كار حرام و مايه نشوز است و در اين حالت نفقه ساقط مى شود و اما مطالبه مهريه در صورتى كه زوج توانايى ادا داشته باشد حاكم شرع مى تواند او را الزام به اداء كند و در غير اين صورت بايد منتظر توانايى زوج باشد . والله العالم
طلاق خانمى كه رحم ندارد
سؤال: خانمى كه رحم او را برداشته اند طلاق او به چه صورت است؟
جواب: بسمه تعالى: هرگاه طبق شرائط خون حيض مى بيند مانند ديگران عده نگه دارد و در غير اين صورت شوهر سه ماه از نزديكى خوددارى مى كند آنگاه صيغه طلاق جارى مى كند و مدت عده سه ماه يعنى نود روز مى باشد . والله العالم