مسأله ۷۸- مستحبّ است در موقع تخلي جايي بنشيند كه كسي او را نبيند، و موقع وارد شدن به مكان تخلّي، اول پاي چپ، و موقع بيرون آمدن، اول پاي راست را بگذارد. و همچنين مستحبّ است در حال تخلّي سر را بپوشاند۱ و سنگيني بدن را بر پاي چپ بيندازد.
این مسأله در رساله آیات عظام: امام خامنه ای و سبحانی نیست
۱- وحید: و تقنّع نماید...
*****
مكارم: م ۸۴ - مستحبّ است در موقع تخلّي جايي بنشيند كه كسي مطلقاً او را نبيند؛ همچنين مستحبّ است هنگام تخلّي سر را بپوشاند.
مظاهری: م ۷۸ - در موقع تخلی پنج چیز مستحب است : ا- نشستن در جایی که کسی انسان را نبیند؛ 2- با پای چب به محل تخلی وارد شدن؛ 3- با پای راست از محل تخلی خارج شدن؛ 4- در حال تخلی سر را پوشاندن؛ 5- سنگینی بدن را بر پای چپ انداختن.
جوادی آملی: م ۸۰- هنگام تخلّی، برخی كارها مستحب است: 1- در جايی قرار گيرد كه كسی او را نبيند. 2- در وارد شدن به مكان تخلّی، نخست پای چپ را و در بيرون آمدن، اول پای راست را بگذارد. 3. در حال تخلّی سر را بپوشاند. 4- در حال تخلّی، سنگينی بدن را بر پای چپ بيندازد.
مسأله ۷۹- نشستن روبروي خورشيد و ماه در موقع تخلي، مكروه است ولي اگر عورت خود را به وسيله اي بپوشاند مكروه نيست. و نيز در موقع تخلّي، نشستن روبروي باد و در جادّه و خيابان و كوچه و درب خانه و زير درختي كه ميوه مي دهد و چيز خوردن و توقّف زياد۱ و تطهير كردن با دست راست، مكروه مي باشد. و همچنين است حرف زدن در حال تخلّي؛ ولي اگر ناچار باشد، يا ذكر خدا بگويد، اشكال ندارد۲.
۱- بهجت: در مكان تخلّي...
۲- گلپايگاني، صافي، زنجاني: مكروه نيست.
بهجت: كراهت ندارد.
وحید: اگر ناچار باشد کراهت ندارد؛ و همچنین اگر ذکر خدا بگوید ،که در هر حال مستحبّ است.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۴۹: برخی از مکروهات تخلی:۱. ایستاده ادرار کردن. ۲. ادرار کردن در زمین سخت و لانه جانوران. ۳. ادرار کردن در آب، مخصوصاً آب راکد. ۴. خودداری از دفع بول و غایط. ۵. تخلی در جادهها و معابر و زیر درخت میوه دار.
مكارم: م ۸۵ - اين كارها در موقع تخلّي مكروه است: ۱- نشستن زير درختان ميوه ۲- نشستن در جايي كه محلّ عبور و مرور مردم است، هرچند كسي او را نبيند.۳- نشستن اطراف خانه ها ۴- نشستن مقابل خورشيد و ماه، ولي اگر عورت خود را بپوشاند مكروه نيست. ۵- توقف زياد ۶- سخن گفتن مگر به هنگام ضرورت، ولي ذكر خدا در همه حال خوب است ۷- ايستاده بول كردن ۸- بول كردن در آب، مخصوصاً آبهاي ايستاده ۹- بول كردن در سوراخ جانوران ۱۰- بول كردن در زمينهاي سفت كه از آن ترشّح مي شود ۱۱- بول کردن در مقابل باد.
مظاهری: م ۷۹- درموقع تخلّی یازده چیز مکروه است: ۱- نشستن در مقابل خورشید یا ماه ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست؛ ۲- نشتن در مقابل باد؛۳- نشستن زیر درختی که میوه می دهد؛ ۴- خوردن و آشامیدن؛ ۵- توقف زیاد؛ ۶- تطهیر با دست راست؛ ۷- حرف زدن ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد؛ ۸- در حال ایستادن؛ ۹- در زمین سخت؛ ۱۰- در لانه جانوران ؛ ۱۱- در آب خصوصاً آب راکد.
سبحانی: م ۶۸- این کارها در موقع تخلّی مکروه است: ۱- نشستن روبروی خورشید و ماه ولی اگر عورت خود را به وسیله ای بپوشاند مکروه نیست؛ ۲- نشستن روبروی باد؛۳- تخلی در جاده و خیابان و کوچه و درب خانه و زیر درختی که میوه می دهد؛۴- چیز خوردن؛ ۵- توقف زیاد؛ ۶- تطهیر کردن با دست راست؛ ۷- حرف زدن ولی اگر ناچار باشد یا ذکر خدا بگوید اشکال ندارد؛ ۸- ایستاده بول کردن؛ ۹-بول کردن در زمین سخت؛ و سوراخ جانوران و در آب خصوصاً آب ایستاده.
جوادی آملی: م ۸۲- هنگام تخلّی، برخی كارها مكروه است: ۱- قرار گرفتن روبهروی خورشيد و ماه؛ ولی اگر عورت خود را با چيزي بپوشاند، مكروه نيست. ۲- نشستن روبهروی باد. ۳. نشستن در جايی كه محلّ عبور و مرور مردم است؛ مانند جاده، خيابان و كوچه. ۴- نشستن جلوی در خانه. ۵- نشستن زير درخت ميوه. ۶- خوردن. ۷- توقف بسيار. ۸- تطهير كردن با دست راست. ۹- سخن گفتن، جز برای ضرورت يا به ذكر خدا مشغول بودن. ۱۰- ايستاده ادرار كردن. ۱۱- ادرار كردن در زمينهای سفت و سخت. ۱۲- ادرار كردن در سوراخ جانوران. ۱۳. ادرار كردن در آب، بهويژه آب ايستاده.
مسأله ۸۰- ايستاده بول كردن و بول كردن در زمين سخت و سوراخ جانوران و در آب، خصوصاً آب ايستاده۱، مكروه است.
۱- زنجاني: خصوصاً آبی که جریان ندارد...
امام خامنه ای، مكارم، مظاهری، سبحانی، جوادی آملی: رجوع كنيد به ذيل مسأله ۷۹ .
*****
سيستاني: م ۷۷- ادرار کردن به صورت ایستاده و نیز ادرار کردن در زمین های سفت که از آن ادرار ترشح می شود کراهت دارد همچنین ادرار کردن در لانه جانوران و در آب، خصوصاً آب راکد، مکروه است.
مسأله ۸۱- خودداري كردن از بول و غا ئط، مكروه است. و اگر ضرر برساند بايد خودداري نكند۱.
۱- گلپايگاني، صافي: اگر براي بدن ضرر داشته باشد، حرام است.
خوئي، تبريزي، سيستاني، وحید: اگر براي بدن ضرر كلّي داشته باشد حرام است.
زنجاني: اگر موجب فساد بدن شود و ضرر اساسي داشته باشد، حرام است.
مكارم: اگر ضرر داشته باشد اشكال دارد.
سبحانی: اگر ضرر برساند حرام است.
بهجت: اگر به حدّي ضرر برساند كه در حكم ضرر زدنِ حرام باشد، نبايد خودداري كند.
امام خامنه ای رجوع كنيد به ذيل مسأله ۷۹ .
مسأله ۸۲- مستحب است انسان پيش از نماز و پيش از خواب و پيش از جماع۱و بعد از بيرون آمدن مني، بول كند.
این مسأله در رساله امام خامنه ای نیست
۱- صافی: پیش از نماز و پیش ازجماع...
مکارم: پیش از خواب و پیش از نماز...