فتاوای آیت الله العظمی نوری همدانی (مدظله)

سؤال901 : پسر بچه پانزده ساله اي كه شب هنگام پس از بيدار شدن از خواب ، فردي اجنبي را به صورت برهنه با مادرش در اتاق خواب مي بيند ، با اين اعتقاد كه فرد خائن و متجاوز به ناموس بايد كشته شود ، فرد مزبور را كه مبادرت به فرار نموده به قتل مي رساند .

لازم به ذكر است زن مدّعي است كه اولا : با تهديد فرد مقتول مبني بر آبرو ريزي او در صورت تن ندادن به رابطه ، مجبور به باز كردن درب منزل به روي او شده است . ثانيا رابطه نامشروع در حد كمتر از زنا بوده است .

الف ) قتل ارتكابي توسط نامبرده با اعتقاد به لزوم كشتن اينگونه افراد ، مشمول كداميك از عناوين قتل عمد يا شبه عمد مي شود ؟

ب ) با توجه به ادعاي زن مبني بر اينكه از روي تهديد مجبور به برقراري رابطه با اجنبي شده است ، آيا عمل ارتكابي از سوي فرزند تازه بالغ وي مي تواند مشمول عنوان دفاع از ناموس و در نتيجه عدم شمول ادله قتل عمد در مورد وي باشد ؟

ج ) با توجه به اينكه اطلاعات فقهي نوجوان در احكام شرعي كم بوده ، آيا جهل وي به مسائل مي تواند رفع مسئوليت كند ؟

جواب:1 - در فرض فوق با اعتقاد مذكور قتل مزبور شبه عمد است و مانند اين است كه شخصي را به اعتقاد اينكه مهدور الدم است بكشند و تعدا معلوم شود كه محقون الدم بوده است .

2 - چون آن فرد اجنبي را در حال فرار كشته است در موضوع دفاع از مندرج نيست و ادعاي زن در اين مورد تأثيري ندارد .

3 - جهل وي به مسأله رافع مسئوليت از جهت حكم تكليفي است ولي حكم وضعي يعني ضمان ديه ، مرتفع نيست .

سؤال 819 -اگر كسى كه ربوده شده جانش در خطر مرگ باشد و براى گريز از آن راهى جز مقابله نداشته باشد (مثل اينكه با ممانعت مسلحانه رباينده مواجه شده باشد تكليف او چيست؟

جواب:  با رعايت مراتب، دفاع واجب است و اگر طرف كشته شد، مسؤليتى ندارد.

سؤال 820 -آيا مكره بر امر حرامى مثل لواط و زنا خونش هدر است يا نه؟ خصوصاً اگر راهى جز كشتن نداشته باشد؟!

جواب:  اگر راهى براى دفاع جز كشتن مكرِه نباشد، خونش هدر است