سؤال 866: كسي كه مي دانسته خوردن طحال حيوانات حلال گوشت حرام است واكنون فهميده آيا بر گذشته او گناهى است يا كفارهاى تعلق مىگيرد؟
جواب: كفاره ندارد ولى بايد توبه كرد و تصميم به ترك گرفت.
سؤال 867: خوردن بعضى از مواد، ميوه ها و غذاها براى برخى از بيماران ضرر دارد، مصرف آنها چه حكمى دارد؟
جواب: خوردن چيزى كه ضرر دارد حرام است.
سؤال 868: در صورتى كه علاج بيمارى موقوف بر استفاده از گوشت حرام و چيز نجس باشد، آيا جايز ست شخص چنين كند؟
جواب: در صورتى كه علاج منحصر به آن باشد جائز است.
سؤال 869: خوردن ماهى حرام (ازون برون) چه حكمى دارد؟
جواب: هر ماهى كه فلس (پولك) دارد حلال است، ماهى ازون برون نيز اگر از نظر متخصصين داراى فلس است حلال است.
سؤال 870: در مسئله 2628 رساله توضيح المسال حضرتعالى امده است: «خوردن چيزى كه براى انسان ضرر دارد حرام است،...» حال آيا در حرمت استعمال و خوردن چيز مضر، علم به ضر لازم است و يا اين كه گمان و يا احتمال كافى است؟
جواب: ظن به ضرر در حرمت كفايت مىكند، بلكه احتمال ضرر نيز در صورتى كه احتمال نزد عقلا مورد اعتنا باشد در حرمت كفايت مىكند.
سؤال 871: حيوان حلال گوشت مانند ماهى كه خون جهنده ندارد، اگر به خودى خود يعنى بدون صيد كردن بميرد نجس است يا پاك؟
جواب: پاك است ولى حرام است.
سؤال 872: اگر از شكم حيوان زنده بچه مرده بيرون آيد يا آن را بيرون بياورند خوردن گوشتش چه صورتى دارد؟
جواب: حرام است.
سؤال 873: خواهشمند است نظر مبارك را در مورد حليت يا حرمت گوشت و تخم شتر مرغ اعلام فرماييد؟
جواب: گوشت شتر مرغ و همچنين تخم آن حلال است.
سؤال 874: حيوان حرام گوشتى كه خون جهنده ندارد مانند مار كه با سر بريدن حلال نمىشود آيا پاك است؟
جواب: مرده آن پاك است، چه خودش بميرد چه سرش را ببرند.
سؤال 875: خوردن ملخى كه بال در نياورده و نمىتواند پرواز كند چه صورتى دارد؟
جواب: خوردن آن حرام است.
سؤال 876: اگر ماهى زنده را بريان كنند يا در بيرون آب پيش از جان دادن بكشند خوردنش چه صورتى دارد؟
جواب: خوردن آن اشكال ندارد.
سؤال 877: تخم پرندگان حلال گوشت كه نجاستخوار شدهاند پاك است يا نجس؟ خوردن آن چه حكمى دارد؟
جواب: تخم چنين پرندگانى حرام است ولى نجس نمىباشد.
سؤال 878: خوردن شير زن توسط شوهر خود چه حكمى دارد؟
جواب: خوردن آن جايز نيست.
ج2
سؤال 587 - استفاده غير مباشرى از شير خانم نامحرم جهت معالجه كليه چه حكمى دارد و ضمناً استفاده از شير زن خود چه حكمى دارد چه براى معالجه و يا براى غير معالجه؟
جواب: استفاده براى معالجه اشكال ندارد و استفاده از شير همسر براى زوج جهت معالجه اشكال ندارد. و در غير معالجه جايز است ولى احتياط آن است كه چنين كارى انجام ندهند
سؤال 726 - در اغلب موارد «ژلاتين» كه يك مادّه خوراكى است و با تركيب با اسانسهاى مختلف در ساخت شكلات، كاكائو يا شيرينى، بستنى و... به كار مىرود از «كلاژين»هاى موجود در ساختمان استخوان، زردپى، رباط، پوست و جلد گاو يا گوسفند كه بهترين نوع آن مىباشد اخذ مىشود، امّا ممكن است اين عمل از ساختمان حيوانات حرام گوشت و يا حيوانات حلال گوشتى كه ذبح شرعى نشده باشند نيز انجام پذيرد، با توجه به اظهار نظريّه علمى پيرامون همين موضوع كه استعمال شدن كلاژين و تبديل شدن به محصول جديدى بنام ژلاتين مىباشد و امروزه در اكثر مواد خوراكى مصرف دارد، آيا فرقى بين حيوانات حلال گوشت يا حرام گوشت و ذبح شرعى يا ذبح شرعى نشده در اين مسئله و تحصيل ژلاتين از ماده كلاژين كه در ساختمان بدن حيوانات، موجود است مىباشد يا خير؟
جواب: ماده مزبور در صورتى كه از حيوانات حلال گوشت كه ذبح شرعى شده است و از لابلاى استخوانهاى اين قبيل حيوانات و از اجزاى حلال آنها بدست آمده است حلال است ولى از اجزاى حرام اين حيوانات اگر بدست آمده است حرام است؛ اجزاى حرام حيوانات حلال گوشت كه حرام است به اين شرح است: 1 - خون؛ 2 - فضله؛ 3 - آلت ذكوريت؛ 4 - آلت انوثيّت؛ 5 - بچّهدان و جفت احتياطاً؛ 6 - غدد كه آنرا دِشوَل مىگويند؛ 7 - تخم كه دُنبلان نيز ناميده مىشود؛ 8 - چيزى كه در مغز كلّه است و به شكل نخود مىباشد؛ 9 - مغز حرام كه در ميان تيره پشت است؛ 10 - پى كه در دو طرف تيره پشت است. 11 - زهره دان؛ 12 - سپرز (طحال)؛ 13 - مثانه؛ 14 - حدقه چشم (مردمك)، 15 - چيزيى كه در ميان سمّ است و به آن ذات الأَشاجع مىگويند.
سؤال 763 - خوردن گوشت خرگوش نر و ماده چه حكمى دارد؟
جواب: حرام است.
سؤال 764 - اينجانب مدتى است كه به مرض اسهال مبتلى گشته و هر چه مداوا نموده ام مفيد واقع نگشته است و بر حسب تجربه در موارد مشابه و به گفته دكترها خوردن يك ليوان شراب براى اين مرض مفيد است، متمنّى است كه رأى حضرتعالى در اين زمينه را مرقوم فرماييد؟
جواب: خوردن شراب و كلّيه مسكرات از محرّماتِ مسلّم اسلام است ولى چنانچه طبق تشخيص پزشك متخصّص و مورد اطمينان تجويز شود و معالجه بيمار نيز منحصر به آشاميدن آن باشد و (جايگزين) هم نداشته باشد مىتواند براى درمان به مقدار ضرورت مصرف كند.
سؤال 765 - خوردن كنسرو ماهى كه پولك دار بودنش مشكوك است پس از احراز اينكه زنده از آب خارج شده چه حكمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال مانعى ندارد.
سؤال 766 - با توجه به اينكه برخى از داروهاى ضرورى و حياتى از منابع حرام يا نجس مثل اعضاء يا مدفوعات انسان يا حيوان تهيه مىگردند و اصولاً اينگونه داروها از كشورهاى خارج و غير مسلمان وارد مىشوند حكم شرعى مصرف اينگونه داروها در انسان و نيز معامله بر روى آنها چيست؟
جواب: خريد و فروش آنها اشكال ندارد و در صورتى كه استحاله شده يا شك داشته باشيم كه از اعيان نجسه تهيه شده باشد، خوردن آنها هم مانعى ندارد و در غير اين دو صورت خوردن آنها حرام است مگر اينكه به عنوان دارو مورد استفاده قرار گيرد و راه درمان منحصر در آن باشد كه استفاده خوراكى از آن درحد ضرورت جايز است و استفاده غير خوراكى در هر حال جايز مىباشد