انهار
انهار
مطالب خواندنی

ولادت «محمد بن ابي بكر» (10 ق)

بزرگ نمایی کوچک نمایی
محمد بن ابي‌بكر، از ياران وفادار و فداكار امام علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام بود. وي، در سفر معنوي و روحاني حجة‌الوداع كه پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله و اكثر اصحاب و پيروان آن حضرت در سال دهم قمري از مدينه منوره و ساير نواحي اسلامي عازم مكه معظمه شده بودند، در سرزمين "ذوالحليفه" يا "شجره" كه بين راه مدينه و مكه و يكي از "ميقات" پنجگانه است در چند روز مانده به پايان ماه ذی القعده، از بانوي شريف و گرانقدري به نام "اسماء بنت عميس" ديده به جهان گشود.[۱]
علامه مجلسی در اين باره گفت: اسماء بنت عميس در مكاني به نام "بيدا" و چهار روز مانده به آخر ذي القعده و در سفر حجة الوداع، محمد بن ابي‌بكر را به دنيا آورد.[۲]
گفتني است كه اسماء بنت عميس از زنان سابق الايمان بود و در سال‌هاي نخست ظهور اسلام به پيامبر خدا صلی الله علیه و آله ايمان آورد و به همراه همسر دلير و فداكارش حضرت جعفر بن ابي‌طالب علیه‌السلام، معرف به جعفر طيار به حبشه هجرت كرد[۳] و پس از هجرت پيامبر صلی الله علیه و آله به مدينه و تشكيل حكومت اسلامي، آنان نيز به مدينه هجرت كردند.
در سال هشتم قمري، جعفر بن ابي‌طالب علیه‌السلام در رأس سه هزار رزمنده سپاه اسلام در جنگ با روميان متجاوز در مكاني به نام "موته" شركت كرد و در اين جنگ نابرابر، بسيار ايستادگي كرد تا اين كه دو دستش قطع شد و مظلومانه به شهادت رسيد.
بر اساس حديث صحيحي از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، خداوند سبحان به جاي دو دست بريده او در جنگ موته، دو بال در بهشت به او عنايت مي‌كند تا با آن‌ها به هر كجا كه خواهد، پرواز كند. بدين جهت از آن زمان به "جعفر طيار" معروف گرديد.[۴]
اسماء بنت عميس، پس از شهادت جعفر طيار با ابوبكر بن ابي‌قحافه ازدواج كرد و محمد بن ابي‌بكر را به دنيا آورد. پس از مرگ ابوبكر در جمادی الثانی سال سيزدهم قمري، با امام علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام ازدواج كرد و از آن زمان، محمد بن ابي‌بكر را به همراه خويش به خانه امام علی علیه‌السلام برد و از تربيت علوي و روحيه ستم ستيزي، وي را بهره‌مند نمود.
محمد بن ابي‌بكر در مبارزه با تبعيضات و ستمگري‌هاي عثمان خليفه سوم راشدين و عاملان او به ويژه با عامل او در مصر يعني عبدالله بن سعد بن ابي‌سرح، بسيار ساعي بود.[۵] همچنين در راه ايجاد و استمرار حكومت عدالت‌گستر حضرت علي علیه‌السلام، بسيار جانفشاني كرد و در جنگ جمل در حمايت از آن حضرت، درست روبروي خواهر خويش عايشه بنت ابي‌بكر قرار گرفت.[۶]
امام علي علیه‌السلام، پس از پايان جنگ جمل، وي را به حكومت مصر منصوب كرد و طي نامه‌اي به اهالي مصر و خود محمد بن ابي‌بكر سفارش‌هاي ارزنده و آموزنده‌اي نمود.[۷]
محمد بن ابي‌بكر، پس از استقرار در مصر با شايستگي تمام و وفاداري به آرمان‌هاي مقدس علوي، بر روش مولايش اميرمومنان علیه‌السلام حكومت كرد و با مخالفانش مبارزه نمود و سرانجام در سال 38 قمري در هجوم سراسري سپاهيان شام به فرماندهي عمرو بن عاص بدست معاويه بن حديج به طرز فجيعي به شهادت رسيد.
امام علي علیه السلام در شهادت وي بسيار متأثر و اندوهگين شد.[۸]

1- اعلاق النفيسه ابن رسته، ص 202؛ تهذيب الأسماء عبدالقادر بن محمد حنيفي، ص 174.
2- بحارالانوار علامه مجلسی، ج 99، ص 349.
3- تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 388؛ فرازهايي از تاريخ پيامبر اسلام جعفر سبحاني، ص 130.
4-  فرازهايي از تاريخ پيامبر اسلام، ص 415؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 430.
5- أنساب الاشراف «ترجمه اميرالمومنين» احمد بن يحيي بلاذري، ص 293.
6- الأمالي از سلسله تأليفات شيخ مفيد، ج 13، ص 24.
7- همان، ص 260؛ تحف العقول ابن شعبه حراني، ص 124.
8-  أنساب الأشراف «ترجمه اميرالمومنين»، ص 297؛ تاريخ ابن خلدون، ج 1، ص 615.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -