سؤال: آيا استظلال، مربوط به سايه بر سر ميباشد، يا اگر سايه فقط بر شانه بيفتد هم استظلال صدق ميكند؟
پاسخ: صدق نميكند.
سؤال: فرمودهايد استظلال در شب صادق نيست، آيا در اين مسئله خاص، بين الطلوعين خصوصاً زماني كه نزديك به طلوع خورشيد است حكم شب را دارد؟
پاسخ: بلي حكم شب را دارد.
سؤال: اگرشخصي از مسجد شجره شب محرم شد، و به خيال اينكه همه مسير را در شب طي ميكند در ماشين مسقّف نشست، ولي بعداً به روز برخورد كرد، آيا به همين مقدار كه سرخود را از شيشه ماشين بيرون بياورد براي اينكه عدم استظلال را مراعات كرده باشد كافي است؟ و آيا فرقي بين بيرون آوردن سر از طرفي كه آفتاب ميتابد و طرفي كه سايه است وجود دارد يا خير؟
پاسخ: در فرض سوال، كفايت مشكل است و احتياط به پرداخت كفّاره ترك نشود.
سؤال: آيا در روز ابري استظلال صدق ميكند؟
پاسخ: استظلال در هواي ابري در روز جايز نيست.
سؤال: اخيراً از حدود كشتارگاه تا نزديك جمرات، مسقفي را درست كردهاند، آيا عبور از اين راه براي محرمي كه هنوز منزل نكرده و از مشعر مستقيم به جمرات ميرود جايز است يا نه؟
پاسخ: پس از رسيدن به مني سير در مسير مسقف اشكال ندارد.
سؤال: در شهر مكّه تونلهاي طولاني احداث كردهاند، آيا بعد از احرام حج، جايز است از داخل آن با اتومبيل سفر كرد، با علم به اينكه مسقف است؟
پاسخ: مكّه منزل است و در داخل مكّه مسير محرم از دورن تونل اشكال ندارد.
سؤال: اگر ماشين از زير پلهايي كه در مسير واقع شده برود، و به ناچار محرمين از زير پلها عبور كنند، و يا در پمپ بنزين در زير سقف متوقف شود، و محرمين زير سقف قرار گيرند اشكالي دارد؟
پاسخ: آنچه در حال احرام حرام است، سايه بر سر قرار دادن است، بنابراين در فرض سوالبراي محرم اشكال پيدا نميشود، و كفّاره ندارد.
سؤال: اين جانب يكي از خدمه كاروان حج هستم، بعد از درك عرفات مدير كاروان و معاون و اينجانب و بانوان كاروان در يك اتوبوس سر بسته قرار گرفتيم، و براي درك اضطراري به مشعر الحرام رفته و چون در مسير مزدلفه به مني به راه بندان بر خورديم، در هواي آفتابي در اتوبوس سر بسته بودم، ناگاه به يادم آمد كه نبايد در زير سقف اتوبوس قرار بگيرم، چند دقيقهاي با علم به اينكه اتوبوس سرپوشيده است مانده و پس از توقف اتوبوس بر اثر راه بندان پياده شدم، و مابقي راه را تا محل چادر كاروان در مني پياده طي نمودم، لذا از محضر آن بزرگوار تقاضا دارم بفرماييد:
1 ـ كفّاره تعلّق ميگيرد يا نه؟
2 ـ در صورتي كه تعلّق گرفته باشد آيا بايد حتماً در مني ذبح گردد؟
3 ـ در حالي كه اكنون در تهران هستم آيا ميتوانم گوسفند كفّاره را در محل اقامتم ذبح نمايم؟
4 ـ در صورتي كه از خدمه كاروان بودم و به دستور مدير گروه براي كمك كردن به بانوان مسنّ براي رمي جمره عقبه عازم مني بودم، و از خود استقلال نداشتم، وجه اين گوسفند را چه كسي بايد بپردازد؟ ستاد حج، مدير گروه، يا اينجانب؟
5 ـ چنانچه ستاد حج ذبح را تقبل نموده باشد، آيا از عهده اين جانب ساقط ميگردد يا نه؟
پاسخ: كفّاره دارد، و اگر چه بايد در مني ذبح نماييد، لكن فعلاً كه به وطن مراجعت كردهايد ذبح در محل خودتان هم براي كفّاره كفايت ميكند، و ميتوانيد به مسئولين در ستاد نيابت دهيد كه براي شما ذبح كنند، و در اين صورت ذبح آنها هم كافي است، ولي بدون نيابت صحيح نيست.
سؤال: ـ افرادي از مسجد شجره محرم شدند و شبانه براي مكّه حركت نمودند ولي نزديك طلوع آفتاب در ماشين سقفدار به خواب رفتند و بعد از طلوع آفتاب بيدار شدند و ماشين را نگاه داشتند، آيا براي مدتي كه در حال سير در زير سقف بودند، كفّاره دارد يا خير، و الآن كه ماشين ايستاده، و ميخواهند پياده شوند، چه حكمي دارد؟
پاسخ: براي مدتي كه خواب بودهاند، يا ماشين ايستاده، كفّاره واجب نيست، ولي اگر بعد از بيدار شدن و التفات و قبل از ايستادن ماشين، استظلال شده ولو اضطراراً، كفّاره واجب است.
سؤال: اگر سايه ديواره ماشينهايي كه سقف ندارند روي سر مرد محرم قرار بگيرد، اشكال دارد؟
پاسخ: اگر ديوار ماشين، مورّب باشد بطوري كه عرفاً صدق كند از بالاي سر استظلال شده جايز نيست، و اگر از پهلو سايه بر سر محرم بيفتد جواز آن خالي از قوت نيست، ولكن احوط ترك است.
سؤال: بر حسب فتواي حضرت مستطاب عالي جايز است كه محرم در منزل زير سقف و سايه برود يا چتر بر سر بگيرد، آيا مراد از منزل، شهر مكّه است، يا منزلي كه در شهر مكّه دارد و هم چنين در مني و عرفات؟
پاسخ: مراد از منزل محل نزول است در مقابل حال طي طريق، پس در شهر مكّه و مني و عرفات و قهوه خانههاي بين راه و امثال آن، براي محرم بعد از منزل كردن تا قبل از كوچ كردن استظلال مانعي ندارد، هر چند در حال آمد و شد براي حوائج باشد.
سؤال: كساني كه از مسجد الحرام براي حج محرم ميشوند و از مسجد الحرام در ماشين سقفدار سوار ميشوند و مثلاً در عزيزيه كه منزل ايشان است پياده ميشوند، سوار شدن در اتومبيل سقف دار از مسجد الحرام به منزل چه صورت دارد، و اگر پياده نشوند و از اول قصد عرفات داشته باشند حكم چيست؟
پاسخ: مانع ندارد.
سؤال: آيا محرم ميتواند در شب، هنگام پيمودن راه، زير سقف برود، مثلاً فاصله ميقات تا مكّه را در ماشين سقف دار سوار شود؟
پاسخ: اگر در شب زير سقف برود اشكالي ندارد.
سؤال: آيا حرمت استظلال اختصاص به هنگام پيمودن راه دارد و يا در جايي كه منزل كرده و براي استراحت و غذا خوردن پياده شده و مانند آن هم نبايد زير سايه برود؟
پاسخ: حرمت استظلال مخصوص حال سير است و در موقع منزل كردن و يا پياده شدن براي بعض حوائج جائز است.
سؤال: آيا محرم به محض وصول به مكّه ميتواند استظلال نمايد، و يا بايستي به منزل برسد و بعد از اتخاذ منزل جايز است؟
پاسخ: مكّه منزل است، و با رسيدن به آن استظلال مانع ندارد.
سؤال: ـ آيا محرم در شهر مكّه يا در حال پيمودن فاصله بين مني و مكّه ميتواند از داخل تونل حركت كند در حالي كه راه ديگري هم كه دورتر است وجود دارد؟
پاسخ: در شهر مكّه تا وقتي كه حركت به سمت مني نكرده عبور از تونلها مانع ندارد ولي در موقع رفتن به مني و همچنين در تونلهاي بين راه اگر راه ديگري وجود دارد و اختيار در دست خود اوست بايد از همان راه برود و اگر اختيار ندارد و او را حتماً از راه تونل ميبرند اشكال ندارد.
سؤال: آيا محرم، هنگام وقوف در عرفات، در حال جابجا شدن مثلاً رفتن به راه مسجد نمره ميتواند زير سايه برود؟
پاسخ: مانع ندارد.
سؤال: در ايامي كه محرم در مني است و هنوز حلق نكرده، آيا ميتواند هنگام رفتن به مسجد خيف و براي رمي جمره يا قربانگاه در بين راه زير سايه برود يا نه؟
پاسخ: بلي اشكال ندارد.
سؤال: پس از آنكه حاجي در ميقات محرم شد، آيا به مجرد ورود به شهر فعلي مكّه (با توجه به توسعه آن) تظليل بي مانع است يا بايد به محل اقامت وارد شود و از آن به بعد تظليل بي اشكال است؟
پاسخ: در صورتي كه جزء شهر مكّه شده باشد بطوري كه به آنجا هم شهر مكّه صدق كند اشكال ندارد.
سؤال: حاج در مسجد الحرام محرم ميشود به احرام حج تمتّع، و چون فاصله منزلش تا مسجد يك يا دو فرسخ است سوار به ماشين مسقف ميشود، و به خانه ميآيد، و از آنجا عازم عرفات ميشود، آيا اين استظلال كفّاره دارد يا خير؟
پاسخ: جواز استظلال در فرض سوالبعيد نيست، هرچند احتياط در ترك است.
سؤال: در حال حاضر مسجد تنعيم متّصل به مكّه بلكه داخل مكّه است، آيا براي كسي كه بعد از حج جهت عمره مفرده محرم ميشود چون آنجا منزل محسوب ميشود استظلال جايز است يا نه؟
پاسخ: با فرض اينكه جزء مكّه شده است، و مكّه بر آن صدق كند، استظلال مانع ندارد.
سؤال: شخصي روز هشتم ذيحجه براي رفتن به عرفات در مسجد الحرام احرام بست چون راه زياد بوده ناچار سوار اتومبيل ميشود ولي هنگام سير اتومبيل سرش را از پنجره ماشين بيرون آورده بود آيا كفّاره بايدبپردازد يا لزومي ندارد ضمناً اين شخص مقلد آيتالله خوئي (قدّسسره) بوده؟
پاسخ: در فرض سوال، چنانچه قصد دارد به منزل برود و از آنجا به عرفات، سوار شدن به ماشين مسقف اشكال ندارد و اين بر طبق نظر مرحوم آيةالله العظمي گلپايگاني و نظر خود حقير است و ظاهراً نظر مرحوم آيةالله العظمي خوئي هم همين است.
سؤال: شخصي در حال احرام، داخل اتوبوس غير مسقف در حال طي مسير و روز، مجبور است براي نوشيدن آب، يا آوردن آب براي ديگر زائران به قسمت جلو اتوبوس كه مسقف است برود. آيا در اين صورت گناهي كرده يا خير؟ و آيا كفّارهاي تعلق ميگيرد و يا خير؟
پاسخ: اگر وظيفهاش آوردن آب براي ديگران است و يا خود تشنه است و ميخواهد آب بخورد گناه ندارد ولي كفّاره دارد.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
